Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 25 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.498.2023.1.MBN

Brak prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług służących do przeprowadzenia projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie wydatków związanych z realizacją projektu pn.: (…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (…) jest miastem na prawach powiatu i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40) oraz w związku z art. 91 i art. 92 ustawy o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526), Miasto (…) jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną i samodzielność, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, realizuje zadania określone w ustawie o samorządzie gminnym oraz wykonuje, określone ustawami, zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie jej przypisanym. Zakres jej działania to wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W szczególności zadania własne obejmują między innymi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty z zakresu:

gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 6 i 13 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1526) powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: transportu zbiorowego i dróg publicznych, ochrony środowiska i przyrody.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1385), do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy oraz finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich znajdujących się na terenie gminy. W myśl ustawy prawo energetyczne finansowanie oświetlenia oznacza finansowanie kosztów energii elektrycznej pobranej przez punkty świetlne oraz koszty ich budowy i utrzymania.

Zadania własne Miasto (…) wykonuje samodzielnie lub przez samorządowe jednostki budżetowe utworzone na mocy uchwały Rady Miejskiej.

Z dniem 1 stycznia 2017 roku Miasto (…) dokonało centralizacji rozliczeń podatku od towarów i usług, i od tego dnia prowadzi wspólnie rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi swymi jednostkami budżetowymi. Wszystkie wydatki ponoszone przez Gminę Miasto (…) i jej jednostki organizacyjne są dokumentowane fakturami wystawionymi na Miasto (…) ze wskazaniem właściwej jednostki organizacyjnej, jako odbiorcy danej usługi/towaru.

Miasto (…) będzie realizować zadanie inwestycyjne pn.: „(…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020, dofinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Głównym celem projektu jest poprawa stanu środowiska, w tym przede wszystkim poprawa stanu jakości powietrza w mieście (…) oraz w regionie (...). Ograniczenie emisji zanieczyszczeń szczególnie szkodliwych człowiekowi takich jak: SO2, CO2, CO, NOx, czy PM10, przyczyni się do podniesienia jakości życia mieszkańców miasta i regionu oraz poprawi efektywność energetyczną oświetlenia ulicznego w mieście (…).

Przedmiotem projektu jest modernizacja oświetlenia ulicznego polegająca na wymianie (...) opraw oświetlenia ulicznego (...).

Realizacja projektu przyczyni się do:

§zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz pieszych i rowerzystów,

§uzyskania wymiernych oszczędności finansowych poprzez obniżenie mocy zainstalowanych urządzeń oświetleniowych,

§obniżenia energochłonności całego systemu oświetlenia ulicznego miasta (…),

§ograniczenia emisji CO2,

§unowocześnienia oświetlenia,

§poprawy jakości oświetlenia i standardu,

§poprawy wizerunku zewnętrznego miasta (…),

§podniesienie jakości życia mieszkańców.

Wszystkie słupy na których zainstalowane są oprawy planowane do wymiany, zlokalizowane są na terenie miasta (…) i stanowią własność Miasta.

Nieruchomości, na których usytuowane są punkty oświetleniowe należą do miasta. W przypadku lamp, które są zlokalizowane na działkach należących do (…), Miasto uzyskało prawo do dysponowania gruntem na potrzeby wymiany oraz okresu trwałości projektu.

Powstały majątek wskutek realizacji przedmiotowego projektu będzie stanowił majątek Miasta i będzie służył wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, jak i innym osobom przebywającym na jej terenie. Miasto nie pobiera i nie będzie pobierało żadnych opłat z tytułu korzystania z systemu oświetlenia ulicznego.

Nabyte towary i usługi związane z realizacją inwestycji polegającej na modernizacji oświetlenia ulicznego na terenie Miasta (…) będą służyć czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Miasto (…) zapewni trwałość projektu przez wymagany okres, tj. co najmniej 5 lat od daty otrzymania płatności końcowej.

Po zrealizowaniu ww. projektu wymienione oświetlenie uliczne o wyższej efektywności energetycznej będzie zarządzane przez (…) − jednostkę budżetową miasta (…) będącą zarządcą wszystkich dróg publicznych usytuowanych w granicach administracyjnych miasta. Do jej obowiązków należy między innymi bieżąca kontrola stanu i koordynacja utrzymania dróg, mostów oraz inżynieryjnych urządzeń drogowych, w tym również oświetlenia ulicznego na terenie miasta (…).

(...), jako zarządca drogi na podstawie ustawy o drogach publicznych wydaje w drodze decyzji administracyjnej zezwolenia:

§na budowę lub przebudowę zjazdu, przebudowę lub remont obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z funkcją drogi,

§zezwolenia na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg oraz udostępnia kanał technologiczny.

Ponadto, na podstawie ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, pobiera opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych.

Opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz opłaty za udostępnienie kanału technologicznego, których podstawą do zapłaty jest decyzja administracyjną należą do katalogu opłat publicznoprawnych i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opłaty pobierane za korzystanie z przystanków komunikacyjnych mają charakter daniny publicznej, a dochody uzyskane z jej poboru służą celom publicznym.

Pytanie

Czy Miastu (…), w związku z realizacją projektu pn. „(…)” będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących zakupu towarów i usług służących do przeprowadzenia ww. projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w związku z realizacją projektu pn.: „(…)”, Miastu nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupu towarów i usług, służących do przeprowadzenia modernizacji oświetlenia ulicznego w (…), ponieważ nie zostanie spełniony warunek umożliwiający podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jakim jest bezpośredni związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Celem modernizacji systemu oświetlenia ulicznego w (…) jest zastąpienie obecnego oświetlenia, charakteryzującego się wysokim zużyciem energii na nowoczesne oświetlenie energooszczędne. Montaż efektywnego energetycznie oświetlenia ulicznego nie tylko zmniejszy energochłonność sektora publicznego oraz zapotrzebowanie na energię na terenie Miasta, ale również zwiększy bezpieczeństwo ruchu kołowego i pieszego.

Zmodernizowane w ramach Projektu oświetlenie zarówno w trakcie, jak i po jego zakończeniu, w żaden sposób nie będzie wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Powstały wskutek realizacji projektu majątek będzie stanowił majątek Miasta i będzie służył wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie oświetlenia miejskiego. Miasto nie pobiera i nie będzie pobierało żadnych opłat z tytułu korzystania z przedmiotowego oświetlenia.

Zgodnie z art. 7 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a niewątpliwie sprawy z zakresu zaopatrzenia w energię elektryczną gminnych dróg, ulic, mostów, placów, lokalnego transportu zbiorowego, ładu przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody do zadań takich należą.

Oświetlenie ulic jest jedną z podstawowych usług świadczonych przez instytucję publiczną na szczeblu lokalnym i miejskim. Właściwe oświetlenie jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego i bezpieczeństwa osobistego mieszkańców, a także do tworzenia atmosfery miasta. Latarnie uliczne zapewniają kierowcom, rowerzystom i pieszym lepszą widzialność po zmroku, co pozwala zmniejszyć liczbę wypadków drogowych. Ponadto oświetlenie ulic przyczyni się pośrednio do zwiększenia bezpieczeństwa osobistego obywateli.

Należy podkreślić, że opłaty pobierane za zajęcie pasa drogowego na drodze publicznej oraz udostępnianie kanału technologicznego w oparciu o art. 39 i 40 ustawy o drogach publicznych, mają charakter daniny publicznej, wobec czego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sama czynność poboru opłat za zajęcie pasa drogowego, czy udostępniania kanału technologicznego nie została wymieniona jako przedmiot opodatkowania w art. 5 ustawy o VAT.

Jednostka działa w tym zakresie jako organ administracyjny. Podstawą do zapłaty jest decyzja administracyjna, wysokość opłat nie podlega negocjacjom lecz wynika, w przypadku kanału technologicznego, z Rozporządzenia Ministra Cyfryzacji z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie udostępniania kanału technologicznego przez zarządców dróg publicznych oraz wysokości stawek za udostępnianie 1 mb kanału technologicznego oraz z uchwały Rady Miejskiej w przypadku zajęcie pasa drogowego. Działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania władztwa publicznoprawnego i nie mają związku z modernizowanym oświetleniem ulicznym.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1343) organizatorem publicznego transportu zbiorowego właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów jest gmina. W myśl art. 8 ww. ustawy do zadań organizatora należy planowanie, rozwój, organizowanie i zarządzanie publicznym transportem zbiorowym. Na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym − w transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych mogą być pobierane opłaty.

W myśl art. 16 ust. 7 ww. ustawy, opłaty o których mowa, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na:

§utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz

§realizację zadań określonych w art. 18 ustawy − w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

Art. 18 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym określa zadania własne gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego, do których należą budowa, przebudowa i remont:

a)przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządcą jest gmina;

b)wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

Gmina nie ma więc swobody wydatkowania dochodów uzyskanych z opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, których jest właścicielem lub zarządcą. Pobierane opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych są wykonywaniem władztwa publicznego. Podmiot sprawujący zarząd i organizowanie lokalnego transportu zbiorowego, a takim jest Miasto (…), przy wykonywaniu tych czynności działa na ustawowo uregulowanych zasadach, a zatem nie jest w stanie dokonywać modyfikacji, dopuszczalnych w stosunkach cywilnoprawnych w ramach swobody zawierania umów. Wobec powyższego opłaty pobierane za korzystanie z przystanków komunikacyjnych mają charakter daniny publicznej, a dochody uzyskane z ich poboru służą celom publicznym. W świetle art. 15 ust. 6 ustawy o VAT opłaty pobierane od przewoźników za korzystanie z przystanków nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższe potwierdza wyrok NSA z dnia 26 marca 2015 roku sygn. akt I FSK 472/14. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego „regulowanie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych lub dworców należy do sfery władztwa publicznego (imperium), w które wyposażono gminę w celu zaspokajania potrzeb wspólnoty. Stronami tego stosunku są bowiem: gmina, która działa w charakterze organu władzy publicznej oraz podmiot, któremu przepisy prawa umożliwiają korzystanie z mienia komunalnego w ramach zasad określonych w przepisach regulujących organizację publicznego transportu zbiorowego. Ponadto tryb ustalania wysokości opłaty wskazuje, że mamy tu do czynienia z opłatą zbliżoną do daniny publicznej, a nie z ceną ustalaną w realiach rynkowych”.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego „stosunek prawny łączący gminę oraz podmioty korzystające z jej mienia komunalnego powstaje w dominującym stopniu w oparciu o administracyjnoprawną metodę regulacji, która na plan dalszy spycha cywilnoprawny charakter zawieranych umów. Strony tego stosunku nie mają bowiem pełnej swobody co do ustalania jego treści, albowiem ograniczają je przepisy powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego”.

Ustawa o podatku od towarów i usług reguluje czynności, które podlegają reżimowi cywilnoprawnemu. Czynności o charakterze publicznoprawnym na mocy art. 15 ust. 6 tej ustawy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli są wykonywane przez organ władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia może dokonać zarejestrowany czynny podatnik VAT oraz gdy towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do obniżenia podatku naliczonego, jest więc związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przywołany przepis art. 86 ustawy wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Sieć oświetlenia ulicznego nigdy nie była przedmiotem najmu, dzierżawy ani innej umowy o podobnym charakterze. Oświetlenie uliczne wykorzystywane jest wyłącznie do realizacji zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których gmina została powołana.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, do których należą sprawy z zakresu zaopatrzenia w energię elektryczną, gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, jak również lokalnego transportu zbiorowego.

Zgodnie z ustawą prawo energetyczne do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, należy między innymi planowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy: miejsc publicznych, dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich, dróg krajowych oraz finansowanie oświetlenia znajdującego się na terenie gminy: ulic, placów, dróg gminnych, powiatowych, wojewódzkich, krajowych.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Powyższa zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Realizacja przedmiotowego projektu będzie wykonywana przez organ władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został powołany, czyli ustawą o samorządzie gminnym i ustawą prawo energetyczne, i będzie służyć czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, Miasto (…) w związku z realizacja projektu pn.: „(…)”, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014 -2020, nie będzie miało prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących zakupu towarów i usług służących do realizacji przedmiotowej inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że według art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

· podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W oparciu o art. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Ponadto, stosownie do art. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 645 ze zm.):

Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1) drogi krajowe;

2) drogi wojewódzkie;

3) drogi powiatowe;

4) drogi gminne.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych określa, że:

Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ww. ustawy:

Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1) krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2) wojewódzkich – zarząd województwa;

3) powiatowych – zarząd powiatu;

4) gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Z kolei ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.) w art. 18 ust. 1 pkt 2 przewiduje, że:

Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy planowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:

a)miejsc publicznych,

b)dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,

c)dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1376 i 1595 oraz z 2022 r. poz. 32 i 655), przebiegających w granicach terenu zabudowy,

d) części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 659), wymagających odrębnego oświetlenia:

-przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,

-stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej.

Natomiast art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne wskazuje, że:

Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy finansowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:

a)ulic,

b)placów,

c)dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,

d)dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, przebiegających w granicach terenu zabudowy,

e)części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, wymagających odrębnego oświetlenia:

- przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,

- stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej.

Z opisu sprawy wynika, że Miasto (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Będą Państwo realizować zadanie inwestycyjne pn.: „(…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020, dofinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Głównym celem projektu jest poprawa stanu środowiska, w tym przede wszystkim poprawa stanu jakości powietrza w mieście (…) oraz w regionie (...). Ograniczenie emisji zanieczyszczeń szczególnie szkodliwych człowiekowi takich jak: SO2, CO2, CO, NOx, czy PM10, przyczyni się do podniesienia jakości życia mieszkańców miasta i regionu oraz poprawi efektywność energetyczną oświetlenia ulicznego w mieście (…).

Przedmiotem projektu jest modernizacja oświetlenia ulicznego polegająca na wymianie (...) opraw oświetlenia ulicznego (...).

Realizacja projektu przyczyni się do:

§zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz pieszych i rowerzystów,

§uzyskania wymiernych oszczędności finansowych poprzez obniżenie mocy zainstalowanych urządzeń oświetleniowych,

§obniżenia energochłonności całego systemu oświetlenia ulicznego miasta (…),

§ograniczenia emisji CO2,

§unowocześnienia oświetlenia,

§poprawy jakości oświetlenia i standardu,

§poprawy wizerunku zewnętrznego miasta (…),

§podniesienie jakości życia mieszkańców.

Wszystkie słupy, na których zainstalowane są oprawy planowane do wymiany zlokalizowane są na terenie miasta (…) i stanowią własność Miasta.

Nieruchomości, na których usytuowane są punkty oświetleniowe, należą do miasta. W przypadku (...) lamp, które są zlokalizowane na działkach należących do (…), Miasto uzyskało prawo do dysponowania gruntem na potrzeby wymiany oraz okresu trwałości projektu.

Powstały majątek wskutek realizacji przedmiotowego projektu będzie stanowił majątek Miasta i będzie służył wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, jak i innym osobom przebywającym na jej terenie. Miasto nie pobiera i nie będzie pobierało żadnych opłat z tytułu korzystania z systemu oświetlenia ulicznego.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy będą Państwo mieli prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie wydatków związanych z realizacją projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Wskazali Państwo, że powstały majątek, wskutek realizacji przedmiotowego projektu, będzie służył wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, jak i innym osobom przebywającym na terenie Miasta. Miasto nie pobiera i nie będzie pobierało żadnych opłat z tytułu korzystania z systemu oświetlenia ulicznego. Nabyte towary i usługi związane z realizacją przedmiotowego projektu będą służyć czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy ponadto zauważyć, że modernizacja oświetlenia ulicznego odbywa się w ramach władztwa publicznego i Miasto, wykonując to zadanie, będzie działało jako organ administracji publicznej i będzie mogło korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym. W takim ujęciu bez wątpienia nie mogą być Państwo uznani za podatnika, gdyż realizować będą Państwo w tym zakresie zadania własne, służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb społeczności miejskiej.

Zatem, w związku z tym, że realizując wskazany we wniosku projekt nie będą Państwo działać jako podatnik VAT oraz zrealizowana inwestycja nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych, nie będzie Państwu przysługiwało – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do odliczenia kwoty podatku VAT w związku z realizacją tego projektu.

Podsumowując, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług służących do przeprowadzenia projektu pn.: „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00