Przewłaszczenie majątku na zabezpieczenie

Warunki przy umowie

Umowa ta może być zawarta pod warunkiem rozwiązującym lub zawieszającym, przy czym:

● warunek rozwiązujący zachodzi wówczas, gdy kontrakt zostanie zrealizowany prawidłowo,
● warunek zawieszający ma miejsce wówczas, gdy postanowienia umowy przewłaszczenia zawierają stwierdzenie, że przejście własności nastąpi dopiero w przypadku niewykonania kontraktu w wyznaczonym umową terminie.

Wykonawca powinien ponadto złożyć oświadczenie, iż nie dokona w tym czasie zbycia lub obciążenia przedmiotu przewłaszczenia. Odrębnym - z uwagi na swą specyfikę - przedmiotem przewłaszczenia jest przewłaszczenie udziałów w spółce z o.o. oraz przewłaszczenie akcji. Z reguły przewłaszczona rzecz pozostaje we władaniu dłużnika (jak przy zastawie rejestrowym). Stosunkiem prawnym, na podstawie którego dokonujący przewłaszczenia zachowa posiadanie nieruchomości, podobnie jak w sytuacji rzeczy ruchomych oznaczonych indywidualnie i rodzajowo, jest stosunek użyczenia. Czas trwania użyczenia będzie w tym przypadku oznaczony - pokrywać się będzie z czasem trwania stosunku prawnego, stanowiącego przyczynę przeniesienia własności rzeczy, czyli czasem trwania długu. Użyczenie, będąc umową realną, dla swej skuteczności wymaga wydania biorącemu w użyczenie przedmiotu umowy. Przy przewłaszczeniu na zabezpieczenie przekazywana w użyczenie rzecz zazwyczaj znajduje się już w posiadaniu biorącego w użyczenie, a więc do dokonania tej czynności konieczne jest wyłącznie oświadczenie woli w akcie notarialnym.

Umowa przewłaszczenia jest umową nienazwaną (nie występuje w kodeksie cywilnym). W praktyce jest to częsty rodzaj umów zawieranych między przedsiębiorcami. Generalnie umowa przewłaszczenia jest w swej istocie zbliżona do zastawu, a polega na przeniesieniu przez wykonawcę na zamawiającego własności rzeczy lub praw z tytułu zabezpieczenia należytego wykonania kontraktu. Większość kontrowersji, co do dopuszczalności przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości, dotyczyła art. 157 § 1 k.c. przewidującego zakaz przenoszenia własności nieruchomości pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.