Realizacja inwestycji publicznych na gruncie który nie jest własnością jednostki samorządu terytorialnego - stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie z dnia 3 lutego 2023 r., sygn. K.43.4.2023

Odpowiadając na wniosek Pana Prezydenta dotyczący udzielenia wyjaśnień przepisów o finansach publicznych w zakresie dotyczącym możliwości poniesienia wydatków związanych z realizacją inwestycji na gruncie niestanowiącym własności Miasta wskazuję, co następuję. 

Ustawodawca w drodze art. 7 i 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40) postanowił, że jednostki samorządu terytorialnego stopnia gminnego realizują zadania własne, zadania zlecone do realizacji, jak również mogą realizować zadania przyjęte i powierzone w ramach zawartych porozumień. Co istotne realizacja ww. zadań publicznych musi być ukierunkowana na zaspokojenie zbiorowych potrzeb całej wspólnoty mieszkańców. Jednocześnie zgodnie z przywołanym przez Pana Prezydenta art. 44 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634), jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane są ponosić wydatki w sposób celowy, oszczędny, z zastosowaniem kryterium efektywności. Ustawodawca w drodze przepisów prawa powszechnie obowiązującego nie przewidział regulacji jednoznacznie odnoszących się do tytułu prawnego, na którym jednostki sektora finansów publicznych mogą realizować inwestycje. W ocenie Izby istotne jest posiadanie tytułu prawnego, który umożliwia dysponowanie nieruchomością w sposób gwarantujący wykonanie określonego zadania. Tym tytułem prawnym może być własność, najem, dzierżawa, trwały zarząd, użytkowanie wieczyste, a także użyczenie. Ponadto jednostka sektora finansów publicznych angażując środki publiczne obowiązana jest należycie zabezpieczyć swoje interesy wobec dokonania przysporzenia na nieswoim majątku. Jednocześnie konieczne jest zagwarantowanie możliwości efektywnej realizacji inwestycji, jak również zapewnienie dostępu ogółowi mieszkańców.