komentarz

Tantiemy za VOD – historia na film, ale czy z happy endem?

14 marca 2024 r. została opublikowana nowa wersja projektu ustawy nowelizującej prawo autorskie w celu wdrożenia dyrektyw 2019/789 i 2019/790 (DSM). Polska jest ostatnim państwem członkowskim Unii Europejskiej, które wciąż tego nie uczyniło, mimo że termin upłynął w połowie 2021 r.

W trakcie konsultacji publicznych szczególne kontrowersje wzbudził sposób implementacji art. 18 DSM. Najgłośniejszy był protest filmowców, którzy domagali się uzupełnienia o VOD art. 70 ust. 21 ustawy o prawie autorskim (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2509 ze zm.). Jest to przepis wyliczający zobowiązanych do zapłaty dodatkowego wynagrodzenia – tantiem dla współtwórców utworów audiowizualnych oraz artystów wykonawców. Taki pomysł miał już poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego do czasu spotkania z szefem Netflixa (tak twierdzą środowiska filmowe, które skierowały sprawę do prokuratury).

Aktualnie do tej koncepcji powrócono. Dostawcy VOD mają za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania wypłacać stosowne wynagrodzenie na rzecz współtwórców utworu audiowizualnego oraz artystów wykonawców. Czy jednak faktycznie taka zmiana jest konieczna, aby do polskiego prawa autorskiego prawidłowo wdrożyć unijne przepisy? Z jakimi problemami możemy się mierzyć po wejściu w życie nowelizacji?