Czy zaliczki otrzymane na poczet eksportu towarów podlegają opodatkowaniu VAT

Otrzymanie całości lub części zapłaty jeszcze przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi w przypadku transakcji krajowych skutkuje generalnie powstaniem obowiązku podatkowego w VAT. Zasady te dotyczą również zaliczek eksportowych. Jednak w tym przypadku zastosowanie stawki 0% jest uzależnione od wywozu towarów w ustawowym terminie.

Zaliczka wpłacona na poczet dostawy towarów lub wykonania usługi powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Tak samo wygląda sytuacja, gdy polski podatnik otrzymuje zaliczkę na poczet dostawy, która ma być dostawą eksportową.

Definicja

Przez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium UE przez:

• dostawcę lub na jego rzecz (tzw. eksport bezpośredni - art. 2 pkt 8 lit. a ustawy o VAT) albo

• nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych (tzw. eksport pośredni - art. 2 pkt 8 lit. b ustawy o VAT).

Warunkiem jest potwierdzenie wywozu towarów poza terytorium UE przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.

Ustawodawca nie wprowadził dla eksportu towarów żadnych szczególnych zasad w zakresie określenia terminu powstania obowiązku podatkowego w VAT. Obowiązek podatkowy powstaje zatem zgodnie z zasadą generalną określoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym powinien być rozpoznawany z chwilą dokonania dostawy towarów. Konsekwencją przyjęcia zasad ogólnych jest jednak również odpowiednie stosowanie norm art. 19a ust. 8 ustawy o VAT wiążących moment powstania obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania, przed dokonaniem dostawy towarów, całości bądź części zapłaty. Otrzymanie zaliczki na poczet eksportu towarów należy udokumentować fakturą. Fakturę zaliczkową należy wystawić nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT), lecz jednocześnie nie wcześniej niż 60 dnia przed otrzymaniem tej całości lub części zapłaty (art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT). Moment wystawienia faktury nie wpływa na termin rozpoznania obowiązku podatkowego w VAT. Przedstawione zasady mają zastosowanie zarówno do eksportu pośredniego, jak i do eksportu bezpośredniego.