Wyrok NSA z dnia 09.01.2007, sygn. II FSK 39/06

Dopłaty waloryzacyjne z tytułu umowy pożyczki, nie stanowią natomiast "innego źródła przychodu" w rozumieniu norm wynikających z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ustawodawca nie przewidział możliwości uznania dopłat waloryzacyjnych z tytułu umowy pożyczki za przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 ustawy podatkowej). Przepis ten także nie może stanowić uzasadnionej podstawy do uznania dopłat za dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 września 2005 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w sprawie o sygnaturze akt I SA/Gd 1778/02, uchylił zaskarżoną przez Alicję J. decyzję Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 19 lipca 2002 roku w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wypłaconych w grudniu 1999 roku odsetek od udzielonej pożyczki. Zaskarżoną decyzją utrzymano w mocy rozstrzygnięcie Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 28 marca 2002 roku odmawiające skarżącej stwierdzenia nadpłaty w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wypłaconych w grudniu 1999 roku odsetek od udzielonej pożyczki. W rozpoznawanej sprawie organy podatkowe ustaliły, iż Alicja J. na podstawie umowy zawartej w dniu 16 czerwca 1998 roku udzieliła Korporacji Finansowo Inwestycyjnej J..." Spółka Akcyjna z siedzibą w Gdańsku pożyczki. Strony tej umowy określiły wysokość przedmiotu zobowiązania w walucie obcej, to jest dolarach amerykańskich, według kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu zawarcia umowy. Natomiast pożyczona kwota wyrażona została w złotych polskich Zgodnie zaś z zapisem § 2 przedmiotowej umowy, wysokość zwróconej pożyczki stanowić miała jej równowartość w dolarach amerykańskich według kursu NBP z dnia zwrotu. Strony postanowiły także, że odsetki od udzielonej pożyczki naliczane będą od wartości pożyczki wyrażonej w walutach obcych. Organy podatkowe zastosowały art. 9 ust. 1, art. 17 pkt 1 oraz art. 30 ust. 1 pkt 1 i art. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 roku, Nr 90, poz. 416, ze zm.). W toku prowadzonego postępowania podatkowego oraz w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy organy ustaliły, że spłata pożyczki dokonywana była przez spółkę w złotych polskich, przy czym w wysokości spłaconej pożyczki w kwocie 58.768,58 złotych mieści się kwota 26.768,03 złote, stanowiąca różnicę między kwotą udzielonej pożyczki, a kwotą uzyskaną w monecie jej zwrotu. W ocenie organów, z uwagi na okoliczność że przedmiotem zobowiązań z tytułu pożyczki są świadczenia pieniężne wyrażone w walucie polskiej, przeliczone w odniesieniu do kursu waluty obcej, a udzielenie i zwrot pożyczki odbywał się w walucie polskiej to pojęcie różnic kursowych w sprawie niniejszej nie występowało. Organy podatkowe odmówiły więc podatniczce stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1999 roku, uznając że sporna kwota, jako odsetki od udzielonej pożyczki, podlegała zryczałtowanemu opodatkowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w zaskarżonym wyroku ocenił, że decyzja Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 19 lipca 2002 roku narusza prawo. Sąd podzielił stanowisko organów podatkowych stosownie do którego, przedmiotowa pożyczka została zaciągnięta w walucie polskiej, a w konsekwencji brak jest podstaw do uznania, że w związku z jej spłatą powstają jakiekolwiek różnice kursowe. Za błędny natomiast Sąd uznał pogląd wyrażony w zaskarżonej decyzji o uzyskaniu przez skarżącą przychodu, w wyniku otrzymania spornej kwoty, z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 1999 roku. Przepis ten wylicza, w ocenie Sądu, w sposób enumeratywny, przypadki przychodów zaliczanych do kapitałów pieniężnych, do których zalicza się także odsetki od pożyczek. Sąd natomiast uznał, że sporna kwota 26.768,03 złotych nie stanowi odsetek od udzielonej umowy pożyczki, a jest dopłatą waloryzacyjną i wynika z różnic kursowych dolara amerykańskiego w stosunku do waluty polskiej między dniem udzielenia pożyczki a datą jej zwrotu. Dopłaty waloryzacyjne natomiast nie mają charakteru odsetek. Tym samym nie można uznać dopłat waloryzacyjnych z tytułu umowy pożyczki za przychody z kapitałów pieniężnych. Wbrew zatem stanowisku organów podatkowych przepis art. 17 ustawy podatkowej nie mógł stanowić podstawy uznania, że podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W rozpoznawanej sprawie zatem nie miały także zastosowania przepisy art. 30 ust. 1 pkt 1 oraz art. 41 ust. 4 cytowanej ustawy podatkowej, regulujące formę opodatkowania, wysokość oraz tryb poboru podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodu z odsetek od pożyczek, podatnika.