Interpretacja indywidualna z dnia 19 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.51.2024.1.DP

Skutków podatkowych otrzymania nienależnie pobranych przez bank odsetek z tytułu unieważnienia umowy kredytu hipotecznego oraz zwrotu kosztów procesu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 18 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania nienależnie pobranych przez bank odsetek z tytułu unieważnienia umowy kredytu hipotecznego oraz zwrotu kosztów procesu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wyrokiem Sądu Okręgowego w A ((...)) z (...) lipca 2022 r., zmienionym w części wyrokiem Sądu Apelacyjnego w A ((...)) z (...) lutego  2023 r. – stwierdzono nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu hipotecznego zawartej przez Panią z B (obecnie C) oraz zasądzono na Pani rzecz następujące kwoty: (...) zł oraz (...) CHF wraz z odsetkami ustawowymi (od obu tych kwot) za opóźnienie od (...) sierpnia 2017 r. oraz od (...) CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od (...) kwietnia  2021 r. do dnia zapłaty.

Sądy obu instancji wyjaśniły w uzasadnieniach, że ustalenie nieistnienia stosunku prawnego umowy kredytowej (równoznaczne z jej unieważnieniem) wywołuje skutek ex tunc (wstecz), tak jakby umowa nigdy nie została zawarta, zaś strony mają obowiązek zwrócić sobie nawzajem świadczenia, które wobec siebie świadczyły, zgodnie z art. 410 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego.

Dokonując rozliczenia (w wykonaniu wyroków) Bank uwzględnił ponad kwoty objęte wyrokiem także uiszczone przez Panią w trakcie postępowania sądowego raty kapitałowo-odsetkowe. Zasądzone kwoty ((...) zł oraz (...) CHF) to raty kredytu.

W toku rozliczeń Bank dokonał potrącenia kwoty jego należności wobec Pani ((...) zł) z Pani należnością wobec Banku ((...) zł) i w kwietniu 2023 r. wypłacił na Pani rzecz (na konto Pani pełnomocnika) kwotę (...) zł. Potrącenia dokonał w ten sposób, że najpierw uwzględnił kwoty uiszczone przez Panią jako raty kapitałowo-odsetkowe, następnie zasądzone przez Sąd odsetki za opóźnienie a na koniec zasądzone koszty postępowania sadowego.

Ostatecznie otrzymała Pani od Banku trzy grupy środków pieniężnych:

1)Ustawowe odsetki za opóźnienie zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu ((...) zł);

2)Zwrot świadczeń nienależnych ((...) zł) z tytułu uiszczenia przez Panią rat kapitałowo-odsetkowych;

3)Zasądzone koszty postępowania (wpisy sądowe oraz wynagrodzenie pełnomocnika (...) zł).

Pytania

1)Czy ustawowe odsetki za opóźnienie, zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu w związku z unieważnieniem umowy kredytu hipotecznego, nie podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2)Czy środki pieniężne wypłacone jako zasądzone przez Sąd prawomocnym wyrokiem unieważniającym umowę kredytu hipotecznego, zwrot kosztów postępowania poniesionych przez Panią, w tym postępowaniu, nie stanowią przychodu podatkowego zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie do pytanie pierwszego

Uważa Pani, że ustawowe odsetki za opóźnienie zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu w związku z unieważnieniem umowy kredytu hipotecznego, wypłacone Pani przez Bank, nie podlegają opodatkowaniu, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie

Uważa Pani, że ustawowe odsetki za opóźnienie zasądzone prawomocnym wyrokiem sądowym, zgodnie z art. 481 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego stanowią przychód z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) ale podlegają zwolnieniu od opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ww. ustawy.

Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym (…).

Odsetki zasądzone wskazanymi przez Panią wyrokami, dotyczą takich właśnie należności, są to bowiem należności uiszczone przez Panią na rzecz Banku bez podstawy prawnej („podstawa odpadła ze skutkiem wstecz”). W wyniku wyroków sądowych ustalających nieistnienie umowy kredytowej (jej nieważność), umowa ta nigdy nie była skuteczna. Sądy powołały w uzasadnieniach art. 58 § 2, art. 363¹ oraz art. 385¹ Kodeksu cywilnego, a na potrzeby rozliczeń między Panią a Bankiem także art. 410 § 2 kodeksu cywilnego.

Stwierdzenie nieważności umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron nigdy nie powstały a strony są zobowiązane uiścić to co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenie nienależne. Tak zresztą stwierdziły Sądy obu instancji w ww. wyrokach w Pani sprawie.

Skoro więc odsetki za opóźnienie dotyczą zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to odsetki te są objęte zwolnieniem od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani stanowisko w sprawie do pytanie drugiego

Uważa Pani, że środki pieniężne wypłacone jako zasądzone przez Sąd prawomocnym wyrokiem unieważniającym umowę kredytu hipotecznego, zwrot kosztów postępowania nie stanowią przychodu podatkowego zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie

Uważa Pani, że zasądzony przez Sąd zwrot poniesionych przez Panią kosztów postępowania (art. 98 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego), które objęły wpisy sądowe oraz wynagrodzenie Pani pełnomocnika z tytułu zastępstawa procesowego, faktycznie nie stanowią dla Pani przysporzenia majątkowego (nie uzyskała Pani nic ponad to co wydatkowała: musiała Pani zapłacić wpisy sądowe a także pełnomocnikowi wynagrodzenie za pomoc prawną, zgodnie z zawartą umową).

Stanowisko swoje opiera Pani na pismach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

0112-KDWL.4011.84.2023.1.JK

0115-KDIT3.4011.613.2023.1.DP

0113-KDIPT2-2.4011.559.2023.3.SR

0113-KDIPT2-2.4011.551.2023.3.SR

0114-KDIP3-2.4011.548.2023.1.MN

0115-KDIT2.4011.270.2023.2.MM

0112-KDIL2-1.4011.379.2023.2.KP

0115-KDIT2.4011.255.2023.1.ŁS.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Ogólne pojęcie przychodu ustawodawca zdefiniował w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powołanego przepisu wynika, że ustawodawca przyjął zasadę, iż przychodem są:

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika, tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika, tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl punktu 9 tego artykułu:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” oznacza, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Z opisu zdarzenia wynika, że wyrokiem Sądu Okręgowego w A ((...)) z (...) lipca 2022 r., zmienionym w części wyrokiem Sądu Apelacyjnego w A ((...)) z (...) lutego  2023 r. – stwierdzono nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu hipotecznego zawartej przez Panią z B (obecnie C) oraz zasądzono na Pani rzecz następujące kwoty: (...) zł oraz (...) CHF wraz z odsetkami ustawowymi (od obu tych kwot) za opóźnienie od (...) sierpnia 2017 r. oraz od (...) CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od (...) kwietnia  2021 r. do dnia zapłaty. W toku rozliczeń Bank dokonał potrącenia kwoty jego należności wobec Pani ((...) zł) z Pani należnością wobec Banku ((...) zł) i w kwietniu 2023 r. wypłacił na Pani rzecz (na konto Pani pełnomocnika) kwotę (...) zł. Potrącenia dokonał w ten sposób, że najpierw uwzględnił kwoty uiszczone przez Panią jako raty kapitałowo-odsetkowe, następnie zasądzone przez Sąd odsetki za opóźnienie a na koniec zasądzone koszty postępowania sadowego.

Zgodnie natomiast z 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.) wynika, iż:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy Prawo bankowe:

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: kwotę i walutę kredytu; zasady i termin spłaty kredytu.

Z kolei na podstawie art. 58 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.

Natomiast stosownie do treści art. 58 § 2 tej ustawy:

Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W myśl art. 385 Kodeksu cywilnego:

§ 1 Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

§ 2. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie.

§ 3. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

§ 4. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.

Stwierdzenie nieważności powoduje usunięcie z obrotu prawnego wadliwej czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy kredytu hipotecznego. Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umów, banku i klienta, nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenia nienależne. Kredytodawca powinien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca powinien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu. W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu jako nieważna już od chwili jej zawarcia nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. Zatem zwrot nienależnie pobranych przez bank świadczeń na podstawie unieważnionej przez sąd umowy kredytu nie jest Pani przychodem - jest więc świadczeniem niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym

Skoro natomiast w opisanym zdarzeniu Sąd zasądził od pozwanego Banku zwrot nienależnie pobranych przez Bank świadczeń wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, to wskazuję, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na podstawie art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Co do zasady wszelkie wypłacone podatnikowi i postawione do jego dyspozycji odsetki stanowią jego przychód, jednakże nie wszystkie z nich podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Niektóre z nich – wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają bowiem ze zwolnienia z tego podatku.

Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 21 ust. 1 pkt 95b, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r. Zgodnie bowiem z tym przepisem:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wprowadzając ww. przepis ustawodawca uregulował jednoznacznie m.in. kwestię opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zatem, w opisanej sytuacji odsetki za opóźnienie zwrotu nienależnie pobranych przez bank świadczeń na podstawie unieważnionej przez sąd umowy kredytu dotyczą świadczenia niepodlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec tego ww. odsetki objęte są zwolnieniem od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji w związku z ich wypłatą nie powstanie u Pani zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do kwestii opodatkowania otrzymanej przez Panią kwoty tytułem zwrotu kosztów procesu, wskazać należy, że zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Stosownie do art. 98 § 2 cytowanej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Z powyższych przepisów wynika, że koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda.

Mając na uwadze zwrotny charakter kosztów wygranego procesu sądowego należy uznać, że zwrot ten nie rodzi obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez Panią wydatków.

Koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z Pani własnych środków, a następnie na podstawie wyroku zostały Pani zwrócone. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej nakładów – nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego jest obojętna podatkowo.

Z wniosku wynika, że otrzymana przez Panią kwota tytułem zwrotu kosztów procesu nie przewyższa poniesionych przez Panią wydatków, zatem kwota ta nie stanowi przysporzenia majątkowego po Pani stronie i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ po Pani stronie nie nastąpiło realne przysporzenie majątkowe. Wynika to z tego, że koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z Pani własnych środków, a następnie na podstawie wyroku zostały Pani zwrócone. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej wydatków – nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów procesu jest obojętna podatkowo.

Wobec tego zwrot poniesionych przez Panią kosztów postępowania sądowego, zarówno przed sądem okręgowym, jak i sądem apelacyjnym – do wysokości poniesionych przez Panią wydatków – nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczam również, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Wydając interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opieramy się wyłącznie na opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym we wniosku – nie prowadzimy postępowania dowodowego. Przy wydawaniu tej interpretacji dokonaliśmy więc wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).