Kiedy można stosować zwolnienie z VAT przy sprzedaży działek

Sprzedaż niezabudowanej działki, dla której nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) ani decyzji o warunkach zabudowy, jest zwolniona z VAT. Problem powstaje wówczas, gdy na działce wprawdzie nie ma budynku, ale jest ona ogrodzona, znajduje się na niej obiekt małej architektury czy gazociąg. Czy taką nieruchomość można uznać za niezabudowaną? Odpowiedź na te i wiele innych pytań daje najnowsze orzecznictwo.

Ze zwolnienia z VAT korzysta dostawa tylko terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane (art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT). Terenów budowlanych nie możemy definiować dowolnie. Ustawodawca zawarł w ustawie o VAT definicję tego pojęcia.

Definicja

Jeżeli zaś teren nie jest objęty planem miejscowym (co ma miejsce również w przypadku wygaśnięcia planu), to przeznaczenie terenu ustala się na podstawie wydanej w stosunku do niego decyzji o warunkach zabudowy.

Natomiast gdy nie ma planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, dla rozliczeń VAT nie jest to teren budowlany. Dlatego jego sprzedaż może korzystać ze zwolnienia z VAT.

Dla klasyfikacji terenu niezabudowanego nie ma znaczenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Jeśli opracowano tylko studium, to teren nie jest terenem budowlanym.

Ważne

Przeznaczenie gruntów pod zabudowę oznacza, że muszą być one w przyszłości przeznaczone pod zabudowę i musi to wynikać z konkretnego aktu, tj. albo z planu zagospodarowania przestrzennego, albo z decyzji o warunkach zabudowy.

W praktyce nie zawsze jest tak, że to podatnikowi (nawet będącemu sprzedawcą nieruchomości) zależy na zwolnieniu. Opodatkowanie transakcji daje bowiem prawo do odliczenia VAT w odniesieniu do nakładów czy innych kosztów poniesionych w związku ze sprzedażą. Opodatkowanie sprzedaży zapobiega też korekcie podatku naliczonego. Opodatkowanie VAT może być również korzystne dla nabywcy (neutralność VAT w związku z prawem do odliczenia, jak i brak podatku PCC). Jednak polski podatnik nie ma wyboru, czy zastosować zwolnienie, czy opodatkować transakcję VAT. Polska nie skorzystała z tego uprawnienia, jakie daje państwom członkowskim dyrektywa. Dlatego gdy są warunki do zastosowania zwolnienia z VAT, należy je wykazać.