(1)

W dniu 22 czerwca 2022 r. Rada Prezesów podjęła decyzję o zmianie zasad programu zakupu w sektorze przedsiębiorstw (CSPP), tak aby "przechylić" wskaźnik referencyjny programu CSPP na korzyść emitentów o lepszym oddziaływaniu na klimat. Rada Prezesów wskazała, że "przechylenie" w tym kontekście oznacza zwiększenie w bilansie Eurosystemu udziału aktywów emitowanych przez przedsiębiorstwa o lepszym oddziaływaniu na klimat w stosunku do udziału przedsiębiorstw o gorszych wynikach w tym obszarze. Ponadto Rada Prezesów podjęła decyzję o nałożeniu limitów terminów zapadalności na obligacje emitentów o gorszym oddziaływaniu na klimat. Oddziaływanie emitentów na klimat należy mierzyć poprzez odniesienie do ich emisji gazów cieplarnianych, poziomu ambicji ich celów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla oraz ujawniania informacji dotyczących klimatu. Oddziaływanie emitentów na klimat należy oceniać, a czynniki "przechylenia" powinny być obliczane z zastosowaniem metodologii zatwierdzonej przez Radę Prezesów.

(2)

Jest to następstwem przeglądu strategii polityki pieniężnej Rady Prezesów oraz towarzyszącego mu planu działań związanych ze zmianą klimatu, opublikowanego dnia 8 lipca 2021 r. (1). W tym kontekście Rada Prezesów stwierdziła, że przeciwdziałanie zmianom klimatu jest wyzwaniem globalnym i priorytetem polityki Unii Europejskiej, oraz podkreśliła, że zmiany klimatu i przejście na bardziej zrównoważoną gospodarkę wpływają na perspektywy stabilności cen poprzez ich wpływ na różne wskaźniki makroekonomiczne i transmisję polityki pieniężnej. Ryzyko związane z materialnymi skutkami zmian klimatu i przechodzeniem na gospodarkę niskoemisyjną może wpływać na wartość i profil ryzyka aktywów znajdujących się w bilansie Eurosystemu. Dotyczy to w szczególności zakupów aktywów sektora przedsiębiorstw, ponieważ ryzyko finansowe związane z klimatem w bilansie Eurosystemu jest wyższe w przypadku zakupów bezwarunkowych niż w przypadku operacji udzielania pożyczek. Środki te są zatem niezbędne, aby Eurosystem mógł jak najskuteczniej zarządzać ryzykiem finansowym związanym z klimatem, na które jest narażony przy realizacji polityki pieniężnej, w dążeniu do realizacji swojego podstawowego celu, jakim jest utrzymanie stabilności cen. Przyjęcie przez Eurosystem środków mających na celu ograniczenie ryzyka strat finansowych wpisuje się w ramy definiowania i realizacji polityki pieniężnej, co znajduje również odzwierciedlenie w art. 18 ust. 1 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej "Statutem ESBC"), zgodnie z którym Eurosystem może dokonywać właściwie zabezpieczonych operacji kredytowych.

(3)

Zgodnie z art. 127 ust. 1 i art. 282 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), odzwierciedlonym w art. 2 Statutu ESBC, bez uszczerbku dla celu, jakim jest utrzymanie stabilności cen, Eurosystem jest zobowiązany do wspierania ogólnych polityk gospodarczych w Unii, mając na względzie przyczynianie się do osiągnięcia celów Unii przedstawionych w artykule 3 Traktatu o Unii Europejskiej. Cele te obejmują wysoki poziom ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego. W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (2) (Europejskie prawo o klimacie) określono wiążący cel neutralności klimatycznej w Unii do 2050 r. w dążeniu do osiągnięcia długoterminowego celu dotyczącego temperatury określonego w porozumieniu paryskim (3). Ponieważ Europejskie prawo o klimacie wpływa na każdy aspekt polityki gospodarczej w Unii, stanowi ono część ogólnej polityki gospodarczej Unii, którą EBC ma obowiązek wspierać. W związku z powyższym Rada Prezesów, dostosowując swoje instrumenty polityki pieniężnej, wybierze konfigurację najlepiej wspierającą ogólną politykę gospodarczą w Unii, pod warunkiem że obie konfiguracje zestawu instrumentów będą w równym stopniu korzystne i nie będą zagrażać stabilności cen. Zakłada się, że uwzględnienie kwestii związanych ze zmianą klimatu w przydziale referencyjnym doprowadzi do zmniejszenia ryzyka finansowego związanego z klimatem w bilansie Eurosystemu poprzez zmniejszenie intensywności emisji dwutlenku węgla w przypadku posiadanych przez Eurosystem udziałów przedsiębiorstw. Środek ten ma mieć neutralny wpływ na nastawienie polityki pieniężnej w odniesieniu do ogólnych warunków finansowania. Biorąc pod uwagę, że środek ten w równym stopniu sprzyja stabilności cen i nie szkodzi jej, jego wprowadzenie służy również wspieraniu ogólnej polityki gospodarczej w Unii.

(4)

Uwzględnienie kwestii związanych ze zmianą klimatu w przydziale referencyjnym, wraz z wprowadzeniem limitów zapadalności dla obligacji emitentów o gorszym oddziaływaniu na klimat, dodatkowo wspiera proporcjonalność programu CSPP, ponieważ zmniejsza przewidywane długoterminowe ryzyko związane z klimatem dla Eurosystemu wynikające z zakupów aktywów przedsiębiorstw, zapewniając w ten sposób, by zakres programu CSPP nie wykraczał poza zakres konieczny do osiągnięcia jego celu. Ponadto metodologia dotycząca "przechylenia" wskaźnika referencyjnego programu CSPP została zaprojektowana tak, aby sama w sobie być proporcjonalną. Uwzględnia ona trzy obiektywne kategorie mierników związanych bezpośrednio z emisjami, a tym samym z ryzykiem finansowym związanym z klimatem i neutralnością klimatyczną: po pierwsze, emisje dwutlenku węgla emitenta w przeszłości; po drugie, mierniki dotyczące przyszłości, takie jak to, czy emitenci posiadają ambitne i wiarygodne cele w zakresie dekarbonizacji, oceniane przy użyciu odpowiedniej metodologii, oraz po trzecie, jakość i kompletność ujawnianych przez emitentów informacji dotyczących ich oddziaływania na klimat oraz weryfikacja tych ujawnień przez podmioty niezależne. Ponadto projektowana metodologia oceny punktowej w zakresie oddziaływania na klimat uwzględnia, jako wytyczne, postanowienia dotyczące unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 (4). Co więcej, metodologia oceny punktowej w zakresie oddziaływania na klimat będzie w razie potrzeby poddawana przeglądowi i aktualizacji w celu odzwierciedlenia rosnącej dostępności danych i modeli dotyczących klimatu, jak również odpowiednich zmian regulacyjnych i postępu w zakresie możliwości oceny ryzyka, np. poprzez testy klimatycznych warunków skrajnych w odniesieniu do bilansu Eurosystemu.

(5)

Ponadto przy uwzględnianiu kwestii związanych ze zmianą klimatu w przydziale referencyjnym Eurosystem bierze pod uwagę ryzyko finansowe związane z klimatem, zmiany regulacyjne i prawne oraz aktualną dostępność i jakość danych, przy zachowaniu szerokiego zakresu programów zakupu, zgodnie z obowiązkiem działania według zasady otwartej gospodarki rynkowej charakteryzującej się wolną konkurencją, sprzyjającej efektywnej alokacji zasobów.

(6)

Wreszcie, środek ten zapewnia pełną zgodność programu CSPP ze zobowiązaniami Eurosystemu wynikającymi z art. 11 TFUE, zgodnie z którym wymogi ochrony środowiska należy uwzględniać przy określaniu i realizacji polityk i działań Unii, które obejmują politykę pieniężną Unii. Zapewnia on również zgodność programu CSPP z obowiązkami Eurosystemu wynikającymi z art. 7 TFUE, który wymaga od Unii zapewnienia spójności między jej politykami i działaniami.

(7)

Eurosystem powinien stosować zmianę dotyczącą przydziału referencyjnego określoną w niniejszej decyzji w odniesieniu do transakcji podlegających rozrachunkowi w dniu 1 października 2022 r. lub po tej dacie.

(8)

Decyzja Europejskiego Banku Centralnego (EU) 2016/948 (EBC/2016/16) (5) powinna zatem zostać odpowiednio zmieniona,