Interpretacja indywidualna z dnia 23 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.508.2023.1.MK

Dotyczy nieuznania Państwa za podatnika podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań w ramach Projektu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Państwa za podatnika podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań w ramach Projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej jako: „Uczelnia” lub „Wnioskodawca”) jest publiczną uczelnią akademicką działającą na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.) - jako: „u.p.s.w.n.”.

Wnioskodawca wywodzi się z wydziałów (…) (…) powstałych w (…) roku (…). Uczelnia, utworzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia (…) roku ((…)) jako (…) została przekształcona (…).

Wnioskodawca - na zasadach określonych w ustawie - jest autonomiczny we wszystkich obszarach swojego działania i posiada prawo do uchwalania statutu.

Zgodnie z tekstem jednolitym (…), wprowadzonym w życie uchwałą nr (…) Senatu Uczelni (…) 2019 r. ze zm., podstawowe zadania Uczelni to:

1)prowadzenie działalności naukowej;

2)kształcenie na studiach;

3)prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, świadczenie usług badawczych oraz komercjalizacja wyników badań;

4)kształcenie na studiach podyplomowych lub innych formach kształcenia;

5)kształcenie doktorantów;

6)kształcenie i promowanie kadr Uczelni;

7)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a)rekrutacji na Uczelnię w celu odbywania kształcenia,

b)kształceniu,

c)prowadzeniu działalności naukowej;

8)wychowywanie studentów w duchu poszanowania prawdy i uczciwości, a także w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji, poszanowanie godności i praw człowieka oraz ochronę zasobów naturalnych Ziemi;

9)stworzenie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów, doktorantów i pracowników;

10)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

11)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;

12)monitorowanie karier zawodowych absolwentów.

Stosownie do regulacji art. 4 ust. 1-3 u.p.s.w.n.:

1. Działalność naukowa obejmuje badania naukowe, prace rozwojowe oraz twórczość artystyczną.

2. Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

3. Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Natomiast art. 11 ust. 1 i 2 u.p.s.w.n. stanowi, że:

1. Podstawowymi zadaniami uczelni są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni;

6)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a)procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,

b)kształceniu,

c)prowadzeniu działalności naukowej;

7)wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;

8)stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

9)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

10)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

2. Podstawowym zadaniem uczelni zawodowej jest również prowadzenie kształcenia specjalistycznego. Na podstawie art. 12 u.p.s.w.n., Uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności polegającej na wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 11, w zakresie i formach określonych w statucie, w szczególności przez tworzenie spółek kapitałowych. Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

Wnioskodawca jest uczelnią akademicką co oznacza, stosownie do art. 14 ust. 1 u.p.s.w.n., że prowadzi on działalność naukową i posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 1 dyscyplinie naukowej albo artystycznej.

W dniu (…) 2022 r. Wnioskodawca wraz z czterema innymi podmiotami zawarł Umowę Grupy Operacyjnej (zwanej dalej: „umowa GO”), na podstawie której strony postanowiły zawiązać Grupę Operacyjną działającą pod nazwą „(…)”, a jej celem jest złożenie wniosku aplikacyjnego na realizację Projektu do działania 16 „Współpraca” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich (w skrócie „PROW”) na lata 2014-2020, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (w skrócie: „ARiMR”) oraz realizacji przedmiotowego Projektu. W ramach zawartej umowy GO Wnioskodawca nie pełni funkcji Lidera, lecz Członka Grupy Operacyjnej.

W skład Grupy Operacyjnej (dalej także jako: „Grupa” lub „GO”) poza Uczelnią wchodzą cztery inne podmioty (dalej pojedynczo jako: „Członek” lub „Strona” bądź łącznie jako: „Członkowie” lub „Strony”), w tym dwa prowadzące gospodarstwo rolne.

GO nie posiada zdolności prawnej i nie stanowi spółki w rozumieniu przepisów prawa handlowego, prawa cywilnego oraz nie stanowi odrębnego podmiotu gospodarczego (§ 1 ust. 2 umowy GO).

Umowa GO nie powołała do życia odrębnego podmiotu prawa, w szczególności nie stanowi umowy spółki (§ 2 ust. 4 umowy GO).

GO została zawiązana celem realizacji operacji pt. „(…)” (dalej jako: „Operacja”). Zgodnie z umową GO celem Grupy jest:

• opracowanie szczegółowego planu operacji pt. „(…)”, a następnie przygotowanie i złożenie wniosku o przyznanie pomocy w ramach działania „Współpraca” objętego PROW na lata 2014-2020 (dalej: „Wniosek”) do ARiMR,
• w razie uzyskania dofinansowania (o którym mowa powyżej):

a)zawarcie umowy o przyznaniu pomocy z ARiMR,

b)realizacja i rozliczenie Operacji zgodnie z założeniami i wymogami właściwych przepisów prawa niniejszej umowy GO, Wniosku oraz umowy o przyznaniu pomocy,

c)złożenie wniosku o płatność.

Zgodnie § 2 ust. 6 umowy GO, umowę zawiera się na czas niezbędny do całkowitego zrealizowania celu przez Grupę, w jakim została powołana. Za dzień powstania GO uznaje się dzień, w którym podpisano niniejszą umowę. Za dzień rozwiązania GO uznaje się dzień zakończenia Operacji, tzn. dzień jej całkowitego i ostatecznego rozliczenia lub dzień otrzymania odmowy na udzielenie pomocy finansowej z ARiMR na jej realizację, bądź dzień zakończenia obowiązywania umowy o przyznanie pomocy z ARiMR. Okres realizacji Operacji jest zgodny z okresem wskazanym we Wniosku oraz umowie o przyznanie pomocy i dotyczy realizacji zadań w ramach Operacji. Niezależnie od zakończenia Operacji Strony zobowiązują się do współdziałania współpracy w okresie 5 lat od zakończenia Operacji oraz podejmowania wszelkich niezbędnych i wymaganych przez ARiMR czynności związanych z kontrolą, audytem i ewaluacją Operacji.

Grupa Operacyjna działa i podejmuje decyzje poprzez Lidera oraz Radę Grupy Operacyjnej. Natomiast, tak jak już zostało wskazane powyżej, Liderem GO nie jest Wnioskodawca.

Według § 4 ust. 2 umowy GO Strony upoważniły Lidera do:

• reprezentowania GO w stosunku do osób trzecich, w tym wobec ARiMR w związku z realizacją, zawarciem i wykonywaniem umowy o przyznanie pomocy i realizacją Operacji,
• złożenia Wniosku i wymaganych zmian tego Wniosku oraz wniosku o płatność i wymaganych zmian tego wniosku,
• zawarcia w imieniu GO i jej Członków umowy o przyznanie pomocy z ARiMR, przy czym zawarcie aneksu do umowy z ARiMR wymaga uprzedniej pisemnej zgody wszystkich Stron,
• nadzoru nad pracami badawczymi, opracowywania sprawozdań i wniosków, upubliczniania wyników prac badawczych,
• koordynowania prac poszczególnych Członków,
• pośredniczenia w przekazywaniu Stronom środków finansowych z ARiMR,
• sporządzania sprawozdań z realizacji prac badawczych,
• identyfikowania potencjalnych problemów i zagrożeń dla realizacji Operacji i informowania o nich Strony,
• zatwierdzenia treści publikacji lub innego sposobu upublicznienia danych,
• prowadzenie obsługi administracyjnej Projektu;
• zwoływania i organizowania spotkań Rady Grupy Operacyjnej,
• gromadzenia i archiwizowania dokumentacji związanej z realizacją projektu.

Wszelkie dokumenty związane z Operację Strony składają do ARiMR za pośrednictwem Lidera GO. Każdy członek Grupy Operacyjnej może powołać Biuro (…) i ponosi koszty jego funkcjonowania (§ 4 ust. 5 umowy GO). Koszty utrzymania Biura (…) przez poszczególnych członków Grupy Operacyjnej ponoszone będą z kosztów bieżących projektu proporcjonalnie do udziału w sumarycznych kosztach projektu przypadających na danego członka GO (§ 4 ust. 6 umowy GO). Natomiast - na mocy § 4 ust. 7 umowy GO - Strony zgodnie oświadczyły, że Biura (…) prowadzone będą tylko i wyłącznie przez Lidera oraz Wnioskodawcę. Koszty bieżące przypadające Wnioskodawcy przypadać będą w wysokości 20% udziału Wnioskodawcy w kosztach badawczych Uczelni. W pozostałej części sumarycznych kosztach projektu, w tym kosztów Lidera oraz pozostałych Konsorcjantów, z wyłączeniem Wnioskodawcy, wynikające koszty bieżące przypadać będą Liderowi Operacji.

Ponadto, na podstawie § 6 ust. 1 umowy GO, Członkowie, oprócz obowiązków określonych w umowie o przyznaniu pomocy, zobowiązani są do:

• terminowej realizacji przydzielonych im zadań,
• niezwłocznego przekazywania Liderowi GO dokumentów związanych z projektem umożliwiających mu wywiązanie się z obowiązków wobec ARiMR, nie później niż w ciągu 5 dni roboczych od wezwania Lidera,
• niezwłocznego informowania Lidera o przeszkodach przy realizacji zadań,
• przygotowywania na wniosek Lidera raportów i informacji związanych z realizacją Operacji, w sposób umożliwiający mu wywiązanie się z obowiązków wobec ARiMR, nie później niż w ciągu 5 dni od wezwania Lidera GO, stosowania najwyższej staranności przy realizacji prac związanych z realizacją Operacji.

Każda Strona samodzielnie ponosi koszty zadań przez nią realizowanych w ramach Operacji i zobowiązana jest do zagwarantowania odpowiednich środków finansowych na ich właściwą i terminową realizację (§ 6 ust. 3 umowy GO).

Strony postanowiły, że środki finansowe przyznane na realizację poszczególnych zadań w ramach Operacji nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w Umowie oraz umowie o przyznaniu pomocy (§ 8 ust. 1 umowy GO).

W relacji z ARiMR wszelkie rozliczenia związane z Operacją prowadzi Lider, który upoważniony jest do reprezentowania Grupy oraz Stron przy składaniu Wniosku, zmian do Wniosku, jego uzupełnień, wymaganych wyjaśnień oraz wniosków o płatność (§ 8 ust. 3 umowy GO).

Stosownie do postanowień § 8 ust. 4 umowy GO każda ze Stron wszelkie rozliczenia kosztów kwalifikowanych związanych z realizacją Operacji realizować będzie za pośrednictwem specjalnie do tego prowadzonego konta bankowego (dodatkowo odrębnego dla rozliczeń zaliczki z ARiMR). W terminie do 14 dni kalendarzowych od podpisania umowy Strona przekaże Liderowi informację o numerze rachunku bankowego przeznaczanego do rozliczeń.

Według § 8 ust. 7 umowy GO, każda Strona zobowiązana jest do niezwłocznego zwrotu otrzymanej pomocy w przypadku stwierdzenia w sposób przewidziany w odpowiednich przepisach przez ARiMR lub inne upoważnione organy naruszenia zasad lub warunków realizacji Operacji. Zwrot otrzymanej pomocy nie pozbawia Strony prawa do wnoszenia stosownych odwołań lub skierowania sprawy do właściwego sądu.

Do poszczególnych Członków GO, zgodnie z Załącznikiem nr 1 do Umowy GO należy realizacja następujących zadań:

(…)

W związku z powyższym Lider GO wystąpił z wnioskiem o przyznanie pomocy w ramach działania 16 „Współpraca” objętego PROW na lata 2014-2020 (zwany dalej: „wniosek o przyznanie pomocy”) do ARiMR.

Przedmiotowy Projekt realizowany jest w ramach zadań statutowych Uczelni wynikających z u.p.s.w.n., tj. w zakresie prowadzenia badań naukowych, a dokładnie badań aplikacyjnych rozumianych jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń (art. 4 ust. 2 pkt 2 u.p.s.w.n.), a także prowadzenia działalności naukowej, świadczenia usług badawczych oraz transferu wiedzy i technologii do gospodarki, jak również upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych (art. 11 ust. 1 pkt 3 i 9 u.p.s.w.n.).

Na podstawie umowy o przyznaniu pomocy nr (…) z dnia (…) 2023 r., zawartej pomiędzy Stronami Grupy Operacyjnej (reprezentowanymi przez Lidera) a ARiMR (dalej jako: „umowa z ARiMR”) beneficjentom przyznana została pomoc finansowa w wysokości (…) zł, w tym koszty bieżące stanowią nie więcej niż 20% sumy kosztów kwalifikowanych, z wyłączeniem kosztów ogólnych, wykazanych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji:

• ze środków EFRROW w wysokości (…) zł, co stanowi 63,63% przyznanej pomocy na realizację operacji,
• z krajowych środków publicznych w wysokości (…) zł, co stanowi 37,37% przyznanej pomocy na realizację operacji.

Pomoc będzie wypłacona przez Agencję w czterech płatnościach. Beneficjentami wypłacanej pomocy są wszystkie strony umowy z ARiMR. Operacja ma zostać realizowana w czterech etapach. Dla każdego etapu w umowie z ARiMR określono wysokość pomocy przeznaczonej na poszczególne kategorie kosztów do sfinansowania jak:

• budowy, przebudowy lub remontu, zakupu lub instalacji nowych: maszyn lub urządzeń, aparatury naukowo badawczej, urządzeń do badań, zakupu wartości niematerialnych i prawnych,
• badań (bez kosztów usług innych niż koszty usług rolniczych),
• usług (z wyłączeniemkosztów usługrolniczych),
• kosztów bieżących,
• kosztów ogólnych.

W umowie GO strony nie ustaliły wprost jaka część finansowania (pomocy udzielonej z ARiMR) przypada na każdego z Członków. Podział dofinansowania ma opierać się na porównaniu zadań Członków GO wynikających z umowy GO z konkretnymi kosztami wyróżnionymi w zestawieniu finansowo-rzeczowym z umowy z ARiMR. Natomiast, zgodnie z § 6 ust. 3 umowy GO, każda Strona samodzielnie ponosi koszty zadań przez nią realizowanych w ramach Operacji i zobowiązana jest zagwarantować odpowiednie środki finansowe na ich właściwą i terminową realizację.

Zatem zgodnie z załącznikiem do umowy z ARiMR, zawierającym szczegółowe zestawienie rzeczowo-finansowe operacji, koszty objęte finansowaniem dotyczące zadań Wnioskodawcy obejmują:

(…)

W wyniku realizacji umowy z ARiMR ma zostać osiągnięty cel w postaci opracowania (…) (§ 3 ust. 3 umowy z ARiMR).

Realizowana Operacja - „(…)” - prowadzi do osiągnięcia celu szczegółowego dla działania „Współpraca” - „(…)”, „(…)”, „(…)”, „(…)”.

Wnioskodawca wyjaśnia, iż Strony umowy GO postanowiły, że prawa do przedmiotów własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe oraz prawa własności przemysłowej, powstałe w wyniku realizacji Operacji przysługują tej stronie, która je wytworzyła w zakresie powierzonych jej zadań wynikających z Wniosku i umowy GO (§ 10 ust. 1 umowy GO).

Natomiast w myśl § 10 ust. 5 umowy GO, korzystanie z praw do wyników badań naukowych lub innych dóbr niematerialnych, wytworzonych w ramach Operacji należących do danej Strony lub Stron, przez Stronę, do której te prawa nie należą, wymaga zawarcia odrębnych, pisemnych umów lub porozumień ze Stroną lub Stronami, do której należą te prawa. Przekazanie posiadanych praw majątkowych pomiędzy Liderem a Członkiem lub Członkami GO następuje za wynagrodzeniem odpowiadającym wartości rynkowej tych praw.

Co istotne, stosownie do § 10 ust. 6 umowy GO, w zakresie niezbędnym dla realizacji Operacji Członkowi przysługuje uprawnienie do nieodpłatnego korzystania z utworów i przedmiotów praw własności przemysłowej uzyskanych przez innych Członków w ramach realizacji Operacji. W razie zaistnienia takiej potrzeby, każdy z uprawnionych (lub współuprawnionych) Członków będzie zobowiązany do udzielania nieodpłatnych licencji lub stosownych zezwoleń pozostałym Członkom na okres realizacji Operacji (tj. do czasu zaakceptowania przez ARiMR końcowego rozliczenia Operacji) i w zakresie niezbędnym do jego realizacji.

Wnioskodawca nie planuje przekazywania swoich praw własności do wyników badań żadnemu podmiotowi spoza GO w celach komercyjnych dla osiągania korzyści finansowych. Nie otrzymuje również wynagrodzenia od żadnego z Członków GO.

Po zakończeniu Projektu Wnioskodawca nie będzie uczestniczyć w jego komercjalizacji, tzn. w efekcie realizacji Projektu nie powstanie przychód z tytułu licencjonowania lub innej formy komercjalizacji wyników badań.

Wnioskodawca nie planuje, aby miały miejsce odpłatne publikacje, konferencje mówiące o badaniach/wynikach przedmiotowego Projektu, które byłyby realizowane bezpośrednio przez Wnioskodawcę.

Wyniki badań/prac będą związane z nieodpłatną działalnością naukową, badawczą oraz niekomercyjną Wnioskodawcy, zatem nie będą w jakikolwiek sposób związane z odpłatną działalnością dydaktyczną Uczelni.

Brak dofinansowania spowodowałby, że Projekt nie doszedłby do skutku.

Projekt nie będzie generował przychodu (w efekcie jego realizacji nie wystąpi przychód z komercjalizacji wyników prac B+R).

Otrzymane dofinansowanie zostanie przeznaczone w całości na realizację Projektu. Zgodnie z postanowieniami ww. umów pomoc finansowa została przyznana na pokrycie kosztów realizacji zadań wyłącznie w ramach Projektu i w taki sposób Wnioskodawca planuje wykorzystać to dofinansowanie. Jak bowiem stanowi umowa GO - środki finansowe przyznane na realizację poszczególnych zadań w ramach Operacji nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w umowie oraz umowie z ARiMR (§ 8 ust. 1 umowy GO).

Wnioskodawca nie przewiduje możliwości wykorzystania otrzymanych środków na pozostałą działalność Uczelni (niezwiązanej z przedmiotowym Projektem).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii występowania Uczelni w charakterze podatnika VAT w związku z realizacją powierzonych mu zadań w ramach Projektu, kwalifikacji realizowanych zadań jako usług podlegających opodatkowaniu VAT, podstawy opodatkowania w VAT oraz prawa do odliczenia kwoty VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących ponoszone wydatki w związku z realizacją Projektu.

Pytania

1)Czy Wnioskodawca realizując zadania powierzone mu w ramach Projektu występuje w charakterze podatnika VAT?

Jeżeli Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy, wyrażone w odniesieniu do pytania nr 1 za nieprawidłowe, to:

2)Czy zadania realizowane przez Wnioskodawcę w ramach Projektu należy zakwalifikować do usług uregulowanych w art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT jako czynności podlegających opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?

Jeżeli Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy, wyrażone w odniesieniu do pytania nr 1 i nr 2, za nieprawidłowe to:

3)Czy dofinansowanie otrzymane na pokrycie kosztów realizacji Projektu będzie stanowiło podstawę opodatkowania podatkiem VAT?

4)Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki ponoszone przez Uczelnię w związku z realizacją Projektu, zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, przy założeniu braku negatywnych przesłanek określonych art. 88 ww. ustawy?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż Uczelnia realizując zadania powierzone mu w ramach Projektu nie występuje w charakterze podatnika VAT czynnego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Zatem, aby Wnioskodawca występował w charakterze podatnika VAT musi realizować swoje zadania w ramach działalności gospodarczej.

Natomiast działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, „obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Na gruncie ustawy o VAT brak jest pojęcia działalności innej niż działalność gospodarcza, choć w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT oraz art. 86 ust. 2a ustawy o VAT ustawodawca wprowadza dyspozycje związane z występowaniem takich świadczeń oraz wydatków, które odnoszą się do tej działalności.

Bez wątpienia dokonując wykładni a contrario działalności innej niż gospodarcza wywieźć można, iż jest nią taka działalność, która nie może być zakwalifikowana do produkcji, handlu, usług, rolnictwa, pozyskiwania zasobów naturalnych lub wykonywana w ramach wolnych zawodów, a także działalność związana z wykorzystywaniem towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły, a jeśli takowa wystąpi to nie jest ona realizowana dla celów zarobkowych.

Celem Projektu, opisanego w stanie faktycznym, jest (…). Dla osiągnięcia celu każdy z Członków GO będzie realizował określoną część Projektu, odpowiadającą zadaniom umownie przydzielonym tym Członkom w ramach Grupy Operacyjnej. Zadania Wnioskodawcy to:

(…)

Powyższe zadania skupiają się na naukowo-badawczej stronie Projektu oraz dotyczą zarządzania i nadzoru nad realizacją Projektu w części dotyczącej Uczelni. Zatem powyższe zadania Wnioskodawcy wykonywane w ramach Projektu oraz umowy GO mieszczą się w zakresie działalności badawczo-naukowej Uczelni oraz podstawowych zadań nałożonych przepisami u.p.s.w.n. oraz uściślonych Statutem Uczelni, jako prowadzenie badań naukowych, a dokładnie badań aplikacyjnych rozumianych jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń (art. 4 ust. 2 pkt 2 u.p.s.w.n.), a także prowadzenia działalności naukowej, świadczenia usług badawczych oraz transferu wiedzy i technologii do gospodarki, jak również upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych (art. 11 ust. 1 pkt 3 i 9 u.p.s.w.n.).

Realizacja powyższych zadań nałożonych ustawą odbywa się bez wynagrodzenia, zaś ich wykonywanie nie służy celom zarobkowym Uczelni, a wyłącznie jej zadaniom badawczo-naukowym. W ocenie Wnioskodawcy, działania Uczelni wykonywane w ramach umowy z ARiMR i umowy GO nie kwalifikują się do działalności produkcyjnej, handlowej, ani też działalności usługowej (brak jest bowiem odbiorcy świadczenia - Wnioskodawca wykonuje swoje zadania dla celów badawczych, naukowych skupionych na osiągnięcie celu Projektu, a nie dla skonkretyzowanego odbiorcy), rolniczej czy też pozyskiwania zasobów naturalnych lub działalności wykonywanej w ramach wolnych zawodów.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawca wypełniając część swoich zadań w ramach umowy z ARiMR i umowy GO nie występuje w charakterze podatnika VAT, gdyż jego działania nie wypełniają dyspozycji działalności gospodarczej. Uczelnia prowadzi działania w ramach tych umów w oparciu o powierzone jej zadania na podstawie przepisów u.p.s.w.n., tj. uzyskane wyniki badań/prac będą związane z nieodpłatną działalnością dydaktyczną Uczelni, tzn. będą one tematem zajęć na studiach dla studentów stacjonarnych, czyli będą wykorzystywane przez Uczelnię w ramach kształcenia wyższego określonego przepisami u.p.s.w.n.

Opisane wyżej zadania Uczelni, wynikają z odrębnych przepisów prawa czyli u.p.s.w.n., dla realizacji których Uczelnia została powołana. Umowa GO zawarta przez Uczelnię z pozostałym Członkami GO ma drugorzędny charakter, nie skupiający się na zobowiązaniach wobec Członków GO, a określający jedynie zakres czynności skupiających się na osiągnięciu założonego celu mieszczącego się w zakresie zadań nałożonych przepisami u.p.s.w.n.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, Uczenia nie będzie występować w charakterze podatnika VAT czynnego realizując zadania powierzone jej w ramach Projektu.

Ad 2

Jeżeli Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w odniesieniu do pytania nr 1 za nieprawidłowe, to zdaniem Wnioskodawcy, zadania realizowane przez Uczenię w ramach Projektu nie kwalifikują się do usług uregulowanych w art. 8 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT zgodnie z w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (zaś stosownie do art. 2 pkt 1 ustawy o VAT - co do zasady przez terytorium kraju należy rozumieć terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, „przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa”.

W związku z powyższym przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to - co do zasady - niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT jest spełnienie przesłanki odpłatności. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny przez stronę będącą odbiorcą towaru lub usługi. Z uwagi na charakter zadań realizowanych w Projekcie przez Uczelnię nie można uznać, iż kwalifikują się one do pojęcia towarów. Dlatego analizie poddano pojęcie „usług”.

Dana czynność (usługa) podlega opodatkowaniu VAT, o ile wystąpi bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy tą czynnością (świadczoną usługą), a otrzymanym świadczeniem wzajemnym - zapłatą, tj. zapłata ta stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z opisanych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Poza prowadzeniem działalności gospodarczej prowadzi działania leżące poza zakresem opodatkowania VAT, zaliczane do działalności innej niż działalność gospodarcza. Do tej „innej” działalności jest zaliczana działalność statutowa Uczelni obejmująca wykonywanie m.in. różnego typu nieodpłatnych badań naukowych wykorzystywanych w szeroko rozumianej nauce oraz edukacji publicznej. Realizacja powyższych działań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. W niniejszej sprawie Uczelnia w korelacji do pozostałych Członków GO zobowiązała się do wykonania pewnych czynności, jednakże nie na rzecz Członków GO, a dla określonego celu badawczo-naukowego, jakim jest opracowanie (…), co pozwoli na istotną redukcję stosowania środków ochrony roślin, a tym samym na ochronę środowiska glebowego oraz otrzymanie znacząco udoskonalonego produktu w postaci wypustek (…) wolnych od mikroorganizmów, ich toksycznych metabolitów i pozostałości pestycydów, z dłuższym okresem przydatności do spożycia.

Wobec powyższego nie można stwierdzić, że pomiędzy Uczelnią a Członkami GO dochodzi do relacji, w ramach której Uczelnia wykonuje na ich rzecz opisane we wniosku zadania.

Z umowy GO wynika, że prawa do przedmiotów własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe oraz prawa własności przemysłowej, powstałe w wyniku realizacji Operacji przysługują tej stronie, która je wytworzyła w zakresie powierzonych jej zadań wynikających z Wniosku i niniejszej umowy GO. W zakresie niezbędnym dla realizacji Operacji Członkom przysługuje uprawnienie do nieodpłatnego korzystania z utworów i przedmiotów praw własności przemysłowej uzyskanych przez innych Członków w ramach realizacji Operacji. W razie zaistnienia takiej potrzeby, każdy z uprawnionych (lub współuprawnionych) Członków GO jest zobowiązany do udzielenia nieodpłatnych licencji lub stosownych zezwoleń pozostałym Członkom GO na okres realizacji Projektu (tj. do czasu zaakceptowania przez ARiMR końcowego rozliczenia Operacji) i w zakresie niezbędnym do jego realizacji. Mając na uwadze powyższe, w kontekście przywołanych regulacji należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie mogą być uznane za odpłatne świadczenie usług.

Działania Uczelni przede wszystkim nie kwalifikują się do działalności gospodarczej, co też Wnioskodawca wskazał w stanowisku do pytania nr 1. Jak już zostało wcześniej wskazane, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W przedmiotowej sprawie Uczelnia ponosi koszty na realizację działalności innej niż gospodarcza i pozyskuje dofinansowanie do przedmiotowych kosztów. Zawarta umowa ukierunkowana jest przede wszystkim na sfinansowanie określonych działań naukowych Uczelni (dofinansowanie do wydatków, kosztów związanych z Projektem nie leżących w zakresie działalności gospodarczej). W konsekwencji, wskazana transakcja ma charakter jednostronny, a otrzymanego dofinansowania nie można uznać za wynagrodzenie za wyświadczenie jakiejkolwiek usługi - jest to jedynie forma finansowania Projektu. W efekcie nie wystąpi odpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od reguły zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które zostały zawarte - w przypadku świadczenia usług - w ust. 2 ww. artykułu. W myśl regulacji zawartej w tym przepisie za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem, interpretując przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT stwierdzić należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT (na mocy cytowanego wyżej przepisu) istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej to wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT, nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Nieodpłatne świadczenie należy uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu VAT, o ile w ogóle kwalifikowane jest do usług oraz celem ich jest zaspokojenie potrzeb osobistych podatnika lub osób, wymienionych w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, a także wszelkie inne nieodpłatne świadczenia do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Wnioskodawcy, ww. przepis nie ma zastosowania bowiem jak wskazano wyżej w ogóle nie dochodzi do świadczenia usług przez Uczelnię na rzecz skonkretyzowanego odbiorcy.

Nie można również uznać, że wykonywane przez Uczelnię czynności zmierzają do zaspokojenia celów osobistych Uczelni, gdyż takowe nie występują w przypadku osoby prawnej, której zadania określają przepisy u.p.s.w.n. Dodatkowo Wnioskodawca nie realizuje zadań w ramach ww. umów na cele osobiste podmiotów wymienionych w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, tj. pracowników Uczelni, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia.

W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy, zadania realizowane przez Uczelnię w ramach Projektu nie kwalifikują się do usług uregulowanych w art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie leżą w zakresie przedmiotowym opodatkowania VAT, a więc nie podlegają opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Ad 3

Jeżeli Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w odniesieniu do pytań nr 1 i nr 2 za nieprawidłowe, to w ocenie Wnioskodawcy zarówno dofinansowanie otrzymane na pokrycie kosztów realizacji Projektu jak i koszty własne Wnioskodawcy poniesione na realizację Projektu będą stanowiły podstawę opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, „podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika”.

Natomiast stosownie do art. 29a ust. 5 ustawy o VAT, „w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika”.

W związku z powyższym, za część zapłaty za dostawę lub wykonanie usługi uznaje się także otrzymane przez podatnika dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Dotacja podlega opodatkowaniu VAT jako składnik ceny czynności, z którą dotacja jest związana. Nie można zatem przyjąć, na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, że dotacja, jako czynność, jest opodatkowana VAT. Powołany przepis odróżnia należność z tytułu odpłatnego świadczenia usług od otrzymanej dotacji celowej na wykonanie określonych zadań. Dotacja podlega opodatkowaniu jedynie jako składnik ceny czynności, z którą dotacja jest związana (dostawa, usługa) i jedynie wówczas, jeśli bezpośrednio wpływa na cenę dostawy lub usługi. Oznacza to, że dotacja, jeśli bezpośrednio wpływa na cenę określonej usługi lub określonej dostawy, to opodatkowana jest według zasad, jakie przewidziano dla opodatkowania dostawy lub usługi, z którą jest związana.

Zatem stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za konkretną dostawę.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że dofinansowanie, które Wnioskodawca otrzymał na realizację swoich zadań w Projekcie należy uznać za środki mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez niego usług. Dofinansowanie pomniejsza koszty Uczelni w związku z realizacją jej zadań, a co za ty idzie pomniejszona zostaje również cena, jaką odbiorca usługi powinien za nią zapłacić. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane przez Wnioskodawcę środki nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Uczelni, tylko na określone działanie, tj. na realizację zadań Uczelni w związku z Projektem. W przypadku niezrealizowania zadania, Uczelnia nie ma możliwości ubiegania się o wypłatę dofinansowania.

Zatem, jeżeli Organ uzna stanowisko przedstawione w odniesieniu do pytania nr 1 i nr 2 za nieprawidłowe, to zdaniem Wnioskodawcy zarówno dofinansowane otrzymane z ARiMR na pokrycie kosztów realizacji Projektu jak i koszty własne Uczelni poniesione na realizację Projektu będą stanowiły podstawę opodatkowania VAT.

Ad 4

Jeżeli Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w odniesieniu do pytań nr 1 i 2 za nieprawidłowe, to zdaniem Wnioskodawcy, Uczeni przysługuje prawo do częściowego obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki ponoszone przez Uczelnię w związku z realizacją Projektu, zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, przy założeniu braku negatywnych przesłanek określonych art. 88 ustawy o VAT.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia VAT naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ww. ustawy.

Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego.

Według art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W sytuacji, w której Organ uzna stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1 oraz nr 2 za nieprawidłowe, tj. świadczenia realizowane przez Wnioskodawcę w ramach Projektu stanowić będą odpłatne świadczenia usług, które są czynnościami opodatkowanymi VAT nie korzystającymi ze zwolnienia od opodatkowania VAT - Wnioskodawca w związku z ww. czynnościami wystąpi w charakterze podatnika VAT. Jednocześnie wyniki badań będą służyły również działalności innej niż gospodarcza Uczelni, tj. będą związane z nieodpłatną działalnością dydaktyczną Wnioskodawcy - publiczną edukacją, która zgodnie z Konstytucją realizowana jest bez odpłatności. Przedmiotowe wyniki będą tematem zajęć na studiach dla studentów stacjonarnych.

W związku z powyższym, w przypadku, gdy Organ uzna stanowisko przedstawione w odniesieniu do pytania nr 1 i pytania nr 2 za nieprawidłowe, należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, przy założeniu, iż nie wystąpią negatywne przesłanki określone art. 88 ustawy o VAT, uprawniające do częściowego obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, wynikającą z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z realizacją zadań w ramach Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, że świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

Nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy wskazać, że dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W cytowanym wyżej przepisie art. 8 ust. 1 ustawy przyjęto generalną zasadę, zgodnie z którą usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przedstawiony w cytowanym przepisie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest by czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Dla ustalenia czy podmiot dokonujący określonej czynności jest podatnikiem podatku VAT dla tej czynności, istotnym jest ustalenie, czy jego zachowanie zmierza w kierunku prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ww. przepisów ustawy.

Należy również podkreślić, że kategoria podatnika podatku VAT nie jest uzależniona od tego, czy dokonał rejestracji w tym podatku, czy też nie. O tym czy dany podmiot jest podatnikiem podatku VAT, czy też nie posiada takiego przymiotu, nie decydują kryteria formalne związane z rejestracją, a jedynie kryteria obiektywne.

Wobec powyższego uznanie czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga każdorazowo oceny okoliczności faktycznych odnoszących się do danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że wraz z czterema innymi podmiotami zawarli Państwo Umowę Grupy Operacyjnej („umowa GO”), na podstawie której strony postanowiły zawiązać Grupę Operacyjną działającą pod nazwą „(…)”, a jej celem jest złożenie wniosku aplikacyjnego na realizację Projektu do działania 16 „Współpraca” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz realizacji przedmiotowego Projektu. W ramach zawartej umowy GO nie pełnią Państwo funkcji Lidera, lecz Członka Grupy Operacyjnej. W skład Grupy Operacyjnej poza Państwem wchodzą cztery inne podmioty. GO nie posiada zdolności prawnej i nie stanowi spółki w rozumieniu przepisów prawa handlowego, prawa cywilnego oraz nie stanowi odrębnego podmiotu gospodarczego.

Grupa została zawiązana celem realizacji operacji pt. „(…)”.

Grupa Operacyjna działa i podejmuje decyzje poprzez Lidera oraz Radę Grupy Operacyjnej.

Każda Strona samodzielnie ponosi koszty zadań przez nią realizowanych w ramach Operacji i zobowiązana jest do zagwarantowania odpowiednich środków finansowych na ich właściwą i terminową realizację. Strony postanowiły, że środki finansowe przyznane na realizację poszczególnych zadań w ramach Operacji nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w Umowie oraz umowie o przyznaniu pomocy.

Do Państwa należy realizacja następujących zadań:

(…)

Przedmiotowy Projekt realizowany jest w ramach Państwa zadań statutowych wynikających z u.p.s.w.n., tj. w zakresie prowadzenia badań naukowych, a dokładnie badań aplikacyjnych rozumianych jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń, a także prowadzenia działalności naukowej, świadczenia usług badawczych oraz transferu wiedzy i technologii do gospodarki, jak również upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych.

W wyniku realizacji operacji osiągnięty zostanie cel w postaci opracowania (…).

Strony umowy GO postanowiły, że prawa do przedmiotów własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe oraz prawa własności przemysłowej, powstałe w wyniku realizacji Operacji przysługują tej stronie, która je wytworzyła w zakresie powierzonych jej zadań wynikających z Wniosku i umowy GO. Korzystanie z praw do wyników badań naukowych lub innych dóbr niematerialnych, wytworzonych w ramach Operacji należących do danej Strony lub Stron przez Stronę, do której te prawa nie należą, wymaga zawarcia odrębnych, pisemnych umów lub porozumień ze Stroną lub Stronami, do której należą te prawa. Przekazanie posiadanych praw majątkowych pomiędzy Liderem a Członkiem lub Członkami GO następuje za wynagrodzeniem odpowiadającym wartości rynkowej tych praw. Ponadto, w zakresie niezbędnym dla realizacji Operacji Członkowi przysługuje uprawnienie do nieodpłatnego korzystania z utworów i przedmiotów praw własności przemysłowej uzyskanych przez innych Członków w ramach realizacji Operacji. W razie zaistnienia takiej potrzeby, każdy z uprawnionych (lub współuprawnionych) Członków będzie zobowiązany do udzielania nieodpłatnych licencji lub stosownych zezwoleń pozostałym Członkom na okres realizacji Operacji (tj. do czasu zaakceptowania przez ARiMR końcowego rozliczenia Operacji) i w zakresie niezbędnym do jego realizacji.

Nie planują Państwo przekazywania swoich praw własności do wyników badań żadnemu podmiotowi spoza GO w celach komercyjnych dla osiągania korzyści finansowych. Nie otrzymują Państwo wynagrodzenia od żadnego z Członków GO. Po zakończeniu Projektu nie będą Państwo uczestniczyć w jego komercjalizacji, tzn. w efekcie realizacji Projektu nie powstanie przychód z tytułu licencjonowania lub innej formy komercjalizacji wyników badań.

Nie planują Państwo, aby miały miejsce odpłatne publikacje, konferencje mówiące o badaniach/wynikach przedmiotowego Projektu, które byłyby realizowane bezpośrednio przez Państwa. Wyniki badań/prac będą związane z Państwa nieodpłatną działalnością naukową, badawczą oraz niekomercyjną, zatem nie będą w jakikolwiek sposób związane z Państwa odpłatną działalnością dydaktyczną.

Otrzymane dofinansowanie zostanie przeznaczone w całości na realizację Projektu. Zgodnie z postanowieniami ww. umów pomoc finansowa została przyznana na pokrycie kosztów realizacji zadań wyłącznie w ramach Projektu i w taki sposób planują Państwo wykorzystać to dofinansowanie. Nie przewidują Państwo możliwości wykorzystania otrzymanych środków na pozostałą działalność Uczelni (niezwiązanej z Projektem).

Państwa wątpliwości dotyczą między innymi ustalenia, czy realizując zadania powierzone Państwu w ramach Projektu nie występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

W odniesieniu do Państwa wątpliwości wskazać należy, że na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.), zwanej dalej ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Podstawą systemu szkolnictwa wyższego i nauki jest wolność nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomia uczelni.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Działalność naukowa obejmuje badania naukowe, prace rozwojowe oraz twórczość artystyczną.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Jak stanowi art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Podstawowymi zadaniami uczelni są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni;

6)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a)procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,

b)kształceniu,

c)prowadzeniu działalności naukowej;

7)wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;

8)stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

9)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

10)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

Stosownie do art. 12 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności polegającej na wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 11, w zakresie i formach określonych w statucie, w szczególności przez tworzenie spółek kapitałowych.

Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Uczelnia jest uczelnią akademicką, jeżeli prowadzi działalność naukową i posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 1 dyscyplinie naukowej albo artystycznej.

Wobec powyższego, uczelnie publiczne w głównym nurcie swojej działalności nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Usługi będące przedmiotem działalności uczelni „narzucone” przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, należy kwalifikować jako zadanie publiczne czy też swoistą misję społeczną.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku realizując zadania powierzone Państwu w ramach Projektu „(…)” nie występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Czynności realizowane przez Państwa celem wykonania zadań przypadających Państwu w ramach opisanego we wniosku Projektu nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, Projekt realizowany jest w ramach Państwa zadań statutowych wynikających z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tj. w zakresie prowadzenia badań naukowych, a dokładnie badań aplikacyjnych rozumianych jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń, a także prowadzenia działalności naukowej, świadczenia usług badawczych oraz transferu wiedzy i technologii do gospodarki, jak również upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych. Nie planują Państwo przekazywania swoich praw własności do wyników badań żadnemu podmiotowi spoza GO w celach komercyjnych dla osiągania korzyści finansowych. Nie otrzymują Państwo wynagrodzenia od żadnego z Członków GO. Po zakończeniu Projektu nie będą Państwo uczestniczyć w jego komercjalizacji, tzn. w efekcie realizacji Projektu nie powstanie przychód z tytułu licencjonowania lub innej formy komercjalizacji wyników badań. Ponadto nie planują Państwo, aby miały miejsce odpłatne publikacje, konferencje mówiące o badaniach/wynikach Projektu, które byłyby realizowane bezpośrednio przez Państwa. Wyniki badań/prac będą związane z Państwa nieodpłatną działalnością naukową, badawczą oraz niekomercyjną. Wyniki badań/prac nie będą w jakikolwiek sposób związane z Państwa odpłatną działalnością dydaktyczną.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika zatem, że zadania wykonywane przez Państwa w ramach opisanego we wniosku Projektu realizowane są w związku z Państwa działalnością statutową i należą do podstawowych zadań uczelni, wskazanych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tj. w art. 11 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 4 ust. 1, 2 i 3 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

W konsekwencji należy uznać, że wykonując, w ramach realizacji opisanego we wniosku Projektu, swoje zadania statutowe nieodpłatnie, bez nastawienia na cel zarobkowy, nie wypełniają Państwo definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy.

W związku z tym, realizując zadania powierzone Państwu w ramach Projektu „(…)” nie występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy realizując zadania powierzone Państwu w ramach Projektu nie występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) należało uznać za prawidłowe.

Biorąc pod uwagę ww. rozstrzygnięcie w zakresie pytania nr 1, tj. uznanie, że z tytułu wykonywania czynności w ramach opisanego Projektu nie są Państwo uznani za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prawidłowość Państwa stanowiska w zakresie warunkowo postawionych pytań nr 2, 3 i 4 nie podlega ocenie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).