Dokumentowanie i ewidencjonowanie VAT-u w praktyce

Dokumentowanie i ewidencjonowanie VAT-u w praktyce

Artur Nawrocki, Artur Szymiczek

Stan prawny na 13 lutego 2001 r.

Obowiązek prowadzenia ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług to jeden z podstawowych obowiązków podatników tego podatku. Ustawa o VAT przewiduje dwa rodzaje takiej ewidencji: ewidencję sprzedaży oraz tzw. pełną ewidencję VAT, w której ewidencjonowana jest nie tylko sprzedaż, ale również zakupy oraz kwoty podatku należnego i naliczonego. Niezależnie od obowiązku prowadzenia jednej z tych ewidencji, niektórzy podatnicy VAT zobowiązani są także do ewidencjonowania sprzedaży za pośrednictwem kas rejestrujących. Kto, kiedy i jaką ewidencję powinien prowadzić – określają przepisy dotyczące VAT.

Zasady ewidencjonowania VAT zmieniły się w br. w sposób dość istotny. W 2001 r. obowiązek prowadzenia ewidencji objął bowiem nową grupę podatników, dotychczas zwolnionych z rejestrowania obrotów na potrzeby VAT, a mianowicie niektórych podatników opłacających podatek dochodowy w formie karty podatkowej. Ponadto w przypadku niektórych podatników poszerzony został zakres danych, które należy ująć w tej ewidencji.

Z powodu zmian, jakie nastąpiły w zasadach ewidencjonowania VAT, konieczne wydaje się przypomnienie także przepisów związanych z dokumentowaniem VAT. Co prawda ani nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, ani nowelizacja rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie wprowadziły istotnych zmian w zasadach dokumentowania VAT, niemniej jednak dla sporej grupy podatników jest to zupełnie nowe zagadnienie.

Zasady dokumentowania VAT-u

Obowiązek stosowania charakterystycznych dokumentów (faktur VAT), dostosowanych do specyfiki rozliczenia podatku od towarów i usług, wynika bezpośrednio z przepisów ustawy o VAT. Co ciekawe, ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 11, poz. 50 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2000 r. nr 105, poz. 1107), pomimo wprowadzenia obowiązku wystawiania faktur VAT, nie uregulowała szczegółowych zasad wystawiania tych dokumentów. Upoważniła natomiast do ich określenia Ministra Finansów, dlatego też podstawowe zasady stosowania i sporządzania na potrzeby rozliczenia podatku od towarów i usług faktur VAT określa rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.