Jak należy rozliczyć transakcję barterową

Jakie są zasady zawierania umowy barterowej?

Umowa barteru należy do umów nienazwanych, co oznacza, że nie została ona uregulowana ani przez przepisy Kodeksu cywilnego, ani przez inne przepisy polskiego prawa. Umowa barterowa najbardziej zbliżona jest do umowy zamiany uregulowanej przez przepisy art. 603 i 604 k.c.

Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Do umowy zamiany stosuje się odpowiednio również przepisy o sprzedaży (art. 535-602 k.c.).

Na podobieństwo umowy barterowej do umowy zamiany wskazał również Sąd Najwyższy w wyroku z 26 sierpnia 2004 r., sygn. akt I CK 210/04 (opubl. w Biuletynie SN nr 2 z 7 marca 2005 r.):

Umowa barterowa, wykazując cechy zbliżone do umowy zamiany, jest konsensualna, odpłatna i wzajemna; rodzi skutki zobowiązujące obie strony do przeniesienia własności rzeczy, a w okolicznościach określonych w art. 155 § 1 k.c. również skutki rozporządzające.

Różnica pomiędzy barterem a umową zamiany sprowadza się przede wszystkim do tego, że przedmiotem umowy zamiany może być własność rzeczy (albo prawa), podczas gdy przedmiotem barteru może być dodatkowo także świadczenie usługi.

PRZYKŁAD

Dwa podmioty krajowe zawarły umowę barterową. Wynika z niej, że dokonają one wymiany dóbr o wartości 30 000 zł. Firma ALFA wykona na rzecz firmy BETA usługę reklamową polegającą na udostępnieniu miejsca reklamowego (o wartości 30 000 zł), natomiast firma BETA dokona na rzecz kontrahenta dostawy sprzętu komputerowego (o wartości 30 000 zł).