(1)

24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną inwazję na pełną skalę przeciwko Ukrainie. W jej rezultacie miliony osób uciekły z Ukrainy, a w decyzji wykonawczej Rady (UE) 2022/382 (3) stwierdzono istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy i decyzją tą wprowadzono tymczasową ochronę. Napływ osób uciekających przed agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie nadal stawia przed przyjmującymi je państwami członkowskimi wyzwania dotyczące zapewnienia wystarczającej pomocy humanitarnej i zaspokojenia podstawowych potrzeb tych osób.

(2)

24 lutego 2022 r. Ukraina wystąpiła o pomoc zgodnie z art. 16 ust. 1 decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE (4) w zakresie zaopatrzenia służącego do ochrony ludności. Odpowiedź państw członkowskich i społeczności międzynarodowej stanowiła wyraz solidarności i wsparcia - przekazywały one w ramach pomocy humanitarnej towary z przeznaczeniem do dystrybucji wśród osób uciekających przed agresją wojskową Rosji i przybywających do Unii oraz innych osób dotkniętych agresją wojskową przeciwko Ukrainie.

(3)

Decyzją Komisji (UE) 2022/1108 (5) przyznano, w odniesieniu do niektórych państw członkowskich, zwolnienie z należności celnych przywozowych i z podatku od wartości dodanej („VAT”) w odniesieniu do przywozu towarów, które mają być dystrybuowane lub nieodpłatnie udostępniane osobom uciekającym przed agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie i osobom potrzebującym w Ukrainie. Decyzją Komisji (UE) 2023/829 (6) przedłużono obowiązywanie tych środków w odniesieniu do niektórych państw członkowskich do 31 grudnia 2023 r.

(4)

19 października 2023 r. Komisja skonsultowała się z państwami członkowskimi w sprawie ewentualnego przedłużenia okresu obowiązywania środków określonych w decyzji (UE) 2023/829. W wyniku tych konsultacji wnioski o dalsze stosowanie tych środków zostały złożone 26 października 2023 r. przez Polskę, 27 października 2023 r. przez Litwę, 31 października 2023 r. przez Rumunię i 3 listopada 2023 r. przez Łotwę i Słowację („występujące z wnioskiem państwa członkowskie”).

(5)

Kryzys humanitarny spowodowany niesprowokowaną i nieuzasadnioną inwazją na pełną skalę Rosji na Ukrainę nadal trwa i może być potrzebna pomoc dla osób uciekających przed agresją wojskową przeciwko Ukrainie oraz dla osób, które pozostają w Ukrainie. Ta niestabilna sytuacja ma poważne konsekwencje nie tylko dla Ukrainy, lecz także dla szeregu państw członkowskich. W związku z tym stanowi ona katastrofę dotykającą terytorium kilku państw członkowskich, o której mowa w art. 74 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i art. 51 akapit pierwszy lit. a) dyrektywy 2009/132/WE.

(6)

Należy zatem zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE przez organizacje państwowe oraz organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone przez właściwe organy występujących z wnioskiem państw członkowskich lub na rzecz tych organizacji. Biorąc pod uwagę bezprecedensową sytuację, należy również zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych i zwolnienia z VAT towarów przeznaczonych na pomoc humanitarną, które są przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu przez organizacje państwowe lub inne organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone i prowadzące podobną działalność w innym występującym z wnioskiem państwie członkowskim, w którym towary te mają być wykorzystywane. Aby odpowiedzieć na wnioski państw członkowskich o udzielenie pomocy osobom, które pozostały w Ukrainie i zostały poważnie dotknięte agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie, należy również zezwolić na dalsze przekazywanie tych towarów ukraińskim organizacjom państwowym lub organizacjom charytatywnym lub dobroczynnym zatwierdzonym przez właściwe organy Ukrainy z przeznaczeniem do nieodpłatnej dystrybucji tych towarów wśród osób potrzebujących w Ukrainie. Ponadto należy zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE, jeżeli są one przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu przez agencje niosące pomoc w sytuacjach kryzysowych lub na rzecz tych agencji w celu zaspokojenia ich potrzeb w trakcie udzielania pomocy w sytuacji kryzysowej osobom dotkniętym agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie.

(7)

W celu monitorowania przywozu, w odniesieniu do którego przyznano zwolnienie z należności przywozowych lub z VAT, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny informować Komisję o charakterze, ilościach i wartości poszczególnych towarów, w odniesieniu do których udzielono zwolnienia z należności celnych przywozowych i VAT, przeznaczonych do dystrybucji lub nieodpłatnego udostępnienia na rzecz osób uciekających przed agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie, o organizacjach, które zostały przez nie zatwierdzone do dystrybucji lub udostępniania tych towarów, oraz o środkach wprowadzonych w celu zapobieżenia wykorzystywaniu tych towarów do celów innych niż zaspokojenie potrzeb osób uciekających przed agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie.

(8)

Aby zapewnić zgodność z warunkami określonymi w niniejszej decyzji, zapobiegać nieprawidłowościom oraz chronić interesy finansowe Unii i państw członkowskich, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny zapewnić stosowanie środków zarządzania ryzykiem i odpowiednich środków kontroli celnej w odniesieniu do dopuszczenia do obrotu i wykorzystania oraz późniejszego przekazania do Ukrainy towarów, w odniesieniu do których przyznano zwolnienie z należności celnych przywozowych lub zwolnienie z VAT. Wprowadzone środki należy zgłaszać Komisji w terminie określonym w niniejszej decyzji.

(9)

Biorąc pod uwagę wyzwania stojące przed występującymi z wnioskiem państwami członkowskimi, zwolnienie z należności celnych przywozowych i z VAT należy przyznać w odniesieniu do przywozu dokonywanego 1 stycznia 2024 r. Zwolnienia te powinny obowiązywać do 31 grudnia 2024 r.

(10)

27 listopada 2023 r. przeprowadzono konsultacje z państwami członkowskimi, zgodnie z art. 76 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i art. 53 akapit pierwszy dyrektywy 2009/132/WE,