Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 21 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.342.2023.4.EK

Podleganie opodatkowaniu podatkiem VAT planowanej sprzedaży udziału w działce.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 7 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanej sprzedaży udziału w działce nr A. Uzupełnił go Pan pismem z 23 sierpnia 2023 r. (wpływ 23 sierpnia 2023 r.) o pełnomocnictwo i dodatkową opłatę oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 września 2023 r. (wpływ 18 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan współwłaścicielem w udziale wynoszącym 2/3 nieruchomości położonej w (…), stanowiącej działkę ewidencyjną A, (...) o powierzchni 3,6308 ha, dla której Sąd Rejonowy (…), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (…). Nieruchomość stanowiła własność Pana ojca – K.W., który zbył ją (…) 1989 r. na rzecz Skarbu Państwa w trybie art. 13 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości z przeznaczeniem na cel publiczny – budownictwo mieszkaniowe. Z uwagi na bliskie sąsiedztwo portu lotniczego w (…) zabudowa mieszkaniowa nie powstała na tym terenie, a nieruchomość wraz z innymi sąsiadującymi nieruchomościami została objęta planami rozbudowy portu lotniczego.

Pana ojciec nabył nieruchomość od swojego ojca J.W. w ramach przekazania gospodarstwa rolnego. Rodzina W. zamieszkuje na tym terenie od ponad 100 lat. Ojciec Wnioskodawcy zmarł (…) 2001 r. Wnioskodawca wstąpił w prawa zmarłego ojca na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego (…) z (…) 2017 r., sygn. akt (…) razem z siostrą L.W. i bratem T.W., nabywając spadek w udziale po 1/3 każde. Nabył Pan ponadto udział w spadku przysługujący T.W. na mocy umowy o dział spadku zawartej w formie aktu notarialnego (…) 2018 r.

Nieruchomość została zwrócona spadkobiercom K.W. na podstawie decyzji Prezydenta Miasta (…) wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej z (…) 2020 r. z uwagi na zbędność nieruchomości na cel wywłaszczenia (budownictwo mieszkaniowe).

Na terenie działki A,(...) obecnie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony uchwałą Rady Miasta (…) nr (…) z (…) 2006 r. Nieruchomość jest niezabudowana. Część nieruchomości jest wydzierżawiona osobie fizycznej, która uprawia ją i zbiera plony jedynie dla swoich potrzeb. Osoba ta dzierżawiła od Miasta nieruchomość jeszcze przed wydaniem decyzji o jej zwrocie. Obecni współwłaściciele w dobrej wierze kontynuują stosunek dzierżawny celem uniknięcia zasiedzenia nieruchomości przez osobę faktycznie z niej korzystającą.

Zgodnie z ustaleniami MPZP, nieruchomość stanowi teren przeznaczony pod lotnisko (karta 003-kA) z uwagi na wspomniane powyżej plany rozbudowy portu lotniczego na terenie m.in. dz. A i innych sąsiednich nieruchomości, które należały do Skarbu Państwa lub portu lotniczego. Na tym terenie wprowadzono zakaz zabudowy oraz zakaz tymczasowego zagospodarowania, dopuszcza się natomiast usługi towarzyszące U33. Z informacji uzyskanych przez współwłaścicieli w Biurze Rozwoju Miasta (BR), realizacja tych usług jest możliwa jedynie przez port lotniczy. Osoby fizyczne, jak również osoby prawne inne niż (...) Sp. z o.o. (...), nie mogą realizować na tym terenie żadnej inwestycji. W związku z tym, że współwłaściciele nie mogą korzystać z własnej nieruchomości niemal w żadnym zakresie, zaś port lotniczy wskazał na piśmie, iż nie jest zainteresowany nabyciem nieruchomości, współwłaściciele złożyli za pośrednictwem urbanisty wniosek do planu miejscowego, wnosząc o zmianę planu miejscowego w ten sposób, by działka A uzyskała przeznaczenie pozwalające na korzystanie właścicielskie również przez inne podmioty niż port lotniczy. We wniosku o zmianę MPZP zaproponowane takie samo przeznaczenie, jakie mają prywatne nieruchomości sąsiednie (U41 – teren zabudowy produkcyjno-usługowej). Współwłaściciele skorzystali z usług urbanisty, gdyż nieruchomość położona jest bezpośrednio przy ogrodzeniu terenu zajmowanego przez port lotniczy, co wpływać będzie na możliwości jej faktycznego wykorzystania nawet po ewentualnej zmianie MPZP (przede wszystkim wpływ ewentualnej zabudowy i co do zasady możliwość jej lokalizacji na nieruchomości z uwagi na bliskie sąsiedztwo urządzeń meteorologicznych). Współwłaściciele nie posiadają wiedzy, w jaki sposób poprawnie złożyć wniosek do BR, tak by został uwzględniony i doprowadził do podjęcia przez Radę Miasta uchwały o przystąpieniu do zmiany MPZP. Celem wniosku jest umożliwienie korzystania z nieruchomości przez inne podmioty niż port lotniczy, czyli przywrócenie każdorazowemu właścicielowi nieruchomości uprawnień właścicielskich. Obecne przeznaczenie nieruchomości było adekwatne do czasu, gdy właścicielem nieruchomości był Skarb Państwa. Z uwagi na aktualne przeznaczenie działki A w MPZP oraz prawdopodobne przyszłe (U41 – zabudowa produkcyjno-usługowa), współwłaściciele nie mają i nie będą mieli w przyszłości możliwości korzystania z nieruchomości. Oboje współwłaściciele znajdują się bowiem w podeszłym wieku (ponad 70 lat) i nie posiadają dostatecznej wiedzy i możliwości, by realizować na nieruchomości funkcję U41. Z kolei inne przeznaczenie nieruchomości, wg informacji od urbanisty, nie jest na tym terenie możliwe z uwagi na przeznaczenie sąsiednich, prywatnych gruntów.

W związku z powyższym, współwłaściciele planują docelowo sprzedać przedmiotową działkę, dlatego też podjęli współpracę z radcą prawnym, który reprezentował ich wcześniej w postępowaniu o zwrot nieruchomości. W ramach tej współpracy pełnomocnik zawarł umowę z profesjonalnym pośrednikiem nieruchomości. Zbycie nieruchomości stanowi w obecnym stanie prawnym jedyną możliwość uzyskania dochodów z nieruchomości. Radca prawny zabezpiecza interesy współwłaścicieli w toku rozmów z potencjalnymi nabywcami, a także zadba o ich bezpieczeństwo przy podpisywaniu w przyszłości umowy przedwstępnej sprzedaży oraz umowy sprzedaży nieruchomości, a także przy ustalaniu przez Gminę Miasta opłaty jednorazowej (tzw. planistycznej, o której mowa w art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Współwłaściciele nie posiadają dostatecznej wiedzy i umiejętności, by samodzielnie zabezpieczyć własne interesy w toku rozmów, przy podpisywaniu umów czy przy ustalaniu opłaty jednorazowej. Współwłaściciele przewidują, że transakcja sprzedaży nieruchomości poprzedzona będzie zawarciem z potencjalnym nabywcą umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, wraz z którą współwłaściciele udzielą nabywcy stosownych pełnomocnictw do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych w celu uzyskania decyzji i pozwoleń, które będą niezbędne dla nabywcy do zrealizowania przyszłego zamierzenia inwestycyjnego.

Współwłaściciele nie prowadzą i nigdy nie prowadzili żadnej działalności gospodarczej, w tym w szczególności związanej z usługami deweloperskimi czy też obrotem nieruchomościami. Nie posiadają w tym zakresie wiedzy, środków. Również ich wiek i stan zdrowia nie pozwala i nie pozwalał na prowadzenie takiej działalności. Ponadto od końca lat 80-tych XX w. mieszka Pan w Niemczech. Podjął tam pracę, gdyż nie był w stanie utrzymać w Polsce w tamtym czasie rodziny, w tym 4 małoletnich dzieci (3 córki i syn).

Doprecyzowanie i uzupełnienie przedstawionego opisu sprawy.

1.Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że „Część nieruchomości jest wydzierżawiona osobie fizycznej, która uprawia ją i zbiera plony jedynie dla swoich potrzeb”.

W związku z powyższym stwierdzeniem prosimy o wyjaśnienie, czy cała działka nr A jest przedmiotem dzierżawy, czy tylko jej część?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca precyzuje, że działka A nie jest dzierżawiona, ale została oddana do bezpłatnego korzystania (użyczenie). Wnioskodawca omyłkowo określił sposób korzystania z działki jako dzierżawę.

1)jaka dokładnie część jest dzierżawiona przez Pana – ile metrów gruntu oraz jak wydzielonych jest przedmiotem umowy dzierżawy?

Pana odpowiedź: całość działki jest przedmiotem użyczenia.

2)w jaki konkretnie sposób część działki nr A, która nie jest wydzierżawiana, była/jest/będzie przez Pana wykorzystywana od chwili wejścia w jej posiadanie do dnia sprzedaży, tj. do jakich czynności (zwolnionych, opodatkowanych niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT) i przez jaki okres wykorzystywał Pan ww. część działki?

Pana odpowiedź: całość działki jest przedmiotem użyczenia.

3)czy ta część działki nr A, która nie była przedmiotem dzierżawy, była wykorzystywana przez Pana (przez cały okres jej posiadania, tj. od momentu nabycia do momentu planowanej sprzedaży) na Pana cele prywatne (osobiste)? Jeśli tak, należy wskazać, jakie konkretnie Pana cele prywatne zaspokajała i w jakim okresie.

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie wykorzystywał działki na własne cele. Działka została zwrócona Wnioskodawcy jako spadkobiercy poprzedniego właściciela nieruchomości. Przed zwrotem nieruchomości, jej właścicielem była Gmina Miasta. Z działki korzysta cały czas ta sama osoba, która korzystała z niej już, gdy właścicielem była Gmina (łącznie posiada nieruchomość od ok. 5 lat).

2. Czy w odniesieniu do nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem sprzedaży, ponosił/będzie Pan ponosił do dnia sprzedaży jakiekolwiek nakłady w celu jej uatrakcyjnienia (np.: uzbrojenie działki w przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej i elektroenergetycznej lub wystąpienie z wnioskiem o dokonanie przyłączy; ogrodzenie; uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej; wystąpienie o warunki zabudowy; podział nieruchomości; inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki)? Jeśli tak, to prosimy wskazać jakie to były/będą nakłady?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie ponosił i nie zamierza ponosić nakładów na nieruchomość. W związku z niemożliwością korzystania z nieruchomości, o czym mowa we wniosku, wystąpił z wnioskiem o zmianę MPZP.

3. Czy zamieszczał lub zamierza Pan zamieścić ogłoszenia o sprzedaży opisanej we wniosku nieruchomości w środkach masowego przekazu, tj. w radiu, telewizji, prasie lub sieci internetowej?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie planuje zamieszczać ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości w środkach masowego przekazu. Wedle jego wiedzy nie zamierza tego robić również pośrednik.

4.Czy posiada Pan jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży (oprócz opisanej we wniosku)? Jeśli tak, to jakie i ile?

Pana odpowiedź: Nie posiadam, zarówno w Polsce, jak i w Niemczech.

5.Czy w odniesieniu do nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży zawrze Pan przedwstępną umowę sprzedaży? Z przedstawionego opisu sprawy wynika, cyt.: „współwłaściciele przewidują, że transakcja sprzedaży nieruchomości poprzedzona będzie zawarciem z potencjalnym nabywcą umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, wraz z którą współwłaściciele udzielą nabywcy stosownych pełnomocnictw do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych w celu uzyskania decyzji i pozwoleń, które będą niezbędne dla nabywcy do realizowania przyszłego zadania inwestycyjnego”. Jeśli tak, to prosimy o szczegółowe opisanie, jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy przedwstępnej będą ciążyć na Panu, a jakie na stronie kupującej?

Pana odpowiedź: Tak, współwłaściciele zamierzają zawrzeć przedwstępną umowę sprzedaży. Na dzień dzisiejszy nie jest znany nabywca nieruchomości. Na mocy umowy przedwstępnej strony będą zobowiązane do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Sprzedający ponadto zobowiązani będą do nieobciążania nieruchomości.

6.Czy po zawarciu ewentualnej przedwstępnej umowy sprzedaży strona kupująca na działce dokona inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą jej atrakcyjność jak np.: uzbrojenie działki w przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej elektroenergetycznej lub wystąpienie z wnioskiem o dokonanie przyłączy; ogrodzenie; uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej; wystąpienie o warunki zabudowy; podział nieruchomości itp.? Jeżeli tak, to prosimy wskazać jakich inwestycji dokona strona kupująca?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie posiada wiedzy w tym zakresie.

7.Jaki jest zakres działań podejmowanych przez profesjonalnego pośrednika nieruchomości, z którym umowę zawarł radca prawny? Czy jego rola ogranicza się wyłącznie do znalezienia potencjalnych nabywców nieruchomości?

Pana odpowiedź: Rola pośrednika ogranicza się do znalezienia potencjalnych nabywców nieruchomości.

8.Czy dokonywał Pan sprzedaży innych nieruchomości? Jeśli tak, to prosimy wskazać: (…)

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie dokonywał w przeszłości sprzedaży nieruchomości.

9. Czy nabycie przez Pana udziału w nieruchomości gruntowej nr A zostało wykonane w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (należy jednoznacznie określić, czy była to czynność opodatkowana, tj. czy został naliczony podatek VAT, czy zwolniona)?

Pana odpowiedź:Nie, nabycie nastąpiło na podstawie decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości i było opodatkowane podatkiem VAT.

10.Czy z tytułu nabycia udziału w nieruchomości gruntowej nr A przysługiwało Panu prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Pana odpowiedź:Wnioskodawcy nie przysługiwało z tego tytułu prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

11.Czy w czasie posiadania udziału w nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem sprzedaży (działka ewidencyjna A) był/jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to w jakim zakresie prowadził/prowadzi Pan działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą?

Pana odpowiedź:Nie, Wnioskodawca nie jest i nie był czynnym podatnikiem podatku VAT.

12.Czy był/jest Pan rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy, korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług?

Pana odpowiedź:Nie.

13.Czy czynsz z tytułu dzierżawy nieruchomości był dokumentowany fakturami wystawionymi przez Pana oraz pozostałych współwłaścicieli, czy tylko przez jedno z Państwa (jeżeli tak to przez kogo)?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca prostuje jw. – nieruchomość nie była przedmiotem dzierżawy, ale bezpłatnego użyczenia.

14.Czy rozliczenia podatku należnego z tytułu dzierżawy części nieruchomości dokonywał Pan czy pozostali współwłaściciele? Z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej? Jeżeli podatek należny z tytułu dzierżawy części nieruchomości nie był rozliczany, prosimy wskazać z jakiego powodu?

Pana odpowiedź: jak wyżej.

15.Czy wskazane we wniosku „usługi towarzyszące U41” dopuszczają możliwość posadowienia na przedmiotowej do sprzedaży działce nr A budynków, budowli, urządzeń budowlanych spełniających definicję budynku, budowli lub urządzenia budowlanego w rozumieniu ustawy Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 553)?

Pana odpowiedź: Tak, funkcja U41 dopuszcza taką możliwość.

16.Jakie przeznaczenie na dzień sprzedaży (prosimy o jednoznaczne wskazanie) będzie wynikało z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego działki nr A i czy przeznaczenie to będzie dopuszczało posadowienia na przedmiotowej do sprzedaży działce nr A jakichkolwiek budynków, budowli, urządzeń budowlanych spełniających definicję budynku, budowli lub urządzenia budowlanego w rozumieniu ww. ustawy Prawo budowlane?

Pana odpowiedź: Wnioskodawca nie ma pewności, jakie będą ustalenia MPZP w dacie sprzedaży nieruchomości, gdyż ten nie został jeszcze uchwalony. Zakłada, że będzie to funkcja U41 dopuszczająca zabudowę.

Pytanie

Czy w zaistniałej sytuacji i planowanej sprzedaży udziału 2/3 w nieruchomości oznaczonej numerem A, obręb B będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług (VAT)?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej także p.t.u.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z treścią art. 7 ust. 1 p.t.u., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 p.t.u., podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – zgodnie z definicją zawartą w art. 15 ust. 2 p.t.u. – obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Sprzedaż nieruchomości mieści się zatem co do zasady w przedmiotowym zakresie zastosowania ustawy o podatku od towarowi usług, o ile jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej oraz o ile w odniesieniu do tej sprzedaży nie znajduje zastosowania zwolnienie od podatku.

Działanie podjęte przez współwłaścicieli, tj. wniosek o zmianę MPZP za pośrednictwem urbanisty, poszukiwanie nabywcy nieruchomości za pośrednictwem pośrednika w obrocie nieruchomościami, współpraca z pełnomocnikiem, który reprezentuje ich w toku rozmów z potencjalnymi nabywcami nieruchomości oraz zabezpieczy ich interesy w przyszłości przy zawieraniu umowy przedwstępnej sprzedaży oraz umowy przyrzeczonej sprzedaży nie spełniają przesłanek uznania planowanej transakcji za przeprowadzoną w ramach działalności gospodarczej. Wymienione działania motywowane są przede wszystkim specyficznym charakterem nieruchomości. Z uwagi na jej przeznaczenie w MPZP zainteresowane jej nabyciem w obecnym stanie mogą być jedynie wyspecjalizowane podmioty, z którymi współwłaściciele nie mają możliwości osobiście nawiązać kontaktu. Również pełnomocnik nie mógł dotrzeć do takich podmiotów i dlatego zdecydował się skorzystać z profesjonalnego pośrednika, który działa na rynku nieruchomości komercyjnych i ma dostęp do potencjalnych nabywców. Również ewentualna zmiana MPZP, choć poszerzy krąg potencjalnych nabywców nieruchomości, to wciąż będą to takie podmioty, z którymi trudno byłoby współwłaścicielom skontaktować się we własnym zakresie. Współwłaściciele nigdy nie prowadzili działalności gospodarczej, są osobami starszymi (ponad 70 lat). Skorzystanie z usług urbanisty, pośrednika w obrocie nieruchomościami oraz radcy prawnego stanowi przejaw zwykłego, racjonalnego zarządu majątkiem prywatnym, nie zaś przejaw profesjonalizacji planowanej transakcji. Działania współwłaścicieli ponadto nie mają charakteru ciągłego czy też powtarzalnego – współwłaściciele nie zajmują się sprzedażą nieruchomości i również z tego względu planowana transakcja nie może być traktowana jako przejaw działalności gospodarczej.

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że za aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami nie można uznać zamiaru umieszczenia ogłoszenia na portalu internetowym lub skorzystania z usług biura nieruchomości. Tego rodzaju czynności są standardowymi czynnościami podejmowanymi przez osoby zamierzające dokonać sprzedaży nieruchomości. Samo umieszczenie ogłoszenia na wyspecjalizowanym portalu internetowym nie jest przejawem wykonywania działalności w zakresie obrotu nieruchomościami. Tym bardziej za element prowadzenia działalności gospodarczej nie może być uznana chęć skorzystania z pomocy profesjonalnego podmiotu zajmującego się sprzedażą nieruchomości (wyrok NSA z 3 lipca 2020 r., I FSK 1888/17, LEX nr 3058799). Sądy administracyjne zwracają również uwagę, iż działania przygotowawcze – takie jak np. wystąpienie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy w sytuacji braku planu miejscowego same przez się nie przesądzają o zakwalifikowaniu działań sprzedawców jako działań właściwych „handlowcom” (por. wyrok NSA z 8 grudnia 2022 r., I FSK 863/19, LEX nr 3457496 oraz wyrok NSA z 7 grudnia 2022 r., I FSK 1939/19,LEX nr 3490843). W niniejszej sprawie wprawdzie plan miejscowy jest uchwalony, jednak jego ustalenia uniemożliwiają korzystanie z nieruchomości i jej ewentualną sprzedaż. Dlatego wniosek o zmianę MPZP należy traktować jako właśnie działanie przygotowawcze mające na celu zwiększenie szans na korzystanie właścicielskie z nieruchomości, w czym mieści się również jej sprzedaż.

Nieruchomość jest dzierżawiona przez osobę fizyczną na jej własne cele rolne. Współwłaściciele zdecydowali się na oddanie części nieruchomości w posiadanie zależne i de facto kontynuację stosunku dzierżawnego, który łączył dzierżawcę jeszcze z poprzednim właścicielem – Skarbem Państwa jeszcze przed zwrotem nieruchomości. Współwłaściciele w tej kwestii zabezpieczyli z jednej strony swoje interesy, chcąc uniknąć rozpoczęcia biegu terminu zasiedzenia nieruchomości, z drugiej zaś strony wykazali się dobrą wolą wobec osoby, która od wielu lat korzysta z nieruchomości jedynie celem zaspokojenia swoich własnych potrzeb. Sam fakt wydzierżawienia nieruchomości nie może zatem świadczyć o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Odnosząc się zaś do kwestii planowanego zawarcia najpierw umowy przedwstępnej wraz z udzieleniem drugiej stronie stosownych pełnomocnictw do występowania przed właściwymi organami, wskazać należy, że zamiar współwłaścicieli motywowany jest specyfiką nieruchomości, jej charakterem, położeniem oraz przeznaczeniem. Nawet bowiem po zmianie MPZP działka będzie nadawała się do wykorzystania (przeprowadzenia inwestycji) jedynie przez wyspecjalizowane podmioty. Przyjętą praktyką w takim wypadku, tj. w sytuacji, kiedy zbywcą jest osoba fizyczna niezorientowana w zasadach obrotu takimi nieruchomościami oraz możliwościach ich wykorzystania, a drugą stroną jest profesjonalny inwestor, jest właśnie zawarcie najpierw umowy przedwstępnej wraz z udzieleniem drugiej stronie stosownych pełnomocnictw, a dopiero następnie zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży. Taka praktyka jest powszechnie stosowana na rynku i nie świadczy o profesjonalnym charakterze transakcji, tym bardziej w niniejszej sprawie, w której specyfika nieruchomości determinuje rodzaj i charakter działań, które sprzedawca musi podjąć, by w ogóle móc korzystać z nieruchomości jak właściciel, w tym zbyć nieruchomość znajdującą się przecież w jego majątku prywatnym i służącą prywatnym celom. Pogląd powyższy został potwierdzony m.in. przez WSA w Gdańsku w wyroku z 11 października 2022 r. l SA/Gd 822/22, LEX nr 3417922, w którym WSA stwierdził, że: „fakt udzielenia pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy do pozyskania określonych decyzji lub pozwoleń pozostaje w granicach normalnego gospodarowania majątkiem prywatnym i nie może stanowić o prowadzeniu działalności gospodarczej przez sprzedającego”. Pogląd ten został następnie potwierdzony przez NSA w wyroku z 28 marca 2023 r., I FSK 17/23, LEX nr 3570361 oddalającym skargę na wyrok WSA w Gdańsku z 11 października 2022 r.

Ponadto mieszka Pan za granicą i nie ma możliwości podejmowania w Polsce jakichkolwiek działań osobiście. Wynika z to z braku znajomości realiów polskich urzędów i przepisów dotyczących nieruchomości, Pana złego stanu zdrowia oraz braku środków na takie ewentualne działania.

Mając na względzie powyższe, sprzedaż nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.

Kwestia współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610), zwanej dalej: Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak wynika z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 198 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazać bowiem należy, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.

W tym miejscu należy również zaznaczyć, że na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: (…); dostawa terenu budowlanego.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

W myśl art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze; (…).

Analiza powyższych przepisów prawa wspólnotowego wskazuje, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku prywatnego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku prywatnego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). Z orzeczenia tego wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu podkreślić należy również, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem należy jeszcze raz powtórzyć, że w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży udziału w działce nr A istotne jest, czy w danej sprawie w celu dokonania tej sprzedaży podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

W rozpatrywanej sprawie Pana wątpliwość dotyczy ustalenia, czy w zaistniałej sytuacji i planowanej sprzedaży udziału 2/3 w nieruchomości oznaczonej numerem A będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług.

W celu wyjaśnienia Pana wątpliwości należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w odniesieniu do opisanej sprzedaży udziału w nieruchomości, będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży, na podstawie art. 535 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego:

Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.

W myśl art. 389 § 2 ww. ustawy:

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto, w sprawie będącej przedmiotem złożonego wniosku, należy zwrócić uwagę na kwestię udzielenia pełnomocnictw, która uregulowana jest w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo ww. ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego, o czym stanowi § 2 powyższego artykułu.

W myśl art. 96 Kodeksu cywilnego:

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

W myśl art. 101 § 2 Kodeksu cywilnego:

Umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 108 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy.

Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

W przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży działki – będącej przedmiotem zapytania – wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie, sprzedaż udziału w niezabudowanej działce gruntu nr Anależy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Jak wynika bowiem z opisu sprawy nie prowadzi i nigdy nie prowadził Pan żadnej działalności gospodarczej, w tym w szczególności związanej z usługami deweloperskimi, czy też obrotem nieruchomościami. Udział w działce nr A nabył Pan na podstawie decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości, jako spadkobierca poprzedniego właściciela nieruchomości oraz nabywając udział w spadku przysługujący Pana bratu. Z tego tytułu nie przysługiwało Panu prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nie jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, nie jest Pan rolnikiem ryczałtowym. Nie korzystał i nie będzie Pan korzystać z nieruchomości. Od końca lat 80-tych XX w. mieszka Pan w Niemczech i nie ma możliwości podejmowania w Polsce jakichkolwiek działań osobiście. Działka została oddana do bezpłatnego korzystania (użyczenie) osobie fizycznej, która uprawia ją i zbiera plony jedynie dla swoich potrzeb. Z działki korzysta cały czas ta sama osoba, która korzystała z niej również, gdy właścicielem była jeszcze Gmina.

W rozpatrywanej sprawie co prawda Pan i współwłaściciel działki zamierzacie zawrzeć przedwstępną umowę sprzedaży, wraz z którą zakładacie Państwo udzielić Nabywcy stosownych pełnomocnictw do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych w celu uzyskania decyzji i pozwoleń, które będą niezbędne dla Nabywcy do zrealizowania przyszłego zamierzenia inwestycyjnego. Jednakże obecnie nie jest znany Nabywca nieruchomości i nie wie Pan, czy przyszły Nabywca dokona inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą atrakcyjność przedmiotowej działki. Na mocy umowy przedwstępnej strony będą zobowiązane do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Sprzedający ponadto zobowiązani będą do nieobciążania nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika także, że w związku z planowaną sprzedażą działki nr A podjął Pan wraz ze współwłaścicielem działki współpracę z radcą prawnym, który reprezentował Państwa w postępowaniu o zwrot nieruchomości. W ramach tej współpracy pełnomocnik zawarł umowę z profesjonalnym pośrednikiem nieruchomości, którego rolą będzie znalezienie potencjalnych nabywców nieruchomości. Nie zamierza Pan zamieszczać ogłoszeń o sprzedaży nieruchomości w środkach masowego przekazu i według Pana wiedzy nie zamierza tego robić również pośrednik.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika także, że nie ponosił i nie zamierza Pan ponosić nakładów na nieruchomość w celu jej uatrakcyjnienia (np.: uzbrojenie działki w przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej i elektroenergetycznej lub wystąpienie z wnioskiem o dokonanie przyłączy; ogrodzenie; uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej; wystąpienie o warunki zabudowy, podział nieruchomości; inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki). Na terenie działki nr A obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem na teren lotniska i z uwagi na fakt, iż obecnie – ze względu na specyficzny charakter nieruchomości – nie może Pan korzystać z nieruchomości, złożył Pan (za pośrednictwem urbanisty) wniosek o jego zmianę. Jak Pan wskazał: „Celem wniosku jest umożliwienie korzystania z nieruchomości przez inne podmioty niż port lotniczy, czyli przywrócenie każdorazowemu właścicielowi nieruchomości uprawnień właścicielskich”.

W niniejszej sprawie, brak jest aktywnych działań Pana, które zmierzałyby do uatrakcyjnienia gruntu mającego być przedmiotem sprzedaży, zatem brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia udziału w działce, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż udziałów w działce wypełniać będzie przesłanki działalności gospodarczej. Nie podejmował Pan takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. W ww. przypadku nie podejmował Pan szeregu zorganizowanych czynności zmierzających do podniesienia wartości gruntu.

Zatem, w związku z planowaną sprzedażą udziałów we współwłasności działki nr A będzie Pan korzystał z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem czynność ta oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie planowanej sprzedaży udziału w ww. działce, a jej dostawy, cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Skutkiem powyższego, transakcja planowanej sprzedaży udziału w działce nr A, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem w związku z planowaną sprzedażą nie wystąpi Pan w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do naliczenia podatku VAT przy transakcji sprzedaży udziału w tej działce.

Z uwagi na fakt, że przy sprzedaży działki nie wystąpi Pan jako podatnik, a dostawa działki nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, brak jest podstaw do rozpatrzenia zwolnienia od podatku dla sprzedaży udziału w działce nr A.

Podsumowując, w zaistniałej sytuacji w związku ze sprzedażą udziału 2/3 w nieruchomości oznaczonej numerem A, obręb B nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Należy zaznaczyć, że interpretację wydano na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, w szczególności w interpretacji przyjęto Pana wyjaśnienia, że nie ponosił i nie zamierza ponosić nakładów na nieruchomość w celu jej uatrakcyjnienia (np.: uzbrojenie działki w przyłącza do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej elektroenergetycznej lub wystąpienie z wnioskiem o dokonanie przyłączy; ogrodzenie; uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej; wystąpienie o warunki zabudowy, podział nieruchomości; inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki) oraz, że nie wie Pan, czy przyszły Nabywca dokona inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększyłyby atrakcyjność przedmiotowej działki. Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie ustalone, że Pan lub przyszły Nabywca dokona inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększyłyby atrakcyjność przedmiotowej działki, interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Ta interpretacja rozstrzyga w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanej sprzedaży udziału w działce nr A (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Natomiast w zakresie pytania nr 2 dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, 21 września 2023 r. została wydana interpretacja indywidualna nr 0112-KDSL1-1.4011.270.2023.3.JB.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.)

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00