Interpretacja indywidualna z dnia 4 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.142.2023.1.EC

Poniesiony przez Panią wydatek na zapłatę długu celnego, należności podatkowych VAT, odsetek, koszty procesu z tytułu niewywiązania się z umowy w związku z kradzieżą przedmiotowego towaru nie był racjonalny i nie może zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od  osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie pozostałych agencji transportowych od (...).10.2014 r. zgodnie z PKD 52.29.C. Jest Pani czynnym podatnikiem VAT. Podatek dochodowy rozlicza Pani na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wybrała Pani formę opodatkowania podatkiem liniowym 19%. Wykonywane przez Panią usługi świadczone są na podstawie zawartych umów i zleceń pozyskiwanych na giełdzie transportowej.

W dniu 31.08.2020r. Pani firma dostała zlecenie na dokonanie usługi przewozowej od waszego klienta A co.ltd z Turcji, który własnym autem dostarczał wam towar z Turcji przez Ukrainę do Polski w celu przeładunku i dalszego transportu do Rosji.

W dniu 4.09.2020r. towar przyjechał do Polski. Pani firma zaplanowała i podstawiła samochód do przeładunku. Na podstawie umowy zleciliście usługi przeładunku i odprawy celnej Agencji Celnej (...) z (...). W dniu 4.09.2020r. dostała Pani telefon od pracownika Agencji Celnej (...) z (...) z informacją, że cały towar nie zmieści się na auto, które podstawiliście i zasugerował, że potrzebna jest dodatkowa naczepa. Na giełdzie transportowej zleciliście podwykonanie tej usługi transportowej firmie "B" z Łotwy, reprezentowanej przez (...). Firma została sprawdzona przez Panią na stronach rejestracji łotewskich firm gdzie figurowała jako aktywna bez zadłużeń od 2013r. Otrzymała Pani skan dowodów rejestracyjnych samochodów, aktywną polisę i podpisane zlecenie przez przewoźnika jako potwierdzenie przyjęcia zlecenia i warunków. Dokumenty te stanowią potwierdzenie, że spedytor dochował należytej staranności w wyborze przewoźnika i sprawdzeniu jego wiarygodności. Przeładunek odbywał się w procedurze uproszczonej. Agencja Celna przygotowała dokumenty niezbędne do dokonania zgłoszenia celnego wraz z udzieleniem zabezpieczenia celnego w procedurze wspólnotowego tranzytu wymaganego przepisami celnymi. Przewoźnik towar załadował i odjechał. Firma przewozowa okazała się firmą nierzetelną a zorganizowana grupa podszyła się pod rzetelną firmę. W dniu 07.09.2020r. sprawdzając statut auta okazało się, że ładunek nie pojechał do odbiorcy, nie doszło do przekroczenia granicy a wszelki kontakt z Panią (...)   się urwał. W wyniku podjętych czynności okazało się, że doszło do kradzieży towaru. Sprawa została przez Panią zgłoszona na Policję dwukrotnie w dniu 07.09.2020r. i 08.09.2020r. W toku toczącego się postępowania wkrótce sprawę umorzono bez wykrycia sprawcy.

W związku z tym że towar znajdował się pod gwarancją celną, bez zakończenia procedury, to znaczy towar nie wyjechał poza terytorium UE, urząd celno-skarbowy na podstawie art. 101 ust. 1 oraz art. 102 ust. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9/10/2013 zażądał zwrotu długu celnego w kwocie 77.735,00, oraz na podstawie art. 102 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9/10/2013 ustanawiający unijny kodeks celny powstały należności podatkowe od towarów i usług VAT w wysokości 169.136 zł. (łącznie: 246.871 zł).

Agencja Celna musiała zapłacić te koszty bo była głównym gwarantem przy dokonywaniu odprawy. W związku z umową łączącą Panią z Agencją zażądała ona od Pani zwrotu kosztów wg noty obciążeniowej wraz z odsetkami. Ponieważ nie zgadzała się Pani  z obciążeniem przez Agencję tymi kosztami sprawa została skierowana do sądu. W dniu 29.11,2022r. Sąd Okręgowy w (...) wydał wyrok i zasądził od Pani na rzecz Agencji Celnej "(...)" zapłaty not obciążeniowych, odsetek ustawowych oraz zwrotu kosztów sądowych procesu na łączną kwotę około 330.000 złotych. Prowadzona przez Panią firma posiada ważną polisę ubezpieczeniową OC-Ogólne dobrowolne, ale niestety towarzystwo ubezpieczeniowe PZU odmówiło Pani wypłaty odszkodowania i zwrotu kosztów z w/w tytułu w związku z nierozrzeszeniem zakresu ochrony ubezpieczenia szkód powstałych w przewożonym towarze w czasie jego przewozu.

W dniu 17.01.2023r. dokonała Pani przelewu na konto Agencji Celnej "(...)" z (...) pierwszej transzy zadłużenia w kwocie 150.000 zł. Pozostała kwotę zamierza Pani wpłacić w okresie 01 02.2023r.-31.03.2023r. Wyrok sądu zasądzający Pani zwrot na rzecz Agencji celnej długu celnego i podatku VAT to Pani koszt poniesiony z sytuacji losowej. Towar nie został odnaleziony a sprawca nadal pozostaje niewykryty.

Pytanie

Czy uregulowana przez Panią w 01/2023, 02/2023 i 03/2023 na podstawie wyroku sądu dla Agencji Celnej kwota w wysokości: dług celny w kwocie 77.735,00 zł, podatek od towarów i usług VAT w kwocie 169.136 zł, odsetki od dnia należności do dnia 12.07.2021 r. w kwocie 17.950 zł oraz koszty procesu w kwocie 24.259 zł i odsetki od 13.07.2021 r. do dnia zapłaty zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, iż kwota wynikająca z wyroku sądu zapłacona przez Panią dla Agencji Celnej w wysokości: dług celny w kwocie 77.735,00 zł, podatek od towarów i usług VAT w kwocie 169.136 zł, odsetki w kwocie 17.950 zł oraz koszty procesu w kwocie 24.259 zł i odsertki od 13.07.2021 r. do dnia zapłaty zobowiązania może stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 22 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów został spełniona. Kwota obciążenia nie była związana z nieprawidłowościami po stronie Pani firmy, jej powstanie nie zostało spowodowane (zawinione) przez Panią i jest ona prawidłowo i rzetelnie udokumentowana. Poniesiona przez Panią kwota 289.080 złotych plus odsetki od 13.07.2021 r. wynika z nieprzewidywalnej sytuacji, której uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez Panią wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia ich powstaniu. Poniesienie kosztu było konieczne w celu zabezpieczenia źródła przychodów w przyszłości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa w art. 22 ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), zgodnie z którym:

Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem wydatku, a możliwością uzyskania dzięki temu przychodów. Oznacza to, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wymienionych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, jeżeli pozostają w związku przyczynowo – skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

‒został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

‒jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

‒pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

‒poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

‒został właściwie udokumentowany,

‒nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przepisu art. 22 ust. 1 ustawy wynika, że wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, jednakże muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie zauważyć należy, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Należy zaznaczyć, iż działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu. Zauważyć należy, że podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatków, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia ich powstaniu.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że dokonując rozpoznania kosztowego charakteru określonego wydatku podatnik musi badać nie tylko to, czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy), ale i to czy nie jest on objęty wyłączeniem z art. 23 ust. 1 ww. ustawy, co definitywnie pozbawia go charakteru kosztu podatkowego choćby nawet spełniał wprowadzone przez ustawodawcę w ust. 1 art. 22 kryteria normatywne.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy:

W rozpatrywanej sprawie przepis art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania, ponieważ kwota zapłacona na rzecz Agencji Celnej, która powstała w związku z kradzieżą towaru, nie stanowi kary umownej ani odszkodowania z tytułu, o którym mowa w cyt. powyżej przepisie.

Z tego względu zapłacone  kwoty mogłyby stanowić u płacącego koszt uzyskania przychodów, o ile spełniona będzie zasadnicza przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów - poniesiony wydatek musi być związany z uzyskaniem przychodu bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. Istotne jest, aby kwota za niedostarczony towar nie była związana z nieprawidłowościami, których powstanie zostało spowodowane (zawinione) przez podatnika i aby była właściwie udokumentowana. Z tej też przyczyny, każda zapłacona kwota wymaga indywidualnej oceny w aspekcie całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, których była następstwem oraz formy udokumentowania.

Do uznania przedmiotowego wydatku za koszt uzyskania przychodów niezbędne jest wykazanie, że został on poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a więc winien być spełniony ogólny warunek określony w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy pamiętać, że ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła) przychodów spoczywa na podatniku. To właśnie podatnik musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności. Decydując się na poniesienie określonych wydatków musi sam dokonać oceny, czy wydatki, które poniósł mają na celu uzyskanie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, a następnie podjąć decyzję o ich ewentualnym zakwalifikowaniu do kosztów podatkowych.

W związku z powyższym konieczne jest dokonanie oceny, czy zapłacone przez Panią kwoty zasądzone przez Sąd: dług celny, należności podatkowe od towarów i usług VAT, odsetki i koszty procesu poniesione zostały w sposób celowy. A zatem należy zbadać, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, zachowała Pani należytą staranność i czy zapłata powyższych kwot będzie następstwem zdarzeń niezależnych od Pani.

Pod pojęciem zachowania należytej staranności należy rozumieć sposób postępowania odpowiadający wymaganiom zawartym w obiektywnym wzorcu postępowania. Kwestia niezachowania należytej staranności może być rozpatrywana wówczas, gdy zachowanie podmiotu stanowiło będzie odstępstwo od tak ukształtowanego wzorca. Budowa wzorca staranności w przypadku podmiotów wykonujących przewozy drogowe musi uwzględniać regulację zawartą w art. 355 § 2 ustawy z dnia 23.04.1964r. – Kodeks Cywilny ( Dz. U. z 2022 poz. 1360).   

Zgodnie z tym przepisem przy ocenie należytej staranności, w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, należy brać pod uwagę zawodowy charakter tej działalności. Co za tym idzie należyta staranność wymagana w stosunkach danego rodzaju będzie musiała być oceniana przy uwzględnieniu wiedzy, doświadczenia i umiejętności praktycznych, jakie wymagane są od przedsiębiorcy podejmującego w tym przypadku działalność w zakresie przewozu drogowego. Wzorzec taki będzie zatem wyższy względem takich osób, niż względem osób które nie prowadzą działalności o charakterze zawodowym. Oceniając należytą staranność podmiotu profesjonalnie zajmującego się wykonywaniem przewozów należy mieć zatem na uwadze wyższe wymagania, które związane są z zawodowym charakterem tej działalności. Zaostrzony wzorzec staranności wpływa na zwiększenie wymagań wobec podmiotu wykonującego przewozy, ułatwia zatem postawienie mu zarzutu niedołożenia należytej staranności, a więc zarazem utrudnia mu uchylenie się od odpowiedzialności w razie odstępstwa od wzorca. Podmiot wykonujący przejazd musi mieć świadomość obowiązków jakie nakładają na niego przepisy prawa. Budowa wzorca staranności w przypadku podmiotów wykonujących przejazdy drogowe powinna również uwzględniać treść bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.

Natomiast w przypadku "braku wpływu" można pomocniczo posłużyć się wykładnią dokonywaną przez orzecznictwo Sądów Administracyjnych w zakresie art. 92a ust. 4 oraz art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym, według treści obowiązującej do dnia 31 grudnia 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt II GSK 404/10 z dnia 6 kwietnia 2011 r. odnośnie "braku wpływu" stwierdził, że " (...) sytuacja taka ma miejsce gdy wyłączną winę za powstanie naruszenia ponosi osoba trzecia lub gdy naruszenie prawa jest wynikiem okoliczności całkowicie niezależnych od przewoźnika. Przedsiębiorca musi wykazać, że dołożył należytą staranność tzn. uczynił wszystko czego można od niego rozsądnie wymagać organizując przewóz, a jedynie wskutek niezależnych okoliczności lub nadzwyczajnych zdarzeń doszło do naruszenia prawa. Istnieje tutaj domniemanie odpowiedzialności przewoźnika za naruszenie prawa przez kierowcę. Przewoźnik organizuje bowiem pracę kierowców i sprawuje nad nimi nadzór. Ponosi on ryzyko prowadzenia przedsiębiorstwa transportowego oraz posiada instrumenty prawne i faktyczne aby zapewnić należyte wykonywanie obowiązków przez kierowców tak aby nie dochodziło do naruszenia prawa".

Usługi osoby zajmującej się transportem nie obejmują samego tylko działania, ale i jego rezultat. W sytuacji kradzieży towaru lub jego części nie doszło do wykonania umowy, gdyż zaistniała trwała przeszkoda w dokonaniu przewozu, która uniemożliwiła dostarczenie przesyłki do miejsca przeznaczenia. W ocenie organu z uwagi na fakt, że zlecona Pani firmie usługa przewozowa nie została wykonana, w niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy podatkowej.

Do rozważenia pozostaje zatem kwestia celu wydatku w kontekście przepisu art. 22 ust. 1 ustawy. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie usług transportowych uzyskuje przychody z wykonania tej usługi. Przedsiębiorca wykonujący przewozy towarów odpowiada na zasadzie ryzyka za szkody wyrządzone w przewożonym towarze powstałe podczas transportu. W przypadku uszkodzenia lub kradzieży przewożonego towaru firma transportowa zobowiązana jest do naprawienia szkody. Wynika to z przepisów kodeksu cywilnego oraz ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 8).

Przepis art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, iż:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie pozostałych agencji transportowych. W dniu 31 sierpnia 2020 r. Pani firma dostała zlecenie na dokonanie usługi przewozowej od klienta z Turcji. Towar przyjechał do Polski 4 września 2020r. Pani firma zleciła usługę przeładunku i odprawy celnej Agencji Celnej (…) z (…). Okazało się, że towar nie mieści się na samochód, który Pani firma podstawiła i należy podstawić dodatkowy samochód. Na giełdzie transportowej zleciła Pani wykonanie tej usługi transportowej firmie z Łotwy. Firma przewozowa okazała się nierzetelna. W dniu 7 września 2020r. okazało się, że towar nie dojechał do odbiorcy, został skradziony. W związku z tym że towar znajdował się pod gwarancją celną, bez zakończenia procedury, to znaczy towar nie wyjechał poza terytorium UE, urząd celno-skarbowy na podstawie zażądał zwrotu długu celnego w kwocie 77.735,00, oraz  powstały należności podatkowe od towarów i usług VAT w wysokości 169.136 zł.  Agencja Celna musiała zapłacić te koszty bo była głównym gwarantem przy dokonywaniu odprawy. W związku z umową łączącą Panią z Agencją zażądała ona od Pani zwrotu kosztów wg noty obciążeniowej wraz z odsetkami. Ponieważ nie zgadzała się Pani z obciążeniem przez Agencję tymi kosztami sprawa została skierowana do sądu. W dniu 29 listopada 2022r. Sąd Okręgowy w (…) wydał wyrok i zasądził od Pani na rzecz Agencji Celnej "(…)" zapłaty not obciążeniowych, odsetek ustawowych oraz zwrotu kosztów sądowych procesu na łączną kwotę około 330.000 złotych. Prowadzona przez Panią firma posiada ważną polisę ubezpieczeniową OC-Ogólne dobrowolne, ale niestety towarzystwo ubezpieczeniowe PZU odmówiło Pani wypłaty odszkodowania i zwrotu kosztów z w/w tytułu w związku z nierozszerzeniem zakresu ochrony ubezpieczenia szkód powstałych w przewożonym towarze w czasie jego przewozu.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że była Pani zobowiązana do wyjątkowo dokładnego sprawdzenia podmiotu, któremu powierzyła Pani wykonanie przewozu. Jednocześnie   towarzystwo ubezpieczeniowe odmówiło Pani zwrotu wypłaty odszkodowania i zwrotu kosztów w związku z nierozszerzeniem zakresu ochrony ubezpieczenia szkód powstałych w przewożonym towarze w czasie jego przewozu. Sąd, zasądził od Pani na rzecz Agencji Celnej zapłatę not obciążeniowych.  

Na gruncie ustawy podatkowej ustawodawca konstruując zapis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i biorąc pod uwagę surowsze wymagania w stosunku do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie należytej staranności w ich działaniach, oczekuje, że podatnik prowadząc działalność gospodarczą i kwalifikując wydatki do kosztów podatkowych czyni to przy zachowaniu reguł należytej staranności. Wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów muszą być wynikiem racjonalnego i celowego działania podatnika a nie skutkiem zaniedbań, czy braku staranności.

W przedmiotowej sprawie na skutek kradzieży, towar nie dotarł do odbiorcy. Pani firma  została zobowiązana do zapłaty na rzecz Agencji Celnej do zapłaty not obciążeniowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozpatrując sprawę zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych w kontekście spełnienia przesłanek określonych w art. 22 ust. 1 ustawy w ocenie organu przedstawiony stan faktyczny nie daje podstaw do zaliczenia kwoty zapłaconej na podstawie not obciążeniowych do kosztów podatkowych.  

Kwoty zasądzone przez Sąd, tj. kwoty długu celnego, należności podatkowe VAT, odsetki, koszty procesu, są konsekwencją nie wykonania usługi. Skoro zatem dług celny, należności podatkowe VAT  (jego powstanie) pozostaje w logicznym ciągu o charakterze przyczynowo-skutkowym z ubytkiem stanowiącym niewykonanie usługi transportu, to tym samym obowiązek zwrotu długu celnego, należności podatkowych VAT stanowi w istocie rozszerzenie odpowiedzialności przedsiębiorstwa transportowego z tytułu niewykonania usługi. Przedsiębiorstwo transportowe dokonując zwrotu długu celnego per facta concludentia przyjmuje na siebie odpowiedzialność odszkodowawczą za jego powstanie i to niezależnie od istnienia solidarności po stronie dłużników.  

Nie można zatem na podstawie treści wniosku uznać, że niewykonanie umowy –  było całkowicie niezawinione przez Pani firmę. Zamawiając towar, wiedziała Pani jaką jego ilość zamawia. Wobec tego to w Pani interesie było zabezpieczenie i podstawienie takiego auta do odbioru towaru, na który zmieściłby się cały załadunek. Nie musiała Pani również wybierać firmy przewozowej spoza Polski, skoro można było wybrać przewoźnika krajowego. Przy wyborze przewoźnika krajowego było więcej możliwości sprawdzenia jego legalnej działalności. Ponadto nie rozszerzyła Pani zakresu ochrony ubezpieczenia  o szkody powstałe w przewożonym towarze w czasie jego przewozu. Z powyższych przesłanek wynika, że zaistniała sytuacja jest konsekwencją decyzji podejmowanych przez Panią, które świadczą o tym, że nie dołożyła Pani należytej staranności w swoich działaniach.

Wobec powyższego, w przedstawionym stanie faktycznym, poniesiony przez Panią wydatek na zapłatę długu celnego, należności podatkowych VAT, odsetek, koszty procesu  z tytułu niewywiązania się z umowy w związku z kradzieżą przedmiotowego towaru nie był racjonalny i nie może zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).