Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2022-10-17
Wersja aktualna od 2022-10-17
obowiązujący
Alerty
DECYZJA RADY (WPZiB) 2022/1965
z dnia 17 października 2022 r.
w sprawie wsparcia programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 31 ust. 1,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W dniu 20 lipca 2001 r. państwa uczestniczące w konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) na temat nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką we wszystkich jego aspektach przyjęły program działania ONZ na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (zwany dalej "programem działania ONZ"). W dniu 8 grudnia 2005 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło międzynarodowy instrument umożliwiający państwom identyfikowanie i śledzenie, w odpowiednim czasie i w niezawodny sposób, nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej (zwany dalej "międzynarodowym instrumentem umożliwiającym śledzenie"). Zgodnie z oboma tymi instrumentami międzynarodowymi państwa będą odpowiednio współpracować z ONZ, tak by wspierać ich skuteczne wdrożenie. |
| (2) | W dniu 12 lipca 2002 r. Rada przyjęła wspólne działanie 2002/589/WPZiB (1) w sprawie zwalczania destabilizującego gromadzenia i rozpowszechniania ręcznej broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL). |
| (3) | W dniu 16 grudnia 2005 r. Rada Europejska przyjęła "Strategię UE w zakresie zwalczania nielegalnego gromadzenia broni strzeleckiej i lekkiej i amunicji do tych rodzajów broni oraz handlu nimi". W strategii tej określono wsparcie programu działania ONZ jako główny priorytet w działaniach podejmowanych na szczeblu międzynarodowym i wezwano do przyjęcia prawnie wiążącego instrumentu międzynarodowego umożliwiającego śledzenie i oznaczanie BSiL oraz amunicji do niej. |
| (4) | Po przyjęciu międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie Unia poparła jego pełne wdrożenie poprzez przyjęcie i wdrożenie wspólnego działania Rady 2008/113/WPZiB (2). Rada pozytywnie oceniła wdrożenie wspólnego działania. |
| (5) | W dniu 18 lipca 2011 r. Rada przyjęła decyzję 2011/428/WPZiB (3), w której poparła drugą konferencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie przeglądu postępów w realizacji programu działania ONZ z 2012 r. |
| (6) | Zgodnie z Agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, ogłoszoną w dniach 25-27 września 2015 r., zwalczanie nielegalnego handlu bronią strzelecką i lekką jest niezbędne, by osiągnąć wiele celów zrównoważonego rozwoju, w tym celów związanych z pokojem, sprawiedliwością i silnymi instytucjami, zmniejszaniem ubóstwa, wzrostem gospodarczym, zdrowiem, równouprawnieniem płci oraz bezpieczeństwem miast. Dlatego też w ramach celu zrównoważonego rozwoju nr 16.4 wszystkie państwa zobowiązały się, że znacznie ograniczą nielegalne przepływy finansowe i przepływy broni. |
| (7) | W dniu 3 kwietnia 2017 r. Rada przyjęła decyzję 2017/633/WPZiB (4), w której poparła trzecią konferencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie przeglądu postępów w realizacji programu działania ONZ z 2018 r. W dniu 30 czerwca 2018 r. na trzeciej konferencji przeglądowej przyjęto dokument końcowy, w którym państwa ponownie zobowiązały się do zapobiegania przenikaniu BSiL i zwalczania tego procederu. Państwa potwierdziły wolę kontynuowania współpracy międzynarodowej i zacieśnienia współpracy regionalnej poprzez poprawę koordynacji, konsultacje, wymianę informacji i współpracę operacyjną, z udziałem właściwych organizacji regionalnych i subregionalnych, jak również organów ścigania, organów kontroli granicznej oraz organów wydających zezwolenia na wywóz i przywóz. |
| (8) | W swoim planie działań na rzecz rozbrojenia pt. "Zabezpieczenie naszej wspólnej przyszłości", przedstawionym w dniu 24 maja 2018 r., Sekretarz Generalny ONZ wezwał do zajęcia się problemem nadmiernego gromadzenia broni konwencjonalnej i nielegalnego handlu tą bronią oraz do wspierania krajowego podejścia do kwestii BSiL i amunicji do niej uznanych za kluczowy czynnik umożliwiający przemoc zbrojną i konflikty. |
| (9) | W dniu 19 listopada 2018 r. Rada przyjęła strategię UE na rzecz zwalczania nielegalnej broni palnej, broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni, zatytułowaną "Zabezpieczenie broni, ochrona obywateli" (zwaną dalej "strategią UE dotycząca BSiL"), w której określono wytyczne działań Unii w dziedzinie BSiL. W strategii UE dotyczącej BSiL program działania ONZ uznaje się za globalne ramy przeciwdziałania zagrożeniu stwarzanemu przez nielegalną BSiL oraz wspiera się jego pełne i skuteczne wdrożenie na szczeblu krajowym, regionalnym i globalnym. |
| (10) | W dniu 17 grudnia 2018 r. Rada przyjęła decyzję 2018/2011/WPZiB (5). W strategii UE dotyczącej BSiL przewidziano, że Unia będzie systematycznie uwzględniać kwestie związane z płcią przy opracowywaniu nowych projektów dotyczących zwalczania przemocy z użyciem broni i ogólnie kontroli BSiL oraz rozpowszechnianiu dobrych praktyk w tym zakresie. |
| (11) | W sprawozdaniu końcowym z ósmego odbywającego się co dwa lata posiedzenia państw służącego analizie wykonywania programu działania ONZ z 2022 r. odnotowano:
|
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
1. Z myślą o realizacji strategii UE dotyczącej BSiL celem niniejszej decyzji jest wsparcie pełnego i skutecznego wykonania programu działania ONZ i międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie, zwiększenie bezpieczeństwa międzynarodowego, regionalnego i narodowego, przyczynienie się do zapewnienia bezpieczeństwa ludzkiego oraz propagowanie zrównoważonego rozwoju poprzez kontrolę BSiL.
2. Zgodnie z ust. 1 cele niniejszej decyzji są następujące:
| a) | wspieranie wybiegających w przyszłość zmian w polityce światowej w kontekście czwartej konferencji ONZ w sprawie przeglądu postępów w realizacji programu działania ONZ w 2024 r.; |
| b) | wzmocnienie skutecznego wykonania programu działań na szczeblu krajowym i regionalnym oraz międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie; |
| c) | wspieranie polityki i programów kontroli BSiL ukierunkowanych na aspekt płci. |
3. Szczegółowy opis projektu znajduje się w załączniku do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
1. Za wdrożenie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (WP).
2. Techniczna realizacja projektu, o którym mowa w art. 1, zostaje powierzona Biuru ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA).
3. UNODA wykonuje swoje zadania pod kierownictwem WP. W tym celu WP dokonuje niezbędnych ustaleń z UNODA.
Artykuł 3
1. Finansowa kwota odniesienia na realizację finansowanego przez Unię projektu wynosi 4 524 465,05 EUR
2. Wydatkami pokrywanymi z kwoty odniesienia określonej w ust. 1 zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii.
3. Komisja nadzoruje właściwe zarządzanie wydatkami, o których mowa w ust. 1. W tym celu Komisja zawiera z UNODA niezbędną umowę w sprawie finansowania. Umowa w sprawie finansowania ma przewidywać, że UNODA ma zapewnić wyeksponowanie wkładu Unii stosownie do jego wielkości.
4. Komisja dąży do zawarcia umowy w sprawie finansowania, o której mowa w ust. 3, w jak najkrótszym terminie po wejściu w życie niniejszej decyzji. Komisja informuje Radę o wszelkich związanych z tym trudnościach oraz o dacie zawarcia umowy w sprawie finansowania.
Artykuł 4
1. Wysoki Przedstawiciel składa Radzie sprawozdania z wykonania niniejszej decyzji na podstawie sprawozdań opisowych przygotowywanych regularnie przez UNODA. Sprawozdania te stanowią podstawę oceny przeprowadzanej przez Radę.
2. Komisja składa sprawozdania z aspektów finansowych projektu, o którym mowa w art. 1.
Artykuł 5
1. Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem przyjęcia.
2. Niniejsza decyzja wygasa 36 miesięcy od daty zawarcia umowy w sprawie finansowania, o której mowa w art. 3 ust. 3. Niniejsza decyzja wygasa po upływie sześciu miesięcy od daty jej wejścia w życie w przypadku gdy umowa w sprawie finansowania nie zostanie zawarta w tym okresie.
Sporządzono w Luksemburgu dnia 17 października 2022 r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
J. BORRELL FONTELLES
(1) Wspólne działanie Rady 2002/589/WPZiB z dnia 12 lipca 2002 r. w sprawie wkładu Unii Europejskiej w zwalczanie destabilizującego gromadzenia i rozpowszechniania ręcznej broni strzeleckiej i broni lekkiej oraz uchylające wspólne działanie 1999/34/WPZiB (Dz.U. L 191 z 19.7.2002, s. 1).
(2) Wspólne działanie Rady 2008/113/WPZiB z dnia 12 lutego 2008 r. wspierające międzynarodowy instrument umożliwiający państwom identyfikowanie i śledzenie, w odpowiednim czasie i w niezawodny sposób, nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL) w ramach strategii UE zwalczania nielegalnego gromadzenia BSiL i amunicji do tych rodzajów broni oraz nielegalnego handlu nimi (Dz.U. L 40 z 14.2.2008, s. 16).
(3) Decyzja Rady 2011/428/WPZiB z dnia 18 lipca 2011 r. w sprawie wspierania działalności Biura Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozbrojenia w celu realizacji programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczącego zapobiegania handlowi bronią strzelecką i lekką we wszystkich jego aspektach, zwalczania i eliminowania go (Dz.U. L 188 z 19.7.2011, s. 37).
(4) Decyzja Rady (WPZiB) 2017/633 z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie Programu działania ONZ na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (Dz.U. L 90 z 4.4.2017, s. 12).
(5) Decyzja Rady (WPZiB) 2018/2011 z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie wsparcia uwzględniających aspekt płci polityk, programów i działań w zakresie zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i jej niewłaściwego wykorzystywania, zgodnie z programem działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa (Dz.U. L 322 z 18.12.2018, s. 38).
ZAŁĄCZNIK
DOKUMENT PROJEKTOWY WSPIERAJĄCY OENZETOWSKI PROGRAM DZIAŁANIA NA RZECZ ZAPOBIEGANIA NIELEGALNEMU HANDLOWI BRONIĄ STRZELECKĄ I LEKKĄ, ZWALCZANIA I ELIMINOWANIA GO WE WSZYSTKICH ASPEKTACH
1. Kontekst
Przyjęcie w 2001 r. programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (PoA) stanowiło punkt zwrotny w międzynarodowych wysiłkach na rzecz przeciwdziałania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką (BSiL). Od tego czasu poczyniono znaczne postępy we wdrażaniu przepisów PoA i instrumentu umożliwiającego jego śledzenie - międzynarodowego instrumentu umożliwiającego państwom identyfikowanie i śledzenie, w odpowiednim czasie i w niezawodny sposób, nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej (ITI) z 2005 r. Jednak wyzwania i przeszkody nadal uniemożliwiają pełne i skuteczne wdrożenie obu instrumentów.
Skuteczna kontrola broni strzeleckiej przyczynia się nie tylko do wzmocnienia bezpieczeństwa narodowego i ludzkiego. Program wspiera również zrównoważony rozwój uznany przez państwa w Agendzie na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, która stanowi całościowy instrument na rzecz kompleksowego globalnego kształtowania polityki i tworzenia programów. Nielegalny przepływ broni odgrywa kluczową rolę w inicjowaniu, pogłębianiu i podtrzymywaniu konfliktów zbrojnych, wszechobecnej przemocy oraz aktów przestępczości i terroryzmu. Przepływy te, zwłaszcza w przypadku konfliktów, negatywnie wpływają na pracę personelu operacji humanitarnych i pokojowych oraz utrudniają zawieranie porozumień pokojowych.
PoA i ITI nadal stanowią uniwersalne ramy, które zostały uzgodnione przez wszystkie państwa członkowskie ONZ, by rozwiązać problem broni strzeleckiej poprzez zobowiązanie wszystkich państw do poprawy krajowych przepisów i polityk dotyczących broni strzeleckiej, kontroli przywozu/wywozu, zarządzania zapasami, znakowania i śledzenia oraz do angażowania się we współpracę i pomoc. W ostatnich dziesięcioleciach pojawiły się jednak nowe wyzwania związane z kontrolą BSiL, m.in. zmiany w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL, co mogło osłabić skuteczność niektórych przepisów zawartych w PoA i ITI.
Ósme codwuletnie posiedzenie państw (BMS8), które odbyło się w czerwcu 2022 r., oraz czwarta konferencja przeglądowa (RevCon4), zaplanowana na 2024 r., dają państwom możliwość określenia, jakie luki jeszcze pozostały, możliwość wyjścia naprzeciw nowym wyzwaniom oraz uruchomienia działań naprawczych i środków operacyjnych, co pozwoli państwom na wzmocnienie globalnego programu politycznego i skuteczności PoA i ITI.
Od zobowiązań do działania
Pomimo godnych pochwały postępów na szczeblu polityki globalnej nadal potrzebne są zdecydowane działania krajowe i regionalne w celu realizacji uzgodnionych przez państwa zobowiązań globalnych i instrumentów regionalnych. Szacuje się, że na całym świecie znajduje się w obiegu miliard sztuk broni palnej (1), a kontrola BSiL pozostaje pilnym i naglącym zadaniem.
Liczba wniosków o pomoc międzynarodową (2) pozostaje wysoka. Do zaspokojenia potrzeb oraz wzmocnienia kontroli i regulacji dotyczących BSiL niezbędne są wzmocnione, trwałe i przewidywalne mechanizmy pomocy. Aby wiele państw całkowicie wypełniło zobowiązania polityczne związane z kontrolą broni strzeleckiej, w tym zobowiązania w ramach Agendy na rzecz rozwoju 2030, potrzebna jest pomoc międzynarodowa.
Wiele państw nadal nie ma krajowych mechanizmów koordynacji, a w wielu krajach, w których takie mechanizmy istnieją, są one słabe. Mechanizmy te mają zasadnicze znaczenie dla harmonizacji krajowych polityk i programów, opracowywania, wdrażania, oceny i monitorowania kompleksowych krajowych polityk, strategii i programów mających na celu rozwiązanie problemów związanych z bronią strzelecką. Liczba krajowych planów działania w zakresie BSiL pozostaje niska, a w przypadku gdy takie plany istnieją, nie przydzielono na nie środków finansowych lub nie włączono ich do szerszych krajowych ram rozwoju i bezpieczeństwa. Gromadzenie danych nadal stanowi poważne wyzwanie w wielu państwach, co utrudnia śledzenie i ilościowe monitorowanie działań wdrożeniowych. Tam, gdzie dostępne są dane, wyzwanie stanowi nadal harmonizacja i dezagregacja danych krajowych. Chociaż poczyniono względne postępy w zakresie znakowania, stale występuje duże zapotrzebowanie na pomoc w zarządzaniu zapasami, prowadzeniu rejestrów, kontroli transferu i śledzeniu (3). W związku z tym, że śledzenie stanowi część ram celów zrównoważonego rozwoju, niskie wskaźniki powodzenia w tych ramach utrudniają w szczególności realizację Agendy 2030 (4).
Od szóstego codwuletniego posiedzenia państw w 2016 r. na całym świecie poczyniono znaczne postępy w zakresie wzmacniania powiązań między kontrolą broni strzeleckiej a równością płci. Wyjątkowy, głęboko społeczny charakter problemu broni strzeleckiej wymaga uwzględniania perspektywy płci w sposób kompleksowy we wszystkich wymiarach kontroli broni strzeleckiej. Znaczne postępy we wdrażaniu przepisów dotyczących płci są widoczne w sprawozdaniach krajowych przedkładanych UNODA przez państwa członkowskie, co wskazuje na wzrost z 40 % do 63 % w latach 2018-2022 odsetka państw, które obecnie biorą pod uwagę kwestię płci w przypadku kontroli broni strzeleckiej (5).
Ważną rolę w tych staraniach odegrała decyzja Rady (WPZiB) 2018/2011 z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie wsparcia uwzględniających aspekt płci polityk, programów i działań w zakresie zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i jej niewłaściwego wykorzystywania, zgodnie z programem działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, w ramach którego realizowano działania w Afryce, Azji i regionie Pacyfiku oraz w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach. Niemniej jednak zakres i geograficzna realizacja takich działań są bardzo zróżnicowane i według doniesień jedynie 24 % państw gromadzi dane związane z bronią strzelecką segregowane ze względu na płeć i wiek (6). Bez korzyści płynących z dokładnych, szczegółowych i opartych na dowodach informacji na temat różnych zagrożeń, jakie broń strzelecka stwarza dla kobiet, mężczyzn, dziewcząt i chłopców, oraz na temat ich szczególnych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa, interwencje w zakresie kontroli broni strzeleckiej prawdopodobnie nadal nie będą uwzględniać płci, co utrudnia skuteczne zmiany polityczne i programowe oraz utrudnia osiągnięcie celu zrównoważonego rozwoju nr 5. Dalsze postępy w tym zakresie będą również korzystne dla realizacji programu działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa - wraz z nowymi ramami monitorowania go, w tym wskaźnikiem "Liczba krajów uwzględniających kwestie płci w realizacji PoA" - do czego przyczyni się niniejszy projekt.
Kwestia broni strzeleckiej przejawia się w bardzo różny sposób na całym świecie, a wyzwania na szczeblu krajowym w odniesieniu do obiegu nielegalnej BSiL odzwierciedlają wyjątkowe połączenia okoliczności i kontekstów. W związku z tym postępy we wdrażaniu mogą być jedynie w ograniczonym zakresie działaniem ujednoliconym i skoordynowanym w skali globalnej, muszą za to opierać się na odpowiedzialności i priorytetach krajowych i regionalnych. W związku z tym na siódmym codwuletnim posiedzeniu państw w sprawie PoA (BMS7) państwa uzgodniły, że "rozważą ustanowienie dobrowolnych celów krajowych i regionalnych zgodnie z postanowieniami PoA, z uwzględnieniem różnych kontekstów krajowych i regionalnych, z myślą o wzmocnieniu odpowiedzialności krajowej i regionalnej oraz możliwości pomiaru postępów w realizacji" (7). Cele te powinny odnosić się do działań określonych w krajowych planach działania lub strategiach dotyczących BSiL, w tym regionalnych planach działania, oraz powinny być wymierne i dostosowane do PoA i ITI, a także do celów uzgodnionych w agendzie 2030. Ponadto krajowe wysiłki w zakresie kontroli BSiL muszą być zharmonizowane z innymi krajowymi ramami dotyczącymi bezpieczeństwa, równości płci i rozwoju, o ile takie istnieją.
Państwa będą zwracać się do Sekretariatu ONZ o wskazówki i pomoc we wdrażaniu tego nowego podejścia ukierunkowanego na cele, które ostatecznie umożliwia tworzenie lepiej dostosowanych wniosków o pomoc międzynarodową i lepszy przydział zasobów (8). Najnowsze tendencje w tworzeniu regionalnych harmonogramów / planów działania i programów są doskonałym przykładem tego, w jaki sposób ustalanie celów może ułatwić postępy we wdrażaniu, przy jednoczesnym zapewnieniu skoordynowanej pomocy w celu wsparcia tych wysiłków.
Torowanie drogi naprzód w oparciu o wcześniejsze projekty i sukcesy
W ostatnich latach Unia Europejska i jej państwa członkowskie wniosły cenny wkład finansowy na rzecz PoA do Biura ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA) i jego centrów regionalnych, wspierając przygotowania do konferencji przeglądowych PoA (9); finansując aspekty operacyjne, takie jak lepsze zarządzanie zapasami w Afryce (10); a ostatnio wspierając polityki, programy i działania uwzględniające aspekt płci w walce z nielegalnym handlem bronią strzelecką i jej niewłaściwym wykorzystaniem, zgodnie z programem działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa (11).
Wymierne rezultaty tych projektów obejmowały uzgodnienie perspektywicznego dokumentu końcowego na trzeciej konferencji przeglądowej (12); uzgodnienie tego dokumentu umożliwiły dyskusje ekspertów, konsultacje regionalne i program sponsorowania zapewniający szerszy i bardziej sprawiedliwy udział państw i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w konferencji. W Afryce zwiększono zdolności operacyjne i techniczne, co wymiernie wzmocniło bezpieczeństwo fizyczne i zarządzanie zapasami w Burkina Faso, Czadzie, Mali, Mauretanii, Nigrze i Nigerii. Realizowany obecnie projekt kontroli broni strzeleckiej ukierunkowany na kwestię płci stworzył w krajach na całym świecie krajowe zdolności w zakresie wspierania kontroli broni strzeleckiej uwzględniającej kwestię płci, zapewnił wyszkolonych przedstawicieli organizacji regionalnych i subregionalnych w tej dziedzinie oraz znacznie wzmocnił synergię między działaniami w zakresie kontroli broni strzeleckiej a realizacją programu działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa.
Ten wniosek dotyczący projektu opiera się na wcześniejszych projektach i ich sukcesach, a jednocześnie wprowadza nowe, obejmujące trzy aspekty podejście do postępów w skutecznej realizacji PoA i ITI.
Nowy projekt umożliwi UNODA i jej regionalnym ośrodkom zadbanie o to, by globalne kształtowanie polityki oraz wdrażanie na szczeblu krajowym i regionalnym były spójne, a także by regiony nadal uczyły się od siebie.
2. Cele, działania i wyniki projektu
Nadrzędnym celem projektu jest zwiększenie bezpieczeństwa międzynarodowego, regionalnego i krajowego, przyczynienie się do zapewnienia bezpieczeństwa ludzkiego oraz propagowanie zrównoważonego rozwoju poprzez kontrolę BSiL.
Cel ten zostanie osiągnięty dzięki podejściu przekrojowemu, wspierającemu prace nad (1) przyszłościowym rozwojem globalnej polityki w kontekście czwartej konferencji przeglądowej; (2) skutecznym wdrożeniem PoA i ITI na szczeblu krajowym i regionalnym; oraz dzięki szczególnemu naciskowi na (3) strategie i programy w zakresie kontroli broni strzeleckiej ukierunkowane na kwestię płci.
Jednocześnie trzy filary wzmocnią PoA i ITI jako uniwersalne globalne ramy kontroli broni strzeleckiej oraz zapewnią ich stałą przydatność i skuteczność.
Wyniki we wszystkich trzech filarach:
| - | Zacieśniono współpracę z organizacjami regionalnymi i subregionalnymi, co umożliwi usprawnienie podejścia do polityki i działań wdrożeniowych na szczeblu subregionalnym, regionalnym i globalnym. |
| - | Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności organizacji kobiecych i podmiotów młodzieżowych, jest wzmacniane na wszystkich szczeblach. |
3. Opis strategii filarów projektów
3.1 Wspieranie globalnych polityk i zobowiązań w kontekście czwartej konferencji przeglądowej ONZ w 2024 r. (RevCon4) dotyczącej PoA.
3.1.1 Wyniki
| - | Zapewnia się i zwiększa adekwatność i skuteczność PoA i ITI. |
| - | RevCon4 w sprawie PoA jest dobrze zorganizowana i obejmuje szerokie grono zainteresowanych podmiotów. |
| - | Wzmocniono sprawozdawczość krajową państw w ramach PoA i ITI, w tym jako ramy gromadzenia danych na potrzeby celu zrównoważonego rozwoju nr 16.4 (13) i wskaźnika 16.4.2 (14). |
3.1.2 Działania
Wirtualne dyskusje ekspertów przy okrągłym stole w celu opracowania ukierunkowanych na działania zaleceń dotyczących kontroli BSiL w ramach wsparcia RevCon4.
W ramach serii wirtualnych posiedzeń ekspertów przy okrągłym stole omawia się i analizuje różne tematy, aby zapewnić przydatność i skuteczność PoA i ITI. Tematy posiedzeń przy okrągłym stole zostaną określone na podstawie wyników BMS8 (tj. wybrane spośród priorytetowych obszarów dokumentu końcowego BMS8 z myślą o dalszych działaniach i rozważaniach podczas RevCon4). Nominowany przewodniczący RevCon4 zostanie zaproszony do udziału we wszystkich posiedzeniach ekspertów przy okrągłym stole. Działanie to będzie realizowane we współpracy z UNIDIR. Wszystkie posiedzenia ekspertów przy okrągłym stole będą odbywać się wirtualnie. Główne ustalenia i zalecenia każdego posiedzenia przy okrągłym stole zostaną przedstawione i omówione na wszystkich posiedzeniach regionalnych.
Merytoryczne i integracyjne przygotowania do RevCon4
Posiedzenia regionalne będą stanowić forum dla uczestniczących państw i odpowiednich organizacji regionalnych umożliwiające określenie specyficznych dla danego regionu wyzwań związanych z BSiL i omówienie regionalnych priorytetów na RevCon4. Nominowany przewodniczący RevCon4 zostanie zaproszony do udziału we wszystkich posiedzeniach regionalnych.
Inne regiony i organizacje regionalne, takie jak Unia Europejska, Liga Państw Arabskich, Pacyfik i OBWE, zazwyczaj organizują spotkanie przygotowawcze do RevCon4. Projekt nie musi obejmować tych regionów. UNODA, na własną prośbę, może uczestniczyć w każdym z tych regionalnych posiedzeń, lub zaangażować się w nie, by przedstawić wyniki dyskusji ekspertów przy okrągłym stole. Działanie to będzie realizowane przez UNODA i jego ośrodki regionalne pod koniec 2023 r. / na początku 2024 r., przy znacznym wsparciu ze strony UNIDIR. Wszystkie działania będą oparte na kontaktach bezpośrednich.
Zaproponowano następujące pięć spotkań regionalnych:
| Państwa z podregionów | Organizacje regionalne | Centrum regionalne | Miejsce |
| Afryka Zachodnia i Centralna | UA, ECCAS, ECOWAS, RECSA, UEMOA, Grupa Pięciu na rzecz Sahelu | UNREC | Lomé, Togo |
| Afryka Wschodnia i Południowa | UA, EAC, SADC, IGAD, RECSA, SARCOM | UNREC | Lomé, Togo |
| Region Karaibów | CARICOM | UNLIREC | Wirtualnie |
| Ameryka Łacińska | MERCOSUR, OPA, SICA | UNLIREC | Wirtualnie |
| ASEAN i państwa Azji Południowej | ASEAN, SAARC | UNRCPD | Bangkok, Tajlandia |
Program sponsorowania dla uczestników z krajów rozwijających się lub krajów poważnie dotkniętych problemem, by mogły wziąć udział w RevCon4
Ze względu na brak środków wiele krajów rozwijających się ma trudności z wysyłaniem na konferencje przeglądowe PoA swoich kluczowych urzędników zajmujących się kwestiami BSiL w stolicy. Program sponsorowania dla wybranej grupy państw najbardziej dotkniętych problemami związanymi z BSiL umożliwiłby ich uczestnictwo, wzbogacając tym samym obrady na RevCon4. Stanowi on również doskonałą okazję do tworzenia sieci kontaktów i może zapewnić synergie z wydarzeniami towarzyszącymi i innymi działaniami prowadzonymi przy okazji RevCon4.
Kandydaci poleceni przez UNODA, w tym jego centra regionalne, są zatwierdzani przez ESDZ. Funkcję krajowych punktów kontaktowych ds. PoA powinni co do zasady pełnić wybrani urzędnicy z organów krajowych. Inne kryteria wyboru obejmują kwestie płci, terminowe przedłożenie sprawozdania krajowego, aktywny udział w posiedzeniach regionalnych lub dyskusjach przy okrągłym stole.
Działania mające na celu zwiększenie zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w kontrolę broni strzeleckiej
Działania obejmą badania i rzecznictwo, kampanie medialne, programy sponsorowania i warsztaty. Działania te będą prowadzone przez Międzynarodową Sieć Działań przeciwko Broni Lekkiej (IANSA) we współpracy z UNODA i jej ośrodkami regionalnymi, z myślą o wspieraniu zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w RevCon4.
3.1.3 Wyniki
- W 2023 r. zorganizowano cztery (4) wirtualne posiedzenia ekspertów przy okrągłym stole
Państwa mogłyby rozważyć włączenie do dokumentu końcowego RevCon4 w 2024 r. zaleceń ukierunkowanych na działania przygotowanych po posiedzeniach przy okrągłym stole. Najważniejsze ustalenia i zalecenia z dyskusji przy okrągłym stole zostały zebrane w jednym krótkim dokumencie i opublikowane przed RevCon4. Dokument został udostępniony w języku angielskim i przetłumaczony na języki arabski, francuski i hiszpański.
- Zorganizowano pięć (5) dwudniowych posiedzeń regionalnych, by wesprzeć rządy i organizacje z konkretnych regionów w przygotowaniach do RevCon4
Sprawozdania krajowe zostały włączone do porządku dziennego posiedzeń regionalnych, a delegacjom pragnącym przygotować lub przedłożyć swoje sprawozdania krajowe podczas posiedzeń zaoferowano pomoc. Ze względu na niski wskaźnik sprawozdawczości w regionach Azji i Pacyfiku po posiedzeniu regionalnym przeprowadzono specjalne jednodniowe krajowe warsztaty sprawozdawcze, by zwiększyć wskaźniki sprawozdawczości w regionie z myślą o RevCon4. Ustalenia i zalecenia z posiedzeń ekspertów przy okrągłym stole (działanie 1.3.1) zostały przedstawione i omówione na posiedzeniach.
- W RevCon4 udział wzięło piętnastu (15) sponsorowanych uczestników
Sfinansowano koszty podróży i zakwaterowania na RevCon4 (a nie na posiedzeniu komitetu przygotowawczego wcześniej w 2024 r.) dla maksymalnie piętnastu uczestników. Ponadto do udziału w RevCon4 w Nowym Jorku zaproszono również po jednym uczestniku z każdego ośrodka regionalnego (UNREC, UNLIREC, UNRCPD).
3.1.4 Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego zostało wzmocnione poprzez:
| i. | Opracowanie i upowszechnienie sprawozdania na temat wyników BMS8 dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które stanowiło podstawę przygotowań do RevCon4. |
| ii. | Opracowanie i propagowanie kampanii Globalnego Tygodnia Działań przeciwko Przemocy z Użyciem Broni, których tematem była RevCon4. |
| iii. | Opracowanie i rozpowszechnienie przed konferencją przewodnika społeczeństwa obywatelskiego na temat RevCon4, w którym opisano, w jaki sposób społeczeństwo obywatelskie może wnieść wkład w przygotowania i realizację RevCon4. |
| iv. | Uczestnictwo - dzięki programowi sponsorowania - do dziesięciu (10) przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w RevCon4 i aktywne uczestnictwo w wydarzeniach organizowanych przy okazji RevCon4. |
| v. | Zorganizowanie warsztatów przygotowawczych na temat RevCon4 dla uczestniczących organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Było to dwudniowe wydarzenie oparte na kontaktach osobistych, w Nowym Jorku w weekend przed konferencją, w którym udział wzięli członkowie IANSA. |
| vi. | Opracowanie i upowszechnienie maksymalnie trzech (3) dokumentów analitycznych dla członków IANSA dotyczących tematów związanych z kwestiami, których PoA/ITI nie rozwiązał w wystarczającym stopniu. Dokumenty zostały udostępnione w wersji elektronicznej w języku angielskim i przetłumaczone na języki francuski i hiszpański. Kopie papierowe udostępniono podczas RevCon4. |
3.2 Zapewnienie pełnej i skutecznej realizacji PoA/ITI w oparciu o krajowe i regionalne priorytety, cele, strategie i plany działania
3.2.1 Wyniki
| - | Wzmocniona zostaje pełna i skuteczna realizacja zobowiązań podjętych przez państwa w ramach PoA i ITI. |
| - | Ustalane są obecnie cele krajowe i regionalne, uzgodnione przez państwa podczas BMS7. |
3.2.2 Działania
Modernizacja narzędzia oceny MOSAIC (w wersji elektronicznej i papierowej), aby umożliwić państwom przeprowadzanie samooceny realizacji PoA/ITI
Narzędzie oceny MOSAIC umożliwi państwom (samo)ocenę poziomu realizacji PoA/ITI oraz innych ram kontroli broni strzeleckiej na szczeblu krajowym. Pomoże państwom w identyfikowaniu luk w ich krajowych systemach kontroli broni strzeleckiej i w określeniu obszarów priorytetowych, którymi należy się zająć, aby wzmocnić zdolności krajowe oraz zapewnić pełne i skuteczne wdrożenie PoA/ITI.
Wyniki ocen mogą stanowić podstawę opracowania krajowych i regionalnych planów działania, strategii, harmonogramów lub celów oraz zapewnić, by były one oparte na postanowieniach uzgodnionych w kluczowych globalnych porozumieniach dotyczących BSiL. Narzędzie oceny MOSAIC może być również wykorzystywane do gromadzenia i zestawiania informacji, które mają zostać zawarte w krajowych sprawozdaniach z realizacji PoA/ITI, oraz do ułatwiania opracowywania wniosków projektowych do celów pozyskiwania środków.
Narzędzie oceny MOSAIC ułatwi krajowe analizy ich systemów kontroli broni strzeleckiej w odniesieniu do obszarów objętych modułami MOSAIC zawartymi w seriach 2, 3, 4, 5 i 6, a zatem obejmie pełny cykl życia broni strzeleckiej, w tym kwestie przekrojowe, takie jak płeć i młodzież (15). Oprócz wykorzystania przez organy krajowe przewiduje się, że takie narzędzie może być również wykorzystywane przez szerszy krąg zainteresowanych podmiotów, w tym organizacje regionalne i społeczeństwo obywatelskie. Przyniesie ono bezpośrednie korzyści dla pracy ośrodków regionalnych UNODA i może być wykorzystywane podczas misji rozpoznawczych w ramach Podmiotu Ratującego Życie (SALIENT) (16). Aby podmioty te mogły wspierać krajowe wysiłki na rzecz stosowania narzędzia oceny MOSAIC, opracowany i udostępniony zostanie przewodnik użytkownika.
Działania te będą realizowane we współpracy z UNIDIR.
Wspieranie państw w zintensyfikowaniu ich wysiłków na rzecz realizacji PoA/ITI
W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach realizowane przez UNLIREC
| - | Konsolidacja planu działania w zakresie BSiL dla państw Ameryki Środkowej (2022-2024), z udziałem wszystkich zainteresowanych państw członkowskich Sistema de la Integración Centroamericana (SICA) (Gwatemali, Hondurasu, Kostaryki, Nikaragui, Panamy i Salwadoru), by wzmocnić wdrażanie międzynarodowych, regionalnych i subregionalnych instrumentów BSiL oraz ograniczyć nielegalne rozprzestrzenianie broni i amunicji w tym regionie (17). Działania będą obejmować subregionalne seminaria, warsztaty, sesje robocze (projekty i spotkania tematyczne). Państwa Ameryki Środkowej będą w stanie wykorzystać polityczny impuls w okresie poprzedzającym RevCon4, aby przyspieszyć nową inicjatywę subregionalną z jasnymi celami i wskaźnikami. Proces konsolidacji inicjatywy dotyczącej harmonogramu zostanie przeprowadzony we współpracy z Departamentem Bezpieczeństwa Publicznego Organizacji Państw Amerykańskich (OPA) i będzie stanowił uzupełnienie działań określonych w DECYZJI RADY UE (WPZiB) 2022/847 z dnia 30 maja 2022 r. UNLIREC będzie w stanie kierować tym procesem wraz z OPA i korzystać ze swojej wiedzy fachowej w ramach planu działania w zakresie broni palnej na Karaibach. Wszystkie działania będą koordynowane z organizacją regionalną SICA. |
| - | W państwach Ameryki Południowej i Środkowej prowadzone będą kursy na temat zwalczania handlu bronią i amunicją oraz zakazów związanych z bronią strzelecką, amunicją oraz częściami i komponentami do nich (ISAAPC). |
W regionie Azji i Pacyfiku realizowane przez UNRCPD
| - | Wspieranie tworzenia i szkolenia krajowych punktów kontaktowych ds. PoA. Do chwili obecnej jedynie siedemnaście państw w regionie Azji i Pacyfiku wyznaczyło i zgłosiło krajowy punkt kontaktowy w sprawie realizacji PoA/ITI. W ramach tego działania UNRCPD będzie wspierać tworzenie krajowych punktów kontaktowych, jeżeli takie punkty nie istnieją, oraz zwiększać zdolności istniejących punktów kontaktowych i krajowych mechanizmów koordynacji poprzez specjalne warsztaty regionalne. Działanie to zostanie przeprowadzone w 2023 r., aby zapewnić wyznaczenie krajowych punktów kontaktowych na czas przed RevCon4. Działanie to zostanie przeprowadzone wirtualnie. |
| - | Oceny wykonane z zastosowaniem narzędzia MOSAIC w wybranych państwach, by określić luki i możliwości wzmocnienia realizacji oraz ustanowienia krajowych i regionalnych priorytetów, celów i planów działania. Działanie to będzie oparte na kontaktach osobistych. |
| - | Pomoc dla państw regionu Azji i Pacyfiku w realizacji PoA/ITI. Można udzielać pomocy w odniesieniu do różnych aspektów kontroli BSiL, w tym aspektów ustawodawczych i regulacyjnych, projektowania i zarządzania kontrolą broni strzeleckiej lub wsparcia operacyjnego. Może ona również obejmować podejścia subregionalne (np. w zakresie bezpieczeństwa granic). Wszystkie działania będą uwzględniać aspekt płci i sprzyjać włączeniu społecznemu. Mogą obejmować wsparcie operacyjne, szkolenia, warsztaty, spotkania, gromadzenie danych lub działalność badawczą. Głównymi beneficjentami będą organy krajowe lub służby bezpieczeństwa i siły obronne. UNRCPD będzie odpowiadać na wnioski krajów o pomoc w trakcie realizacji projektu. Wnioski o pomoc wynikające z innych działań prowadzonych w ramach tego projektu, w szczególności oceny narzędziem MOSAIC, lub które zostały przekazane w sprawozdaniach krajowych, będą traktowane priorytetowo. Pomoc może być udzielana w ramach kontaktów osobistych lub wirtualnie. |
W Afryce realizowane przez UNREC
| - | Oceny wykonane z zastosowaniem narzędzia MOSAIC w wybranych państwach, by określić luki i możliwości wzmocnienia realizacji oraz ustanowienia krajowych i regionalnych priorytetów, celów i planów działania. Działanie to będzie oparte na kontaktach osobistych. |
| - | Pomoc dla państw w Afryce w realizacji PoA/ITI. Można udzielać pomocy w odniesieniu do różnych aspektów kontroli BSiL, w tym aspektów ustawodawczych i regulacyjnych, projektowania i zarządzania kontrolą broni strzeleckiej lub wsparcia operacyjnego. Może ona również obejmować podejścia subregionalne (np. w zakresie bezpieczeństwa granic). Wszystkie działania będą uwzględniać aspekt płci i sprzyjać włączeniu społecznemu. Mogą obejmować wsparcie operacyjne, szkolenia, warsztaty, spotkania, gromadzenie danych lub działalność badawczą. Głównymi beneficjentami będą organy krajowe lub służby bezpieczeństwa i siły obronne. UNREC będzie odpowiadać na wnioski krajów o pomoc w trakcie realizacji projektu. Wnioski o pomoc wynikające z innych działań prowadzonych w ramach tego projektu, w szczególności oceny narzędziem MOSAIC, lub które zostały przekazane w sprawozdaniach krajowych, będą traktowane priorytetowo. Pomoc może być udzielana w ramach kontaktów osobistych lub wirtualnie. |
Działania mające na celu zwiększenie zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w kontrolę broni strzeleckiej, w tym:
| - | Doroczne kampanie - IANSA i jej organizacje członkowskie będą prowadzić działania w ramach corocznych kampanii i takich wydarzeń jak Globalny Tydzień Działań przeciwko Przemocy z Użyciem Broni, Międzynarodowy Dzień Młodzieży, Miesiąc Amnesty w Afryce, Międzynarodowy Dzień Pokoju, Dzień Dziecka Afrykańskiego, Międzynarodowy Dzień Niszczenia Broni, inicjatywa "Wear Orange", Międzynarodowy Dzień Kobiet oraz "16 dni działań przeciwko przemocy uwarunkowanej płcią". |
| - | Budowanie zdolności społeczeństwa obywatelskiego w zakresie kontroli BSiL - opracowanie materiałów zorientowanych na politykę i organizowanie możliwości uczenia się dla członków IANSA, w tym seminariów internetowych i prezentacji, w celu oceny i poszerzenia wiedzy na temat PoA/ITI i innych międzynarodowych / regionalnych / subregionalnych instrumentów istotnych dla kontroli BSiL wśród społeczeństwa obywatelskiego, aby umożliwić im propagowanie kontroli broni strzeleckiej. |
| - | Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego, rzecznictwo i program informacyjny dotyczący ustalania celów krajowych i regionalnych, planów działania lub harmonogramów - w konsultacji i we współpracy z UNODA i jej ośrodkami regionalnymi; IANSA będzie wspierać swoich członków sieci w dyskusjach z urzędnikami i propagowaniu opracowywania przez państwa krajowych i regionalnych celów i priorytetów w zakresie realizacji PoA/ITI. |
| - | Program dotacji na rzecz trwałego zaangażowania wybranych członków IANSA - IANSA ustanowi program dotacji dla swoich członków, aby umożliwić organizacjom oddolnym prowadzenie prac programowych. IANSA ustanowi proces ułatwiający realizację programu dotacji w oparciu o jasno określone kryteria wyboru, który zostanie zatwierdzony przez UNODA. |
| - | Rzecznictwo na rzecz sprawozdawczości krajowej - IANSA i jej członkowie, w porozumieniu z UNODA, konsekwentnie opowiadają się za regularną i kompleksową sprawozdawczością w ramach PoA/ITI w drodze konstruktywnego dialogu z organami krajowymi i parlamentarzystami. Działania te będą prowadzone przez Międzynarodową Sieć Działań przeciwko Broni Lekkiej (IANSA) we współpracy z UNODA i jej ośrodkami regionalnymi i wesprą zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w pełną i skuteczną realizację PoA/ITI. |
3.2.3 Wyniki
Narzędzie oceny MOSAIC udoskonalono w następujący sposób:
| - | Opracowanie narzędzia oceny MOSAIC, które wzmocniło krajowe kontrole broni strzeleckiej, wspierało realizację PoA i pomagało ustalać cele i plany działania, ułatwiało zmiany harmonogramu i składanie wniosków o pomoc międzynarodową. Narzędzie oceny MOSAIC opierało się na uprzednio opracowanej wersji beta narzędzia oceny ISACS, którego zakres był ograniczony do serii 5 międzynarodowych standardów kontroli broni strzeleckiej (ISACS). |
| - | Wersja papierowa tego narzędzia została udostępniona w językach: arabskim, angielskim, francuskim, portugalskim i hiszpańskim. Udostępniono również angielską wersję elektroniczną. |
| - | Opracowanie i publikacja przewodnika użytkownika dotyczącego narzędzia oceny MOSAIC w języku angielskim, z tłumaczeniem na języki: arabski, francuski, portugalski i hiszpański. |
| - | Przy okazji spotkań regionalnych w ramach przygotowań do RevCon4 przeprowadzono z organizacjami i mechanizmami regionalnymi i subregionalnymi łączone ćwiczenia walidacyjne / sesje szkoleniowe poświęcone narzędziu oceny MOSAIC. |
Ameryka Łacińska i Karaiby
| - | Do ośmiu (8) seminariów / warsztatów / sesji roboczych / spotkań odbyło się w ramach kontaktów bezpośrednich i wirtualnie, by pomóc w konsolidacji planu działania dotyczącego BSiL dla państw Ameryki Środkowej (2022-2024). W pierwszym roku działalności skonsolidowano PROJEKT dokumentu dotyczącego harmonogramu, natomiast w drugim roku skoncentrowano się na rozpoczęciu opracowywania strategii krajowych (krajowe plany działania lub podobne inicjatywy) oraz na realizacji działań określonych w inicjatywie subregionalnej / harmonogramie. |
| - | UNLIREC przeprowadził w wybranych państwach Ameryki Środkowej i Ameryki Południowej dwa (2) kursy poświęcone ISAAPC i cztery (4) kursy poświęcone zwalczaniu handlu bronią i amunicją. |
Azja i Pacyfik
| - | Zorganizowano specjalne warsztaty regionalne. Warsztaty regionalne koncentrowały się na roli i zadaniach krajowego punktu kontaktowego, w szczególności na koordynacji z podmiotami krajowymi, składaniu sprawozdań krajowych oraz dostarczaniu wytycznych w zakresie polityki i programowania związanych z kontrolą BSiL. Warsztaty opierały się na module MOSAIC 03.40 dotyczącym krajowych mechanizmów koordynacji w zakresie kontroli BSiL. |
| - | Oceny z wykorzystaniem narzędzia MOSAIC przeprowadzono w ramach kontaktów bezpośrednich w maksymalnie dwóch (2) wybranych państwach. |
| - | Do czterech (4) państw regionu Azji i Pacyfiku otrzymało pomoc w realizacji PoA/ITI. |
Afryka
| - | Oceny z wykorzystaniem narzędzia MOSAIC przeprowadzono w ramach kontaktów bezpośrednich w maksymalnie dwóch (2) wybranych państwach. |
| - | Do czterech (4) państw Afryki otrzymało pomoc w realizacji PoA/ITI. |
3.2.4 Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego zostało wzmocnione poprzez:
| i. | Opracowanie działań i materiałów w ramach kampanii, przyznanie lokalnym i krajowym organizacjom członkowskim IANSA niewielkich stypendiów na działania prowadzone w trakcie tych kampanii. |
| ii. | Opracowanie materiałów dotyczących polityki i zapewnienie członkom IANSA możliwości uczenia się. |
| iii. | Program na rzecz zaangażowania i wspierania społeczeństwa obywatelskiego ustanowiony w odniesieniu do ustalania celów na szczeblu krajowym i regionalnym, planów działania lub harmonogramów. |
| iv. | Ustanowienie programu dotacji na rzecz trwałego zaangażowania wybranych członków IANSA. |
| v. | Przeprowadzenie działań informacyjnych skierowanych do organów krajowych i parlamentarzystów, by poprawić sprawozdawczość krajową. |
3.3 Zaspokajanie obecnego zapotrzebowania na wzmocnienie i pogłębienie polityki i programów w zakresie kontroli broni strzeleckiej uwzględniających aspekt płci, zgodnie z agendą na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
3.3.1 Wyniki
| - | Trwała zdolność strategiczna i operacyjna do uwzględniania aspektu płci w kontroli broni strzeleckiej wśród szerokiego grona kluczowych zainteresowanych stron dalej zwiększa się i pogłębia. |
| - | W dalszym ciągu wzmacniane są synergie i działające powiązania z uzupełniającymi ramami polityki i programami działań, w szczególności z Agendą 2030, agendą na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, "Naszym wspólnym programem" i rezolucjami Zgromadzenia Ogólnego w sprawie kobiet i rozbrojenia. |
3.3.2 Działania
Wszystkie działania będą opierać się na wynikach poprzedniego projektu finansowanego przez UE, a mianowicie decyzji Rady (WPZiB) 2018/2011 z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie wsparcia uwzględniających aspekt płci polityk, programów i działań w zakresie zwalczania nielegalnego handlu bronią strzelecką i jej niewłaściwego wykorzystywania, zgodnie z programem działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa.
Wzmocnienie komponentu dotyczącego kontroli broni strzeleckiej w agendzie na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
Obejmuje to stałe zaangażowanie UNODA w sieć punktów kontaktowych ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, by propagować kontrolę broni strzeleckiej w przypadku krajowych planów działania, strategii i działań wdrożeniowych dotyczących kobiet, pokoju i bezpieczeństwa. Będzie to stałe zaangażowanie w trakcie realizacji projektu i będzie prowadzone w oparciu o kontakty bezpośrednie lub wirtualnie.
Wsparcie dla państw na rzecz wzmocnienia polityki i programów w zakresie kontroli broni strzeleckiej ukierunkowanych na aspekt płci
W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach realizowane przez UNLIREC
| - | Szkolenia w zakresie uwzględniania aspektu płci w kontroli broni strzeleckiej w państwach Ameryki Środkowej i Południowej - kursy są skierowane do organów krajowych odpowiedzialnych za kontrolę broni strzeleckiej i regulacje, bezpieczeństwo obywateli oraz zapobieganie i ograniczanie przemocy wobec kobiet/przemocy ze względu na płeć. |
| - | Seria webinariów na temat kontroli BSiL i płci w ramach przygotowań do RevCon4 - tematy będą różne i zostaną określone w koordynacji z państwami Ameryki Środkowej i Południowej oraz zgodnie z przygotowaniami do RevCon4 i jej wynikami. |
W regionie Azji i Pacyfiku realizowane przez UNRCPD
| - | Harmonizacja wdrażania zbieżnych programów w zakresie kontroli broni strzeleckiej i równości płci - będzie to obejmować zaangażowanie krajów Azji i Pacyfiku, w których krajowe plany działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa wygasły, są prowadzone lub planowane, by skuteczniej wdrażać programy zbieżne z inicjatywami w zakresie kontroli broni strzeleckiej. W ramach inicjatywy przeanalizowane zostaną również synergie z innymi ramami dotyczącymi równouprawnienia płci, w szczególności z inicjatywą "Spotlight". |
| - | Seminarium regionalne na temat upowszechnienia Traktatu o handlu bronią w regionie Azji i Pacyfiku oraz konwergencji z agendą na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa - w 2013 r. państwa przyjęły Traktat o handlu bronią - wielostronny traktat regulujący w szczególności międzynarodowy handel bronią konwencjonalną. Traktat ten jest również pierwszym prawnie wiążącym traktatem dotyczącym broni, w którym uznaje się związek między handlem bronią a przemocą ze względu na płeć. Wprowadzenie w życie Traktatu o handlu bronią umożliwia również państwom wypełnienie ich zobowiązań dotyczących wywozu broni określonych w PoA z 2001 r. W regionie Azji i Pacyfiku do Traktatu o handlu bronią nadal przystąpiło niewiele państw, jednak niedawne przyłączenie się Chin i Filipin stworzyło w regionie korzystny impuls polityczny do propagowania upowszechnienia traktatu. Warsztaty opierały się na zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego i parlamentarzystów w ramach poprzedniego projektu, w którym Traktat o handlu bronią uznano za kluczowy obszar priorytetowy. Warsztaty będą realizowane we współpracy z kluczowymi partnerami, w tym agencjami ONZ, organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi oraz społeczeństwem obywatelskim. Będą wirtualne. |
W Afryce realizowane przez UNREC
| - | Warsztaty regionalne poświęcone uwzględnianiu aspektu płci w kontroli broni strzeleckiej w celu wymiany informacji na temat wyzwań i priorytetów związanych z płcią - warsztaty regionalne dla Afryki Zachodniej, Środkowej, Wschodniej i Południowej. Warsztaty te będą realizowane we współpracy z organizacjami regionalnymi i kluczowymi partnerami i będą oparte na kontaktach bezpośrednich. |
| - | Włączenie kontroli broni strzeleckiej do szerzej pojętej równości płci, rozwoju i działań na rzecz bezpieczeństwa poprzez serię webinariów z udziałem ekspertów zajmujących się przemocą ze względu na płeć, przemocą seksualną w konfliktach zbrojnych, zaangażowaniem młodzieży, kwestiami humanitarnymi oraz pomocą dla osób wewnętrznie przesiedlonych i uchodźców, by zwiększać świadomość na temat czynników leżących u podstaw rozprzestrzeniania broni strzeleckiej, nielegalnego handlu nią i jej niewłaściwego wykorzystywania, a także na temat wpływu takich zjawisk, oraz na temat potrzeby powiązania kontroli zbrojeń z innymi programami lub włączenia jej do takich programów. Celem serii webinariów jest opracowanie wielowymiarowego podejścia do zapobiegania i ograniczania przemocy zbrojnej oraz stworzenie w tym celu namacalnych powiązań między krajowymi organami kontroli broni strzeleckiej a innymi zainteresowanymi podmiotami. Seria webinariów będzie realizowana we współpracy z kluczowymi partnerami i zostanie zorganizowana wirtualnie. |
Działania mające na celu zwiększenie zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w kontrolę broni strzeleckiej, w tym:
| - | Uwzględnianie aspektu płci i sprawozdanie dotyczące BSiL poświęcone osiągnięciom i doświadczeniom zdobytym w ramach finansowanego przez UE projektu (WPZiB) 2018/2011, w tym przegląd i ocena działań realizowanych przez IANSA i jej członków oraz zalecenia dotyczące dalszego zaangażowania. Sprawozdanie to będzie stanowić podstawę innych działań związanych z płcią w ramach tego projektu. |
| - | Wirtualne warsztaty, szkolenia i wydarzenia dotyczące uwzględniania aspektu płci w kontroli broni strzeleckiej dla społeczeństwa obywatelskiego we współpracy z UNODA i jej ośrodkami regionalnymi - IANSA zorganizuje wirtualne warsztaty, szkolenia i wydarzenia dotyczące płci i kontroli broni strzeleckiej przez cały okres realizacji projektu dla szerokiego grona odbiorców na świecie. |
| - | Propozycje społeczeństwa obywatelskiego dotyczące zwiększenia synergii z agendą na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa. Opracowanie zestawu narzędzi gromadzącego propozycje członków IANSA dotyczące zwiększenia synergii między kontrolą broni strzeleckiej a programami działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, z naciskiem na techniki rzecznictwa, komunikację międzyregionalną i wdrażanie polityki, która może być stosowana w regionach. Zestaw narzędzi będzie szeroko rozpowszechniany, w tym podczas działań organizowanych przez IANSA lub UNODA i jego ośrodki regionalne. Powyższe działania będą prowadzone przez IANSA, we współpracy z UNODA i jego ośrodkami regionalnymi, by wspierać zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w politykę i programy kontroli broni strzeleckiej uwzględniające aspekt płci, zgodnie z agendą na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa. |
3.3.3 Wyniki
Kontrola zbrojeń i rozbrojenie, w tym broń strzelecka, były uwypuklane w pracach ONZ i sieci ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, w tym w pracach dotyczących przemocy seksualnej związanej z konfliktem (18).
Wzmocnienie zdolności państw w zakresie polityki i programów dotyczących broni strzeleckiej ukierunkowanych na aspekt płci poprzez:
|
| Ameryka Łacińska i Karaiby
|
|
| Azja i Pacyfik
|
|
| Afryka
|
3.3.4 Wzmocnienie zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w kontrolę broni strzeleckiej poprzez:
| i. | Sporządzenie i rozpowszechnienie sprawozdania na temat osiągnięć i wniosków wyciągniętych z finansowanego przez UE projektu (WPZiB) 2018/2011. |
| ii. | Zorganizowanie dla społeczeństwa obywatelskiego wirtualnych warsztatów, szkoleń i wydarzeń dotyczących uwzględniania aspektu płci w kontroli broni strzeleckiej. |
| iii. | Opracowanie i rozpowszechnianie zestawu narzędzi, w którym zebrano propozycje członków IANSA dotyczące zwiększenia synergii między kontrolą broni strzeleckiej a programami działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa. |
4. Podnoszenie świadomości, rzecznictwo, działania informacyjne i partnerstwa
UNODA i jej partnerzy wykonawczy będą wywierać trwały wpływ poprzez skuteczne podnoszenie świadomości, rzecznictwo, działania informacyjne i partnerstwa.
UNODA będzie wspierać rozpowszechnianie informacji i rezultatów proponowanych działań wśród jak najszerszego kręgu odbiorców. Ponadto w ramach wszystkich odnośnych działań podejmowane będą wysiłki popularyzatorskie poprzez wykorzystanie mediów, imprez towarzyszących i narzędzi internetowych. UNODA i IANSA będą przez cały rok rozwijać kampanie w mediach społecznościowych i uczestniczyć w nich.
UNODA i IANSA wykorzystają najszerszy możliwy zakres narzędzi komunikacyjnych, w tym strony internetowe, pisemne komunikaty prasowe, wybrane narzędzia mediów społecznościowych, imprezy towarzyszące i nieformalne briefingi. Realizacja wszystkich działań będzie na bieżąco śledzona poprzez narzędzia monitorowania i oceny, w tym ankiety dla uczestników oraz regularne organizowanie spotkań odnośnych grup roboczych.
UNODA zastosuje wszystkie odpowiednie środki, aby zapewnić właściwe wyeksponowanie wkładu Unii w dane działanie. Takie działania będą prowadzone zgodnie z komunikatem Komisji oraz podręcznikiem dotyczącym informowania o działaniach zewnętrznych Unii Europejskiej i ich eksponowania.
W trakcie realizacji projektu zapewniona zostanie koordynacja z wieloma partnerami, w tym z partnerami będącymi beneficjentami innych decyzji Rady UE.
UNODA będzie nadal aktywnie angażować się w nieformalny mechanizm koordynacji dotyczący płci i BSiL, który ustanowiono w 2019 r. w ramach trwającego projektu.
5. Czas trwania
Całkowity szacowany czas trwania projektu, obejmujący wszystkie działania w ramach jego trzech filarów, wyniesie 36 miesięcy.
6. Sprawozdawczość
UNODA będzie przygotowywać regularne sprawozdania, zgodnie z wynegocjowaną umową.
7. Koszt całkowity
Łączne szacunkowe środki finansowe na realizację etapu II, o które trzeba występować do UE, wynoszą XXX EUR.
(1) https://www.smallarmssurvey.org/database/global-firearms-holdings
(2) https://smallarms.un-arm.org/international-assistance
(3) Prezentacja przedstawiona przez UNODA podczas BMS7 pt. "Program działań w zakresie BSiL. Międzynarodowy instrument umożliwiający śledzenie. Tendencje, wyzwania i szanse. Dane ze sprawozdań krajowych za 2020 r.", https://documents.unoda.org/wp-content/uploads/2021/07/BMS7-UNODA-Trends-challenges-opportunities.pdf
(4) Wskaźnik celów zrównoważonego rozwoju 16.4.2 stanowi: "Odsetek skonfiskowanej, znalezionej lub zwróconej broni, której nielegalne pochodzenie lub kontekst zostały zidentyfikowane lub ustalone przez właściwy organ zgodnie z instrumentami międzynarodowymi".
(5) Prezentacja przedstawiona przez UNODA podczas BMS7 pt. "Program działań w zakresie BSiL.Międzynarodowy instrument umożliwiający śledzenie.Tendencje, wyzwania i szanse.Dane ze sprawozdań krajowych za 2020 r.".
(6) https://smallarms.un-arm.org/statistics
(7) https://undocs.org/A/CONF.192/BMS/2021/1, pkt 50. Zob. też pkt 51, 52, 57 i 58.
(8) https://www.undocs.org/A/74/187
(9) Decyzja Rady 2011/428/WPZiB z dnia 18 lipca 2011 r. i decyzja Rady (WPZiB) 2017/633 z dnia 3 kwietnia 2017 r.
(10) Decyzja Rady 2014/912/WPZiB z dnia 15 grudnia 2014 r.
(11) Decyzja Rady (WPZiB) 2018/2011 z 17 grudnia 2018 r.
(12) https://meetings.unoda.org/section/poa-revcon3-2018_documents
(13) Cel zrównoważonego rozwoju 16.4: "Do 2030 roku znacząco zmniejszyć nielegalne przepływy finansowe i handel bronią; wzmocnić proces odzyskiwania i zwracania skradzionego mienia oraz zwalczać wszelkie formy przestępczości zorganizowanej".
(14) Wskaźnik celów zrównoważonego rozwoju 16.4.2: "Odsetek skonfiskowanej, znalezionej lub zwróconej broni, której nielegalne pochodzenie lub kontekst zostały zidentyfikowane lub ustalone przez właściwy organ zgodnie z instrumentami międzynarodowymi".
(15) www.un.org/disarmament/mosaic
(16) www.un.org/disarmament/salient
(17) Należy zauważyć, że państwa SICA Belize i Republika Dominikańska stanowią część planu działania w zakresie broni palnej na Karaibach, natomiast udział Nikaragui będzie musiał zostać potwierdzony.
(18) Uczestnictwo, zapobieganie konfliktom, ochrona, pomoc i odbudowa.
