Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 14 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDWPT.4011.19.2023.2.MH

Skutki podatkowe umorzenia pożyczki hipotecznej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki hipotecznej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 30 maja 2023 r. oraz pismem złożonym 9 czerwca 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

19 lutego 2008 r. Pan i Pana żona podpisaliście z Bankiem, umowę o hipoteczną pożyczkę walutową indeksowaną do CHF. Zamiarem Państwa było zaspokojenie Waszej potrzeby mieszkaniowej - zbudowanie domu jednorodzinnego. W umowie bank zamieścił zapis, że „Pożyczka przeznaczona jest na sfinansowanie wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych pożyczkobiorców”.

Pożyczka została wypłacona przez bank w wysokości 400 000 zł. Za część kwoty uzyskanej od banku, tj. za 302 956 zł nabyliście Państwo dwie sąsiadujące ze sobą działki gruntowe i planowaliście scalenie obu działek oraz budowę domu jednorodzinnego.

W 2021 r. bank, który udzielił pożyczki zaproponował Państwu ofertę dyskonta od aktualnego zadłużenia, na okoliczność spłaty całej pozostałej kwoty pożyczki.

W 2022 r. podjęli Państwo decyzje o spłacie zadłużenia. Zgromadziliście Państwo wystarczające środki finansowe i spłyciliście pozostały do spłaty kapitał pożyczki z dyskontem w wysokości 38 664,13 CHF (186 461 zł 63 gr).

W lutym bieżącego roku bank sporządził i przesłał Panu i Pana żonie, każdemu z osobna, informacje PIT-11  z kwotą przychodu w wysokości 93 230 zł 82 gr.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że 19 lutego 2008 r. podpisał Pan z bankiem „Umowę o Pożyczkę Hipoteczną". W opisie stanu faktycznego użył Pan słów „pożyczka hipoteczna” zawartych w tytule umowy, natomiast we własnym stanowisku użył Pan słowa „kredyt”, które bank zastosował w informacji o uzyskanych przez podatnika dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych - PIT-11. W dokumentach i w korespondencji z Panem bank używał zamiennie słów „pożyczka” i „kredyt", które dotyczyły tej samej usługi banku. Złożony przez Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej (ORD-IN) dotyczy zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty umorzonych wierzytelności z tytułu usługi banku zwanej przez bank zamiennie „pożyczką” lub „kredytem”.

Nie składał Pan w banku oświadczenia w związku z tym, że pożyczka/kredyt została zaciągnięta na zaspokojenie celów mieszkaniowych Pana i Pana żony.

Jak wyjaśnił Pan w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zamiarem Pana i Pana żony było zaspokojenie Waszej potrzeby mieszkaniowej, o czym powiadomiliście Państwo bank na etapie przygotowania umowy, przed podpisaniem umowy o pożyczkę hipoteczną. W umowie bank zamieścił zapis, że „pożyczka przeznaczona jest na sfinansowanie wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych Pożyczkobiorców". W tamtym czasie nie zdawaliście sobie Państwo sprawy, jakie wątpliwości ten zapis może budzić w przyszłości.

Ostatecznie pożyczka została wykorzystana na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) w części 302 956/400 000 tj. w 75,74 procenta.

Zgodnie z zawartą umową pożyczkobiorcy/kredytobiorcy odpowiadają za spłatę pożyczki kredytu solidarnie.

Działki gruntowe, o których mowa we wniosku zakupił Pan - pierwszą 25 lutego 2008 r., a drugą 12 maja 2008 r. Działki te stanowią majątek wspólny Pana i Pana żony.

Zabezpieczenie hipoteczne w związku z zaciągniętym kredytem/pożyczką ustanowiono na nieruchomości stanowiącej własność wspólną Pożyczkobiorców, położonej w ...

Jest Pan współwłaścicielem nieruchomości dla której została zawarta umowa o pożyczkę/ kredyt hipoteczny. Drugim współwłaścicielem jest Pana żona.

Ugoda sądowa z bankiem dotycząca umorzenia części przedmiotowego kredytu/pożyczki została podpisana 25 maja 2022 r.

Z bankiem została podpisana ugoda sądowa. Stronami zawartego porozumienia byli:

·Bank

·Pan

·Pana żona

Na skutek wspomnianej ugody nie doszło do przewalutowania kredytu. Kwota pozostała po umorzeniu części kredytu została spłacona w walucie CHF.

Na skutek wspomnianej ugody doszło do umorzenia kredytobiorcy/kredytobiorcom (pożyczkobiorcy/pożyczkobiorcom) części ww. kredytu.

Do ww. umorzenia doszło po spełnieniu wszystkich warunków ugody co miało miejsce w dn. 4 sierpnia 2022 r.

Dla poszczególnych kredytobiorców/pożyczkobiorców ugoda z bankiem zawiera następujące ustalenia w sprawie umorzenia zobowiązań kredytowych/pożyczkowych i spłaty pozostałej należności wynikającej z zaciągniętego ww. kredytu/pożyczki (cytaty z ugody):

„1. W ramach wzajemnych ustępstw Bank zobowiązuje się do obniżenia aktualnego salda zadłużenia Pożyczkobiorców wyrażonego w CHF o 50% (umorzenie części wierzytelności wynikającej z pożyczki) oraz do zrzeczenia się roszczeń związanych z Umową, a Pożyczkobiorcy zobowiązują się do wcześniejszej, całkowitej spłaty pożyczki z uwzględnieniem umorzenia części zadłużenia oraz do zrzeczenia się roszczeń związanych z Umową.

2. Aktualne saldo zadłużenia Pożyczkobiorców wynosi: 77 328,27 CHF. Saldo zadłużenia do spłaty przez Pożyczkobiorców obniżone na potrzeby niniejszej ugody o 50% wynosi: 38 664,13 CHF.

3. Szczegółowe warunki dla obniżenia aktualnego zadłużenia Pożyczkobiorców o 50% są następujące (poniższe warunki muszą być spełnione łącznie):

a)dokonanie przez Pożyczkobiorców całkowitej spłaty obniżonego zadłużenia w wysokości wskazanej w§ 3 ust. 2 niniejszej ugody (38 664,13 CHF) w nieprzekraczalnym terminie 25 lipca 2022 r. oraz

b)zrzeczenie się przez Pożyczkobiorców wszelkich roszczeń dotyczących Umowy, w tym w szczególnych roszczeń będących przedmiotem pozwu Pożyczkobiorców przeciwko Bankowi w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym oraz

c)uprawomocnienie się postanowienia Sądu Okręgowego w … o umorzeniu postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt x."

„W ramach niniejszej ugody Strony zrzekają się wszelkich roszczeń zwieranych z treścią Umowy bądź okolicznościami jej zawarcia ".

Warunek określony w punkcie 3a) został spełniony po dokonaniu wpłaty przez Pożyczkobiorców na rachunek banku prowadzony we frankach szwajcarskich kwoty obniżonego zadłużenia w wysokości 38 664,13 CHF tytułem spłaty kapitału pożyczki w dniu 6 czerwca 2022 r.

Warunek określony w punkcie 3b) został spełniony wraz z zawarciem ugody 25 maja 2022 r.

Warunek określony w punkcie 3c) został spełniony wraz z otrzymaniem przez Bank postanowienia Sądu o umorzeniu postępowania wraz ze stwierdzeniem prawomocności oraz odpisu niniejszej ugody zawartej przed Sądem wraz ze stwierdzeniem wykonalności w dniu 28 lipca 2022 r.

Zgodnie z treścią ugody bank umorzył kredytobiorcy/kredytobiorcom (pożyczkobiorcy/ pożyczkobiorcom) tylko część pozostałego do spłatyzobowiązania.

Umorzenie części kredytu przez bank dotyczyło wszystkich współkredytobiorców/współpożyczkobiorców i po spełnieniu wszystkich warunków ugody, skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego ze współkredytobiorców/współpożyczkobiorców odpowiadających solidarnie za dług.

W związku z porozumieniem zawartym z bankiem spłata pozostałej części zadłużenia wynikającego z umowy o kredyt/o pożyczkę została już dokonana 6 czerwca 2022 r.

Umorzenie części ww. kredytu hipotecznego/pożyczki przez bank dotyczyło wszystkich współkredytobiorców. Wygaśnięcie zobowiązania wobec banku w całości nastąpiło po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług po spełnieniu wszystkich warunków ugody.

Dla każdego kredytobiorcy/pożyczkobiorcy ugoda z bankiem zawierała następujące ustalenia w sprawie umorzenia zobowiązań, cyt.:

„1. W ramach wzajemnych ustępstw Bank zobowiązuje się do obniżenia aktualnego salda zadłużenia Pożyczkobiorców wyrażonego w CHF o 50% (umorzenie części wierzytelności wynikającej z pożyczki) oraz do zrzeczenia się roszczeń związanych z Umową, a Pożyczkobiorcy zobowiązują się do wcześniejszej, całkowitej spłaty pożyczki z uwzględnieniem umorzenia części zadłużenia oraz do zrzeczenia się roszczeń związanych z Umową.

2. Aktualne saldo zadłużenia Pożyczkobiorców wynosi: 77 328,27 CHF. Saldo zadłużenia do spłaty przez Pożyczkobiorców obniżone na potrzeby niniejszej ugody o 50% wynosi: 38 664,13 CHF.

3. Szczegółowe warunki dla obniżenia aktualnego zadłużenia Pożyczkobiorców o 50% są następujące (poniższe warunki muszą być spełnione łącznie):

a)dokonanie przez Pożyczkobiorców całkowitej spłaty obniżonego zadłużenia w wysokości wskazanej w§ 3 ust. 2 niniejszej ugody (38 664,13 CHF) w nieprzekraczalnym terminie 25 lipca 2022 r. oraz

b)zrzeczenie się przez Pożyczkobiorców wszelkich roszczeń dotyczących Umowy, w tym w szczególnych roszczeń będących przedmiotem pozwu Pożyczkobiorców przeciwko Bankowi w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym oraz

c)uprawomocnienie się postanowienia Sądu Okręgowego w …o umorzeniu postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt x."

„W ramach niniejszej ugody Strony zrzekają się wszelkich roszczeń zwieranych z treścią Umowy bądź okolicznościami jej zawarcia "

Pan i Pana żona zostaliście zwolnieni z długu w stosunku do kwoty kapitału.

W skład ww. kwoty nie wchodziła kwota odsetek karnych.

Spłata kredytu pożyczki została dokonana 6 czerwca 2022 r.

W przeszłości nie korzystał Pan z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592).

Informację o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy - PIT-11 – otrzymał Pan za rok podatkowy 2022. Bank wystawił ww. informację z tytułu „umorzenia części kredytu w wyniku ugody sądowej”.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 9 czerwca 2023 r. wskazał Pan, że do umorzenia doszło po spełnieniu wszystkich warunków ugody, co miało miejsce w dn. 4 sierpnia 2022 r. Warunek określony w punkcie 3c) został spełniony wraz z otrzymaniem przez Bank postanowienia Sądu o umorzeniu postępowania wraz ze stwierdzeniem wykonalności oraz odpisu niniejszej ugody zawartej przed Sądem wraz ze stwierdzeniem wykonalności 4 sierpnia 2022 r., ponieważ Bank otrzymał dokumenty z Sądu 4 sierpnia 2022 r., a nie 28 lipca 2022 r., jak błędnie podał Pan w pierwotnej wersji uzupełnienia przesłanej 30 maja 2023 r.

Pytanie

Czy w zaistniałej sytuacji wystąpi zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności, na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku

W Pana ocenie, w opisanym stanie faktycznym spełnione są wszystkie warunki wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W Pana przypadku zaniechanie poboru podatku dochodowego obejmuje kwotę umorzonych wierzytelności w części, w jakiej kwota przeznaczona na zakup działek gruntowych (302 956 zł) pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętej pożyczki (400 000 zł).

W konsekwencji, w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu za rok 2022 powinien Pan uwzględnić przychód z tytułu umorzenia części kredytu w wyniku ugody sądowej, w wysokości:

22 618 zł 73 gr = 93 230 zł 82 gr * (1 - 302 956 zł/400 000 zł)

(93 230 zł 82 gr - kwota umorzonego kredytu przypadająca na jednego kredytobiorcę, podana w informacji PIT-11).

Własne stanowisko w sprawie zajął Pan na podstawie znaczeniowej zgodności sytuacji w opisanym stanie faktycznym z warunkami do zaniechania poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności, podanymi w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592)

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W związku z tym, świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności od zaciągniętej 19 lutego 2008 r. przez Pana pożyczki hipotecznej, wskazać należy, że instytucja pożyczki została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Stosownie do art. 720 § 2 ww. Kodeksu:

Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Podkreślić należy, że otrzymanie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie są obojętne podatkowo. Przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia pożyczki, jej części lub odsetek. Wtedy bowiem pożyczkobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

W myśl § 3 rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

a.udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

b.zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

c.zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do § 4 rozporządzenia w brzmieniu obowiązującym przed 24 grudnia 2022 r.:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.

Podkreślenia wymaga, że prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 2 czerwca 2022 r., sygn. akt I SA/Gl 115/22:

Wymaga bowiem przypomnienia, że co do zasady - przepisy o ulgach podatkowych, jako przewidujące wyjątki od zasady powszechnego opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle, nie mogą być one przedmiotem wykładni rozszerzającej. Stanowisko to zgodne jest z wypracowanym przez orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i utrwalonym już poglądem, że przepisy dotyczące wszelkiego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych – jako odstępstwo od sformułowanej w art. 84 Konstytucji RP zasady równości i powszechności opodatkowania – powinny być interpretowane ściśle. Wykładnia przepisów zawierających takie normy winna być precyzyjna, aby mogła doprowadzić do prawidłowego jej odczytania, wykluczone jest dokonywanie wykładni rozszerzającej, czy zawężającej mogącej spowodować skutki o charakterze prawotwórczym, przy czym organy podatkowe obowiązane są do stosowania przepisów prawa, zaś sądy do badania poprawności realizowania tego procesu (zob. wyroki WSA w Gdańsku z dnia 8 lipca 2014 r. I SA/Gd 538/14; NSA z dnia 25 lutego 2014 r. II FSK 94/12).

Odnosząc się do Pana wątpliwości wyjaśnić należy, że z literalnego brzmienia powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Finansów wprost wynika, że dotyczy ono wyłącznie kredytu hipotecznego. Na gruncie regulacji przepisów prawa kredyt i pożyczka to dwie odrębne instytucje różniące się podstawami prawnymi i zasadami ich zawierania, zatem nie są tożsame i nie mogą być używane zamiennie, jeśli chodzi o wykładnię przepisów prawa, które się do nich odnoszą. Kredyt został uregulowany przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Następne przepisy rozdziału 5 ustawy Prawo bankowe szczegółowo określają: elementy umowy kredytu,  w tym w szczególności cel, na który kredyt został udzielony, zasady udzielania kredytu i oceny zdolności kredytowej, obowiązek udzielania informacji dotyczących kontroli sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy oraz wykorzystania i spłaty kredytu, zabezpieczenie i wypowiadanie umów kredytu, ochronę kredytobiorcy czy też zasady oprocentowania kredytu. Prawo bankowe rozróżnia więc udzielanie kredytów od udzielania pożyczek.

Pożyczki hipotecznej, którą Pan zaciągnął nie należy utożsamiać z kredytem mieszkaniowym (hipotecznym), o którym mowa w ww. rozporządzeniu.

W konsekwencji, nie można zgodzić się z Pana stanowiskiem, że Pana sytuacja opisana w stanie faktycznym jest zgodna z warunkami do zaniechania poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności, podanymi w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe z uwagi na to, że w ww. rozporządzeniu pożyczka hipoteczna nie została przez ustawodawcę uwzględniona. W opisie stanu faktycznego wskazał Pan jednoznacznie, że 19 lutego 2008 r. Pan i Pana żona podpisaliście z Bankiem umowę o hipoteczną pożyczkę walutową indeksowaną do CHF. Późniejsze zamienne używanie słów pożyczka/kredyt przez Bank pozostaje bez znacznie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Podstawowym dokumentem jest umowa, którą podpisał Pan z Bankiem 19 lutego 2008 r., a która dotyczy hipotecznej pożyczki, a nie kredytu hipotecznego.

Zatem, umorzona w 2022 r. przez Bank kwota pożyczki hipotecznej zaciągniętej przez Pana w 2008 r., stanowi dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Pana stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana sytuacji podatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla współpożyczkobiorcy, tj. Pana żony.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00