Reklamacje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

1. Podstawy reklamacji wynikające z prawa cywilnego

1.1. Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne lub prawne

Rękojmia to odpowiedzialność sprzedawcy wobec nabywcy za fizyczne lub prawne wady towaru. Nie dotyczy ona jednak każdej umowy sprzedaży. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi nie ma zastosowania do sprzedaży konsumenckiej (art. 556 § 1 Kodeksu cywilnego).

W związku z tym rękojmia obejmuje przypadki, gdy:

l nabywcą jest przedsiębiorca (osoba fizyczna albo prawna) i dokonuje zakupu na poczet prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej,

l sprzedaż jest dokonywana na rzecz innych podmiotów, niebędących osobami fizycznymi, np. osób prawnych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, np. organizacji non profit,

l sprzedaż nieruchomości oraz mediów (tj. energii elektrycznej, gazu, wody) jest dokonywana niezależnie od statusu nabywcy (dotyczy więc również sprzedaży na rzecz osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami),

l sprzedaż jest dokonywana między osobami fizycznymi i nie jest związana z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą.

Aby skorzystać z uprawnień z tytułu rękojmi, nabywca musi wykazać, że nabyta przez niego rzecz posiada wady fizyczne albo wady prawne.

Z wadą fizyczną mamy do czynienia, gdy sprzedana rzecz:

l ma cechy wpływające na obniżenie jej wartości lub użyteczności, np. przemakalność nieprzemakalnej kurtki,

l nie ma cech, o których istnieniu zapewniał sprzedawca, np. pralka nie posiada programu do prania tkanin delikatnych,

l została wydana w stanie niezupełnym, np. bez instrukcji.

Wada prawna to przypadek, gdy rzecz będąca przedmiotem sprzedaży stanowi własność osoby trzeciej albo jest obciążona jakimś prawem na rzecz tej osoby.

W przypadku stwierdzenia wad na kupującym ciążą pewne obowiązki.

O wadzie fizycznej kupujący musi poinformować sprzedawcę w ciągu miesiąca od jej wykrycia. Jeżeli charakter nabytej rzeczy wiąże się zwyczajowo z jej zbadaniem, to kupujący powinien zawiadomić o wykrytej wadzie w ciągu miesiąca po upływie czasu, gdy zwyczajowo dokonuje się zbadania rzeczy. Należy pamiętać, że przepisy wykonawcze mogą przewidywać jeszcze krótsze terminy do poinformowania sprzedawcy przez nabywcę o wykrytej wadzie w przypadku artykułów żywnościowych (art. 563 § 1 k.c.).

Jeżeli sprzedaż jest dokonywana pomiędzy osobami prowadzącymi działalność gospodarczą, to nabywca traci uprawnienia z tytułu rękojmi, gdy nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach danego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wykrytej wadzie (art. 563 § 2 k.c.).