21 świadczeń dla pracowników - zasady oskładkowania i opodatkowania

Pracodawca może przyznawać pracownikom różnego rodzaju świadczenia - zarówno o obowiązkowym charakterze, jak i dobrowolne, np. nagrody, świadczenia na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, dopłaty do ubezpieczeń medycznych, na życie, w tym nieodpłatne lub częściowo odpłatne. Z tego tytułu po stronie beneficjenta świadczenia zasadniczo powstaje przychód. Jest on jednak często traktowany inaczej pod względem oskładkowania i opodatkowania. Obowiązują bowiem w tym zakresie zasady wynikające z różnych przepisów, które traktują ten sam przychód np. jako niepodlegający oskładkowaniu, ale objęty obowiązkiem podatkowym. Wiele istotnych w tym zakresie wskazówek wynika też ze stanowisk urzędowych i orzecznictwa.

W niniejszym opracowaniu zostały omówione najczęściej przyznawane pracownikom świadczenia oraz warunki, na jakich podlegają one oskładkowaniu i opodatkowaniu, a także zwolnieniu z obciążeń publicznoprawnych.

1. Nagrody jubileuszowe

1.1. Warunki zwolnienia ze składek/oskładkowania

Kwoty nagród jubileuszowych nie stanowią podstawy wymiaru składek (§ 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego). Skorzystanie ze zwolnienia składkowego jest możliwe, jeżeli:

• warunki przyznawania nagrody jubileuszowej są uregulowane w zakładowych źródłach prawa (np. w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania, innych obowiązujących u pracodawcy przepisach o wynagradzaniu) oraz
• nagroda przysługuje pracownikowi lub innej osobie uprawnionej nie częściej niż co 5 lat.

Wypłata nagród jubileuszowych pracownikom w okresie częstszym niż co 5 lat powoduje obowiązek naliczenia składek ZUS od ich wartości. Od tej reguły istnieją jednak wyjątki.

1.2. Jubileuszówka wypłacana w okresach krótszych niż co 5 lat

Niektóre z nagród jubileuszowych są zwolnione z oskładkowania nawet wtedy, gdy są wypłacane pracownikom przed upływem wymaganego 5-letniego okresu oczekiwania na kolejną tzw. jubileuszówkę. Dochodzi do tego w ściśle określonych przypadkach, a mianowicie gdy: