"NORMALNY" WIEK EMERYTALNY

Edyta Niemyska

Kancelaria prawna "Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy Sp. k.

Obniżony wiek emerytalny jest normalnym wiekiem emerytalnym dla tych grup pracowników, którzy wykonywali zawody, łączące się z utratą sprawności psychofizycznej niezbędnej do wykonywania pracy w niższym od powszechnego wieku emerytalnym.

Pojęcie wieku emerytalnego jest ustawową kategorią prawa ubezpieczeń społecznych. W obowiązującym stanie prawnym ustawowym wiekiem emerytalnym jest wiek uprawniający do przejścia na emeryturę na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm. - zwanej dalej ustawą). Granice wieku emerytalnego uwarunkowane są kategorią płci, ale również rodzajami zatrudnienia, które zezwalają wykonującym je pracownikom do skorzystania z uprawnień emerytalnych w obniżonym wieku emerytalnym. Ustawa określa jednolity wiek emerytalny w zależności od płci pracownika wynoszący dla kobiety 60, a dla mężczyzny 65 lat (powszechny wiek emerytalny). Równocześnie ustawodawca stworzył możliwość przejścia na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Możliwość ta dotyczy w szczególności pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wiek emerytalny dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ustawie przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.). Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 8 lipca 2008 r. (I PK 309/07, niepubl.) wyraźnie stwierdził, że niższy od powszechnego wiek emerytalny pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest dla nich normalnym ustawowym wiekiem emerytalnym, a to z kolei sprawia, że tacy pracownicy w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego właściwego dla tych kategorii zatrudnienia korzystają ze szczególnej ochrony prawnej przewidzianej w art. 39 k.p. (zob. wyrok SN z 9 lutego 2006 r., II PK 159/05, OSNP 2007/1-2/3; z 28 marca 2002 r., I PKN 141/01, OSNP 2004/5/86).