System równoważnego czasu pracy – zasady wprowadzania i stosowania

System równoważnego czasu pracy jest jednym z systemów organizacji czasu pracy, który może być stosowany przez pracodawców. Polega on na wydłużaniu czasu pracy w danym dniu czy tygodniu, na rzecz skrócenia czasu pracy w innym dniu lub tygodniu, albo udzieleniu dni wolnych od pracy. System równoważnego czasu pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub obwieszczeniu.

Co do zasady pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (na cały etat) powinien być zatrudniany w wymiarze 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przyjętym u pracodawcy okresie rozliczeniowym czasu pracy. Natomiast w systemie równoważnego czasu pracy dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy ponad 8 godzin - maksymalnie nawet do 24 godzin. Ponieważ pracowników zatrudnionych w tym systemie obowiązuje taki sam przeciętny 40-godzinny tygodniowy wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym, to ten przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dodatkowymi dniami wolnymi od pracy.

Przykład

W 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym czasu pracy obejmującym czerwiec 2021 r. wymiar czasu pracy wynosi 168 godzin. Pracownik zatrudniony w tzw. podstawowym systemie czasu pracy (pracujący po 8 godzin na dobę) ma do przepracowania w tym miesiącu 21 dni (21 dni x 8 godzin = 168 godzin). Natomiast pracownik zatrudniony w systemie równoważnego czasu pracy, pracujący po 12 godzin na dobę, ma do przepracowania w tym miesiącu 14 dni (14 dni x 12 godzin = 168 godzin), a pracownik pracujący po 24 godziny na dobę - tylko 7 dni (7 dni x 24 godziny = 168 godzin). Tym samym pracownik pracujący po 8 godzin na dobę ma w czerwcu 9 dni wolnych od pracy, pracownik pracujący po 12 godzin na dobę - 16 dni wolnych, a pracownik pracujący po 24 godziny na dobę - aż 23 dni wolne od pracy.