Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 6 listopada 2018 r., sygn. I SA/Rz 799/18

Podatek od towarów i usług

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. NSA Jacek Surmacz Sędziowie WSA Grzegorz Panek /spr./ WSA Piotr Popek Protokolant ref. Anna Kotowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2018 r. sprawy ze skargi Gminy M. na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżoną interpretację, 2) zasądza od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na rzecz skarżącej Gminy M. kwotę 440 (słownie czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Gmina miejska M. (dalej określana jako: "Gmina", "Miasto" lub "wnioskodawca") zwróciła się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej zwanego "organem" albo "Dyrektorem KIS") z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług (dalej określanego jako "podatek VAT").

Przedstawiając zaistniały stan faktyczny i zdarzenie przyszłe Gmina podała, że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm. - dalej określanej jako "ustawa VAT"). Jest jednostką samorządu terytorialnego wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, w tym związane z lokalnym transportem zbiorowym. Działania podejmuje zarówno jako organ władzy publicznej jak i na podstawie umów cywilnoprawnych. W rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 2016 ze zm.) jest organizatorem publicznego transportu zbiorowego w sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich oraz w zakresie, w jakim powierzono jej zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami na liniach komunikacyjnych albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich na obszarze gmin, które zawarły z Miastem porozumienie. Gmina jest jedynym udziałowcem spółki - Miejskiej Komunikacji Samochodowej spółka z o.o. (dalej określanej jako "spółka MKS"), z którą zawarła umowę wykonawczą o świadczenie usług przewozowych w ramach publicznego transportu zbiorowego - komunikacji miejskiej w M. Miasto zleciło spółce MKS świadczenie usług przewozu na liniach komunikacyjnych, które wchodzą lub w okresie obowiązywania umowy wykonawczej wejdą w skład sieci komunikacyjnej obejmującej obszar Gminy oraz gmin, które zawarły lub zawrą z Miastem porozumienia. W trakcie realizacji umowy wykonawczej Miasto może ponadto wyposażyć spółkę MKS w składniki majątkowe niezbędne dla potrzeb realizacji umowy, takie jak jednostki taborowe, elementy informacji pasażerskiej i inne. Zgodnie z umową obowiązek sprzedaży biletów na rzecz finalnych konsumentów usługi z zakresu publicznego transportu zbiorowego lub punktów dalszej dystrybucji ciąży na spółce MKS. Obecnie sprzedaż biletów prowadzona jest w imieniu własnym spółki MKS, na rzecz Miasta i dokumentowana jest w sposób określony w ustawie VAT. Gmina rozważa jednak zmianę modelu sprzedaży, aby sprzedaż była prowadzona przez spółkę w imieniu i na rzecz Miasta. Pobierane wynagrodzenie odpowiada cenie biletu, ale z mocy prawa Gmina zobowiązana jest również do realizowania szeregu zadań związanych z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty i usługi wybranej grupie podmiotów świadczone są nieodpłatnie. Za pośrednictwem spółki Gmina udostępnia ściśle określonym grupom osób możliwość bezpłatnego korzystania z transportu miejskiego, na zasadach określonych w ustawach lub uchwałach Rady Miejskiej. Spełnienie warunków do skorzystania z tego prawa wymaga poświadczenia przez ww. osoby uprawnień odpowiednimi dokumentami. Trasy, po których poruszają się pojazdy komunikacji miejskiej, znajdują się zasadniczo w granicach administracyjnych Miasta, ale z uwagi na zawarte porozumienia międzygminne i umowy z sąsiednimi jednostkami samorządu terytorialnego Miasto realizuje także transport międzygminny (linie komunikacyjne znajdują się w części w granicach administracyjnych innych gmin), w zamian za co otrzymuje środki pieniężne w ustalonej wysokości. W posiadaniu Miasta pozostają przystanki komunikacji miejskiej oraz dworzec autobusowy, a ze spółką MKS zawarto umowę na zarządzanie i administrowanie dworcem przesiadkowym będącym własnością Gminy oraz jego obsługę. Budynek dworca wykorzystywany jest do wielu celów powodujących różne skutki na gruncie przepisów o VAT, w tym wydzielone części dworca przeznaczone są pod wynajem na rzecz podmiotów prowadzących na ich terenie działalność komercyjną (handlową, usługową), w zamian za czynsz. Określone powierzchnie wykorzystywane są przez podmioty świadczące usługi przewozu w zamian za opłatę określoną w uchwale Rady Miasta. Powierzchnie dworca służą też świadczeniu usług komunikacji miejskiej. Wątpliwości Gminy dotyczą pobieranych opłat od przewoźników za zatrzymywanie się na przystankach w kontekście konieczności stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy VAT, względem wydatków ponoszonych bezpośrednio, wyłącznie i w całości na poczet transportu publicznego. Ma ona bowiem charakter daniny publicznej i przeznaczane mogą być wyłącznie na utrzymanie, budowę, przebudowę i remonty przystanków. Opłata ta nie podlega podatkowi VAT. Gmina ponosi zaś wydatki na utrzymanie, remont i zakup nowych wiat przystankowych i zastanawia się, czy przysługuje jej prawo do odliczania pełnej kwoty podatku naliczonego od poniesionych kosztów. Gmina planuje też zakupić tabor autobusowy i zrealizowanie dodatkowej infrastruktury - budynku warsztatowego, którego częścią będzie myjnia, stanowisko przeglądów technicznych, stanowisko napraw bieżących, pomieszczenia obsługi akumulatorów, stanowiska napraw blacharskich i blacharnia, magazyny zużytych olejów oraz nowych płynów i olejów, a także pomieszczenia socjalne dla pracowników. Autobusy i dodatkowa infrastruktura zostanie wydzierżawiona spółce MKS w zamian za czynsz, po cenach rynkowych. W tym zakresie Gmina ma wątpliwość co do sposobu rozliczenia VAT z tytułu transakcji zakupu i sprzedaży związanych z funkcjonowaniem publicznego transportu zbiorowego.