Interpretacja indywidualna z dnia 30 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.758.2023.2.KK

Skutki podatkowe zbycia udziału w spadku i zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w zakresie skutków podatkowych zbycia udział w spadku i nieprawidłowe w zakresie zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 16 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziału w spadku i zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 grudnia 2023 r. (wpływ 22 grudnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pan X zmarł w 2011 r. Na moment śmierci Pana X jedynymi znanymi spadkobiercami po Panu X była Wnioskodawczyni, Osoba A, Osoba B oraz Osoba C. 12 listopada 2012 r. zostało wydane przez Sąd Rejonowy w (…) postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, gdzie Sąd stwierdził nabycie spadku po Panu X w ten sposób, że:

a)Wnioskodawczyni nabyła udział w spadku w wysokości 1/3,

b)Osoba A (rodzic Wnioskodawczyni i żona Pana X) nabyła udział w spadku w wysokości 1/3,

c)Osoba B (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/6,

d)Osoba C (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/6.

Nabycie majątku po Panu X nastąpiło na podstawie przepisów regulujących dziedziczenie ustawowe (art. 931 i następne ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny), bowiem Pan X nie sporządził testamentu. Na moment śmierci Pana X łączna wartość majątku spadkowego wynosiła 100.

W ostatnim czasie Wnioskodawczyni powzięła informację, że prawdopodobnie istnieje jeszcze jedna osoba uprawniona do dziedziczenia majątku po Panu X, tj. Osoba D. Aktualnie trwa proces weryfikowania tej okoliczności. Jeśli powyższa okoliczność zostanie potwierdzona, to będzie to oznaczało, że Wnioskodawczynię i Osobę D łączy stosunek pokrewieństwa (Wnioskodawczyni i Osoba D będą rodzeństwem). Od momentu stwierdzenia nabycia spadku przez Wnioskodawczynię na mocy wskazanego powyżej postanowienia, do czasu powzięcia wiadomości o istnieniu Osoby D, odziedziczony po Panu X majątek uległ istotnym przeobrażeniom na skutek różnych zdarzeń gospodarczych, takich jak zbycie, czy utrata składników majątkowych. Z odziedziczonego majątku Wnioskodawczyni uzyskiwała także pożytki oraz czyniła na poszczególne składniki majątkowe stosowne nakłady. Wnioskodawczyni zaznacza, że w związku z ww. przeobrażeniami dopełniła Ona wszelkich obowiązków podatkowych w przypadku ich wystąpienia, w tym zapłaty należnych podatków oraz złożenia stosownych deklaracji lub informacji podatkowych. Aktualna łączna wartość odziedziczonego majątku wynosi 20, na co składają się m.in. nieruchomości i gotówka.

Wnioskodawczyni przewiduje, że zostanie wszczęte postępowanie o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku w trybie art. 679 § 1 - 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (dalej jako: K.p.c.).

W ramach tego postępowania, w drodze zmiany uprzednio wydanego postanowienia, dojdzie do ujednolicenia stanu prawnego ze stanem rzeczywistym, tzn. zostanie stwierdzone, że:

a)Wnioskodawczyni nabyła udział w spadku w wysokości 1/4,

b)Osoba A (rodzic Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/4,

c)Osoba B (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1 /8,

d)Osoba C (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/8,

e)Osoba D (potencjalne rodzeństwo Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/4.

W przypadku, gdy przewidywany skutek ww. postępowania zaistnieje, tzn. dojdzie do ujednolicenia stanu prawnego ze stanem rzeczywistym oraz dojdzie do stwierdzenia nabycia udziałów w spadku w wyżej przedstawionej wysokości, Wnioskodawczyni planuje dokonać odpłatnego zbycia swojego udziału w spadku (bez ponownego działu spadku) w trybie art. 1051 Kodeksu cywilnego na rzecz Osoby D.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że wydanie postanowienia spadkowego uwzględniające osobę D prawdopodobnie powinno nastąpić w 2024 r.

Pierwotnie w skład spadku wchodziły:

-udział w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym,

-udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu i udział w prawie własności budynku na tym gruncie,

-udział w nieruchomości niezabudowanej,

-środki pieniężne,

-udział w samochodzie osobowym,

-niewielkie zobowiązania z tytułu umów o dostawę mediów (prąd , woda).

Spadkobiercy dokonywali czynności działu spadku po śmierci Pana X i przed ewentualną zmianą postanowienia spadkowego. Pasywa spadkowego były nieznacznej wysokości i w nieznaczny sposób zmniejszyły wartość spadku.

Cena sprzedaży osobie D w umowie praw do spadku zostanie ustalona w drodze negocjacji pomiędzy stronami z uwzględnieniem aktualnego składu spadku i wartości poszczególnych składników spadkowych (czyli wartości „20”). Dodatkowo w ramach ceny uwzględniona zostanie wartość pożytków czerpanych z majątku spadkowego przez Wnioskodawczynię (część tych pożytków zostanie wypłacona w ramach ceny sprzedaży). Ewentualne zbywanie składników majątkowych odbywało się wspólnie przez spadkobierców lub po dokonaniu częściowego działu spadku co do konkretnego składnika. Na ten moment nie przewiduje się dokonywania rozliczeń sched spadkowych.

Na zawarte w wezwaniu do uzupełnienia wniosku pytanie: „jakie koszty nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych poniósł spadkodawca, których dotyczy pytanie nr 2 we wniosku? Należy szczegółowo określić poszczególne składniki majątkowe tworzące łączną wartość majątku spadkowego wynoszącą „100”, daty nabycia i wytworzenia poszczególnych składników majątkowych oraz wysokość tych wydatków poniesionych przez spadkodawcę, rodzaje dokumentów potwierdzających ww. wydatki?”, w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że:

a)udział w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym - nabycie w drodze darowizny,

b)udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu i udział w prawie własności budynku na tym gruncie - odpłatne nabycie prawa użytkowania oraz poniesienie wydatków na budowę domu (wartość kosztów niższa niż obecna wartość udziału, która będzie stanowiła podstawę ustalenia ceny sprzedaży udziału spadkowego),

c)udział w nieruchomości niezabudowanej - nabycie w drodze darowizny,

d)środki pieniężne - oszczędności z uzyskiwanych dochodów,

e)udział w samochodzie osobowym - nabycie na podstawie umowy kupna sprzedaży (wartość kosztów niższa niż obecna wartość udziału, która będzie stanowiła podstawę ustalenia ceny sprzedaży udziału spadkowego).

Ponadto, Wnioskodawczyni wskazała, że przedmiotem wniosku jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy co do zasady będzie możliwe uwzględnienie kosztów nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników, jako kosztu uzyskania przychodu. Nie chodzi Wnioskodawczyni o udzielenie informacji o wysokości podatku.

Na zawarte w wezwaniu do uzupełnienia wniosku pytanie: „jakich nakładów na zbywany udział w spadku dotyczy wniosek? Kto te nakłady poniósł i kiedy? W jaki sposób poniesienie tych nakładów jest udokumentowane i na kogo są wystawione dokumenty dotyczące ich poniesienia?”, w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że: nakłady - w zakresie nieruchomości częściowo Wnioskodawczyni, a częściowo inni spadkobiercy, ponosili koszty remontów, ubezpieczenia i podatku od nieruchomości. Koszty udokumentowane są decyzjami podatkowymi, fakturami za remont lub polisami ubezpieczeniowymi. Część dokumentów jest wystawiona na Wnioskodawczynię, a część na pozostałych spadkobierców. Nakłady były ponoszone po śmierci spadkodawcy i w okresie używania nieruchomości.

Pytanie

1.Czy przychód z odpłatnego zbycia udziału w spadku (bez działu spadku) na rzecz Osoby D należy zakwalifikować na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.; dalej: ustawa o PIT) jako przychód z praw majątkowych?

2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, czy kosztem uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziału w spadku (bez działu spadku) na rzecz Osoby D będzie koszt nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych poniesiony przez spadkodawcę, proporcjonalnie do przypadającego na Wnioskodawcę udziału w spadku?

Pani stanowisko w sprawie

1.W ocenie Wnioskodawczyni, przychód ze zbycia udziału w spadku (bez działu spadku) na rzecz Osoby D należy zakwalifikować na gruncie ustawy o PIT jako przychód z praw majątkowych.

2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, w ocenie Wnioskodawczyni, kosztem uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziału w spadku (bez działu spadku) na rzecz Osoby D będzie koszt nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych poniesiony przez spadkodawcę, proporcjonalnie do przypadającego na Wnioskodawcę udziału w spadku.

Uzasadnienie

Ad 1.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, źródłami przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. W myśl art. 18 ustawy o PIT, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Pojęcie prawa majątkowego nie zostało zdefiniowane w ustawie o PIT. Również katalog przychodów klasyfikowanych jako przychody z praw majątkowych ma charakter katalogu otwartego, co oznacza, że wymienione w art. 18 ustawy o PIT przychody mają charakter jedynie przykładowy.

Na szeroką klasyfikację przychodów w źródle przychody z praw majątkowych zwraca uwagę przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej wydanej 18 listopada 2015 r., sygn. ILPB2/4511-1-1038/15-2/AK, w której to organ podatkowy podkreślił, że: „Zauważyć w tym miejscu należy, że pojęcie „prawo majątkowe” nie ma definicji w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przez prawa te należy rozumieć tutaj prawa podmiotowe, które mogą występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów. Jednym z podziałów praw podmiotowych, jaki jest dokonywany w doktrynie, jest podział na prawa majątkowe i prawa niemajątkowe. Podstawą dokonania tego podziału jest interes, jaki one realizuje. Prawa majątkowe związane są bowiem z interesem ekonomicznym danego podmiotu. W doktrynie prawa podatkowego (por. np. A. Gomułowicz, J. Małecki, Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Komentarz, Warszawa 2002 s. 93, 53-154) przy definiowaniu praw majątkowych sięga się do wykładni systemowej i powszechnie stosowanego tego terminu na gruncie prawa cywilnego. Prawa majątkowe - to zatem najogólniej rzecz biorąc prawa podmiotowe pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego, związane z jego majątkiem.

Do praw majątkowych zalicza się zatem m.in. następujące prawa:

-rzeczowe (prawo własności, prawo wieczystego użytkowania, ograniczone prawa rzeczowe);

-obligacyjne (np. wynikające z umowy najmu, dzierżawy, czy rachunku bankowego);

-na dobrach niematerialnych o charakterze majątkowym (np. prawa autorskie, czy własności przemysłowej);

-rodzinne o charakterze majątkowym (np. prawa spadkowe związane ze spadkiem, zachowkiem i zapisem);

-wynikające ze stosunku prawnopodatkowego, a związane np. z prawem do nadpłaty i oprocentowania jak za zaległości podatkowe, prawo do odszkodowania za wadliwe czynności organu podatkowego.

Wyliczenie zawarte w przepisie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy posłużenie się przez ustawodawcę terminem „w szczególności”. Skoro zatem katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnionym jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych, literalnie nie wymienionych w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany”. Z powyższego wynika zatem, że do źródła przychody z praw majątkowych należy również zaliczyć przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziału spadkowego w masie spadkowej.

Takiej klasyfikacji dokonały:

a)organy podatkowe w wydawanych interpretacjach:

-z 18 listopada 2015 r., sygn. ILPB2/4511-1 -1038/15-2/AK, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu;

-z 30 czerwca 2015 r., sygn. IPTPB2/4511-180/15-4/MP, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi;

-z 28 maja 2014 r., sygn. IPPB1/415-331/14-4/IF, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie;

b)sądy administracyjne w wydawanych wyrokach:

-z 15 kwietnia 2015 r., sygn. III SA/Wa 2719/14, wydany przez WSA w Warszawie (wyrok prawomocny);

-z 17 stycznia 2013 r., sygn. I SA/Sz 733/12, wydany przez WSAw Szczecinie (wyrok prawomocny).

Ad 2.

Stosownie do art. 9 ust. 1-2 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów. Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast, stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy

W myśl art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podkreślić należy, że pojęcie „prawo majątkowe” nie ma definicji w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przez prawa te, należy rozumieć prawa podmiotowe, które mogą występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów. Jednym z podziałów praw podmiotowych, jaki jest dokonywany w doktrynie, jest podział na prawa majątkowe i prawa niemajątkowe. Podstawą dokonania tego podziału jest interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są bowiem z interesem ekonomicznym danego podmiotu. W doktrynie prawa podatkowego (por. np. A. Gomułowicz, J. Małecki, Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, Komentarz, Warszawa 2002 s. 93, 53-154) przy definiowaniu praw majątkowych sięga się do wykładni systemowej i powszechnie stosowanego tego terminu na gruncie prawa cywilnego. Prawa majątkowe to, najogólniej rzecz biorąc prawa podmiotowe pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego, związane z jego majątkiem.

Do praw majątkowych zalicza się zatem, m.in. następujące prawa:

-rzeczowe (prawo własności, prawo wieczystego użytkowania, ograniczone prawa rzeczowe),

-obligacyjne (np. wynikające z umowy najmu, dzierżawy czy rachunku bankowego),

-na dobrach niematerialnych o charakterze majątkowym (np. prawa autorskie, czy własności przemysłowej),

-rodzinne o charakterze majątkowym (np. prawa spadkowe związane ze spadkiem, zachowkiem i zapisem),

-wynikające ze stosunku prawnopodatkowego, a związane np. z prawem do nadpłatyi oprocentowania jak za zaległości podatkowe, prawo do odszkodowania za wadliwe czynności organu podatkowego.

Wyliczenie zawarte w przepisie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy posłużenie się przez ustawodawcę terminem „w szczególności”. Skoro zatem, katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnionym jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych, literalnie nie wymienionych w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw, jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Pan X zmarł w 2011 r. Na moment śmierci Pana X jedynymi znanymi spadkobiercami po Panu X była Wnioskodawczyni, Osoba A, Osoba B oraz Osoba C. 12 listopada 2012 r. zostało wydane przez Sąd Rejonowy w (…) postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, gdzie Sąd stwierdził nabycie spadku po Panu X w ten sposób, że:

a)Wnioskodawczyni nabyła udział w spadku w wysokości 1/3,

b)Osoba A (rodzic Wnioskodawczyni i żona Pana X) nabyła udział w spadku w wysokości 1/3,

c)Osoba B (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/6,

d)Osoba C (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/6.

Nabycie majątku po Panu X nastąpiło na podstawie przepisów regulujących dziedziczenie ustawowe (art. 931 i następne ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), bowiem Pan X nie sporządził testamentu. Na moment śmierci Pana X łączna wartość majątku spadkowego wynosiła 100.

W ostatnim czasie Wnioskodawczyni powzięła informację, że prawdopodobnie istnieje jeszcze jedna osoba uprawniona do dziedziczenia majątku po Panu X, tj. Osoba D. Aktualnie trwa proces weryfikowania tej okoliczności. Jeśli powyższa okoliczność zostanie potwierdzona, to będzie to oznaczało, że Wnioskodawczynię i Osobę D łączy stosunek pokrewieństwa (Wnioskodawczyni i Osoba D będą rodzeństwem). Od momentu stwierdzenia nabycia spadku przez Wnioskodawczynię na mocy wskazanego powyżej postanowienia, do czasu powzięcia wiadomości o istnieniu Osoby D, odziedziczony po Panu X majątek uległ istotnym przeobrażeniom na skutek różnych zdarzeń gospodarczych, takich jak zbycie, czy utrata składników majątkowych. Z odziedziczonego majątku Wnioskodawczyni uzyskiwała także pożytki oraz czyniła na poszczególne składniki majątkowe stosowne nakłady. Wnioskodawczyni zaznacza, że w związku z ww. przeobrażeniami dopełniła Ona wszelkich obowiązków podatkowych w przypadku ich wystąpienia, w tym zapłaty należnych podatków oraz złożenia stosownych deklaracji lub informacji podatkowych. Aktualna łączna wartość odziedziczonego majątku wynosi 20, na co składają się m.in. nieruchomości i gotówka.

Wnioskodawczyni przewiduje, że zostanie wszczęte postępowanie o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku w trybie art. 679 § 1 - § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (dalej jako: K.p.c.).

W ramach tego postępowania, w drodze zmiany uprzednio wydanego postanowienia, dojdzie do ujednolicenia stanu prawnego ze stanem rzeczywistym, tzn. zostanie stwierdzone, że:

a)Wnioskodawczyni nabyła udział w spadku w wysokości 1/4,

b)Osoba A (rodzic Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/4,

c)Osoba B (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1 /8,

d)Osoba C (dziecko brata Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/8,

e)Osoba D (potencjalne rodzeństwo Wnioskodawczyni) nabyła udział w spadku w wysokości 1/4.

W przypadku, gdy przewidywany skutek ww. postępowania zaistnieje, tzn. dojdzie do ujednolicenia stanu prawnego ze stanem rzeczywistym oraz dojdzie do stwierdzenia nabycia udziałów w spadku w wyżej przedstawionej wysokości, Wnioskodawczyni planuje dokonać odpłatnego zbycia swojego udziału w spadku (bez ponownego działu spadku) w trybie art. 1051 Kodeksu cywilnego na rzecz Osoby D.

Wydanie postanowienia spadkowego uwzględniające osobę D prawdopodobnie powinno nastąpić w 2024 r.

Pierwotnie w skład spadku wchodziły:

-udział w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym,

-udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu i udział w prawie własności budynku na tym gruncie,

-udział w nieruchomości niezabudowanej,

-środki pieniężne,

-udział w samochodzie osobowym,

-niewielkie zobowiązania z tytułu umów o dostawę mediów (prąd , woda).

Spadkobiercy dokonywali czynności działu spadku po śmierci Pana X i przed ewentualną zmianą postanowienia spadkowego. Pasywa spadkowego były nieznacznej wysokości i w nieznaczny sposób zmniejszyły wartość spadku.

Cena sprzedaży osobie D w umowie praw do spadku zostanie ustalona w drodze negocjacji pomiędzy stronami z uwzględnieniem aktualnego składu spadku i wartości poszczególnych składników spadkowych (czyli wartości „20”). Dodatkowo w ramach ceny uwzględniona zostanie wartość pożytków czerpanych z majątku spadkowego przez Wnioskodawczynię (część tych pożytków zostanie wypłacona w ramach ceny sprzedaży). Ewentualne zbywanie składników majątkowych odbywało się wspólnie przez spadkobierców lub po dokonaniu częściowego działu spadku co do konkretnego składnika. Na ten moment nie przewiduje się dokonywania rozliczeń sched spadkowych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni doprecyzowała sposób nabycia rzeczy i praw majątkowych przez spadkodawcę:

a)udział w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym - nabycie w drodze darowizny,

b)udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu i udział w prawie własności budynku na tym gruncie - odpłatne nabycie prawa użytkowania oraz poniesienie wydatków na budowę domu (wartość kosztów niższa niż obecna wartość udziału, która będzie stanowiła podstawę ustalenia ceny sprzedaży udziału spadkowego),

c)udział w nieruchomości niezabudowanej - nabycie w drodze darowizny,

d)środki pieniężne - oszczędności z uzyskiwanych dochodów,

e)udział w samochodzie osobowym - nabycie na podstawie umowy kupna sprzedaży (wartość kosztów niższa niż obecna wartość udziału, która będzie stanowiła podstawę ustalenia ceny sprzedaży udziału spadkowego).

Nakłady - w zakresie nieruchomości częściowo ponosiła Wnioskodawczyni, a częściowo inni spadkobiercy; ponosili oni koszty remontów, ubezpieczenia i podatku od nieruchomości. Koszty udokumentowane są decyzjami podatkowymi, fakturami za remont lub polisami ubezpieczeniowymi. Część dokumentów jest wystawiona na Wnioskodawczynię, a część na pozostałych spadkobierców. Nakłady były ponoszone po śmierci spadkodawcy i w okresie używania nieruchomości.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W myśl art. 925 ww. Kodeksu:

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt notarialny poświadczenia dziedziczenia potwierdza jedynie, prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W tym miejscu należy podkreślić, że ugruntowanym poglądem zarówno w doktrynie,  jak i orzecznictwie jest traktowanie spadku, jako prawa majątkowego, i to prawa majątkowego o charakterze zbywalnym, albowiem regulacje prawa spadkowego dopuszczają możliwość zbycia spadku na podstawie art. 1051 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 1051 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do treści art. 1052 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przepisy prawa wskazują, iż umowa o zbycie spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego – art. 1052 § 3 ww. Kodeksu:

W myśl art. 1053 Kodeksu cywilnego:

Zbycie udziału spadkowego oznacza, że współspadkobierca przenosi na inną osobę wszystkie prawa i obowiązki, jakie przysługują mu z tytułu dziedziczenia. Zbycie to może polegać na: sprzedaży, darowiźnie lub zamianie. Nabywca udziału wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spadkobiercy, co oznacza, że może on podejmować wszystkie te czynności, które mógł podejmować zbywca będący spadkobiercą. Odpowiada on także za długi spadkowe na takich samych zasadach jak zbywca. Spadkobierca, który chce zbyć swój udział, może tego dokonać w każdym czasie, pod warunkiem jednak, że przyjął już spadek (to znaczy albo złożył oświadczenie o przyjęciu spadku, albo upłynął już sześciomiesięczny termin do złożenia takiego oświadczenia). Umowa zbycia udziału spadkowego musi być jednak zawarta w formie aktu notarialnego. Jakkolwiek na skutek nabycia udziału w spadku od spadkobiercy nabywca wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki tego spadkobiercy – to jednak nie można uznać, że wobec nabytej masy spadkowej nabywca taki staje się spadkobiercą. Jest on bowiem następcą prawnym nie spadkodawcy, a spadkobiercy i to nie w spadkobraniu, a w tytule prawnym, na podstawie którego dochodzi do przeniesienia udziału w spadku, jest źródło jego uprawnień.

W świetle powyższego, sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału w spadku, będzie stanowiła źródło przychodu z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwości Wnioskodawczyni budzi kwestia zaliczenia wydatków w postaci:

-kosztów nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych poniesionych przez spadkodawcę,

-nakładów poczynionych na nieruchomości przez Wnioskodawczynię i innych spadkobierców

do kosztów uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży udziału w spadku (prawa majątkowego).

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ww. ustawy:

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie, jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów. Koszty poniesione przez podatnika należy zatem oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodu, a nie niezbędności.

Zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

-zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami oraz

-nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Poza tym, należy podkreślić, że koszty muszą być bezwzględnie poniesione przez podatnika oraz udokumentowane w prawidłowy sposób.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

W myśl art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Wnioskodawczyni z tytułu sprzedaży udziału w spadku uzyska przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do tego źródła przychodu nie mają zastosowania cytowane przepisy art. 22 ust. 6c, art. 22 ust. 6d i art. 22 ust. 6e ww. ustawy, gdyż przepisy te dotyczą źródła przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ww. ustawy. Zatem, do odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię prawa majątkowego nie mają zastosowania przepisy dotyczące uwzględnienia w ramach kosztów uzyskania przychodów udokumentowanych kosztów nabycia lub wytworzenia poniesionych przez spadkodawcę oraz przypadających na podatnika ciężarów spadkowych, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Jednocześnie, jak Wnioskodawczyni wskazała we wniosku, koszty nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych wchodzących w skład spadku zostały poniesione przez spadkodawcę, a nie przez Nią. W związku z tym, wydatki wskazane przez Wnioskodawczynię we wniosku w postaci kosztów nabycia lub wytworzenia składników majątkowych przez spadkodawcę oraz nakładów spadkodawcy, nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, określonych w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Reasumując, dochód uzyskany z tytułu planowanej przez Wnioskodawczynię sprzedaży udziału w spadku będzie podlegać opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, w tym zakresie stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Do kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia udziału w spadku Wnioskodawczyni nie może zaliczyć poniesionych przez spadkodawcę wydatków na nabycie lub wytworzenia składników majątkowych oraz nakładów. Wydatki te nie spełniają przesłanek określonych w art. 22 ust. 1 ww. ustawy. W związku z tym, w tym zakresie stanowisko Wnioskodawczyni uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, w związku z czym nie dokonuje analizy dołączonych do wniosku dokumentów. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm. ) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).