Wprowadzenie do cyklu „Specyfika rachunkowości spółek osobowych” – część 1. Charakterystyka spółek osobowych

Kodeks spółek handlowych dzieli spółki na dwie grupy: spółki kapitałowe i spółki osobowe. Różnią się one od siebie sposobem funkcjonowania. Spółki osobowe to jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej, ale przepisy przyznają im zdolność prawną. Przysługują im zdolności do nabywania niektórych praw, w tym własności nieruchomości, i innych praw rzeczowych. Mogą zaciągać zobowiązania, pozywać oraz być pozywane. Działalność spółki opiera się na współpracy wspólników.

Do spółek osobowych zalicza się:

• spółki jawne,
• spółki partnerskie,
• spółki komandytowe,
• spółki komandytowo-akcyjne.

Spółki jawne - to najprostsza forma prowadzenia biznesu jako spółka handlowa. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.

Spółki partnerskie - to forma, którą wybiera się w celu wykonywania wolnego zawodu pod własną firmą.

Spółki komandytowe - ta forma ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Spółki komandytowo-akcyjne - ta forma ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

 WAŻNE! W przypadku spółek osobowych co najmniej jeden ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, solidarnie ze spółką, bez ograniczeń.

Rachunkowość spółek osobowych

Spółki osobowe co do zasady podlegają przepisom ustawy o rachunkowości, co oznacza, że mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Od tej zasady istnieją jednak pewne wyjątki. Jak wynika z art. 2 ust. 2 ustawy:

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Osoby fizyczne lub wspólnicy spółek cywilnych osób fizycznych mogą złożyć zawiadomienie na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1291, 1495 i 1649).