WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Stroną WE”

z jednej strony oraz

REPUBLIKA WYSP FIDŻI

NIEZALEŻNE PAŃSTWO PAPUI-NOWEJ GWINEI (zwane dalej „Papuą-Nową Gwineą”)

zwane dalej „państwami Pacyfiku”

z drugiej strony,

uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. i uaktualnioną w 2005 r. (zwaną dalej „umową z Kotonu”),

UWZGLĘDNIAJĄC fakt, iż preferencje handlowe przyznane zgodnie z umową z Kotonu wygasną w dniu 31 grudnia 2007 r.,

UWZGLĘDNIAJĄC negatywne skutki dla przywozu z państw Pacyfiku do Wspólnoty Europejskiej, które mogą wystąpić w związku z wygaśnięciem preferencji handlowych przyznanych na mocy umowy z Kotonu w przypadku nieuzgodnienia do dnia 31 grudnia 2007 r. nowego porozumienia zgodnego z zasadami WTO oraz zważywszy, iż w związku z powyższym konieczne jest ustanowienie umowy przejściowej o partnerstwie, która zagwarantowałaby uwzględnienie interesów dotkniętych państw Pacyfiku,

UWZGLĘDNIAJĄC fakt, iż strona WE zaoferowała lepszy dostęp do rynku w ramach negocjacji umów o partnerstwie gospodarczym (UPG) oraz że państwa Pacyfiku wyrażają chęć korzystania z oferty począwszy od dnia 1 stycznia 2008 r.,

Potwierdzając stałe zaangażowanie w trwające negocjacje mające na celu zawarcie do dnia 31 grudnia 2008 r. kompleksowej umowy o partnerstwie gospodarczym, która obejmie wszystkie istotne kwestie oraz wszystkie zainteresowane wyspy Pacyfiku,

POTWIERDZAJĄC, że współpraca na rzecz rozwoju będzie kluczowym elementem kompleksowej UPG oraz zasadniczym czynnikiem dla osiągnięcia jej celów,

POTWIERDZAJĄC swoje zaangażowanie w osiągnięcie celów i wykonanie umowy z Kotonu oraz pragnąc rozwijać te zobowiązania,

POTWIERDZAJĄC swoje zaangażowanie w poszanowanie praw człowieka, zasad demokracji, rządów prawa i dobrych rządów, które stanowią główne i fundamentalne elementy umowy z Kotonu, oraz w respektowanie zrównoważonego i sprawiedliwego rozwoju, a także w zwiększenie zaangażowania aktywnego i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego oraz sektora prywatnego, które to w umowie z Kotonu, wraz gospodarką rynkową, zostały uznane za główne elementy przyczyniające się do osiągnięcia celów partnerstwa,

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązanie do wspólnej pracy na rzecz osiągnięcia celów umowy z Kotonu, w tym eliminacji ubóstwa, zrównoważonego rozwoju oraz stopniowego włączania państw Pacyfiku w gospodarkę światową w poszanowaniu ich wyborów politycznych i priorytetów rozwoju,

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązanie do wspierania procesu integracji regionalnej państw regionu Pacyfiku, w szczególności regionalnej integracji gospodarczej będącej kluczowym instrumentem ułatwiającym ich integrację z gospodarką światową, oraz do udzielenia im pomocy w podjęciu wyzwań, jakie niesie globalizacja, i osiągnięciu wzrostu gospodarczego oraz postępu społecznego, do którego zmierzają,

PRAGNĄC blisko współpracować na poziomie krajowym w ramach istniejących struktur określonych w umowie z Kotonu, aby zmaksymalizować synergię pomiędzy współpracą na rzecz rozwoju i celami niniejszej Umowy,

PRAGNĄC stopniowo znosić bariery w handlu między Stronami, z uwzględnieniem zasady asymetrii i elastyczności,

PRAGNĄC ustanowić ramy dla zgodnych ze zobowiązaniami podjętymi w kontekście Światowej Organizacji Handlu (W-TO) udoskonalonych porozumień handlowych pomiędzy państwami Pacyfiku i Wspólnotą Europejską,

PRAGNĄC ustanowić ramy instytucjonalne dla umowy przejściowej o partnerstwie oraz mechanizmu rozstrzygania sporów, które mogą powstać w wyniku jej stosowania, zgodnie z celami niniejszej Umowy,

POSTANOWIŁY ZAWRZEĆ NINIEJSZĄ UMOWĘ:

CZĘŚĆ I

PARTNERSTWO HANDLOWE NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

Artykuł 1

Cele

Celami niniejszej Umowy są:

a) umożliwienie państwom Pacyfiku odnoszenie korzyści z lepszego dostępu do rynku oferowanego przez Stronę WE w ramach negocjacji ws. UPG oraz równocześnie uniknięcie zakłóceń w handlu między państwami Pacyfiku i Wspólnotą Europejską w związku z wygaśnięciem w dniu 31 grudnia 2007 r. preferencji handlowych przyznanych na mocy umowy z Kotonu w oczekiwaniu na zawarcie kompleksowej UPG pomiędzy państwami Pacyfiku a Stroną WE i jej państwami członkowskimi, w zależności od przypadku;

b) wspieranie zrównoważonego rozwoju i stopniowej integracji państw Pacyfiku z gospodarką światową, zgodnie z ich wyborami politycznymi i priorytetami rozwoju;

c) ustanowienie strefy wolnego handlu między Stronami w oparciu o wspólne interesy oraz realizacja tego celu poprzez stopniową liberalizację handlu zgodnie ze stosownymi zasadami WTO oraz w oparciu o zasadę asymetrii, współmiernie do specyficznych potrzeb i ograniczeń zdolności państw Pacyfiku odnośnie do poziomów i harmonogramu zobowiązań w ramach niniejszej Umowy;

d) ustanowienie odpowiednich zasad rozstrzygania sporów;

e) dokonanie odpowiednich ustaleń instytucjonalnych.

Artykuł 2

Zasady

1. Niniejsza Umowa opiera się na podstawowych zasadach oraz na elementach zasadniczych i podstawowych umowy z Kotonu, określonych odpowiednio w art. 2 i art. 9 umowy z Kotonu. Niniejsza Umowa opiera się na umowie z Kotonu oraz na wcześniejszej umowie o partnerstwie AKP-WE w obszarze współpracy i integracji regionalnej, a także na współpracy gospodarczej i handlowej.

2. Strony uzgadniają, że umowa z Kotonu oraz niniejsza Umowa będą wprowadzane w życie w uzupełniający i wzajemnie wzmacniający się sposób.

Artykuł 3

Zrównoważony rozwój

1. Strony potwierdzają, że cel zrównoważonego rozwoju stanowi integralną część niniejszej Umowy, zgodnie z nadrzędnymi celami i zasadami ustanowionymi w art. 1, 2 i 9 umowy z Kotonu, a w szczególności zgodnie z ogólnym zobowiązaniem do zmniejszania i ostatecznego wyeliminowania ubóstwa w sposób spójny z celami zrównoważonego rozwoju.

2. Strony ustalają, że dążenie do tego celu w przypadku niniejszej Umowy zobowiązuje je do zapewnienia, że:

a) stosowanie niniejszej Umowy w pełni uwzględnia najlepszy interes ludzki, kulturowy, gospodarczy, społeczny, zdrowotny i środowiskowy ich społeczeństw oraz przyszłych pokoleń;

b) mechanizmy decyzyjne są zgodne z podstawowymi zasadami własności, udziału i dialogu.

3. Strony postanawiają zatem współpracować, dążąc do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju koncentrującego się na człowieku, który jest głównym beneficjentem rozwoju.

Artykuł 4

Integracja regionalna

1. Niniejsza Umowy opiera się na zasadach integracji regionalnej oraz ma na celu jej pogłębienie; Strony zobowiązują się również do współpracy na rzecz rozszerzenia tej integracji.

2. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie uniemożliwia którejkolwiek ze Stron przystąpienia do umowy, której celem jest ustanowienie strefy wolnego handlu lub unii celnej lub też do innej umowy dotyczącej wolnego handlu z jakimkolwiek krajem trzecim.

Artykuł 5

Współpraca na forum międzynarodowym

1. Strony dokładają wszelkich starań, by współpracować na wszystkich forach międzynarodowych, na których omawiane są sprawy związane z niniejszą Umową.

2. Strony uznają znaczący wkład, który do osiągnięcia celów niniejszej Umowy mogą wnieść organizacje regionalne. Strony zgadzają się blisko współpracować z istniejącymi organizacjami regionalnymi i w ramach programów w regionie Pacyfiku, w każdym przypadku, kiedy jest to wskazane i kiedy może to pomóc w wykonaniu niniejszej Umowy.

CZĘŚĆ II

HANDEL TOWARAMI

Artykuł 6

Zakres stosowania

Niniejszą Umowę stosuje się wobec produktów pochodzących ze Wspólnoty Europejskiej lub państw Pacyfiku objętych działami 01-97 określonymi w odpowiednich nomenklaturach taryfowych Strony WE i państw Pacyfiku zgodnie z zasadami klasyfikacji stosowanymi wobec Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania towarów (HS).

ROZDZIAŁ 1

Cła

Artykuł 7

Cła i pozostałe opłaty

1. Cła obejmują wszelkiego rodzaju podatki lub opłaty nakładane na przywóz towarów lub w związku z nim, włączając w to wszelkiego rodzaju podatki wyrównawcze lub opłaty dodatkowe, lecz nie obejmują:

a) podatków wewnętrznych lub innych opłat wewnętrznych nałożonych zgodnie z art. 23;

b) środków antydumpingowych, wyrównawczych lub ochronnych stosowanych zgodnie z rozdziałem 2 części II;

c) opłat lub innych należności nakładanych zgodnie z ust. 2.

2. Opłaty lub inne należności, o których mowa w ust. 1 lit. c), ograniczają się kwotowo do przybliżonych kosztów świadczonych usług i nie stanowią pośredniej ochrony produktów krajowych lub opodatkowania przywozu dla celów podatkowych. Jakiekolwiek tego typu opłaty czy należności nie mogą być nakładane na zasadzie ad valorem.

Artykuł 8

Reguły pochodzenia

Do celów niniejszego rozdziału „pochodzące” oznacza spełniające reguły pochodzenia określone w protokole II do niniejszej Umowy. Aby w większym stopniu uprościć zasady i metody stosowane w celu określenia pochodzenia, w ciągu pięciu lat następujących po wejściu w życie niniejszej Umowy Strony dokonają przeglądu stosowania tych postanowień, mając na względzie potrzeby państw Pacyfiku w zakresie rozwoju. W przeglądzie tym należy w pełni uwzględnić potrzebę zapewnienia gwarancji dla inwestorów, rozwoju technologii i procesów produkcyjnych oraz pozostałych czynników, włącznie z przeprowadzanymi zmianami dotyczącymi reguł pochodzenia oraz określania właściwych mechanizmów współpracy administracyjnej pomiędzy Stronami oraz państwami Pacyfiku, w zależności od przypadku, co może wymagać wprowadzenia zmian do postanowień niniejszego protokołu. Nie później niż rok przed końcem tego okresu Strony otwierają negocjacje dotyczące protokołu w celu jego zmiany lub zastąpienia. Każdej takiej zmiany lub zastąpienia dokonuje się w drodze decyzji Komitetu ds. Handlu.

Artykuł 9

Klasyfikacja towarów

Obowiązującą klasyfikacją towarów w handlu między Stroną WE i państwami Pacyfiku jest klasyfikacja określona w odpowiednich nomenklaturach taryfowych opartych na Zharmonizowanym Systemie Oznaczania i Kodowania towarów.

Artykuł 10

Zniesienie ceł przywozowych

Ani Strona WE, ani państwa Pacyfiku nie mogą utrzymywać lub ustanawiać ceł, podatków lub innych opłat i należności nakładanych na wywóz lub w związku z wywozem towarów na terytorium drugiej Strony, ani też podatków wewnętrznych, opłat i należności na towary wywożone na terytorium drugiej Strony poza tymi nakładanymi na produkty podobne przeznaczone do sprzedaży wewnętrznej z wyjątkiem:

a) kiedy środki te są niezbędne w związku ze środkami krajowymi w celu zapewnienia płynności finansowej jednego z państw Pacyfiku lub w celu ochrony środowiska naturalnego; oraz

b) w wyjątkowych okolicznościach, w przypadku gdy państwo Pacyfiku może uzasadnić szczególną ochronę potrzebami nowopowstających gałęzi przemysłu, państwo to może wprowadzić tymczasowe cła wywozowe na ograniczoną liczbę produktów przeznaczonych na rynek WE po uzgodnieniu ze stroną WE (¹).

Artykuł 11

Cła na produkty pochodzące z państw Pacyfiku

Produkty pochodzące z państw Pacyfiku są wolne od ceł w przywozie do WE z wyjątkiem produktów wymienionych w załączniku I i na warunkach w nim określonych.

Artykuł 12

Cła na produkty pochodzące z WE

Cła przywozowe na produkty pochodzące z WE obniża się lub znosi zgodnie z postanowieniami określonymi w załączniku II.

Artykuł 13

Zmiany dotyczące zobowiązań taryfowych

W przypadku poważnych trudności dotyczących przywozu danego produktu państwo Pacyfiku doświadczające takich trudności może wnioskować do Komitetu ds. Handlu o przegląd harmonogramu obniżania i znoszenia ceł w celu zmiany w stosownych przypadkach harmonogramu obniżania i znoszenia ceł w drodze wspólnego porozumienia.

Komitet ds. Handlu w drodze porozumienia może wprowadzić zmiany do załącznika II w każdej kwestii, w której uważa to za stosowne.

Strony zapewniają, że zmiany takie nie prowadzą do niezgodności niniejszej Umowy z wymogami art. XXIV GATT 1994.

Artykuł 14

Status quo

Od daty wejścia w życie niniejszej Umowy w stosunku do produktów podlegających zobowiązaniom ws. liberalizacji między Stronami nie wprowadza się żadnych nowych ceł w handlu, nie podnosi się też ceł dotychczas stosowanych.

Artykuł 15

Przepływ towarów

1. W stosunku do towarów pochodzących z WE lub z państw Pacyfiku cła pobiera się jedynie jednorazowo. Po pobraniu cła towary pochodzące z którejkolwiek ze Stron podlegają przepływowi na terytorium Strony WE lub państw Pacyfiku, w zależności od przypadku, bez uiszczania dalszych opłat celnych.

2. Niezależnie od ust. 1 oraz w przypadku towarów objętych pozycjami taryfowymi, co do których cła nie zostały jeszcze zniesione we wszystkich państwach Pacyfiku, wszelkie cło zapłacone przy przywozie do jednego z państw Pacyfiku jest zwracane w całości bez zwłoki, kiedy towary opuszczają terytorium państwa pierwszego przywozu. Cło od tego towaru powinno zostać następnie zapłacone w kraju, w którym ma miejsce konsumpcja.

3. Strony zgadzają się współpracować w celu ułatwienia przepływu towarów oraz uproszczenia procedur celnych, zgodnie z postanowieniami rozdziału 4.

Artykuł 16

Klauzula niedyskryminacji

1. W odniesieniu do spraw objętych niniejszym rozdziałem Strona WE przyznaje państwom Pacyfiku wszelkie korzystniejsze traktowanie stosowane w wyniku zawarcia, po podpisaniu niniejszej Umowy, przez Stronę WE umowy o wolnym handlu ze stronami trzecimi.

2. W odniesieniu do spraw objętych niniejszym rozdziałem państwa Pacyfiku przyznają Stronie WE wszelkie korzystniejsze traktowanie stosowane w wyniku zawarcia, po podpisaniu niniejszej Umowy, przez państwa Pacyfiku umowy o wolnym handlu z którąkolwiek ze znaczących gospodarek handlowych.

3. W przypadku gdy jedno z państw lub państwa Pacyfiku mogą wykazać, iż strona trzecia zaoferowała im znacznie korzystniejsze traktowanie towarów, włącznie z regułami pochodzenia, niż traktowanie zaoferowane przez Stronę WE, Strony przeprowadzą konsultacje oraz mogą wspólnie zadecydować, jak najlepiej wykonać postanowienia ust. 2.

4. Postanowienia niniejszego rozdziału nie mogą zobowiązywać Strony WE lub któregokolwiek z państw Pacyfiku do wzajemnego rozszerzenia jakiegokolwiek preferencyjnego traktowania stosowanego w wyniku przystąpienia Strony WE lub któregokolwiek z państw Pacyfiku do umowy o wolnym handlu ze stronami trzecimi w dniu podpisania niniejszej Umowy.

5. Do celów niniejszego artykułu „umowa o wolnym handlu” oznacza, co do zasady, umowę znacząco liberalizującą handel i gwarantującą brak lub zniesienie wszystkich środków dyskryminacyjnych pomiędzy stronami tej umowy poprzez zniesienie istniejących środków dyskryminacyjnych lub zakaz stosowania nowych lub dodatkowych środków dyskryminacyjnych w dniu wejścia w życie tej umowy lub w innym rozsądnym terminie.

6. Do celów niniejszego artykułu „znacząca gospodarka handlowa” oznacza jakikolwiek rozwinięty kraj lub jakikolwiek kraj, którego udział w światowym wywozie towarów przekraczał jeden procent w roku poprzedzającym wejście w życie umowy o wolnym handlu określonej w ust. 2, lub jakąkolwiek grupa krajów działających indywidualnie, wspólnie lub w ramach umowy o wolnym handlu, której wspólny udział w światowym wywozie towarów przekraczał półtora procenta w roku poprzedzającym wejście w życie umowy o wolnym handlu określonej w ust. 2 (²).

Artykuł 17

Szczególne postanowienia dotyczące współpracy administracyjnej w sprawach celnych

1. Strony uzgadniają, że współpraca administracyjna jest niezbędnym elementem wdrażania i kontroli traktowania preferencyjnego przyznanego w niniejszej części Umowy i podkreślają swoje zobowiązanie do zwalczania nieprawidłowości i nadużyć finansowych w sprawach celnych i związanych z cłami.

2. W przypadku gdy Strona lub państwo Pacyfiku stwierdzą na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej, nieprawidłowości lub nadużycia finansowe, Strona ta lub przedmiotowe państwo Pacyfiku może tymczasowo zawiesić odpowiednie traktowanie preferencyjne danego produktu lub produktów zgodnie z niniejszym artykułem.

3. Do celów niniejszego artykułu brak współpracy administracyjnej oznacza m.in.:

a) powtarzające się przypadki niedopełnienia obowiązku weryfikacji statusu pochodzenia danego produktu lub produktów;

b) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w przeprowadzaniu późniejszych weryfikacji dowodów pochodzenia lub przekazywaniu ich wyników;

c) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w wydawaniu zezwolenia na przeprowadzenie misji współpracy administracyjnej celem weryfikacji autentyczności dokumentów lub dokładności informacji dotyczących przyznawania omawianego tu traktowania preferencyjnego.

Do celów niniejszego artykułu stwierdzenie istnienia nieprawidłowości lub nadużyć może mieć miejsce, między innymi, jeżeli nastąpił gwałtowny, nieuzasadniony wzrost wielkości przywozu towarów, przekraczający tradycyjne możliwości produkcyjne i wywozowe drugiej Strony lub państwa Pacyfiku, w zależności od przypadku, powiązany z posiadaniem obiektywnych informacji dotyczących nieprawidłowości lub nadużyć.

4. Zastosowanie czasowego zawieszenia na podstawie ust. 2 podlega następującym warunkom:

a) Strona lub państwo Pacyfiku, w zależności od przypadku, którzy stwierdziły na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej lub nieprawidłowości lub nadużycia finansowe, bezzwłocznie powiadamiają o tym Komitet ds. Handlu, przekazując jednocześnie obiektywne informacje, oraz rozpoczynają konsultacje w ramach Komitetu ds. Handlu w oparciu o wszelkie stosowne informacje i obiektywne wnioski, celem znalezienia rozwiązania zadowalającego zarówno Stronę WE, jak i państwa lub państwo Pacyfiku, w zależności od przypadku.

b) W przypadku gdy Strony rozpoczęły w ramach Komitetu ds. Handlu konsultacje, o których mowa powyżej, lecz nie osiągnęły zadowalającego rozwiązania w ciągu trzech miesięcy od przekazania informacji, wówczas dana Strona lub dane państwo Pacyfiku może tymczasowo zawiesić zastosowane traktowanie preferencyjne danego produktu lub danych produktów. Takie czasowe zawieszenie zostanie bez nieuzasadnionej zwłoki zgłoszone Komitetowi ds. Handlu.

c) Tymczasowe zawieszenie przewidziane w niniejszym artykule ogranicza się do środków niezbędnych do ochrony interesów finansowych danej Strony lub danego państwa Pacyfiku. Środki te nie przekraczają okresu sześciu miesięcy, który może zostać przedłużony. Informację o tymczasowym zawieszeniu bezzwłocznie po jego przyjęciu podaje się do wiadomości Stronie lub państwu Pacyfiku, którego ono dotyczy, oraz Komitetowi ds. Handlu. Stanowią one przedmiot okresowych konsultacji w ramach Komitetu ds. Handlu, zwłaszcza w celu ich zniesienia, gdy tylko okoliczności na to pozwolą.

5. Równocześnie z powiadomieniem Komitetu ds. Handlu, zgodnie z ust. 4 lit. a) niniejszego artykułu, dana Strona lub dane państwo Pacyfiku powinny opublikować zawiadomienie dla importerów w swoim dzienniku urzędowym. W zawiadomieniu dla importerów powinna znaleźć się informacja, że w odniesieniu do danego produktu i w odniesieniu do określonego pochodzenia stwierdzono, na podstawie obiektywnych informacji, brak współpracy administracyjnej lub istnienie nieprawidłowości lub nadużyć.

Artykuł 18

Usuwanie błędów administracyjnych

Strony uznają prawo drugiej Strony do poprawiania błędów w trakcie wykonywania niniejszej Umowy. W przypadku zidentyfikowania błędów każda ze Stron może się zwrócić z wnioskiem do Komitetu ds. Handlu o zbadanie możliwości przyjęcia właściwych środków w celu rozwiązania problemu.

ROZDZIAŁ 2

Instrumenty ochrony handlu

Artykuł 19

Środki antydumpingowe i wyrównawcze

1. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego artykułu, żadne z postanowień niniejszej Umowy nie stanowi przeszkody dla wprowadzenia przez Stronę WE lub państwa Pacyfiku należące do WTO i nienależące do WTO, indywidualnie lub zbiorowo, środków antydumpingowych lub wyrównawczych zgodnie z odpowiednimi porozumieniami WTO. Do celów niniejszego artykułu pochodzenie produktów ustala się zgodnie z niepreferencyjnymi regułami pochodzenia obowiązującymi na terytorium Stron.

2. Strona WE nie może nakładać ostatecznych ceł antydumpingowych lub wyrównawczych na produkty przywożone z państw Pacyfiku przed rozważeniem możliwości zastosowania konstruktywnych rozwiązań przewidzianych w odpowiednich porozumieniach WTO, zgodnie z prawem WE. W związku z powyższym Strona WE udziela odpowiedniej pomocy eksporterom z państw Pacyfiku, którzy proponują takie konstruktywne rozwiązania.

3. Jeżeli środek antydumpingowy lub wyrównawczy został wprowadzony przez władze regionalne lub subregionalne w imieniu dwóch lub więcej państw Pacyfiku, istnieje tylko jedna instytucja kontroli sądowej, obejmująca procedury odwoławcze.

4. W przypadku gdy środek antydumpingowy lub wyrównawczy może być nałożony na poziomie regionalnym lub subregionalnym oraz na poziomie krajowym, Strony lub państwa Pacyfiku, w zależności od przypadku, gwarantują że środki takie nie są stosowane jednocześnie wobec tego samego produktu przez władze regionalne lub subregionalne, z jednej strony, i przez władze krajowe, z drugiej strony.

5. Strona WE powiadamia eksportujące państwa Pacyfiku o otrzymaniu właściwie udokumentowanej skargi przed wszczęciem dochodzenia.

6. Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się we wszystkich dochodzeniach wszczętych po wejściu w życie niniejszej Umowy.

7. Postanowienia niniejszego artykułu nie podlegają postanowieniom niniejszej Umowy dotyczącym rozstrzygania sporów.

Artykuł 20

Zabezpieczenia wielostronne

1. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego artykułu, żadne z postanowień niniejszej Umowy nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez państwa Pacyfiku oraz Stronę WE środków zgodnie z art. XIX Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu z 1994 roku, Porozumieniem w sprawie środków ochronnych i art. 5 Porozumienia w sprawie rolnictwa. Do celów niniejszego artykułu pochodzenie produktów ustala się zgodnie z niepreferencyjnymi regułami pochodzenia obowiązującymi na terytorium Stron.

2. Niezależnie od ust. 1, biorąc pod uwagę zawarte w niniejszej Umowie ogólne cele dotyczące rozwoju oraz niewielki rozmiar gospodarek państw Pacyfiku, Strona WE może wyłączyć przywóz z każdego z państw Pacyfiku ze stosowania środków podejmowanych zgodnie z art. XIX GATT 1994, Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych i art. 5 Porozumienia w sprawie rolnictwa.

3. Postanowienia ust. 2 obowiązują przez okres pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Nie później niż 120 dni przed końcem tego okresu Strony dokonają przeglądu stosowania tych postanowień, biorąc pod uwagę potrzeby państw Pacyfiku w zakresie rozwoju, w celu ustalenia, czy przedłużyć ich stosowanie na kolejny okres.

4. Postanowienia ust. 1 nie podlegają postanowieniom niniejszej Umowy dotyczącym rozstrzygania sporów.

Artykuł 21

Dwustronne środki ochronne

1. Niezależnie od art. 20, po rozpatrzeniu innych rozwiązań, Strona WE lub jedno z państw Pacyfiku może zastosować środki ochronne o ograniczonym czasie obowiązywania, które stanowią odstępstwo od postanowień art. 11 lub 12 na warunkach i zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym artykule.

2. Środki ochronne, o których mowa w ust. 1, mogą być wprowadzone, jeśli przywóz produktu pochodzącego ze Strony WE lub z jednego z państw Pacyfiku odbywa się na terytorium Strony WE lub jednego z państw Pacyfiku w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że powoduje on lub może powodować:

a) poważną szkodę dla krajowego przemysłu produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących na terytorium Stron dokonujących przywozu lub państw Pacyfiku; lub

b) zakłócenia o charakterze gospodarczym lub społecznym w przemyśle lub w sektorze gospodarki, lub też trudności, które mogłyby spowodować znaczące pogorszenie sytuacji gospodarczej Stron dokonujących przywozu lub państw Pacyfiku; lub

c) zakłócenia na rynkach podobnych lub bezpośrednio konkurujących produktów rolnych (³), lub w mechanizmach regulacji tych rynków.

3. Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, nie wykraczają poza to, co jest konieczne do naprawienia poważnej szkody lub zakłóceń lub do zapobieżenia im, zgodnie z postanowieniami ust. 2 i ust. 5 lit. b). Środki ochronne Stron dokonujących przywozu lub państw Pacyfiku mogą obejmować wyłącznie jedno lub kilka z następujących działań:

a) zawieszenie dalszego zmniejszania stawki cła przywozowego dla danego produktu, jak przewidziano w niniejszej Umowie;

b) zwiększenie stawki celnej dla danego produktu do poziomu nieprzekraczającego stawki celnej stosowanej do przywozu pochodzącego z innych członków WTO; oraz

c) wprowadzenie kontyngentów taryfowych na dany produkt.

4. Bez uszczerbku dla powyższych ust. 1-3, jeśli przywóz jakiegokolwiek produktu pochodzącego z przynajmniej jednego państwa Pacyfiku odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że w przypadku jednego lub kilku regionów najbardziej oddalonych Strony WE powoduje on lub może powodować jedną z sytuacji opisanych powyżej w art. 2 lit. a), b) i c), Strona WE może wprowadzić środki nadzoru lub środki ochronne ograniczone do danego regionu lub regionów, zgodnie z procedurami określonymi w ust. 6-9.

5. a) Bez uszczerbku dla powyższych ust. 1-3, jeśli przywóz jakiegokolwiek produktu pochodzącego ze Strony WE odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że w przypadku przynajmniej jednego państwa Pacyfiku powoduje on lub może powodować jedną z sytuacji opisanych w powyższych ust. 2 lit. a), b) i c), dane państwo Pacyfiku może wprowadzić środki nadzoru lub środki ochronne ograniczone do swojego terytorium, zgodnie z procedurami określonymi w ust. 6-9.

b) Każde państwo Pacyfiku może zastosować środki ochronne, jeżeli przywóz produktu pochodzącego ze Strony WE na jego terytorium w wyniku obniżenia stawek celnych odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że powoduje on lub może powodować zakłócenia w funkcjonowaniu nowopowstającego przemysłu produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących. Środki te wprowadza się w celu upowszechniania wydajnych i zrównoważonych gałęzi przemysłu z myślą o podniesieniu ogólnego poziomu życia ludzi. Takie postanowienie obowiązuje wyłącznie przez okres dwudziestu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Środki wprowadza się zgodnie z procedurami określonymi poniżej w ust. 6-9 z zastrzeżeniem, że początkowy okres obowiązywania środków może wynosić siedem lat w przypadku krajów nienależących go grupy krajów najsłabiej rozwiniętych, po którym następuje wspólny przegląd w celu ewentualnego dalszego rozszerzenia o kolejne trzy lata, oraz w przypadku małych państw wyspiarskich oraz najsłabiej rozwiniętych państw Pacyfiku o dwanaście lat, po którym następuje wspólny przegląd w celu ewentualnego dalszego rozszerzenia o kolejne trzy lata. W oparciu o niniejsze postanowienie w przypadku towarów pochodzących z WE żadne z państw Pacyfiku w żadnym wypadku nie podnosi taryf celnych na więcej niż 3 % pozycji taryfy celnej lub na więcej niż 15 % całkowitej wartości towarów pochodzących z WE obliczonych jako średnia wartość przywozu w ciągu ostatnich trzech lat.

6. a) Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, utrzymywane są wyłącznie przez taki okres, jaki może być niezbędny dla uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody czy zakłóceń jak określono w ust. 2, 4 i 5.

b) Środków ochronnych, o których mowa w niniejszym artykule, nie stosuje się przez okres dłuższy niż dwa lata. W wyjątkowych okolicznościach okres ten może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne dwa lata. Jeżeli jedno z państw Pacyfiku stosuje środek ochronny, lub jeżeli Strona WE stosuje środek ograniczony do terytorium jednego lub kilku ze swoich najbardziej oddalonych regionów, środki takie mogą być stosowane przez okres nieprzekraczający czterech lat, a w wyjątkowych okolicznościach, mogą one zostać przedłużone maksymalnie o kolejne cztery lata.

c) Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, stosowane przez okres dłuższy niż jeden rok, zawierają wyraźne elementy prowadzące do stopniowego ich usuwania najpóźniej na końcu wyznaczonego terminu.

d) Nie stosuje się żadnych środków ochronnych, o których mowa w niniejszym artykule, w przywozie produktu, co do którego wcześniej zastosowano taki środek, przez okres co najmniej roku, licząc od dnia wygaśnięcia stosowania środka.

7. W celu wdrożenia ust. 1-6 stosuje się następujące postanowienia:

a) W przypadku gdy Strona WE lub jedno z państw Pacyfiku uznaje, że występuje jeden z przypadków określonych w ust. 2, 4 lub 5, niezwłocznie przekazują sprawę do rozpatrzenia Komitetowi ds. Handlu.

b) Komitet ds. Handlu może przedstawić wszelkie zalecenia niezbędne dla rozwiązania zaistniałych problemów. Jeżeli Komitet ds. Handlu nie przedstawił żadnych zaleceń w celu rozwiązania zaistniałych problemów, lub jeśli nie znaleziono innego satysfakcjonującego rozwiązania w terminie 30 dni po przedłożeniu sprawy Komitetowi ds. Handlu, Strona WE lub państwo Pacyfiku dokonujące przywozu mogą zastosować odpowiednie środki zaradcze, zgodnie z niniejszym artykułem.

c) Przed wprowadzeniem środka przewidzianego w niniejszym artykule lub w przypadkach, do których zastosowanie ma ust. 8 niniejszego artykułu, Strona WE lub dane państwo Pacyfiku najszybciej jak to możliwe dostarczają Komitetowi ds. Handlu wszelkie istotne informacje niezbędne do dokładnego zbadania sytuacji w celu znalezienia rozwiązania zadowalającego zainteresowane Strony.

d) W wyborze środków ochronnych zgodnych z niniejszym artykułem pierwszeństwo należy przyznać tym, które w najmniejszym stopniu zakłócają wykonywanie niniejszej Umowy.

e) Komitet ds. Handlu jest niezwłocznie powiadamiany o wszelkich środkach ochronnych zastosowanych zgodnie z niniejszym artykułem, które są przedmiotem okresowych konsultacji w ramach tego organu, zwłaszcza w celu ustalenia harmonogramu ich znoszenia, gdy tylko okoliczności na to pozwolą.

8. W przypadku wystąpienia wyjątkowych okoliczności wymagających podjęcia niezwłocznych działań, Strona WE lub państwo Pacyfiku dokonujące przywozu, w zależności od przypadku, mogą tymczasowo zastosować środki przewidziane w ust. 3, 4 lub 5, nie stosując się do wymogów ust. 7. Działanie takie może być podjęte przez maksymalny okres 180 dni, jeżeli środki są stosowane przez Stronę WE oraz 200 dni, jeżeli są one stosowane przez państwo Pacyfiku lub jeżeli środki wprowadzone przez Stronę WE ograniczają się do terytorium jednego lub kilku z jej najbardziej oddalonych regionów. Okres stosowania takiego tymczasowego środka liczony jest jako część okresu początkowego i przedłużenia, o którym mowa w ust. 6. Przy wprowadzaniu takich środków tymczasowych należy uwzględnić interesy zainteresowanych Stron, a zwłaszcza interesy małych państw wyspiarskich. Strona dokonująca przywozu lub państwo Pacyfiku,

w zależności od przypadku, informują drugą zainteresowaną Stronę oraz bezzwłocznie przekazują do rozpatrzenia sprawę Komitetowi ds. Handlu.

9. Jeśli Strona dokonująca przywozu lub państwo Pacyfiku, w zależności od przypadku, poddaje przywóz produktu procedurze administracyjnej, której przedmiotem jest szybkie dostarczenie informacji dotyczących tendencji w przepływach handlu, mogących powodować trudności określone w niniejszym artykule, niezwłocznie zawiadamia o tym Komitet ds. Handlu.

10. Środki ochronne stosowane zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu nie podlegają postanowieniom WTO dotyczącym rozstrzygania sporów.

ROZDZIAŁ 3

Środki pozataryfowe

Artykuł 22

Zakaz ograniczeń ilościowych

O ile w niniejszej Umowie nie postanowiono inaczej, wraz z wejściem w życie niniejszej Umowy znosi się wszelkie zakazy lub ograniczenia stosowane wobec przywozu lub wywozu towarów między Stroną WE i państwami Pacyfiku, inne niż cła i podatki, opłaty lub inne należności niezależnie czy wprowadzone w ramach kontyngentów, pozwoleń przywozowych lub wywozowych lub innych środków. Nie wprowadza się żadnych nowych środków tego rodzaju. Postanowienia niniejszego artykułu nie naruszają postanowień rozdziału 2 części II.

Artykuł 23

Traktowania narodowe podatków wewnętrznych i uregulowań

1. Produkty podlegające przywozowi pochodzące z jednej ze Stron nie podlegają, bezpośrednio ani pośrednio, podatkom wewnętrznym lub innym opłatom wewnętrznym wszelkiego rodzaju poza tymi jakie się stosuje, bezpośrednio lub pośrednio, do podobnych produktów krajowych. Poza tym Strony nie stosują żadnych dodatkowych podatków wewnętrznych lub innych opłat wewnętrznych dla ochrony produkcji krajowej.

2. Produkty podlegające przywozowi pochodzące z jednej ze Stron są traktowane w sposób nie mniej uprzywilejowany, niż podobne produkty krajowe w odniesieniu do wszystkich przepisów prawa, regulacji lub wymogów mających wpływ na ich wewnętrzną sprzedaż, oferty sprzedaży, kupno, transport, dystrybucję lub wykorzystanie. Postanowienia niniejszego ustępu nie wykluczają stosowania zróżnicowanych wewnętrznych opłat transportowych, które dotyczą wyłącznie działalności gospodarczej polegającej na używaniu środków transportu, a nie pochodzenia produktu.

3. Żadna ze Stron nie ustanawia i nie utrzymuje wewnętrznych regulacji ilościowych dotyczących mieszania, przetwarzania lub wykorzystywania produktów w ustalonych ilościach lub proporcjach, co wymaga, bezpośrednio lub pośrednio, aby określona ilość lub proporcja produktu będącego przedmiotem regulacji musiała zostać dostarczona ze źródeł krajowych. Poza tym żadna ze Stron ani żadne państwo Pacyfiku nie stosują żadnych dodatkowych wewnętrznych regulacji ilościowych dla ochrony produkcji krajowej.

4. Postanowienia niniejszego artykułu nie wykluczają wypłat dotacji lub przyznawania zachęt podatkowych producentom krajowym w celu rozwijania produkcji przemysłowej, włącznie z wypłatami dla producentów krajowych, pochodzącymi z wpływów z podatków wewnętrznych lub opłat stosowanych zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, oraz subsydiami realizowanymi poprzez rządowe zakupy produktów krajowych.

5. Postanowień niniejszego artykułu nie stosuje się wobec przepisów prawa, regulacji, procedur lub praktyk dotyczących zamówień publicznych.

Artykuł 24

Subsydia wywozowe dla rolnictwa

1. W odniesieniu do wszelkich produktów określonych w ust. 3, dla których państwa Pacyfiku zobowiązały się znieść cła, Strona WE zobowiązuje się stopniowo znosić wszystkie istniejące subsydia przyznane na wywóz danego produktu na terytorium państw Pacyfiku.

2. Nie później niż w dniu 18 grudnia 2007 r. Strony przeprowadzą konsultacje w celu określenia sposobów zniesienia istniejących subsydiów wymienionych w ust. 1.

3. Niniejszy artykuł stosuje się do produktów objętych załącznikiem I Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa.

ROZDZIAŁ 4

Ułatwienia celne i handlowe

Artykuł 25

Cele

Celami niniejszego rozdziału są:

a) pomoc w integracji państw Pacyfiku z gospodarką światową, zwłaszcza ułatwienie handlu między Stronami;

b) wzmocnienie współpracy w sprawach celnych, aby zapewnić, że odpowiednie przepisy i procedury, jak również zdolności administracyjne poszczególnych służb administracyjnych, umożliwiają skuteczne i wydajne pobieranie ceł oraz ułatwiają handel.

Artykuł 26

Związki z istniejącymi programami i systemami pomocy

Strony dokładają starań, aby koordynować i integrować współpracę w kwestiach dotyczących ułatwień handlowych i promocji handlu z działaniami innych podmiotów, organizacji regionalnych oraz krajowych organów i organizacji w celu unikania niepotrzebnego powielania istniejących programów i maksymalizacji korzyści z zasobów przeznaczonych na ułatwienia handlowe, a zwłaszcza, w przypadkach kiedy jest to uzasadnione, poprzez:

a) wymianę informacji pomiędzy Stronami, innymi podmiotami, organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi oraz ich członkami;

b) wykorzystanie wiedzy fachowej i zasobów innych organizacji regionalnych lub międzynarodowych;

c) współpracę między Stronami w ramach pozostałych organizacji regionalnych i międzynarodowych;

d) współpracę z pozostałymi organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi w rozwijaniu, ustanawianiu i wdrażaniu porozumień międzynarodowych dotyczących zharmonizowanych standardów i procedur lub w ustanawianiu nowych organizacji regionalnych;

e) uczestnictwo pozostałych organizacji regionalnych i ich członków w programach ułatwień handlowych i programach promocji handlu; oraz

f) wszelkie inne formy współpracy, koordynacji lub integracji działalności, które Strony uznają za stosowne.

Artykuł 27

Współpraca w sprawach celnych i administracyjnych

1. Strony postanawiają:

a) wymieniać informacje na temat prawodawstwa i procedur celnych;

b) rozwijać wspólne inicjatywy w uzgodnionych obszarach;

c) wypracowywać, o ile to możliwe, wspólne stanowiska w sprawach celnych na forach międzynarodowych;

d) promować współpracę między wszystkimi powiązanymi instytucjami zarówno na poziomie krajowym, jak i ponadgranicznym.

2. Niezależnie od ust. 1, służby administracyjne Stron udzielają sobie wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych zgodnie z postanowieniami protokołu I.

Artykuł 28

Procedury celne

1. Strona WE i państwa Pacyfiku uzgadniają, że ich odpowiednie przepisy i procedury celne opierają się na międzynarodowych instrumentach i normach w dziedzinie ceł i handlu, włącznie z istotnymi elementami zrewidowanej Konwencji z Kioto na temat uproszczenia i harmonizacji procedur celnych, Ramami standardów dla zabezpieczenia i uproszczenia handlu globalnego WCO, zbiorem danych WCO oraz Konwencją w sprawie Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów.

2. Strona WE i państwa Pacyfiku uzgadniają, że ich wzajemne przepisy i procedury handlowe i celne opierają się na następujących zasadach:

a) potrzebie ochrony i ułatwiania legalnego handlu poprzez skuteczne egzekwowanie przepisów i ich przestrzeganie;

b) potrzebie unikania zbędnych lub dyskryminujących obciążeń dla podmiotów gospodarczych, wprowadzania zabezpieczeń przed nadużyciami finansowymi, wprowadzenia uproszczonych procedur dla przedsiębiorstw handlowych spełniających wymogi oraz zachęt dla przestrzegania prawa, jak również na potrzebie unikania stosowania zbyt surowych kar w przypadku niewielkiego naruszenia przepisów celnych lub wymogów proceduralnych;

c) stosowaniu nowoczesnych technik celnych, wraz z oceną ryzyka, uproszczonymi procedurami wprowadzenia i zwolnienia towarów, kontrolami następującymi po zwolnieniu towarów i metodami kontroli przedsiębiorstw;

d) stopniowym rozwoju systemów, łącznie z systemami opartymi na technologii informacyjnej, aby ułatwić elektroniczną wymianę danych między przedsiębiorstwami handlowymi, służbami celnymi oraz powiązanymi podmiotami;

e) potrzebie ułatwienia przepływów tranzytowych;

f) potrzebie unikania wymogu obowiązkowego korzystania z usług niezależnych pośredników celnych. W stosunku do pośredników celnych powinny obowiązywać przejrzyste i niedyskryminacyjne zasady udzielania licencji;

g) potrzebie unikania, z wyjątkiem szczególnych okoliczności, obowiązku przeprowadzania inspekcji przedwysyłkowych lub podobnych kontroli zgodnie z Porozumieniem WTO w sprawie inspekcji przedwysyłkowej.

3. Małe państwa wyspiarskie wykonują przepisy ust. 1 i ust. 2 lit. c) i d) niniejszego artykułu stosownie do możliwości, biorąc pod uwagę niewielkie rozmiary i możliwości swoich służb administracyjnych.

4. Strony uzgadniają, że:

a) Strona WE i państwa Pacyfiku powinny stosować odpowiednio jednolity dokument administracyjny lub jego wersję elektroniczną. Państwa Pacyfiku będą nadal podejmować wysiłki w tym celu, dążąc do wdrożenia takiego dokumentu wkrótce po wejściu w życie niniejszej Umowy. Wspólny przegląd sytuacji zostanie przeprowadzony 5 lat po wejściu w życie niniejszej Umowy;

b) należy wdrożyć system wiążących w sprawach celnych przepisów, zwłaszcza dotyczących klasyfikacji taryfowej oraz reguł pochodzenia, zgodny z przepisami obowiązującymi w ich odpowiednim prawodawstwie.

5. Dla usprawnienia metod pracy oraz zapewnienia niedyskryminacji, przejrzystości, skuteczności, praworządności i rozliczalności działań, Strony lub państwa Pacyfiku, w zależności od przypadku:

a) zapewniają skuteczne, szybkie i niedyskryminacyjne procedury przewidujące prawo do odwołania się od działań i decyzji administracyjnych organów celnych mających wpływ na przywóz, wywóz i tranzyt towarów. Procedury odwoławcze są łatwo dostępne, również dla małych i średnich przedsiębiorstw, a wszelkie koszty z nimi związane nie powinny być wygórowane i powinny być współmierne do kosztów procedur odwoławczych;

b) zapewniają, że wdraża się odpowiednie środki, aby osiągnąć wysokie standardy etyczne służb celnych, zgodnie z właściwymi międzynarodowymi konwencjami i instrumentami w tej dziedzinie.

Artykuł 29

Cła a środowisko przedsiębiorców

Strona WE i państwa Pacyfiku postanawiają:

a) wspierać współpracę pomiędzy podmiotami gospodarczymi i właściwymi służbami administracyjnymi;

b) zapewnić, aby wszelkie przepisy, procedury oraz informacje o opłatach i należnościach były udostępniane publicznie, w miarę możliwości w formie elektronicznej, wraz z odpowiednimi wyjaśnieniami w stosownych przypadkach;

c) udostępniać publicznie właściwe komunikaty administracyjne, włącznie z wymaganiami organów i procedurami wjazdowymi, informacje o godzinach pracy i procedurach roboczych biur celnych w portach i na przejściach granicznych oraz na temat punktów kontaktowych udzielających informacji;

d) w razie potrzeby, o ile to możliwe, przeprowadzać odpowiednio wcześnie i systematycznie dialog z podmiotami gospodarczymi na temat projektów ustawodawczych, procedur celnych i kwestii handlowych. W tym celu każda ze Stron wprowadza odpowiednie mechanizmy regularnych konsultacji pomiędzy służbami administracyjnymi i podmiotami gospodarczymi, zapewniając, że;

e) nowe lub zmienione przepisy i procedury i ich wejście w życie są wdrażane tak, aby przedsiębiorstwa handlowe dysponowały odpowiednimi informacjami w celu właściwego dostosowania do przestrzegania tychże przepisów i procedur;

f) podejmować wysiłki, aby zagwarantować, że ich odpowiednie wymogi oraz procedury celne pozostają zgodne z potrzebami podmiotów handlowych i z najlepszymi praktykami oraz że nie ograniczają wymiany handlowej w stopniu większym, niż to jest konieczne.

Artykuł 30

Ustalanie wartości celnej

1. Strony uzgadniają, że będą stosować art. VII GATT 1994 oraz Porozumienie w sprawie stosowania art. VII GATT 1994 wobec handlu towarami objętymi częścią II niniejszej Umowy.

2. Niezależnie od ust. 1, państwa Pacyfiku, które nie są członkami WTO w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy, stosują zasady dotyczące ustalania wartości celnej zgodnie z art. VII GATT 1994 i Porozumieniem w sprawie stosowania art. VII GATT 1994 wobec handlu towarami objętymi częścią II niniejszej Umowy w ciągu 5 lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy.

Artykuł 31

Harmonizacja standardów celnych na poziomie regionalnym

1. Strony upowszechniają integrację regionalną w obszarze ceł i podejmują wysiłki w celu opracowania wspólnych przepisów, procedur i wymogów zgodnych z odpowiednimi normami międzynarodowymi.

2. Przeprowadza się regularne monitorowanie wykonywania postanowień niniejszego artykułu.

Artykuł 32

Klauzula przeglądowa

Strony zgadzają się dokonać przeglądu wykonywania postanowień niniejszego rozdziału nie później niż 3 lata po wejściu w życie niniejszej Umowy w celu określenia dalszych kroków.

ROZDZIAŁ 5

Bariery techniczne w handlu oraz środki sanitarne i fitosanitarne

Artykuł 33

Zakres i definicje

1. Postanowienia niniejszego rozdziału stosuje się do przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności (zwanych dalej środkami TBT), jak zdefiniowano w Porozumieniu WTO w sprawie barier technicznych w handlu (zwanym dalej Porozumieniem WTO TBT), oraz do środków sanitarnych i fitosanitarnych (zwanych dalej środkami SPS), jak zdefiniowano w Porozumieniu WTO w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych (zwanym dalej Porozumieniem WTO SPS), w takim zakresie, w jakim wpływają one na handel objęty częścią II niniejszej Umowy.

2. Dla celów niniejszego rozdziału obowiązują definicje zawarte w Porozumieniu TBT i w Porozumieniu SPS.

Artykuł 34

Cele

1. Strony uzgadniają współpracować w celu ułatwiania i zwiększania wzajemnego handlu towarami poprzez identyfikowanie i znoszenie przeszkód w handlu wynikających ze środków TBT i SPS oraz zapobieganie im.

2. Strony zgadzają się współpracować, aby wzmocnić regionalną integrację i współpracę handlową w obszarze Pacyfiku w dziedzinach dotyczących środków TBT i SPS.

3. Strony współpracują, aby ułatwiać zgodność ze środkami SPS stosowanymi wobec przywozu, dbając jednocześnie o zachowanie zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, zwierząt i roślin, zwłaszcza poprzez rozwijanie zdolności sektorów publicznego i prywatnego w państwach Pacyfiku oraz wspierając państwa Pacyfiku we wzmacnianiu ich ram prawnych oraz właściwych instytucji.

4. Strony współpracują w celu wzmocnienia integracji regionalnej i poprawy zdolności sektorów prywatnego i publicznego w zakresie przestrzegania środków TBT i SPS.

Artykuł 35

Produkty priorytetowe

Aby łatwiej osiągnąć cele niniejszego rozdziału Strony zgadzają się zdefiniować wykaz produktów priorytetowych podlegających wywozowi z państw Pacyfiku do WE oraz wykaz produktów priorytetowych będących przedmiotem handlu między państwami Pacyfiku. Wykazy te umieszcza się w załączniku odpowiednio III. A i III. B, które podlegają przeglądowi i mogą być zmienione w stosownych przypadkach decyzją Komitetu ds. Handlu.

Artykuł 36

Prawa i obowiązki

1. Strony zgadzają się stosować środki wskazane w porozumieniach SPS i TBT wobec handlu towarami objętymi częścią II niniejszej Umowy.

2. Niezależnie od ust. 1, środki SPS i TBT w państwach Pacyfiku nienależących do WTO w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy stosuje się zgodnie z wymogami porozumień SPS i TBT.

3. W perspektywie krótkoterminowej Strona WE weźmie w pełni pod uwagę ograniczone zdolności państw nienależących do WTO w zakresie stosowania postanowień niniejszego artykułu.

4. O ile to konieczne i możliwe, Strony zgadzają się, że postanowienia dotyczące specjalnego i zróżnicowanego traktowania w zakresie porozumień SPS i TBT WTO stosuje się w handlu pomiędzy Stronami niniejszej Umowy, włącznie z państwami Pacyfiku, które nie są członkami WTO.

Artykuł 37

Równoważność

1. Strony uznają znaczenie wprowadzenia w życie postanowień art. 4 Porozumienia SPS oraz umożliwienia państwom Pacyfiku uznawania równoważności ich środków SPS zaakceptowanych przez rozwinięte kraje dokonujące przywozu.

2. Strony potwierdzają decyzję w sprawie wdrożenia art. 4 Porozumieniu w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych z dnia 23 lipca 2004 r. wydaną przez Komitet WTO ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych. Strona WE zgadza się odpowiednio uwzględnić właściwie uzasadnione wnioski państwa lub państw Pacyfiku, aby zbadać równoważność ich środków SPS w kwestiach wywozu towarów mających szczególne znaczenie dla państw Pacyfiku.

Artykuł 38

Właściwe organy

1. Odpowiednie organy Stron odpowiedzialne za środki SPS są organami odpowiedzialnymi za wdrażanie środków, o których mowa w niniejszym rozdziale, w państwach Pacyfiku i po Stronie WE.

2. Zgodnie z niniejszą Umową Strony przekazują sobie informacje w sprawie odpowiednich organów odpowiedzialnych za środki SPS oraz w sprawie wszelkich zmian w tej kwestii.

Artykuł 39

Rozwiązywanie problemów dotyczących środków SPS i TBT

1. Strony dostarczają koniecznych informacji, aby ułatwiać dostęp do danych dotyczących środków TBT i SPS oraz ich wdrażania i egzekwowania oraz dotyczących dalszego rozwoju tych kwestii, a także aby unikać problemów, które mogą wyniknąć w stosunkach między Stroną WE i państwami Pacyfiku, lub aby rozwiązywać problemy, które się pojawiły.

2. W przypadku gdy środki TBT lub SPS stanowią barierę w handlu, Strony informują się o tym nawzajem oraz przeprowadzają konsultacje tak wcześnie, jak to możliwe, w celu wypracowania wspólnie uzgodnionego rozwiązania.

3. Niniejszy rozdział w żadnym stopniu nie uszczupla praw Stron wynikających z innych porozumień międzynarodowych, włącznie z prawami do uciekania się do dobrych usług lub do mechanizmów rozstrzygania sporów w innych organizacjach międzynarodowych lub uzgodnionych w jakimkolwiek innym porozumieniu międzynarodowym.

Artykuł 40

Przejrzystość i wymiana informacji

1. Aby ułatwiać dostęp do odpowiednich informacji dotyczących środków TBT i SPS, Strony potwierdzają swoje zobowiązania do wykonania postanowień dotyczących przejrzystości określonych w Porozumieniu SPS i w Porozumieniu TBT.

2. Strona WE zgadza się współpracować w ramach inicjatyw państw Pacyfiku, aby ustanowić mechanizm pozwalający na skuteczne notyfikowanie środków TBT i SPS na poziomie regionalnym.

3. Strony dokładają wszelkich starań, aby w stosownych przypadkach, korzystając z istniejących systemów, nawzajem się informować na wczesnym etapie wniosków w sprawie zmiany lub wprowadzenia środków TBT lub SPS, które mogą wpływać na handel między Stronami.

4. W kwestii środków TBT Strony zgadzają się zwłaszcza między innymi:

a) wzmacniać współpracę w celu ułatwienia dostępu do ich rynków poprzez zwiększanie wzajemnej wiedzy i zrozumienia ich odpowiednich systemów dotyczących przepisów technicznych, norm, metrologii, akredytacji i oceny zgodności;

b) wymieniać się informacjami, określać i wdrażać odpowiednie mechanizmy w przypadku poszczególnych problemów lub sektorów, takie jak np. ujednolicenie z normami międzynarodowymi oraz poleganie na deklaracji zgodności dostawcy;

c) rozwijać wspólne stanowiska i podejścia do technicznych praktyk regulacyjnych z uwzględnieniem kwestii takich jak przejrzystość, konsultacje, proporcjonalność, zastosowanie norm międzynarodowych, ocena zgodności i nadzór rynku.

Artykuł 41

Wykonanie

Strony uzgadniają, że w ramach niniejszego rozdziału Komitet ds. Handlu jest właściwy w sprawach:

a) monitorowania i przeglądu wykonania;

b) koordynacji i konsultacji w kwestiach dotyczących środków TBT i SPS;

c) określania i przeglądu priorytetowych sektorów i produktów oraz wynikających z tego priorytetowych obszarów współpracy; oraz

d) przedstawiania zaleceń dotyczących zmian w niniejszym rozdziale.

ROZDZIAŁ 6

Wyjątki

Artykuł 42

Ogólna klauzula wyjątkowa

Pod warunkiem, że środki takie nie są stosowane w sposób stanowiący arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację pomiędzy Stronami, w których panują podobne warunki, albo ukrytego ograniczenia dla handlu towarami, usługami lub dla zatrudnienia, żadne z postanowień niniejszej Umowy nie jest interpretowane jako przeszkoda utrudniająca przyjęcie i stosowanie przez Stronę WE lub państwa Pacyfiku środków:

a) niezbędnych dla ochrony bezpieczeństwa publicznego oraz moralności publicznej lub utrzymania porządku publicznego;

b) niezbędnych dla ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin;

c) niezbędnych dla zapewnienia przestrzegania ustaw i przepisów, które nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Umowy, łącznie z odnoszącymi się do:

(i) zapobiegania działaniom o charakterze nielegalnym i podstępnym lub postępowania ze skutkami niewykonania umów;

(ii) ochrony życia prywatnego osób w zakresie przetwarzania i rozpowszechniania danych osobowych oraz ochrony poufności ich osobistych akt i rachunków;

(iii) bezpieczeństwa;

(iv) egzekwowania prawa celnego; lub

(v) ochrony praw własności intelektualnej;

d) odnoszących się do przywozu lub wywozu złota lub srebra;

e) niezbędnych dla ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej;

f) odnoszących się do zachowania ograniczonych zasobów naturalnych, o ile środki te wprowadzane są w powiązaniu z ograniczeniami dotyczącymi krajowej produkcji lub konsumpcji towarów, krajowego świadczenia lub konsumpcji usług oraz inwestorów krajowych;

g) odnoszących się do produktów pracy więźniów; lub

h) niezgodnych z art. 23, pod warunkiem że zróżnicowane traktowanie ma na celu zapewnienie skutecznego lub sprawiedliwego opodatkowania lub poboru podatków bezpośrednich w odniesieniu do działalności gospodarczej, inwestorów lub dostawców usług Strony WE lub jednego z państw Pacyfiku.

Artykuł 43

Wyjątki ze względów bezpieczeństwa

1. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie jest interpretowane jako:

a) wymagające od Strony WE lub jedno z państw Pacyfiku dostarczenia informacji, których ujawnienie uważa się za sprzeczne z podstawowymi interesami bezpieczeństwa;

b) uniemożliwiające Stronie WE lub jednemu z państw Pacyfiku podjęcie jakiegokolwiek działania uznanego za niezbędne dla ochrony ich podstawowych interesów bezpieczeństwa:

(i) odnoszącego się do materiałów rozszczepialnych i materiałów do syntezy jądrowej lub materiałów służących do ich uzyskania;

(ii) odnoszącego się do działalności gospodarczej prowadzonej bezpośrednio lub pośrednio dla celów dostaw dla sił zbrojnych lub ich zaopatrzenia;

(iii) związanego z produkcją broni, amunicji i materiałów wojskowych lub handlem nimi;

(iv) odnoszącego się do zamówień rządowych niezbędnych dla bezpieczeństwa narodowego lub dla celów obronności kraju; lub

(v) podjętych w czasie wojny lub w obliczu innego zagrożenia w stosunkach międzynarodowych; lub

c) uniemożliwiające Stronie WE lub jednemu z państw Pacyfiku podjęcie jakiegokolwiek działania w celu wywiązania się z obowiązków, jakie na siebie przyjęło, aby zapewnić utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego.

2. Komitet ds. Handlu jest informowany, w możliwie najpełniejszym zakresie, o środkach stosowanych na mocy ust. 1 lit. b) i c) oraz o ich wygaśnięciu.

Artykuł 44

Opodatkowanie

1. Żadne z postanowień niniejszej Umowy lub innych uzgodnień przyjętych na mocy niniejszej Umowy nie jest interpretowane jako przeszkoda utrudniająca Stronie WE lub jednemu z państw Pacyfiku, w stosowaniu odpowiednich przepisów własnego ustawodawstwa podatkowego, zróżnicowane traktowanie podatników znajdujących się w odmiennej sytuacji, w szczególności pod względem ich miejsca zamieszkania lub miejsca, gdzie inwestują swój kapitał.

2. Żadne z postanowień niniejszej Umowy lub innych uzgodnień przyjętych na mocy niniejszej Umowy, nie jest interpretowane jako przeszkoda utrudniająca przyjęcie lub stosowanie przez Strony jakiegokolwiek środka mającego na celu zapobieganie unikaniu lub uchylaniu się od płacenia podatków wynikających z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowywania lub innych porozumień podatkowych, lub krajowego ustawodawstwa podatkowego.

3. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie ma wpływu na prawa i obowiązki Strony WE lub państw Pacyfiku wynikające z jakiejkolwiek konwencji podatkowej. W przypadku niezgodności pomiędzy taką konwencją a niniejszą Umową, pierwszeństwo w zakresie dotyczącym niezgodności mają postanowienia konwencji.

Artykuł 45

Trudności w zrównoważeniu bilansu płatniczego

1. W przypadku gdy jedno z państw Pacyfiku lub Strona WE napotykają poważne trudności w zakresie bilansu płatniczego i finansów zagranicznych, lub są zagrożone takimi trudnościami, a także gdy Strona lub jedno z państw Pacyfiku stwierdzi w szczególności, że:

a) zaobserwowano znaczący spadek rezerw walutowych lub zbliżające się zagrożenie poważnego spadku tych rezerw; lub w przypadku państwa Pacyfiku posiadającego niskie rezerwy walutowe, rezerwy tego państwa nie osiągają właściwego wzrostu;

b) wystąpiło znaczące pogorszenie sytuacji budżetowej w związku ze spadkiem dochodów budżetowych podchodzących z należności celnych; lub

c) miała miejsce katastrofa naturalna, która spowodowała, lub jest prawdopodobne, że spowoduje znaczący spadek dochodów budżetowych lub dochodów sektora prywatnego;

Strona ta lub państwo Pacyfiku może nałożyć lub podnieść stawki celne przez możliwie najkrótszy konieczny okres oraz w możliwie najmniejszym koniecznym zakresie, aby zatrzymać ten znaczący spadek rezerw lub mu zapobiec, aby umożliwić wzrost rezerw w rozsądnym stopniu lub aby zatrzymać znaczący spadek pozycji budżetowej, albo żeby mu zapobiec.

2. Państwa Pacyfiku i Strona WE dokładają wszelkich starań, by uniknąć stosowania środków ograniczających, o których mowa w ust. 1.

3. Strony lub państwa Pacyfiku stosujące ograniczenie zgodne z niniejszym artykułem mogą określić zakres takich ograniczeń w przywozie różnych produktów i klas produktów w taki sposób, aby dać pierwszeństwo przywozowi produktów, które mają zasadnicze znaczenie.

4. Wszelkie środki ograniczające przyjęte lub utrzymywane zgodnie z niniejszym artykułem są zgodne ze zobowiązaniami wobec WTO lub Międzynarodowego Funduszu Walutowego Strony lub państwa Pacyfiku wprowadzających lub utrzymujących środek ograniczający. Strona lub państwo Pacyfiku przyjmujące lub utrzymujące środek ograniczający podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu zapewnienia, że środek nie wpływa nieproporcjonalnie na przywóz pochodzący z drugiej Strony objęty niniejszą Umową.

5. Wszelkie środki ograniczające przyjęte lub utrzymywane zgodnie z niniejszym artykułem są niedyskryminujące, obowiązują przez ograniczony czas i nie wykraczają poza to, co jest konieczne do naprawienia sytuacji w zakresie bilansu płatniczego i finansów zagranicznych, oraz:

a) nie wpływają negatywnie na handlowe lub gospodarcze interesy jakiekolwiek innej Strony lub któregokolwiek państwa Pacyfiku;

b) nie uniemożliwiają w nieuzasadnionym stopniu przywozu wszelkiego rodzaju towarów w minimalnych ilościach handlowych, których wyłączenie zaszkodziłoby stałym kanałom handlowym; oraz

c) nie uniemożliwiają przywozu próbek handlowych lub zgodności z procedurami w zakresie patentów, znaków handlowych, praw autorskich lub innych podobnych procedur.

6. Każde państwo Pacyfiku lub Strona WE, która utrzymuje lub przyjęła środki ograniczające, bądź też zmiany do nich, niezwłocznie informuje o nich drugą Stronę lub państwo Pacyfiku, z których pochodzi przywóz podlegający ograniczeniom, i przedstawia, tak szybko jak to możliwe, harmonogram ich zniesienia.

7. Niezwłocznie przeprowadza się konsultacje między Stroną lub państwem Pacyfiku przyjmującym lub utrzymującym środki ograniczające i Stroną lub państwem Pacyfiku, z którego pochodzi przywóz objęty środkami. W trakcie tych konsultacji poddaje się ocenie sytuację bilansu płatniczego zainteresowanego państwa Pacyfiku lub Strony WE oraz ograniczenia wprowadzone lub utrzymywane zgodnie z niniejszym artykułem, mając na względzie, między innymi, takie czynniki jak:

a) istota i zakres trudności w zakresie bilansu płatniczego i finansów zagranicznych;

b) zewnętrzne warunki gospodarcze i handlowe;

c) dostępne alternatywne środki korygujące.

Konsultacje dotyczą zgodności wszelkich środków ograniczających z ust. 3 i 4. Wszystkie dane statystyczne oraz inne przedłożone przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, a odnoszące się do dewiz, rezerw monetarnych oraz bilansu płatniczego, zostaną uwzględnione, a wnioski zostaną oparte na ocenie Funduszu dotyczącej sytuacji bilansu płatniczego i finansów zagranicznych zainteresowanego państwa Pacyfiku lub Strony WE.

8. W przypadku uporczywego i szeroko zakrojonego stosowania ograniczeń zgodnych z niniejszym artykułem, co wskazuje na istnienie generalnej nierównowagi ograniczającej handel międzynarodowy, Strona WE oraz państwa Pacyfiku poddają przeglądowi Umowę, aby przeanalizować, czy mogą być podjęte inne środki, aby usunąć przyczyny tej nierównowagi.

Artykuł 46

Bezpieczeństwo żywnościowe

1. Strony uznają, że usunięcie barier w handlu między Stronami, przewidziane w niniejszej Umowie, może stanowić poważne wyzwanie dla producentów w sektorze rolnym i spożywczym na terytorium Strony lub państw Pacyfiku i zgadzają się zgadzają się na wzajemne konsultacje w tych kwestiach.

2. Jeśli przestrzeganie postanowień niniejszej Umowy prowadzi do problemów z dostępnością żywności lub innych produktów niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego Strony lub państwa Pacyfiku, a także jeżeli sytuacja ta powoduje lub może powodować poważne trudności dla tej Strony lub tego państwa Pacyfiku, dana Strona lub dane państwo Pacyfiku może podjąć odpowiednie środki zgodnie z procedurami ustanowionymi w art. 21 ust. 2 lit. c).

CZĘŚĆ III

UNIKANIE I ROZSTRZYGANIE SPORÓW

ROZDZIAŁ 1

Cel i zakres

Artykuł 47

Cel

Celem niniejszej części jest uniknięcie wszelkich sporów między Stroną WE i państwami Pacyfiku i ich rozstrzyganie z myślą o osiągnięciu wspólnie uzgodnionego rozwiązania.

Artykuł 48

Zakres stosowania

1. Postanowienia niniejszej części stosuje się wobec wszelkich sporów dotyczących interpretacji i stosowania niniejszej Umowy, z wyjątkiem przypadków, gdy w niniejszej Umowie wyraźnie postanowiono inaczej.

2. Niezależnie od ust. 1, procedura określona w art. 98 umowy z Kotonu ma zastosowanie w przypadku sporów dotyczących współpracy finansowej na rzecz rozwoju określonej w umowie z Kotonu.

ROZDZIAŁ 2

Konsultacje i mediacje

Artykuł 49

Konsultacje

1. Strony dokładają wszelkich starań, by rozwiązać wszelkie spory, o których mowa w art. 48, poprzez podejmowanie konsultacji prowadzonych w dobrej wierze w celu osiągnięcia uzgodnionych rozwiązań.

2. Strona wnioskuje o przeprowadzenie konsultacji na podstawie pisemnego wniosku przesłanego drugiej Stronie, którego kopia zostaje przesłana Komitetowi ds. Handlu, z określeniem przedmiotowego środka oraz postanowień Umowy, z którym w opinii Strony środek ten jest sprzeczny.

3. Konsultacje przeprowadza się w ciągu 40 dni od daty złożenia wniosku. Konsultacje uznaje się za zakończone w ciągu 60 dni od daty złożenia wniosku, chyba że obie Strony postanawiają je kontynuować. Wszystkie informacje ujawnione podczas konsultacji mają charakter poufny.

4. Konsultacje w nagłych przypadkach, w tym tych dotyczących towarów nietrwałych lub sezonowych, przeprowadza się w ciągu 15 dni od daty złożenia wniosku i uznaje się za zakończone w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku.

5. Jeśli w terminie określonym w niniejszym artykule konsultacje nie odbyły się, lub po ich zakończeniu nie osiągnięto porozumienia w sprawie wspólnie uzgodnionego rozwiązania, wówczas Strona wnosząca skargę może bezpośrednio wnioskować o powołanie organu arbitrażowego zgodnie z art. 51.

Artykuł 50

Mediacje

1. Jeśli w wyniku konsultacji nie osiągnięto wspólnego rozwiązania, wówczas Strony sporu mogą, za obopólną zgodą, odwołać się do mediatora. O ile Strony sporu nie postanowią inaczej, zakres objęty mediacjami ogranicza się do sprawy, której dotyczy wniosek o konsultacje.

2. O ile Strony sporu nie wyznaczą osoby mediatora w ciągu 10 dni od daty porozumienia w sprawie złożenia wniosku o mediację, współprzewodniczący sprawujący przewodnictwo Komitetu ds. Handlu lub osoba przez niego delegowana wyznacza mediatora w drodze losowania spośród grona osób figurujących na liście, o której mowa w art. 65, niebędących obywatelami żadnej ze Stron sporu. Wyboru dokonuje się w ciągu 20 dni od daty porozumienia w sprawie złożenia wniosku o mediację oraz w obecności przedstawiciela każdej ze Stron sporu. Mediator zwołuje spotkanie ze Stronami sporu najpóźniej w ciągu 30 dni od wyznaczenia. Mediator otrzymuje oświadczenia od stron nie później niż 15 dni przed spotkaniem i wydaje opinię nie później niż 45 dni od swego wyznaczenia.

3. Opinia mediatora może zawierać zalecenie dotyczące tego, jak rozstrzygnąć spór, zgodne z postanowieniami niniejszej Umowy. Opinia mediatora ma charakter niewiążący.

4. Strony sporu mogą porozumieć się w sprawie zmiany terminów określonych w ust. 2. Mediator może również podjąć decyzję o zmianie tych terminów na wniosek jednej ze Stron sporu lub z własnej inicjatywy, uwzględniając szczególne trudności, jakie napotyka dana Strona lub ze względu na złożony charakter sprawy.

5. Postępowanie obejmujące mediację, w szczególności wszystkie ujawnione informacje oraz stanowiska, jakie Strony sporu zajęły podczas postępowania, są poufne.

ROZDZIAŁ 3

Procedury rozstrzygania sporów

Sekcja I

Procedura arbitrażowa

Artykuł 51

Wszczęcie procedury arbitrażowej

1. W przypadku gdy Stronom sporu nie uda się rozstrzygnąć sporu w drodze konsultacji przewidzianych w art. 49 lub w drodze mediacji przewidzianej w art. 50, Strona skarżąca może złożyć wniosek o powołanie organu arbitrażowego.

2. Wniosek o powołanie organu arbitrażowego przedkłada się na piśmie Stronie, przeciwko której wysunięto zarzut, oraz Komitetowi ds. Handlu. Strona skarżąca lub państwo Pacyfiku, które wysuwa zarzut, określa w swoim wniosku przedmiotowe środki oraz wyjaśnia, w jaki sposób środki te naruszają postanowienia niniejszej Umowy.

Artykuł 52

Powołanie organu arbitrażowego

1. W skład organu arbitrażowego wchodzi trzech arbitrów.

2. W ciągu 10 dni od daty złożenia do Komitetu ds. Handlu wniosku o ustanowienie organu arbitrażowego, Strony sporu przeprowadzają konsultacje w celu osiągnięcia porozumienia co do składu organu arbitrażowego.

3. W przypadku gdy Strony sporu nie są w stanie porozumieć się w tej kwestii w terminie wyznaczonym w ust. 2, każda ze Stron może zwrócić się do współprzewodniczącego sprawującego przewodnictwo Komitetu ds. Handlu lub osoby przez niego wyznaczonej o wybór wszystkich trzech członków w drodze losowania spośród listy kandydatów ustanowionej na mocy art. 65 – jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę skarżącą, lub przez państwo Pacyfiku, które wysunęło zarzut, jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę lub państwo Pacyfiku, przeciwko którym wysunięto zarzut, i jednego spośród arbitrów wytypowanych przez Strony na stanowisko przewodniczącego. W przypadku gdy Strony porozumieją się co do jednego lub większej liczby członków organu arbitrażowego, pozostałych członków wyznacza się według wyżej opisanej procedury.

4. Przewodniczący Komitetu ds. Handlu lub osoba przez niego delegowana wyznacza arbitrów w ciągu pięciu dni od złożenia przez jedną ze Stron wniosku, o którym mowa w ust. 3, oraz w obecności przedstawiciela każdej ze Stron.

5. Za datę powołania organu arbitrażowego uznaje się dzień wyznaczenia trzech arbitrów.

Artykuł 53

Okresowe sprawozdanie organu arbitrażowego

Co do zasady organ arbitrażowy przekazuje Stronom sprawozdanie okresowe zawierające zarówno część opisową, jak i jego ustalenia i wnioski, nie później niż w ciągu 120 dni od daty jego powołania. Każda ze Stron sporu może na piśmie złożyć do organu arbitrażowego swoje komentarze dotyczące szczegółowych aspektów sprawozdania w ciągu 15 dni od jego notyfikacji.

Artykuł 54

Decyzja organu arbitrażowego

1. W ciągu 150 dni od daty powołania organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję Stronom sporu oraz Komitetowi ds. Handlu. Jeżeli organ uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, przewodniczący organu arbitrażowego zobowiązany jest powiadomić o tym na piśmie Strony sporu oraz Komitet ds. Handlu, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin zakończenia prac. W każdym przypadku decyzję należy notyfikować nie później niż 180 dni od daty powołania organu arbitrażowego.

2. W nagłych wypadkach, włączając w to przypadki związane z towarami nietrwałymi i sezonowymi, organ arbitrażowy czyni wszystko, co w jego mocy, aby wydać decyzję w ciągu 75 dni od daty jego powołania. W każdym przypadku decyzję należy notyfikować nie później niż w ciągu 90 dni od daty powołania organu. Jeśli organ arbitrażowy uzna daną sprawę za pilną, może wydać decyzję wstępną w ciągu 10 dni od daty powołania.

Sekcja II

Wykonanie decyzji

Artykuł 55

Wykonanie decyzji organu arbitrażowego

Każda ze Stron sporu lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku, podejmuje wszelkie środki niezbędne do wykonania decyzji organu arbitrażowego; Strony sporu dokładają wszelkich starań, aby ustalić między sobą rozsądnie krótki czas na wykonanie tej decyzji.

Artykuł 56

Rozsądnie krótki czas na wykonanie decyzji

1. Nie później niż 30 dni od daty przekazania Stronom sporu decyzji organu arbitrażowego, Strona skarżona powiadamia Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, ile czasu potrzebuje na wykonanie decyzji (rozsądnie krótki czas).

2. Jeżeli Strony sporu nie mogą się porozumieć co do rozsądnie krótkiego czasu, w którym należy wykonać decyzję organu arbitrażowego, Strona skarżąca składa w ciągu 20 dni od powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, pisemny wniosek do organu arbitrażowego w celu ustalenia długości rozsądnie krótkiego czasu. O złożeniu takiego wniosku należy powiadomić jednocześnie drugą Stronę sporu oraz Komitet ds. Handlu. W ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję Stronom sporu oraz Komitetowi ds. Handlu.

3. Ustalając długość rozsądnie krótkiego czasu, organ arbitrażowy bierze pod uwagę okres czasu niezbędny Stronie, przeciwko której wysunięto zarzut, lub w zależności od przypadku, właściwemu państwu Pacyfiku, do przyjęcia w zwykłych okolicznościach środków prawnych lub administracyjnych porównywalnych do tych, które Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, lub w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku, określiły jako niezbędne do wykonania decyzji. Organ arbitrażowy bierze również pod uwagę ograniczone zdolności, które mogą mieć wpływ na proces przyjmowania niezbędnych środków przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut.

4. Jeżeli organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 52. Termin przekazania decyzji wynosi 45 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2.

5. Rozsądnie krótki czas może zostać przedłużony za zgodą obu Stron sporu.

Artykuł 57

Przegląd środków podjętych w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego

1. Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, przed upływem rozsądnie krótkiego czasu powiadamia drugą Stronę oraz Komitet ds. Handlu o wszelkich środkach, jakie podjęła w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego.

2. W przypadku braku porozumienia między Stronami sporu co do zgodności środka zgłoszonego na podstawie ust. 1 z postanowieniami niniejszej Umowy, Strona skarżąca może wystąpić z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego o wydanie decyzji w tej sprawie. Wniosek taki określa szczególne środki przedmiotowe oraz wyjaśnia, w jaki sposób środki te naruszają postanowienia niniejszej Umowy. Organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 90 dni od daty złożenia takiego wniosku. W nagłych wypadkach, w tym w przypadkach związanych z towarami nietrwałymi i sezonowymi, organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku.

3. Jeżeli organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 52. Termin przekazania decyzji wynosi 105 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2.

Artykuł 58

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niewykonania decyzji

1. Jeżeli przed upływem rozsądnie krótkiego czasu zainteresowana Strona lub zainteresowane państwo Pacyfiku nie powiadomi o podjęciu środków służących wykonaniu decyzji organu arbitrażowego lub jeżeli organ arbitrażowy uzna, że środek zgłoszony na podstawie art. 57 ust. 1 jest sprzeczny ze zobowiązaniem nałożonym na tę Stronę na mocy postanowień niniejszej Umowy, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku, na wniosek Strony skarżącej lub państwa Pacyfiku, jest zobowiązane do przedstawienia propozycji rekompensaty. Rekompensata taka może składać się częściowo lub całkowicie z rekompensaty finansowej, choć żadne z postanowień niniejszej Umowy nie zobowiązuje Strony, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, właściwego państwa Pacyfiku, do zaoferowania takiej rekompensaty finansowej.

2. Jeżeli w ciągu 30 dni od upłynięcia rozsądnie krótkiego okresu czasu lub od wydania decyzji organu arbitrażowego na mocy art. 57 stwierdzającej, że dany środek jest sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy, Strony nie dojdą do porozumienia co do rodzaju rekompensaty, Strona skarżąca lub państwo Pacyfiku wysuwające zarzut otrzymuje prawo, po wcześniejszym powiadomieniu drugiej Strony, do przyjęcia odpowiednich środków. Środki takie mogą zostać przyjęte przez Stronę skarżącą, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku.

3. Przyjmując odpowiednie środki, Strona skarżąca, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku, wybiera środki proporcjonalne do naruszenia, które w najmniejszym stopniu wpływają na realizację celów niniejszej Umowy, oraz bierze pod uwagę ich wpływ na gospodarkę lub rozwój Strony lub poszczególnych państw Pacyfiku, przeciwko którym wysunięto zarzut.

4. Strona WE zachowuje stosowny umiar w żądaniu rekompensaty lub przyjmowaniu odpowiednich środków zgodnie z ust. 1 lub 2, szczególnie jeżeli niewykonanie postanowień Umowy wynika z ograniczonych zdolności.

5. Rekompensata lub przyjęcie odpowiednich środków ma charakter tymczasowy i stosuje się je jedynie do czasu wycofania środka uznanego za sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy lub do czasu zmiany takiego środka w sposób zapewniający jego zgodność z tymi postanowieniami, lub też do czasu rozstrzygnięcia sporu przez Strony.

Artykuł 59

Ocena środków podjętych w celu wykonania decyzji po przyjęciu odpowiednich środków

1. Strona lub państwo Pacyfiku, przeciwko którym wysunięto zarzut, powiadamia drugą Stronę lub państwo Pacyfiku oraz Komitet ds. Handlu o środkach podjętych w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego oraz o wniosku o zakończenie stosowania przez Stronę skarżącą lub państwo Pacyfiku wysuwające zarzut odpowiednich środków.

2. Jeżeli w ciągu 30 dni od daty takiego powiadomienia Strony nie osiągną porozumienia w kwestii zgodności zgłoszonego środka z postanowieniami niniejszej Umowy, Strona skarżąca lub państwo Pacyfiku wysuwające zarzut może zwrócić się do organu arbitrażowego z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku należy powiadomić drugą Stronę sporu lub drugie państwo Pacyfiku oraz Komitet ds. Handlu. W ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję Stronom sporu oraz Komitetowi ds. Handlu. Uznawszy, że środek podjęty w celu wykonania decyzji jest sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy, organ arbitrażowy ustala, czy Strona skarżąca lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo Pacyfiku może nadal stosować odpowiednie środki. Jeśli organ arbitrażowy uzna, że środki podjęte w celu wykonania decyzji są zgodne z postanowieniami niniejszej Umowy, stosowanie odpowiednich środków należy przerwać.

3. Jeżeli organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 52. Termin przekazania decyzji wynosi 60 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2.

Sekcja III

Przepisy wspólne

Artykuł 60

Wspólnie uzgodnione rozwiązanie

Strony sporu mogą w dowolnym momencie wspólnie uzgodnić rozwiązanie sporu podlegającego rozdziałowi III. W takim przypadku notyfikują one o takim rozwiązaniu Komitet ds. Handlu. Po przejęciu wspólnie uzgodnionego rozwiązania procedurę należy przerwać.

Artykuł 61

Regulamin wewnętrzny oraz kodeks postępowania

1. Strony przyjmują regulamin wewnętrzny oraz kodeks postępowania, które regulują procedury rozstrzygania sporów w ramach części III niniejszej Umowy.

2. Strony mogą zdecydować o zmianie regulaminu wewnętrznego oraz kodeksu postępowania.

3. Posiedzenia organu arbitrażowego są otwarte dla publiczności zgodnie z regulaminem, chyba że organ arbitrażowy na własny wniosek lub na wniosek Stron sporu postanowi inaczej.

Artykuł 62

Informacje i porady techniczne

Organ arbitrażowy na wniosek jednej ze Stron sporu lub z własnej inicjatywy może z dowolnego źródła, w tym również od Stron zaangażowanych w spór, uzyskać informacje, jakie uzna za stosowne dla postępowania organu arbitrażowego. Organ arbitrażowy ma także prawo w razie potrzeby zwrócić się o opinię do specjalistów. Zainteresowane strony mogą składać organowi arbitrażowemu raporty amicus curiae zgodnie z regulaminem. Wszelkie uzyskane w ten sposób informacje należy ujawnić obu Stronom sporu, dając im możliwość zgłoszenia swoich uwag.

Artykuł 63

Języki oświadczeń

1. Wszelkie oświadczenia Stron sporu w formie pisemnej i ustnej składane są w dowolnym języku urzędowym Stron.

2. Strony dokładają wszelkich starań, by ustalić wspólny język roboczy, który będzie stosowany podczas szczególnych postępowań podlegających niniejszej części. Jeżeli Strony nie są w stanie porozumieć się w kwestii wspólnego języka roboczego, każda ze Stron lub każde państwo Pacyfiku organizuje i ponosi koszty tłumaczenia pisemnych oświadczeń oraz tłumaczenia ustnego podczas posiedzeń na język, który wybrała Strona lub państwo Pacyfiku, przeciwko którym wysunięto zarzut, o ile jest to urzędowy język tej Strony lub tego państwa Pacyfiku (⁴).

Artykuł 64

Decyzje organu arbitrażowego

1. Organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby decyzje podejmowane były w drodze konsensu. Jednak w przypadku, gdy decyzja nie może być podjęta w drodze konsensu, sprawa będąca przedmiotem decyzji rozstrzygana jest większością głosów.

2. W decyzji podaje się fakty ustalone w sprawie, odniesienie do odpowiednich postanowień niniejszej Umowy oraz uzasadnienie ustaleń i wniosków. Komitet ds. Handlu podaje decyzje organu arbitrażowego do wiadomości publicznej, chyba że postanowi inaczej.

ROZDZIAŁ 4

Postanowienia ogólne

Artykuł 65

Lista arbitrów

1. Komitet ds. Handlu nie później niż w ciągu trzech miesięcy od tymczasowego stosowania niniejszej Umowy utworzy listę 15 osób chcących i mogących pełnić rolę arbitra. Każda ze Stron wybiera pięć osób mogących pełnić rolę arbitra. Strony ustalają także wspólnie listę pięciu osób mających pełnić rolę przewodniczącego organu arbitrażowego, niebędących obywatelami żadnej ze Stron. Komitet ds. Handlu gwarantuje, że na liście tej zawsze znajduję się odpowiednia liczba osób.

2. Arbitrzy posiadają specjalistyczną wiedzę lub doświadczenie w dziedzinie prawa i handlu międzynarodowego. Powinny to być osoby niezależne, działające w imieniu własnym, niedziałające na polecenie żadnego rządu czy organizacji; oraz niepowiązane z rządem żadnej ze Stron, a ich postępowanie powinno być zgodne z kodeksem postępowania, znajdującym się w załączniku do regulaminu.

Artykuł 66

Odniesienie do zobowiązań WTO

1. Organy arbitrażowe ustanowione zgodnie z niniejszą Umową nie orzekają w sporach dotyczących praw i obowiązków Stron lub, w zależności od przypadku, któregokolwiek z państw Pacyfiku, wynikających z Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (WTO).

2. Odwołanie do postanowień niniejszej Umowy dotyczących rozstrzygania sporów pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych działań w ramach WTO, w tym również działań z zakresu rozstrzygania sporów. Jeżeli jednak jedna ze Stron lub, w zależności od przypadku, jedno z państw Pacyfiku w odniesieniu do konkretnego środka wszczęło postępowanie o rozstrzygnięcie sporu, czy to na mocy art. 51 ust. 1 niniejszej Umowy, czy to na mocy porozumienia WTO, do czasu zakończenia tego postępowania nie może ono wszcząć postępowania rozstrzygania sporu w odniesieniu do tego samego środka na innym forum. Na potrzeby niniejszego ustępu postępowanie rozstrzygania sporu na mocy porozumienia WTO uznaje się za rozpoczęte z chwilą wniesienia przez jedną ze Stron lub, w zależności od przypadku, przez jedno z państw Pacyfiku wniosku o ustanowienie organu arbitrażowego na mocy art. 6 Uzgodnienia w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów WTO.

3. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wyklucza możliwości wprowadzenia zawieszenia zobowiązań przez jedną ze Stron lub jedno z państw Pacyfiku, jeżeli zezwala na to Organ Rozstrzygania Sporów WTO. Żadne z postanowień porozumienia WTO nie wyklucza możliwości zawieszania przez Strony korzyści płynących z niniejszej Umowy.

Artykuł 67

Terminy

1. Wszystkie terminy określone w niniejszej części, łącznie z terminami dotyczącymi przekazywania decyzji przez organ arbitrażowy, liczy się w dniach kalendarzowych od dnia następującego po wykonaniu czynności lub wystąpieniu faktu, do którego się odnoszą.

2. Każdy termin, o którym mowa w niniejszej części, można przedłużyć za obopólnym porozumieniem Stron sporu.

CZĘŚĆ IV

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE

Artykuł 68

Komitet ds. Handlu

1. Niniejszym ustanawia się Komitet ds. Handlu składający się z przedstawicieli Stron.

2. Komitet ds. Handlu ustanawia swój regulamin wewnętrzny. Komitetowi współprzewodniczy przedstawiciel Strony WE oraz przedstawiciel państw Pacyfiku. Obaj współprzewodniczący na przemian sprawują przewodnictwo na spotkaniach. Każdą z osób, która przewodniczy spotkaniu, uznaje się za „współprzewodniczącego sprawującego przewodnictwo” do celów określonych w niniejszej Umowie do czasu rozpoczęcia następnego spotkania, kiedy to funkcję współprzewodniczącego sprawującego przewodnictwo przejmuje druga Strona.

3. Komitet ds. Handlu zajmuje się wszystkimi kwestiami niezbędnymi do wykonania niniejszej Umowy.

4. Wykonując swoje funkcje, Komitet ds. Handlu może:

a) ustanawiać i nadzorować wszelkiego rodzaju komitety lub organy specjalne niezbędne do wykonania niniejszej Umowy;

b) zbierać się w dowolnym terminie uzgodnionym przez Strony;

c) rozważać wszelkie kwestie w ramach niniejszej Umowy i podejmować właściwe działania celem wypełnienia swoich funkcji; oraz

d) podejmować decyzje oraz przedstawiać zalecenia w przypadkach określonych w niniejszej Umowie.

5. Komitet deleguje uprawnienia w zakresie podejmowania szczególnych decyzji wykonawczych komitetom specjalnym, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami niniejszej Umowy, zwłaszcza Komitetowi Specjalnemu ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia.

CZĘŚĆ V

PRZEPISY OGÓLNE I KOŃCOWE

Artykuł 69

Zasady kontynuowania negocjacji

1. Strona WE oraz państwa Pacyfiku objęte niniejszą Umową zobowiązują się do kontynuacji i pozytywnego zakończenia toczących się obecnie negocjacji w celu zawarcia kompleksowej umowy o partnerstwie gospodarczym (UPG) zgodnie z Umową z Kotonu oraz z wcześniejszymi deklaracjami i konkluzjami ministrów, obejmującej wszystkie komponenty i wszystkie zainteresowane państwa regionu Pacyfiku. Strony potwierdzają swoje zobowiązanie dotyczące zakończenia tych negocjacji do dnia 31 grudnia 2008 r.

2. Strony uznają współpracę w sprawach rozwoju za kluczowy element kompleksowej UPG oraz za zasadniczą przesłankę dla osiągnięcia jej celów. Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do wspierania celu, jakim jest, aby współpraca na rzecz rozwoju w zakresie regionalnej współpracy i integracji gospodarczej, przewidziana w umowie z Kotonu, była realizowana tak, aby zmaksymalizować oczekiwane korzyści płynące z kompleksowej UPG.

3. Strony zaznaczają, że niniejsza Umowa przejściowa o partnerstwie nie przesądza o stanowisku, jakie region ten będzie reprezentował w kwestii współpracy na rzecz rozwoju w czasie negocjacji kompleksowej UPG. Strony zgadzają się, że postanowienia dotyczące współpracy na rzecz rozwoju zostaną sfinalizowane w szerszym kontekście obejmującym państwa Pacyfiku wchodzące w skład AKP tak szybko, jak to będzie możliwe. Strony zgadzają się w międzyczasie blisko współpracować na poziomie krajowym w ramach istniejących struktur określonych w umowie z Kotonu, aby ułatwić wykonanie niniejszej Umowy, wykorzystać płynące z niej korzyści oraz zmaksymalizować synergię pomiędzy współpracą na rzecz rozwoju i celami niniejszej Umowy.

4. Pełna umowa o partnerstwie gospodarczym po wejściu w życie zastąpi niniejszą umowę, która w związku z tym wygaśnie.

Artykuł 70

Definicje oraz wypełnienie zobowiązań

1. Do celów niniejszej Umowy „Umawiającymi się Stronami” są Papua-Nowa Gwinea oraz Republika Wysp Fidżi określane jako „państwa Pacyfiku”, z jednej strony, oraz Wspólnota Europejska, określana jako „Strona WE” z drugiej Strony.

2. Do celów niniejszej Umowy:

a) określenie „Strony” odnosi się do państw Pacyfiku wymienionych w ust. 1 działających wspólnie i do Strony WE. Określenie „Strona” odnosi się do państw Pacyfiku wymienionych w ust. 1 działających wspólnie lub do Strony WE, w zależności od przypadku;

b) określenie „państwa Pacyfiku” odnosi się do państw Pacyfiku wymienionych w ust. 1 działających indywidualnie.

3. Do celów niniejszej Umowy, tam gdzie to ma zastosowanie, „małe kraje wyspiarskie” oznacza Kiribati, Nauru, Niue, Palau, Republikę Wysp Marshalla, Tuvalu oraz Wyspy Cooka.

4. Do celów niniejszej Umowy „kraj najsłabiej rozwinięty” oznacza państwo Pacyfiku uznane przez Narody Zjednoczone za jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy.

5. Państwa Pacyfiku oraz Strona WE przyjmują wszelkie ogólne lub szczególne środki niezbędne do wypełnienia zobowiązań ciążących na nich na mocy niniejszej Umowy i zapewniają ich zgodność z celami ustanowionymi w niniejszej Umowie.

Artykuł 71

Koordynatorzy i wymiana informacji

1. Aby ułatwić komunikację oraz zagwarantować skuteczne wykonanie niniejszej Umowy, Strony wyznaczają koordynatora w rozsądnym czasie po rozpoczęciu tymczasowego stosowania niniejszej Umowy. Wyznaczanie koordynatorów odbywa się bez uszczerbku dla wyznaczania w konkretnych przypadkach właściwych organów w ramach poszczególnych tytułów lub rozdziałów niniejszej Umowy.

2. Na wniosek Stron koordynatorzy wskazują biuro lub urzędnika odpowiedzialnego za wszelkie kwestie dotyczące wykonania niniejszej Umowy i udzielającego koniecznego wsparcia, aby ułatwić komunikację z wnioskującą Stroną.

3. Na wniosek dowolnej ze Stron, i w miarę możliwości prawnych, Strona poprzez swoich koordynatorów udziela informacji i odpowiada niezwłocznie na wszelkie pytania związane z istniejącym lub zaproponowanym środkiem, który może wpłynąć na handel pomiędzy Stronami.

4. Strona WE oraz państwa Pacyfiku gwarantują, że ich przepisy ustawodawcze, wykonawcze, procedury oraz decyzje administracyjne mające zastosowanie ogólne i dotyczące wszelkich kwestii handlowych objętych niniejszą Umową są niezwłocznie publikowane lub udostępniane publicznie, włącznie z publikowaniem na oficjalnych, dostępnych publicznie i bezpłatnie witrynach internetowych Strony WE lub właściwego państwa Pacyfiku. O środkach takich informuje się również drugą Stronę.

5. Nie naruszając szczegółowych postanowień niniejszej Umowy dotyczących przejrzystości, informacje, o których mowa w ust. 4, uznaje się za przedstawione drugiej Stronie, w przypadku gdy zostały one udostępnione w drodze odpowiedniej notyfikacji WTO oraz koordynatorowi państw Pacyfiku.

Artykuł 72

Preferencja regionalna

1. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie zobowiązuje Strony WE lub któregokolwiek państwa Pacyfiku do rozszerzenia na drugą Stronę niniejszej Umowy korzystniejszego traktowania stosowanego przez Stronę WE lub państwo Pacyfiku jako element ich uczestnictwa w procesach integracji regionalnej.

2. Wszelkie korzystniejsze traktowanie lub inne korzyści, które mogą być przyznane w ramach niniejszej Umowy przez państwo Pacyfiku lub Stronę WE, przyznaje się również wszystkim pozostałym państwom Pacyfiku, które są Stroną niniejszej Umowy.

Artykuł 73

Związki z umową z Kotonu

1. Z wyjątkiem postanowień dotyczących współpracy na rzecz rozwoju zawartych w tytule II części 3 umowy z Kotonu, w przypadku wszelkich niezgodności pomiędzy postanowieniami niniejszej Umowy a postanowieniami tytułu II części 3 umowy z Kotonu, charakter nadrzędny mają postanowienia niniejszej Umowy.

2. Żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie uznaje się za uniemożliwiające stosowanie jakichkolwiek postanowień Umowy z Kotonu poza tytułem II części 3 oraz zgodnie z procedurami określonymi przez powyższą Umowę.

Artykuł 74

Związki z Porozumieniem WTO

Strona WE oraz państwa Pacyfiku zgadzają się, że żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wymaga od Strony WE lub państw Pacyfiku, w stosownych przypadkach, działania w sposób niezgodny z ich zobowiązaniami wobec WTO.

Artykuł 75

Związki z innymi porozumieniami międzynarodowymi

Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie uznaje się za zwalniające którąkolwiek ze Stron z jej obowiązujących zobowiązań lub uchylające prawa Strony wynikające z jakiegokolwiek obowiązującego porozumienia międzynarodowego, chyba że wyraźnie zapisano odmienne postanowienia.

Artykuł 76

Wejście w życie i okres obowiązywania

1. Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po dokonaniu przez Umawiające się Strony wzajemnej notyfikacji na piśmie o zakończeniu niezbędnych do tego odpowiednich procedur wewnętrznych.

2. Do czasu wejścia w życie niniejszej Umowy Strona WE i państwa Pacyfiku zgadzają się tymczasowo stosować niniejszą Umowę. Stosowanie takie może mieć miejsce w oparciu o stosowanie tymczasowe zgodnie z prawem Strony WE i państw Pacyfiku lub poprzez ratyfikację Umowy. Umowę stosuje się tymczasowo po upływie 10 dni od dokonania przez Umawiające się Strony wzajemnej notyfikacji na piśmie o zakończeniu niezbędnych do tego odpowiednich procedur wewnętrznych.

3. W przypadku przystąpienia do niniejszej Umowy jednego z państw Pacyfiku niniejszą Umowę stosuje się tymczasowo, na takich samych zasadach jak opisane w ust. 2, o ile Strona WE oraz przedmiotowe państwo Pacyfiku powiadomiły o tym fakcie zgodnie z ust. 2.

4. Niezależnie od ust. 2, Strona WE oraz państwa Pacyfiku mogą podjąć kroki w celu stosowania Umowy, przed tymczasowym jej stosowaniem, w zakresie, w jakim jest to wykonalne.

5. Każda ze Stron może powiadomić drugą Stronę na piśmie o chęci wypowiedzenia niniejszej Umowy.

6. Wypowiedzenie nabiera mocy dwanaście miesięcy po powiadomieniu drugiej Strony.

Artykuł 77

Terytorialny zakres stosowania

Niniejszą Umowę stosuje się, z jednej strony, do terytoriów, do których ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską i na warunkach określonych w tym Traktacie oraz, z drugiej strony, do terytorium państw Pacyfiku. Odniesienia do „terytorium” zawarte w niniejszej Umowie należy rozumieć w taki sposób.

Artykuł 78

Klauzula przeglądowa

W stosownych przypadkach Komitet ds. Handlu może poddać przeglądowi niniejszą Umowę, jej wykonanie, stosowanie oraz skuteczność oraz może przedstawić Stronom odpowiednie zalecenia w celu jej zmiany.

Artykuł 79

Najbardziej oddalone regiony Wspólnoty Europejskiej

Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie uniemożliwia Stronie WE stosowania istniejących środków związanych z sytuacją gospodarczą i społeczną najbardziej oddalonych regionów zgodnie z art. 299 ust. 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską.

Artykuł 80

Przystąpienie Wysp Pacyfiku

1. Niniejsza Umowa pozostaje otwarta na przystąpienie wszystkich państw należących do Wysp Pacyfiku będących stroną Umowy z Kotonu oraz Wysp Pacyfiku, które charakteryzują się sytuacją gospodarczą i społeczną podobną do tych państw, które są stronami Umowy z Kotonu w oparciu o przekazaną zgodnie z art. XXIV GATT 1994 ofertę zgodności dostępu do rynku. Wszelkie wnioski o przystąpienie przedstawia się Stronom niniejszej Umowy, które podejmują decyzję.

2. W przypadku udzielenia zgody dana wyspa Pacyfiku przystępuje do niniejszej Umowy, składając akt przystąpienia, który następnie jest przekazywany Umawiającym się Stronom.

Artykuł 81

Teksty autentyczne

Niniejszą Umowę sporządzono w dwóch egzemplarzach w językach angielskim, bułgarskim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim, przy czym każdy z tych tekstów jest tak samo autentyczny.

Artykuł 82

Załączniki

Załączniki do niniejszej umowy stanowią jej integralną część.

ZAŁĄCZNIK I

CŁA NA PRODUKTY POCHODZĄCE Z PAŃSTW PACYFIKU

1. Bez uszczerbku dla ust. 2, 4, 5, 6 i 7 całkowicie znosi się cła Strony WE (zwane dalej „cłami WE”) na wszystkie produkty z działów 1–97 Zharmonizowanego Systemu, z wyjątkiem działu 93, pochodzące z państwa Pacyfiku. W odniesieniu do produktów objętych działem 93 Strona WE nadal stosuje stawkę celną obowiązującą względem krajów objętych klauzulą najwyższego uprzywilejowania (KNU). Do celów informacyjnych w dodatku do niniejszego załącznika umieszczono tabelę ceł WE stosowaną do produktów pochodzących z państw Pacyfiku.

2. Od dnia 1 stycznia 2010 r. znosi się cła WE na pochodzące z państw Pacyfiku produkty objęte pozycją taryfową 1006 (ryż), z wyjątkiem ceł WE na produkty z podpozycji 1006 10 10, które znosi z chwilą wejścia w życie niniejszej Umowy.

3. Strona WE i państwa Pacyfiku uzgadniają, iż postanowienia protokołu 3 umowy z Kotonu (zwanego dalej „protokołem w sprawie cukru”) stosuje się do dnia 30 września 2009 r. oraz że po tym dniu protokół w sprawie cukru nie będzie już między nimi obowiązywał. Do celów art. 4 ust. 1 protokołu w sprawie cukru okres dostaw 2008/9 będzie trwał od 1 lipca 2008 r. do 30 września 2009 r. Cenę gwarantowaną w okresie od 1 lipca do 30 września 2009 r. ustala się w wyniku negocjacji przewidzianych w art. 5 ust. 4.

4. Od dnia 1 października 2009 r. znosi się cła WE na pochodzące z państw Pacyfiku produkty objęte pozycją taryfową 1701 (cukier). Do czasu całkowitego zniesienia ceł WE i niezależnie od przyznania kontyngentów taryfowych o zerowej stawce celnej, określonych w protokole w sprawie cukru, otwiera się kontyngent taryfowy w wysokości 30 000 ton o zerowej stawce celnej na rok gospodarczy (¹) 2008/2009 dla produktów objętych podpozycją 1701, w ekwiwalencie białego cukru, pochodzących z państw Pacyfiku należących do AKP. Nie przyznaje się pozwolenia na przywóz w odniesieniu do produktów przewidzianych do przywozu w ramach tego dodatkowego kontyngentu taryfowego, chyba że importer podejmie się zakupu takich produktów po cenie nie niższej niż ceny gwarantowane ustalone dla cukru przywożonego do WE zgodnie z protokołem w sprawie cukru.

5. a) Strona WE może, w okresie od 1 października 2009 r. do 30 września 2015 r. nałożyć cło stosowane w stosunku do krajów objętych klauzulą najwyższego uprzywilejowania na pochodzące z państw Pacyfiku produkty objęte pozycją taryfową 1701 (cukier) przywożone w ilościach przekraczających następujące poziomy wyrażone w ekwiwalencie białego cukru, które mogą prowadzić do zakłóceń na rynku cukru w WE:

(i) 3,5 mln ton w roku gospodarczym takich produktów pochodzących z państw wchodzących w skład grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (państwa AKP), sygnatariuszy umowy z Kotonu, oraz

(ii) 1,38 mln ton w roku gospodarczym 2009/2010 takich produktów pochodzących z państw AKP, które nie są uznawane przez Organizację Narodów Zjednoczonych za kraje najsłabiej rozwinięte. Wielkość 1,38 mln ton zostanie zwiększona do 1,45 mln ton w roku gospodarczym 2010/2011, i do 1,6 mln ton w czterech kolejnych latach gospodarczych.

b) Przywóz produktów objętych pozycją taryfową 1701 pochodzących z jakiegokolwiek państwa Pacyfiku należącego do AKP, które jest uznawane przez Organizację Narodów Zjednoczonych za jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych, nie podlega postanowieniom ust. 5 lit a). Przywóz taki podlega jednak postanowieniom art. 21 (²).

c) Nałożenie cła stosowanego w stosunku do krajów objętych klauzulą najwyższego uprzywilejowania ustaje z końcem roku gospodarczego, w którym zostało wprowadzone.

d) Komitet ds. Handlu jest niezwłocznie powiadamiany o wszelkich środkach ochronnych zastosowanych zgodnie z niniejszym ustępem, które są przedmiotem okresowych konsultacji w ramach tego organu.

6. Od dnia 1 października 2015 r. do celów stosowania postanowień art. 21 uznaje się, iż zakłócenia na rynkach produktów objętych pozycją taryfową 1701 mają miejsce w sytuacji, gdy cena rynkowa białego cukru we Wspólnocie Europejskiej przez dwa kolejne miesiące spada poniżej poziomu 80 procent średniej ceny rynkowej białego cukru we Wspólnocie Europejskiej w poprzednim roku gospodarczym.

7. Od 1 stycznia 2008 r. do 30 września 2015 r. produkty objęte pozycjami taryfowymi 1704 90 99, 1806 10 30, 1806 10 90, 2106 90 59 i 2106 90 98 podlegają specjalnemu mechanizmowi nadzoru w celu zapewnienia, że uzgodnienia przewidziane w ust. 4 i 5 nie są obchodzone. W przypadku gdyby w okresie 12 kolejnych miesięcy nastąpił łączny wzrost wielkości przywozu takich produktów pochodzących z państw Pacyfiku o ponad 20 procent w porównaniu ze średnią roczną wielkością przywozu w trzech poprzednich okresach dwunastomiesięcznych, WE analizuje strukturę handlu, zasadność gospodarczą przywozu i zawartość cukru w przywożonych towarach, oraz, jeżeli stwierdzi, że taki przywóz jest wykorzystywany do obejścia uzgodnień przewidzianych w ust. 4 i 5, może zawiesić traktowanie preferencyjne i wprowadzić specyficzne stawki KNU mające zastosowanie do przywozu zgodnie ze Wspólną Taryfą Celną Wspólnoty Europejskiej dla produktów objętych pozycjami taryfowymi 1704 90 99, 1806 10 30, 1806 10 90, 2106 90 59 i 2106 90 98 pochodzących z państw Pacyfiku. Postanowienia ust. 5 lit. b), c) i d) stosuje się odpowiednio do działań podjętych na podstawie niniejszego ustępu.

8. W okresie od 1 października 2009 r. do 30 września 2012 r. w odniesieniu do produktów objętych kodem CN 1701 nie przyznaje się preferencyjnego pozwolenia na przywóz, chyba że importer podejmie się zakupu takich produktów po cenie nie niższej niż 90 procent ceny referencyjnej ustalonej przez Stronę WE dla danego roku gospodarczego.

9. Ust. 1 nie ma zastosowania do produktów objętych pozycją taryfową 0803 00 19 pochodzących z państw Pacyfiku należących do AKP oraz dopuszczonych do swobodnego obrotu w najbardziej oddalonych regionach WE. Ust. 1, 3, 4 i 5 nie mają zastosowania do produktów objętych pozycją taryfową 1701 pochodzących z państw Pacyfiku oraz dopuszczonych do swobodnego obrotu we francuskich departamentów zamorskich. Postanowienia te stosuje się przez okres dziesięciu lat. Okres ten zostaje przedłużony na okres kolejnych dziesięciu lat, chyba że Strony postanowią inaczej.

(¹) Do celów ust. 4, 5, 6 i 7 „rok gospodarczy” oznacza okres od dnia 1 października do 30 września.

(²) W tym celu i w drodze odstępstwa od art. 21 dane państwo Pacyfiku uznawane przez Organizację Narodów Zjednoczonych za jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych może podlegać środkom ochronnym.

ZAŁĄCZNIK II

CŁA NA PRODUKTY POCHODZĄCE Z WE

CŁA PRZYWOZOWE NA TOWARY POCHODZĄCE Z REPUBLIKI WYSP FIDŻI

Streszczenie oferty dostępu do rynku towarów

HARMONOGRAM LIBERALIZACJI TARYF REPUBLIKI WYSP FIDŻI

CŁA NA PRZYWÓZ TOWARÓW DO PAPUI-NOWEJ GWINEI

ZAŁĄCZNIK III A

BARIERY TECHNICZNE W HANDLU ORAZ ŚRODKI SANITARNE I FITOSANITARNE

Produkty priorytetowe w wywozie z państw pacyfiku do wspólnoty europejskiej

1. Olej palmowy

2. Kawa

3. Herbata

4. Kakao

5. Kopra

6. Ryby (pakowane) oraz produkty przetworzone

7. Pozostałe przetworzone produkty morskie (np. skorupiaki, kraby, krewetki, homary)

8. Cukier

9. Wodorosty

10. Produkty z noni (morwy indyjskiej)

11. Przyprawy (np. kardamon i chili)

12. Pieprz metystynowy

13. Mydła (zwłaszcza mydła produkowane na bazie orzechów kokosowych)

14. Orzechy (orzechy nerkowca itp.)

15. Perły

16. Tekstylia

17. Biżuteria

18. Wyroby rzemiosła i artefakty

19. Alkohol

20. Dżemy

21. Ciastka (np. herbatniki i krakersy)

22. Produkty z drewna

23. Ceramika

24. Filmy, pocztówki, kalendarze (filmy dokumentalne)

25. Mięso krokodyli

26. Skóry krokodyli

27. Sok mleczny z kauczukowca i jego półprodukty

28. Ryby ozdobne

29. Kwiaty

30. Produkty ropopochodne oraz produkty uboczne

31. Gaz oraz produkty na bazie węglowodorów

ZAŁĄCZNIK III B.

BARIERY TECHNICZNE W HANDLU ORAZ ŚRODKI SANITARNE I FITOSANITARNE

Produkty priorytetowe w handlu między państwami pacyfiku

1. Tekstylia – odzież

2. Żywność (np. ciastka, napoje, przekąski, ryby w puszkach, mięso w puszkach, kurczaki w puszkach, świeża lub mrożona wołowina, cukier, kawa, produkty mleczne, cukierki z masy gotowanej, syropy, makaron).

3. Metale szlachetne, takie jak złoto i srebro

4. Biżuteria – perły

5. Wyroby rzemiosła i artefakty

6. Muzyka – płyty CD, kasety itp.

7. Produkty chemiczne – wybielacze i inne produkty czyszczące

8. Przybory toaletowe – papier toaletowy i mydło

9. Olej palmowy

10. Cement

11. Przetworzone wyroby ze stali

12. Drewno

PROTOKÓŁ I

o wzajemnej pomocy Administracyjnej w Sprawach celnych

Artykuł 1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:

a) „prawodawstwo celne” oznacza wszelkie przepisy ustawowe i wykonawcze obowiązujące na terytoriach Strony WE i państw Pacyfiku, regulujące przywóz, wywóz i tranzyt towarów oraz poddawanie ich jakimkolwiek innym systemom lub procedurom celnym, łącznie ze środkami zakazu, ograniczenia i kontroli;

b) „organ występujący z wnioskiem” oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez jedno z państw Pacyfiku lub Stronę WE oraz występujący z wnioskiem o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

c) „organ, do którego kierowany jest wniosek” oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez Stronę lub jedno z państw Pacyfiku oraz otrzymujący wniosek o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

d) „dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej;

e) „działanie naruszające prawodawstwo celne” oznacza wszelkie naruszenie lub próbę naruszenia prawodawstwa celnego.

Artykuł 2

Zakres stosowania

1. Strony i państwa Pacyfiku pomagają sobie nawzajem w zakresie swoich uprawnień, w sposób i na warunkach ustanowionych w niniejszym protokole, aby zapewnić prawidłowe stosowanie prawodawstwa celnego, w szczególności przez zapobieganie, wykrywanie i zwalczanie działań odbywających się z naruszeniem tego prawodawstwa.

2. Pomoc w sprawach celnych, jak przewidziano w niniejszym Protokole, ma zastosowanie w odniesieniu do jakiegokolwiek organu administracyjnego Stron i państw Pacyfiku właściwego do stosowania niniejszego Protokołu. Nie narusza to przepisów regulujących wzajemną pomoc w sprawach karnych. Nie obejmuje również informacji uzyskiwanych w ramach uprawnień wykonywanych na żądanie organu sądowego, z wyjątkiem przypadków, gdy organ ten wydaje upoważnienie do ujawnienia takiej informacji.

3. Niniejszy protokół nie obejmuje pomocy w zakresie odzyskiwania ceł, podatków lub grzywien.

Artykuł 3

Pomoc na wniosek

1. Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, dostarcza wszelkich stosownych informacji umożliwiających właściwe stosowanie prawodawstwa celnego, włącznie z informacjami dotyczącymi ujawnionych lub planowanych działań, które stanowią lub mogłyby stanowić naruszenie prawodawstwa celnego.

2. Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, informuje go:

a) czy towary wywiezione z terytorium państw Pacyfiku lub Strony WE zostały właściwie przywiezione na terytorium drugiej Strony, określając, w miarę potrzeb, procedurę celną zastosowaną do danych towarów;

b) czy towary przywiezione na terytorium państw Pacyfiku lub Strony WE zostały właściwie wywiezione z terytorium drugiej Strony, określając, w miarę potrzeb, procedurę celną zastosowaną do danych towarów;

3. Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, podejmuje w ramach obowiązujących go przepisów ustawowych i wykonawczych środki niezbędne do zapewnienia specjalnego nadzoru dotyczącego:

a) osób fizycznych lub prawnych, wobec których istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających prawodawstwo celne;

b) miejsc, w których są lub mogą być gromadzone zapasy towarów w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne;

c) towarów, które są lub mogą być transportowane w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne; oraz

d) środków transportu, które są lub mogą być wykorzystywane w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne.

Artykuł 4

Pomoc z własnej inicjatywy

Strony i państwa Pacyfiku pomagają sobie wzajemnie, z własnej inicjatywy i zgodnie ze stosowanymi przez nie przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, jeżeli uznają to za niezbędne w celu prawidłowego stosowania prawodawstwa celnego, w szczególności poprzez dostarczanie uzyskanych informacji odnoszących się do:

- działań, które są sprzeczne lub wydają się sprzeczne z prawodawstwem celnym i które mogą zainteresować drugą Stronę lub jedno z państw Pacyfiku;

- nowych środków lub metod wykorzystywanych do prowadzenia działań naruszających prawodawstwo celne;

- towarów, o których wiadomo, że są przedmiotem działań naruszających prawodawstwo celne;

- osób fizycznych lub prawnych, wobec których istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających prawodawstwo celne;

- środków transportu, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie, że były, są lub mogą być wykorzystane w działaniach naruszających prawodawstwo celne.

Artykuł 5

Przekazywanie i powiadamianie

Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, zgodnie ze stosującymi się do tego drugiego przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, podejmuje wszelkie niezbędne działania w celu:

- przekazania wszelkich dokumentów, lub

- powiadomienia o wszelkich decyzjach,

wydanych przez organ występujący z wnioskiem i wchodzących w zakres niniejszego protokołu oraz doręczenia adresatowi przebywającemu lub mającemu siedzibę na terytorium, na którym działa organ, do którego kierowany jest wniosek.

Wniosek o przekazanie dokumentów lub powiadomienie o decyzji składa się pisemnie w języku urzędowym organu, do którego kierowany jest wniosek, lub w języku akceptowanym przez ten organ.

Artykuł 6

Forma i treść wniosków o pomoc

1. Wnioski przedstawiane na podstawie niniejszego protokołu sporządza się w formie pisemnej. Do wniosków dołącza się dokumenty niezbędne do zapewnienia zgodności z wnioskiem. W przypadku spraw o pilnym charakterze istnieje możliwość przyjęcia wniosków w formie ustnej, lecz muszą być one niezwłocznie potwierdzone w formie pisemnej.

2. Wnioski przedstawiane zgodnie z ust. 1 zawierają następujące informacje:

a) organ występujący z wnioskiem;

b) środki, których dotyczy wniosek;

c) przedmiot i powód wystąpienia z wnioskiem;

d) przepisy ustawowe i wykonawcze oraz pozostałe instrumenty prawne;

e) możliwie dokładne i pełne informacje na temat osób fizycznych lub prawnych będących przedmiotem dochodzenia; oraz

f) streszczenie istotnych faktów oraz już przeprowadzonych postępowań.

3. Wnioski przedkładane są w języku urzędowym organu, do którego kierowany jest wniosek, lub w języku dopuszczonym przez ten organ. Wymóg ten nie ma zastosowania do dokumentów towarzyszących wnioskowi, określonych w ust. 1.

4. Jeśli dany wniosek nie spełnia powyższych wymogów formalnych, można domagać się jego poprawienia lub uzupełnienia; jednocześnie można podjąć środki ostrożności.

Artykuł 7

Wykonanie wniosku

1. W celu realizacji wniosku o pomoc organ, do którego kierowany jest wniosek, podejmuje czynności w granicach swoich kompetencji i w ramach dostępnych środków tak, jakby działał na własny rachunek lub na wniosek innych organów tej samej Strony lub państwa Pacyfiku, w drodze dostarczania informacji już posiadanych, prowadzenia właściwych dochodzeń lub organizowania warunków ich przeprowadzenia. To postanowienie stosuje się także do wszelkich innych organów, którym wniosek został przekazany przez organ, do którego kierowany jest wniosek, jeżeli ten ostatni nie może działać samodzielnie.

2. Wnioski o pomoc są rozpatrywane zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi Strony lub państwa Pacyfiku, do których kierowany jest wniosek.

3. Należycie upoważnieni urzędnicy Strony lub państwa Pacyfiku mogą, za zgodą drugiej zainteresowanej Strony i na podstawie warunków ustanowionych przez nią, przebywać w biurach organów, do których kierowany jest wniosek, lub odpowiednio innych organów, zgodnie z ust. 1, celem uzyskania informacji o działaniach stanowiących lub mogących stanowić naruszenie prawodawstwa celnego, których organ występujący z wnioskiem potrzebuje do celów niniejszego protokołu.

4. Należycie upoważnieni urzędnicy danej Strony lub danego państwa Pacyfiku mogą, za zgodą drugiej zaangażowanej Strony lub państwa Pacyfiku i na warunkach określonych przez tę Stronę lub to państwo Pacyfiku, uczestniczyć w postępowaniach prowadzonych na terytorium drugiej Strony lub państwa Pacyfiku.

Artykuł 8

Forma przekazywania informacji

1. Organ, do którego kierowany jest wniosek, przekazuje organowi występującemu z wnioskiem, w formie pisemnej, wyniki postępowań wraz ze wszystkimi odnośnymi dokumentami, uwierzytelnionymi odpisami lub innymi pozycjami.

2. Informacje te mogą być przekazywane w formie elektronicznej.

3. Oryginały dokumentów przekazuje się tylko na wniosek jednej ze Stron, w przypadku gdy uwierzytelnione odpisy okażą się niewystarczające. Oryginały dokumentów zwraca się w możliwie najkrótszym czasie.

Artykuł 9

Wyjątki od obowiązku udzielenia pomocy

1. Można odmówić udzielenia pomocy lub uzależnić jej udzielenie od spełnienia pewnych warunków lub wymogów, w przypadkach gdy dane państwo Pacyfiku lub Strona WE uzna, że udzielenie pomocy w ramach niniejszego protokołu:

a) może grozić naruszeniem suwerenności państwa Pacyfiku lub państwa członkowskiego Unii Europejskiej, do którego skierowano wniosek o pomoc na mocy niniejszego protokołu; lub

b) może grozić naruszeniem porządku publicznego, bezpieczeństwa lub innych zasadniczych interesów, w szczególności w przypadkach określonych w art. 10 ust. 2; lub

c) naruszałoby tajemnice przemysłowe, handlowe bądź zawodowe.

2. Organ, do którego kierowany jest wniosek, może odroczyć udzielenie pomocy, jeżeli kolidowałoby to z trwającym dochodzeniem, śledztwem lub postępowaniem. W takim wypadku organ, do którego kierowany jest wniosek, konsultuje się z organem występującym z wnioskiem, aby ustalić, czy pomocy można udzielić z zachowaniem warunków wymaganych przez organ, do którego kierowany jest wniosek.

3. Jeżeli organ występujący z wnioskiem składa wniosek o udzielenie pomocy, której sam nie byłby w stanie udzielić, gdyby został o to poproszony, powinien zwrócić na ten fakt uwagę w swoim wniosku. Decyzja co do sposobu rozpatrzenia takiego wniosku należy do organu, do którego kierowany jest wniosek.

4. W przypadkach określonych w ust. 1 i 2, decyzja organu, do którego kierowany jest wniosek, oraz jej uzasadnienie muszą być niezwłocznie podane do wiadomości organu występującego z wnioskiem.

Artykuł 10

Wymiana informacji i poufność

1. Informacje przekazane w dowolnej formie zgodnie z niniejszym protokołem mają charakter poufny lub zastrzeżony, w zależności od zasad mających zastosowanie dla każdej ze Stron lub każdego z państw Pacyfiku. Informacje te objęte są obowiązkiem zachowania tajemnicy urzędowej i korzystają z ochrony rozszerzonej na podobne informacje na podstawie odpowiednich przepisów prawnych Strony lub państwa Pacyfiku, które je otrzymały oraz odpowiednich przepisów mających zastosowanie w stosunku do organów Wspólnoty Europejskiej.

2. Dane osobowe mogą być wymieniane tylko w przypadku, gdy Strona lub państwo Pacyfiku, które mają je otrzymać, podejmą się ochrony takich danych w stopniu co najmniej odpowiadającym stopniowi ochrony obowiązującemu na terytorium Strony lub państwa Pacyfiku, które mają je dostarczyć. W tym celu Strony przekazują sobie wzajemnie informacje o odnośnych zasadach, w tym, jeżeli to konieczne, o przepisach obowiązujących w państwach członkowskich Wspólnoty Europejskiej.

3. Wykorzystanie informacji uzyskanych na mocy niniejszego protokołu w postępowaniu sądowym lub administracyjnym dotyczącym działań z naruszeniem prawodawstwa celnego uznaje się za służące osiągnięciu celów niniejszego protokołu. Dlatego Strony lub państwa Pacyfiku mogą, w swoich aktach dowodowych, sprawozdaniach i zeznaniach, jak również w postępowaniach i sprawach sądowych, wykorzystać jako dowód uzyskane informacje i zbadane przez siebie dokumenty, zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu. Właściwy organ, który dostarczył te informacje lub udostępnił dokumenty, jest zawiadamiany o wykorzystaniu ich w ten sposób.

4. Uzyskane informacje wykorzystuje się wyłącznie do celów niniejszego protokołu. Jeżeli jedna ze Stron lub jedno z państw Pacyfiku pragnie wykorzystać te informacje do innych celów, musi wcześniej uzyskać na to pisemną zgodę organu, który je dostarczył. Wykorzystanie informacji w ten sposób podlega wówczas ograniczeniom nałożonym przez ten organ.

Artykuł 11

Biegli i świadkowie

Urzędnik reprezentujący organ, do którego kierowany jest wniosek, może zostać upoważniony do stawienia się, w ramach przyznanego upoważnienia, jako biegły lub świadek podczas postępowania sądowego lub administracyjnego w sprawach objętych niniejszym protokołem oraz przedstawiania potrzebnych w tym celu przedmiotów, dokumentów lub ich uwierzytelnionych odpisów. Wniosek o stawienie się musi wskazywać, przed jakim organem sądowym lub administracyjnym urzędnik musi się stawić, w jakiej sprawie oraz z jakiego tytułu lub kwalifikacji prawnej urzędnik ten będzie przesłuchiwany.

Artykuł 12

Wydatki związane z udzieleniem pomocy

Strony lub państwa Pacyfiku odstępują od wzajemnych roszczeń dotyczących zwrotu wydatków poniesionych w związku z realizacją postanowień niniejszego protokołu, z wyjątkiem, w uzasadnionych przypadkach, wydatków poniesionych na rzecz biegłych i świadków oraz tłumaczy niebędących pracownikami administracji publicznej.

Artykuł 13

Wykonanie

1. Wdrażanie niniejszego protokołu powierza się z jednej strony organom celnym państw Pacyfiku, a z drugiej strony właściwym służbom Komisji Wspólnot Europejskich i organom celnym państw członkowskich. Decydują one w sprawach związanych ze wszystkimi środkami praktycznymi i uzgodnieniami niezbędnymi do stosowania niniejszego protokołu, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów, zwłaszcza w dziedzinie ochrony danych. Mogą one zalecić właściwym organom zmiany, które ich zdaniem powinny być wprowadzone do niniejszego protokołu.

2. Strony i państwa Pacyfiku konsultują się wzajemnie, a następnie na bieżąco przekazują sobie informacje na temat szczegółowych zasad wykonawczych przyjętych zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu.

Artykuł 14

Inne umowy

1. Mając na uwadze odpowiednie kompetencje Wspólnoty Europejskiej oraz państw członkowskich, przepisy niniejszego protokołu:

- nie wpływają na zobowiązania Stron i państw Pacyfiku wynikające z jakiejkolwiek innej umowy lub konwencji międzynarodowej,

- są uznawane za uzupełniające w stosunku do umów o wzajemnej pomocy, które zostały lub mogą zostać zawarte pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej a państwami Pacyfiku, oraz

- nie mają wpływu na przepisy wspólnotowe regulujące przekazywanie między właściwymi służbami Komisji Wspólnot Europejskich i organami celnymi państw członkowskich wszelkich informacji otrzymanych na podstawie niniejszego protokołu, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Europejskiej.

2. Niezależnie od postanowień zawartych w ust. 1, postanowienia zawarte w niniejszym protokole mają pierwszeństwo przed postanowieniami wszelkich dwustronnych umów o wzajemnej pomocy, które zostały lub mogą zostać zawarte między poszczególnymi państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej a którymkolwiek państwem Pacyfiku, o ile postanowienia tych umów okażą się niezgodne z zawartymi w niniejszym protokole.

3. W sprawach związanych ze stosowaniem niniejszego protokołu Strony konsultują się wzajemnie w celu rozstrzygnięcia sprawy w ramach Komitetu ds. Handlu ustanowionego na mocy art. 68 niniejszej Umowy.

PROTOKÓŁ II

Dotyczący definicji pojęcia „produkty pochodzące” oraz metod współpracy administracyjnej

SPIS TREŚCI

TYTUŁ I:

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł

1. Definicje

TYTUŁ II:

DEFINICJA POJĘCIA PRODUKTY POCHODZĄCE

Artykuły

2. Wymogi ogólne

3. Kumulacja we Wspólnocie Europejskiej

4. Kumulacja w państwach Pacyfiku

4a. Kumulacja z sąsiadującymi krajami rozwijającymi się

5. Produkty całkowicie uzyskane

6. Produkty poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu

7. Niewystarczająca obróbka lub przetworzenie

8. Jednostka kwalifikacyjna

9. Akcesoria, części zapasowe i narzędzia

10. Zestawy

11. Elementy neutralne

TYTUŁ III:

WYMOGI TERYTORIALNE

Artykuły

12. Zasada terytorialności

13. Transport bezpośredni

14. Wystawy

TYTUŁ IV:

DOWÓD POCHODZENIA

Artykuły

15. Wymogi ogólne

16. Procedura wystawiania świadectwa przewozowego EUR.1

17. Świadectwa przewozowe EUR.1 wystawiane z mocą wsteczną

18. Wystawianie duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1

19. Wystawianie świadectw przewozowych EUR.1 na podstawie dowodu pochodzenia wystawionego lub sporządzonego uprzednio

20. Warunki sporządzania deklaracji na fakturze

21. Upoważniony eksporter

22. Termin ważności dowodu pochodzenia

23. Przedkładanie dowodów pochodzenia

24. Przywóz partiami

25. Zwolnienia z dowodu pochodzenia

26. Procedura informacyjna do celów kumulacji

27. Dokumenty uzupełniające

28. Przechowywanie dowodów pochodzenia i dokumentów uzupełniających

29. Niezgodności i błędy formalne

30. Kwoty wyrażone w EUR

TYTUŁ V:

UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

Artykuły

31. Warunki administracyjne, jakie muszą spełniać produkty, aby możliwe było korzystanie z niniejszej Umowy

32. Przekazywanie informacji dotyczących organów celnych

33. Wzajemna pomoc

34. Weryfikacja dowodów pochodzenia

35. Weryfikacja deklaracji dostawców

36. Rozstrzyganie sporów

37. Kary

38. Wolne obszary celne

39. Odstępstwa

TYTUŁ VI:

CEUTA I MELILLA

Artykuł

40. Warunki specjalne

TYTUŁ VII:

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuły

41. Przegląd i stosowanie reguł pochodzenia

42. Załączniki

43. Wdrożenie protokołu

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK I do protokołu II:	Uwagi wprowadzające do wykazu w załączniku II
ZAŁĄCZNIK II do protokołu II:	Wykaz procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia
ZAŁĄCZNIK II(a) do protokołu II:	Odstępstwa od wykazu procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia
ZAŁĄCZNIK III do protokołu II:	Formularz świadectwa przewozowego
ZAŁĄCZNIK IV do protokołu II:	Deklaracja na fakturze
ZAŁĄCZNIK V A do protokołu II:	Deklaracja dostawcy dotycząca produktów posiadających preferencyjny status pochodzenia
ZAŁĄCZNIK V B do protokołu II:	Deklaracja dostawcy dotycząca produktów nieposiadających preferencyjnego statusu pochodzenia
ZAŁĄCZNIK VI do protokołu II:	Świadectwo informacyjne
ZAŁĄCZNIK VII do protokołu II:	Formularz wniosku o odstępstwo
ZAŁĄCZNIK VIII do protokołu II:	Kraje i terytoria zamorskie
ZAŁĄCZNIK VIII(a) do protokołu II:	Sąsiadujące kraje rozwijające się
ZAŁĄCZNIK IX do protokołu II:	Produkty, do których po 1 października 2015 r. stosuje się postanowienia o kumulacji, o których mowa w art. 3 i 4
ZAŁĄCZNIK X do protokołu II:	Inne państwa AKP
ZAŁĄCZNIK XI do protokołu II:	Produkty pochodzące z Republiki Południowej Afryki wyłączone z kumulacji, o której mowa w art. 4
ZAŁĄCZNIK XII do protokołu II:	Produkty pochodzące z Republiki Południowej Afryki, w przypadku których postanowienia o kumulacji z art. 4 mają zastosowanie po 31 grudnia 2009 r.
WSPÓLNA DEKLARACJA dotycząca Księstwa Andory WSPÓLNA DEKLARACJA dotycząca Republiki San Marino

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:

a) „wytwarzanie” oznacza każdy rodzaj obróbki lub przetworzenia łącznie z montażem i operacjami szczególnymi;

b) „materiał” oznacza każdy składnik, surowiec, komponent lub część itd., użyte do wytworzenia produktu;

c) „produkt” oznacza wytwarzany produkt, nawet jeśli jest on przeznaczony do użycia w innym procesie wytwarzania;

d) „towary” oznaczają zarówno materiały, jak i produkty;

e) „wartość celna” oznacza wartość określoną zgodnie z Porozumieniem w sprawie stosowania art. VII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu z 1994 roku (Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie ustalania wartości celnej);

f) „cena ex–works” oznacza cenę zapłaconą za produkt ex–works producentowi we Wspólnocie Europejskiej lub w jednym z państw Pacyfiku, który dokonuje ostatniej obróbki lub przetworzenia, pod warunkiem że cena ta zawiera wartość wszystkich użytych materiałów, pomniejszoną o wszelkie podatki wewnętrzne, które są lub mogą być zwrócone, jeżeli uzyskany produkt zostanie wywieziony;

g) „wartość materiałów” oznacza wartość celną wykorzystywanych materiałów niepochodzących z chwilą ich przywozu lub, jeśli nie jest ona znana i nie może być ustalona, pierwszą ustaloną cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie Europejskiej lub w jednym z państw Pacyfiku;

h) „wartość materiałów pochodzących” oznacza wartość takich materiałów, jak zdefiniowano w lit. g), stosowaną z uwzględnieniem niezbędnych zmian;

i) „wartość dodana” oznacza cenę ex–works pomniejszoną o wartość celną każdego z zawartych materiałów pochodzących z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, w stosunku do których istnieje możliwość zastosowania kumulacji bądź, gdy wartość celna nie jest znana lub nie może być ustalona, pierwszą ustaloną cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie Europejskiej lub w jednym z państw Pacyfiku;

j) „działy” i „pozycje” oznaczają działy i czterocyfrowe pozycje stosowane w nomenklaturze stanowiącej Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów, zwany w niniejszym protokole „Zharmonizowanym Systemem” lub „HS”;

k) „klasyfikowany” odnosi się do klasyfikacji produktu lub materiału w poszczególnych pozycjach;

l) „przesyłka” oznacza produkty, które są albo łącznie wysłane od jednego eksportera do jednego odbiorcy, albo objęte jednym dokumentem przewozowym obejmującym ich transport od eksportera do odbiorcy, albo, w przypadku braku takiego dokumentu, jedną fakturą;

m) „terytoria” obejmują wody terytorialne;

n) „KTZ” oznacza kraje i terytoria zamorskie określone w załączniku VIII;

o) „inne państwa AKP” oznacza wszystkie państwa AKP z wyjątkiem państw Pacyfiku.

TYTUŁ II

DEFINICJA POJĘCIA „PRODUKTY POCHODZĄCE”

Artykuł 2

Wymogi ogólne

1. Do celów Umowy przejściowej o partnerstwie, zwanej dalej „Umową”, następujące produkty uznaje się za pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej:

a) produkty w całości uzyskane we Wspólnocie Europejskiej w rozumieniu art. 5 niniejszego protokołu;

b) produkty uzyskane we Wspólnocie Europejskiej zawierające materiały, które nie zostały w pełni tam uzyskane, pod warunkiem że materiały te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie Europejskiej w rozumieniu art. 6.

2. Do celów Umowy następujące produkty uznaje się za pochodzące z jednego z państw Pacyfiku:

a) produkty w całości uzyskane w jednym z państw Pacyfiku w rozumieniu art. 5 niniejszego protokołu;

b) produkty uzyskane w jednym z państw Pacyfiku zawierające materiały, które nie zostały w pełni tam uzyskane, pod warunkiem że materiały te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu w tym państwie w rozumieniu art. 6.

Artykuł 3

Kumulacja we Wspólnocie Europejskiej

1. Nie naruszając postanowień art. 2 ust. 1, produkty uważa się za pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej, jeśli zostały tam uzyskane, przy użyciu materiałów pochodzących z jednego z państw Pacyfiku, z innych państw AKP lub KTZ, pod warunkiem że obróbka lub przetworzenie przeprowadzone we Wspólnocie Europejskiej wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7. Poddawanie takich materiałów wystarczającej obróbce lub przetworzeniu nie jest konieczne.

2. Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane we Wspólnocie Europejskiej nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7, uzyskany produkt uważa się za pochodzący ze Wspólnoty Europejskiej tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 1. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, z którego pochodzą materiały o największej wartości wykorzystane do produkcji we Wspólnocie Europejskiej.

3. Produkty pochodzące z jednego z krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1 i 2, niepoddawane obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie Europejskiej, zachowują swoje pochodzenie, jeśli są wywożone do jednego z tych krajów lub terytoriów.

4. Do celów art. 2 ust. 1 lit. b) obróbkę i przetworzenie przeprowadzone w jednym z państw Pacyfiku, w innych państwach AKP lub w KTZ uznaje się za przeprowadzone we Wspólnocie Europejskiej, gdy uzyskane produkty poddaje się dalszej obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie Europejskiej. Gdy zgodnie z niniejszym postanowieniem produkty pochodzące są uzyskiwane w dwóch lub większej liczbie krajów lub terytoriów, uznaje się je za pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej wyłącznie, gdy obróbka lub przetworzenie wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7.

5. Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane we Wspólnocie Europejskiej nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7, uzyskany produkt uważa się za pochodzący ze Wspólnoty Europejskiej tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 4. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, z którego pochodzą materiały o największej wartości wykorzystane do produkcji.

6. Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) kraje ubiegające się o uzyskanie statusu pochodzenia oraz kraj przeznaczenia zawarły umowę w sprawie współpracy administracyjnej, która zapewnia właściwe wykonanie niniejszego artykułu;

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie takich samych reguł pochodzenia jak te, które zawarto w niniejszym protokole;

c) Wspólnota Europejska, za pośrednictwem Komisji Europejskiej, przekazuje państwom Pacyfiku szczegółowe informacje dotyczące umów w sprawie współpracy administracyjnej z innymi krajami lub terytoriami wymienionymi w niniejszym artykule. Komisja Europejska publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C), a państwa Pacyfiku publikują zgodnie z ich własnymi procedurami, datę, od której można stosować kumulację przewidzianą w niniejszym artykule wobec tych krajów lub terytoriów wymienionych w niniejszym artykule, które spełniły niezbędne warunki.

7. Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule może być stosowana dopiero po 1 października 2015 r. w odniesieniu do produktów wymienionych w załączniku IX i po 1 stycznia 2010 r. w odniesieniu do ryżu objętego pozycją taryfową 1006.

Artykuł 4

Kumulacja w państwach Pacyfiku

1. Nie naruszając postanowień art. 2 ust. 2, produkty uważa się za pochodzące z jednego z państw Pacyfiku, jeśli zostały tam uzyskane, przy użyciu materiałów pochodzących ze Wspólnoty Europejskiej, z innych państw AKP, z KTZ lub innych państw Pacyfiku, pod warunkiem że obróbka lub przetworzenie przeprowadzone w tym państwie Pacyfiku wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7. Poddawanie takich materiałów wystarczającej obróbce lub przetworzeniu nie jest konieczne.

2. Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane w jednym z państw Pacyfiku nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7, uzyskany produkt uważa się za pochodzący z jednego z państw Pacyfiku tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 1. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, z którego pochodzą materiały o największej wartości wykorzystane do produkcji w tym państwie Pacyfiku.

3. Produkty pochodzące z jednego z krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu, niepoddawane obróbce lub przetworzeniu w danym państwie Pacyfiku, zachowują swoje pochodzenie, jeśli są wywożone do jednego z tych krajów lub terytoriów.

4. Do celów art. 2 ust. 2 lit. b) obróbkę i przetworzenie przeprowadzone we Wspólnocie Europejskiej, w innych państwach Pacyfiku, w innych państwach AKP lub w KTZ uznaje się za przeprowadzone w jednym z państw Pacyfiku, gdy uzyskane produkty poddaje się dalszej obróbce lub przetworzeniu w tym państwie Pacyfiku. Gdy zgodnie z niniejszym postanowieniem produkty pochodzące uzyskiwane są w dwóch lub większej liczbie krajów lub terytoriów, uznaje się je za pochodzące z tego państwa Pacyfiku tylko, gdy obróbka lub przetworzenie wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7.

5. Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane w państwie Pacyfiku nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7, uzyskany produkt uważa się za pochodzący z tego państwa Pacyfiku tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 4. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, z którego pochodzą materiały o największej wartości wykorzystane do produkcji w tym państwie Pacyfiku.

6. Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) kraje ubiegające się o uzyskanie statusu pochodzenia oraz kraj przeznaczenia zawarły umowę w sprawie współpracy administracyjnej, która zapewnia właściwe wykonanie niniejszego artykułu;

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie takich samych reguł pochodzenia jak te, które zawarto w niniejszym protokole;

c) państwa Pacyfiku, za pośrednictwem Komisji Europejskiej, przekazują Wspólnocie szczegółowe informacje dotyczące umów w sprawie współpracy administracyjnej z innymi krajami lub terytoriami wymienionymi w niniejszym artykule. Komisja Europejska publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C), a państwa Pacyfiku publikują zgodnie z ich własnymi procedurami, datę, od której można stosować kumulację przewidzianą w niniejszym artykule wobec tych krajów lub terytoriów wymienionych w niniejszym artykule, które spełniły niezbędne warunki.

7. Kumulacji przewidzianej w niniejszym artykule nie stosuje się do produktów wymienionych w załączniku IX. Bez względu na powyższe, kumulację przewidzianą w niniejszym artykule można stosować odpowiednio dopiero po 1 października 2015 r. w odniesieniu do produktów wymienionych w załączniku IX oraz po 1 stycznia 2010 r. w odniesieniu do ryżu objętego pozycją taryfową 1006 wówczas, gdy materiały użyte do produkcji tych produktów pochodzą z państwa Pacyfiku lub innego państwa AKP będącego członkiem Umowy o partnerstwie gospodarczym, bądź też zostały w nich poddane procesom obróbki lub przetworzenia.

8. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do produktów wymienionych w załączniku XI pochodzących z Republiki Południowej Afryki. Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie do produktów pochodzących z Republiki Południowej Afryki wymienionych w załączniku XII po 31 grudnia 2009 r.

Artykuł 4 a

Kumulacja z sąsiadującymi krajami rozwijającymi się

1. Na wniosek państw Pacyfiku i zgodnie z postanowieniami art. 41 ust. 2 materiały pochodzące z sąsiadującego kraju rozwijającego się innego niż państwo AKP należącego do spójnego geograficznie regionu wymienionego w załączniku VIII bis uważa się za materiały pochodzące z jednego z państw Pacyfiku, jeżeli zawarto je w produkcie tam uzyskanym. Poddawanie takich materiałów wystarczającej obróbce lub przetworzeniu nie jest konieczne, pod warunkiem że:

a) obróbka lub przetwarzanie przeprowadzone w państwie Pacyfiku wykracza poza czynności wymienione w art. 7.

b) państwa Pacyfiku, Wspólnota Europejska i sąsiadujące kraje rozwijające się zawarły umowę w sprawie właściwych procedur dotyczących współpracy administracyjnej, które gwarantują właściwe wykonanie niniejszego ustępu.

2. Kumulacji przewidzianej w niniejszym artykule nie stosuje się do produktów, które zostaną wymienione na mocy decyzji Komitetu Specjalnego ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia.

3. Do celów ustalenia, czy produkty pochodzą z sąsiadującego państwa rozwijającego się, określonego w załączniku VIII bis, zastosowanie mają postanowienia niniejszego protokołu.

Artykuł 5

Produkty całkowicie uzyskane

1. Za całkowicie uzyskane w jednym z państw Pacyfiku lub we Wspólnocie Europejskiej uważa się:

a) produkty mineralne wydobyte z ich ziemi lub z ich dna morskiego;

b) owoce i produkty roślinne tam zebrane;

c) żywe zwierzęta tam urodzone i wyhodowane;

d) produkty pochodzące od żywych zwierząt tam wyhodowanych;

e) (i) produkty uzyskane przez polowanie lub połowy tam przeprowadzone;

(ii) produkty akwakultury, w tym marikultury, w przypadkach, gdy ryby tam się urodziły i dorastały;

f) produkty rybołówstwa morskiego oraz inne produkty pozyskane z mórz poza wodami terytorialnymi Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku przez ich statki;

g) produkty wytworzone na pokładzie ich statków-przetwórni wyłącznie z produktów określonych w lit. f);

h) używane artykuły tam zebrane, nadające się tylko do odzyskiwania surowców, łącznie z używanymi oponami nadającymi się tylko do bieżnikowania lub do wykorzystania jako odpady;

i) odpady i złom powstający w wyniku działalności wytwórczej tam przeprowadzonej;

j) produkty wydobyte z dna morskiego lub podglebia poza ich wodami terytorialnymi, pod warunkiem że mają wyłączne prawa do eksploatacji tego dna lub podglebia;

k) towary wytworzone tam wyłącznie z produktów wymienionych w lit. a)-j).

2. Określenia „ich statki” i „ich statki-przetwórnie” użyte w ust. 1 lit. f) i g) odnoszą się tylko do statków i statków-przetwórni:

a) które są wpisane do rejestru w państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej lub w jednym z państw Pacyfiku;

b) które pływają pod banderą państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku;

c) które spełniają jeden z poniższych warunków:

(i) są przynajmniej w 50 % własnością obywateli państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku;

lub

(ii) należą do przedsiębiorstw

- których główna siedziba oraz główne miejsce prowadzenia działalności znajdują się w państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej lub w jednym z państw Pacyfiku; oraz

- które są przynajmniej w 50 % własnością państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku, podmiotów publicznych lub obywateli tego państwa.

3. Niezależnie od postanowień zawartych w ust. 2, na wniosek jednego z państw Pacyfiku Wspólnota uznaje statki czarterowane lub dzierżawione przez podmioty gospodarcze takiego państwa Pacyfiku za „ich statki” podczas realizowania połowów na terytorium jego wyłącznej strefy ekonomicznej, pod warunkiem że umowa o czarterowanie lub dzierżawę, w odniesieniu do której Wspólnota otrzymała prawo pierwszej odmowy, została przyjęta przez Komitet Specjalny ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia jako oferująca właściwe szanse rozwoju możliwości realizowania samodzielnych połowów przez dane państwo Pacyfiku, a w szczególności jako nakładająca na to państwo Pacyfiku odpowiedzialność w zakresie żeglugi morskiej oraz handlu za statek znajdujący się w jego dyspozycji przez długi czas.

4. Warunki wymienione w ust. 2 mogą być spełniane w różnych państwach, pod warunkiem że należą one do państw Pacyfiku. W takim przypadku produkty uznaje się za pochodzące z państwa, z którego pochodzi osoba lub firma, do której należy statek lub statek-przetwórnia, zgodnie z ust. 2 lit. c). W przypadku statku lub statku-przetwórni będącego własnością osób lub przedsiębiorstw pochodzących z państw należących do różnych Umów o partnerstwie gospodarczym, produkty uznaje się za pochodzące z państwa, z którego pochodzą osoby lub przedsiębiorstwa zapewniające największy wkład, zgodnie z postanowieniami ust. 2 lit. c).

Artykuł 6

Produkty poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu

1. Do celów stosowania art. 2 produkty, które nie są całkowicie uzyskane, są uważane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu wtedy, gdy spełnione są warunki określone w wykazie załącznika II.

2. Nie naruszając postanowień ust. 1, produkty wymienione w załączniku II(a) mogą być uważane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu, do celów stosowania art. 2, gdy spełnione są warunki określone w tym załączniku.

3. Warunki, o których mowa w ust. 1 i 2, wskazują, w odniesieniu do wszystkich produktów objętych niniejszą Umową, na obróbkę lub przetworzenie, którym muszą zostać poddane materiały niepochodzące, użyte przy wytwarzaniu, i które są stosowane wyłącznie w odniesieniu do tych materiałów. I odpowiednio, jeżeli produkt, który uzyskał status produktu pochodzącego poprzez spełnienie warunków określonych w dowolnym wykazie, jest użyty do wytworzenia innego produktu, warunki odnoszące się do produktu, do którego wytworzenia został użyty, nie odnoszą się do niego i nie bierze się pod uwagę materiałów niepochodzących, które mogły zostać użyte w procesie jego produkcji.

4. Nie naruszając postanowień ust. 1 i 2, materiały niepochodzące, które zgodnie z warunkami określonymi w załącznikach II i II(a) nie powinny być wykorzystywane do produkcji określonego produktu mogą zostać użyte, pod warunkiem że:

a) ich łączna wartość nie przekracza 15 % ceny ex–works produktu;

b) żadna z wartości procentowych określonych w wykazie jako maksymalna wartość materiałów niepochodzących nie została przekroczona przy zastosowaniu niniejszego ustępu.

5. Postanowienia ust. 4 nie mają zastosowania do produktów z działów 50–63 Zharmonizowanego Systemu.

6. a) Strony uznają, że od przyjęcia konwencji z Lomé w 1976 r. państwa Pacyfiku nie miały możliwości stworzenia odpowiedniej floty narodowej, której statki spełniałyby warunki określone w art. 5 ust. 2 niniejszego protokołu II. Strony uznają również szczególne okoliczności odnoszące się do państw Pacyfiku, takie jak: całkowita ilość uzyskanych ryb niewystarczająca do zaspokojenia popytu na lądzie, bardzo ograniczone zdolności połowowe floty rybackiej państw Pacyfiku, ograniczona względami fizycznymi i ekonomicznymi zdolność przetwórcza, niewielkie ryzyko zdestabilizowania rynku UE znacznym napływem produktów rybołówstwa z Pacyfiku, odizolowane położenie geograficzne państw Pacyfiku oraz odległość dzieląca je od rynku UE. Strony zgadzają się również co do ostatecznego celu, jakim jest promowania dalszego rozwoju w państwach Pacyfiku przy jednoczesnym wspieraniu rybołówstwa opartego na zasadach zrównoważonego rozwoju i dobrego zarządzania nim.

b) Strony uznają ogromne znaczenie rybołówstwa dla mieszkańców państw Pacyfiku oraz fakt, że rybołówstwo to, na przykład połowy tuńczyka na wodach Zachodniego i Środkowego Pacyfiku, jest najistotniejszym wspólnym bogactwem naturalnym stanowiącym długoterminowe źródło dochodów i zatrudnienia w państwach Pacyfiku. Wspólne zasoby rybne w wodach należących do państw Pacyfiku podlegają różnym systemom zarządzania na pozie regionalnym, subregionalnym i krajowym, w tym systemowi Vessel Day Scheme, którego celem jest zrównoważony regionalny połów tuńczyka przy pomocy okrężnicy. Działalność ta monitorowana jest przez Komisję ds. Rybołówstwa na Zachodnim i Środkowym Pacyfiku, w tym w ramach programów systemu monitorowania statków i obserwacji. W związku z tym Strony zgadzają się, że niezależnie od postanowień zawartych w ust. 1, w przypadku gdy produkty całkowicie uzyskane, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. f) i g), nie mogą zostać wystarczająco wykorzystane do zaspokojenia popytu na lądzie, oraz po powiadomieniu Strony WE przez jedno z państw Pacyfiku, przetworzone produkty rybołówstwa wymienione w pozycjach 1604 i 1605 wytworzone w znajdujących się na stałym lądzie pomieszczeniach na terenie danego państwa z materiałów niepochodzących, o których mowa w rozdziale 3 i które zostały wyładowane w jednym z portów tego państwa, są uznawane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu do celów art. 2. W powiadomieniu skierowanym do Komisji wskazane są przyczyny, dla których zastosowanie niniejszego ustępu przyczyni się do rozwoju sektora rybołówstwa w tym państwie. Powiadomienie zawiera również niezbędne informacje na temat gatunków, których to dotyczy, produktów, jakie będą z nich wytwarzane, szacunkowych ilości, których to dotyczy.

c) Nie później niż w ciągu trzech lat od powiadomienia sporządzone zostanie sprawozdanie dotyczące wykonania lit. b).

d) W oparciu o to sprawozdanie Strona WE oraz państwo Pacyfiku wnoszące wniosek przeprowadzą konsultacje dotyczące stosowania lit. b), ze szczególnym uwzględnieniem jego wpływu na rozwój oraz na skuteczną ochronę zasobów i zarządzanie nimi, a także, w razie potrzeby, wprowadzą stosowne zmiany.

e) Stosowanie postanowień litery b) nie narusza środków sanitarnych i fitosanitarnych obowiązujących w UE, środków gwarantujących skuteczną ochronę zasobów rybnych i zrównoważone zarządzania nimi ani środków zapobiegających nielegalnym, nieudokumentowanym i nieuregulowanym połowom w tym regionie.

f) Postanowienia niniejszego ustępu mają zastosowane do przywozu z jednego z państw Pacyfiku od dnia następującego po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zawiadomienia, że dane państwo powiadomiło Komisję zgodnie z lit. b).

7. Ustępy 1-6 stosuje się zgodnie z postanowieniami art. 7.

Artykuł 7

Niewystarczająca obróbka lub przetworzenie

1. Nie naruszając postanowień ust. 2, następujące czynności są uważane za niewystarczającą obróbkę lub przetworzenie dla nadania statusu produktów pochodzących, niezależnie od tego, czy wymogi określone w art. 6 zostały spełnione:

a) czynności zabezpieczające mające na celu zapewnienie zachowania produktów w dobrym stanie podczas transportu i składowania;

b) rozłączanie i łączenie przesyłek;

c) mycie, czyszczenie, odkurzanie, usuwanie tlenku, oleju, farby lub innych warstw;

d) prasowanie wyrobów włókienniczych;

e) proste czynności malowania i polerowania;

f) łuskanie, częściowe lub całkowite bielenie, polerowanie zbóż i ryżu;

g) czynności polegające na barwieniu cukru lub formowaniu kostek cukru; częściowe lub całkowite mielenie cukru kryształu;

h) obieranie, drylowanie i łuskanie owoców, orzechów i warzyw;

i) ostrzenie, zwykłe szlifowanie lub przycinanie;

j) przesiewanie, przeglądanie, sortowanie, klasyfikowanie, ocenianie, dobieranie; (łącznie z kompletowaniem zestawów artykułów);

k) zwykłe umieszczanie w butelkach, puszkach, flakonach, torbach, skrzynkach, pudełkach, umieszczanie na kartach lub tablicach oraz wszystkie inne proste czynności związane z pakowaniem;

l) umieszczanie lub drukowanie na produktach lub ich opakowaniach znaków, etykiet, logo i innych podobnych znaków odróżniających;

m) zwykłe mieszanie produktów, nawet różnych rodzajów; mieszanie cukru z dowolnymi innymi materiałami;

n) zwykły montaż części artykułów dla otrzymania kompletnego artykułu lub demontaż produktów na części;

o) połączenie dwóch lub więcej operacji wymienionych w lit. a)-n);

p) ubój zwierząt.

2. Wszystkie czynności wykonywane względem danego produktu, zarówno na terytorium Wspólnoty Europejskiej, jak i na terytorium państw Pacyfiku, uwzględniane są łącznie podczas określania, czy obróbkę lub przetworzenie jakim poddano taki produkt należy uznać za niewystarczające w rozumieniu ust. 1.

Artykuł 8

Jednostka kwalifikacyjna

1. Jednostką kwalifikacyjną do celów stosowania postanowień niniejszego protokołu jest poszczególny produkt, który uważa się za jednostkę podstawową dla klasyfikacji w nomenklaturze Zharmonizowanego Systemu.

Odpowiednio, jak następuje:

a) jeżeli produkt składający się z grupy lub zestawu artykułów sklasyfikowany jest na warunkach przewidzianych w Zharmonizowanym Systemie w jednej pozycji, to jednostkę kwalifikacyjną stanowi całość;

b) jeżeli przesyłka składa się z szeregu identycznych produktów sklasyfikowanych w tej samej pozycji Zharmonizowanego Systemu, to każdy produkt musi być traktowany indywidualnie do celów stosowania postanowień niniejszego protokołu.

2. Jeżeli, zgodnie z regułą ogólną 5 Zharmonizowanego Systemu, opakowanie jest traktowane łącznie z produktem do celów klasyfikacji, powinno być również traktowane łącznie do celów określania pochodzenia.

Artykuł 9

Akcesoria, części zapasowe i narzędzia

Akcesoria, części zapasowe i narzędzia wysyłane z urządzeniem, maszyną, aparaturą lub pojazdem, które są częścią typowego wyposażenia i są wliczone w jego cenę lub nie są oddzielnie fakturowane, są uważane za stanowiące całość z urządzeniem, maszyną, aparaturą lub pojazdem, o których mowa.

Artykuł 10

Zestawy

Zestawy, jak zdefiniowano w regule ogólnej 3 Zharmonizowanego Systemu, są uważane za pochodzące, jeżeli wszystkie elementy zestawu są produktami pochodzącymi. Niemniej jednak, jeżeli zestaw składa się z produktów pochodzących i niepochodzących, to jest on jako całość uważany za pochodzący, pod warunkiem że wartość produktów niepochodzących nie przekracza 15 % ceny ex–works zestawu.

Artykuł 11

Elementy neutralne

Aby ustalić, czy produkt jest pochodzący, nie jest niezbędne ustalenie pochodzenia następujących składników, które mogły zostać użyte w procesie jego wytwarzania:

a) energii i paliwa;

b) fabryki i wyposażenia;

c) maszyn i narzędzi;

d) towarów, które nie wchodzą i które nie są przeznaczone do wejścia w końcowy skład produktu.

TYTUŁ III

WYMOGI TERYTORIALNE

Artykuł 12

Zasada terytorialności

1. Z wyjątkiem postanowień art. 3 i 4 warunki uzyskania statusu pochodzenia produktu określone w tytule II muszą być spełniane w sposób ciągły w państwach Pacyfiku lub we Wspólnocie Europejskiej.

2. Z wyjątkiem postanowień art. 3 i 4, w przypadku zwrotu towarów posiadających status pochodzenia, wywiezionych z jednego z państw Pacyfiku lub ze Wspólnoty Europejskiej do innego kraju, towary takie uznawane są za nieposiadające statusu pochodzenia, chyba że istnieje możliwość udowodnienia organom celnym, że:

a) towary powracające są tymi samymi towarami, które zostały wywiezione, oraz

b) nie zostały one poddane żadnym czynnościom wykraczającym poza czynności niezbędne dla zachowania ich w dobrym stanie, gdy znajdowały się w kraju, do którego zostały wywiezione lub gdy były przedmiotem wywozu.

Artykuł 13

Transport bezpośredni

1. Preferencyjne traktowanie przewidziane w Umowie dotyczy tylko produktów spełniających wymogi niniejszego protokołu, które są transportowane bezpośrednio między jednym z państw Pacyfiku a Wspólnotą Europejską lub przez terytoria innych krajów, o których mowa w art. 3 i 4, wobec których można zastosować kumulację. Jednakże produkty stanowiące jedną przesyłkę mogą być transportowane przez inne terytoria, gdzie mogą być w razie potrzeby przeładowywane lub czasowo składowane, pod warunkiem że pozostają pod dozorem organów celnych w kraju tranzytu lub składowania i że nie zostaną one poddane innym czynnościom niż wyładunek, ponowny załadunek lub jakakolwiek czynność wymagana dla zachowania ich w dobrym stanie.

Produkty pochodzące mogą być transportowane rurociągiem przez terytorium inne niż terytorium jednego z państw Pacyfiku lub Wspólnoty Europejskiej.

2. Dowody poświadczające, że warunki określone w ust. 1 zostały spełnione, dostarcza się organom celnym kraju przywozu poprzez okazanie:

a) jednego dokumentu przewozowego obejmującego przejazd z kraju wywozu przez kraj tranzytu; lub

b) świadectwa wystawionego przez organy celne kraju tranzytu:

(i) zawierającego dokładny opis produktów;

(ii) zawierającego datę wyładunku i ponownego załadunku produktów oraz, o ile ma to zastosowanie, nazwy statków lub innych użytych środków transportu; oraz

(iii) poświadczającego warunki, na jakich produkty pozostawały w kraju tranzytu; lub

c) w przypadku braku powyższych, jakiegokolwiek dokumentu poświadczającego.

Artykuł 14

Wystawy

1. Produkty pochodzące, wysłane w celu wystawienia w kraju lub na terytorium innym niż te, o których mowa w art. 3 i 4, do których to produktów stosuje się kumulację i które po wystawieniu sprzedaje się w celu przywozu do Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku, podlegają przy przywozie postanowieniom Umowy, pod warunkiem udowodnienia organom celnym, że:

a) eksporter wysłał te produkty z jednego z państw Pacyfiku lub ze Wspólnoty Europejskiej do kraju, w którym odbywa się wystawa oraz że wystawiał tam te produkty;

b) produkty zostały sprzedane lub zbyte w inny sposób przez tego eksportera osobie w jednym z państw Pacyfiku lub we Wspólnocie Europejskiej;

c) produkty zostały odesłane w trakcie wystawy lub niezwłocznie po niej w stanie, w jakim zostały wysłane na wystawę; oraz

d) produkty nie były, od momentu ich wysyłki na wystawę, używane do celów innych niż prezentacja na wystawie.

2. Dowód pochodzenia musi zostać wystawiony lub sporządzony zgodnie z postanowieniami tytułu IV i przedłożony organom celnym kraju przywozu w normalnym trybie. Musi być w nim wskazana nazwa i adres wystawy. Gdy jest to niezbędne, może być wymagana dodatkowa dokumentacja dotycząca warunków, na których produkty były wystawione.

3. Ustęp 1 stosuje się do wystaw handlowych, przemysłowych, rolniczych lub rzemieślniczych, targów lub podobnych wystaw publicznych albo pokazów, które nie są organizowane w celach prywatnych, w sklepach lub pomieszczeniach handlowych w celu sprzedaży produktów zagranicznych, oraz podczas których produkty pozostają pod dozorem celnym.

TYTUŁ IV

DOWÓD POCHODZENIA

Artykuł 15

Wymogi ogólne

1. Produkty pochodzące z jednego z państw Pacyfiku przy przywozie do Wspólnoty Europejskiej oraz produkty pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej przy przywozie do jednego z państw Pacyfiku korzystają z postanowień Umowy po przedstawieniu:

a) świadectwa przewozowego EUR.1, którego wzór znajduje się w załączniku III; lub

b) w przypadkach określonych w art. 20 ust. 1, deklaracji (zwanej dalej „deklaracją na fakturze”), sporządzonej przez eksportera na fakturze, specyfikacji wysyłkowej lub jakimkolwiek innym dokumencie handlowym opisującym dane produkty w sposób wystarczająco szczegółowy, aby można je było zidentyfikować; tekst deklaracji na fakturze zamieszczony jest w załączniku IV.

2. Niezależnie od postanowień ust. 1 produkty pochodzące w rozumieniu niniejszego protokołu, w przypadkach określonych w art. 25, korzystają z niniejszej Umowy bez konieczności przedkładania jakiegokolwiek z dokumentów określonych powyżej.

3. Do celów stosowania postanowień niniejszego tytułu, eksporterzy dokładają starań, by używać języka wspólnego dla państw Pacyfiku i Wspólnoty Europejskiej.

Artykuł 16

Procedura wystawiania świadectwa przewozowego EUR.1

1. Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiane jest przez organy celne kraju wywozu na pisemny wniosek sporządzony przez eksportera lub – na jego odpowiedzialność – przez jego upoważnionego przedstawiciela.

2. W tym celu eksporter lub jego upoważniony przedstawiciel wypełnia świadectwo przewozowe EUR.1 oraz formularz wniosku, których wzory znajdują się w załączniku III. Formularze te wypełnia się zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu. W przypadku gdy wnioski wypełniane są ręcznie, należy wypełniać je tuszem i drukowanymi literami. Opis produktów musi być zamieszczony w polu do tego przeznaczonym bez pozostawiania wolnych wierszy. Jeżeli pole nie jest wypełnione w całości, należy nakreślić linię poziomą poniżej ostatniej linijki opisu oraz przekreślić puste miejsce.

3. Eksporter występujący z wnioskiem o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1 jest zobowiązany do przedłożenia w dowolnym momencie na żądanie organów celnych kraju wywozu, w którym świadectwo przewozowe EUR.1 jest wystawiane, wszystkich odpowiednich dokumentów potwierdzających status pochodzenia danych produktów i spełnienie pozostałych wymogów niniejszego protokołu.

4. Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiają organy celne państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej lub jednego z państw Pacyfiku, jeżeli dane produkty można uznać za produkty pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej, z jednego z państw Pacyfiku lub z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, oraz spełniające inne wymogi niniejszego protokołu.

5. Organy celne wystawiające świadectwo przewozowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu zweryfikowania statusu pochodzenia produktów i spełnienia innych wymogów niniejszego protokołu. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych eksportera lub wszelkie inne kontrole, które uznają za stosowne. Organy celne wystawiające świadectwo zapewniają także, aby formularze określone w ust. 2 były należycie wypełnione. W szczególności sprawdzają, czy pole przeznaczone na opis produktów zostało wypełnione w sposób wykluczający możliwość dodania fałszywych wpisów.

6. Datę wystawienia świadectwa przewozowego EUR.1 wskazuje się w polu 11 świadectwa.

7. Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiają organy celne i udostępniają je eksporterowi od chwili faktycznego dokonania wywozu lub jego zapewnienia.

Artykuł 17

Świadectwa przewozowe EUR.1 wystawiane z mocą wsteczną

1. Niezależnie od postanowień art. 16 ust. 7 świadectwo przewozowe EUR.1 może, w drodze wyjątku, zostać wystawione po dokonaniu wywozu produktów, do których się odnosi, jeżeli:

a) nie zostało wystawione w chwili dokonywania wywozu z powodu błędu lub niezamierzonych pominięć lub zaistnienia innych szczególnych okoliczności; lub

b) wykazano, w sposób satysfakcjonujący organy celne, że świadectwo przewozowe EUR.1 zostało wystawione, ale z przyczyn technicznych nie zostało przyjęte przy przywozie.

2. Do celów wykonania ust. 1, eksporter musi wskazać w swoim wniosku miejsce i datę wywozu produktów, do których odnosi się świadectwo przewozowe EUR.1 oraz podać przyczyny wystąpienia z wnioskiem.

3. Organy celne mogą wystawić świadectwo przewozowe EUR.1 z mocą wsteczną, jedynie po sprawdzeniu, że informacje zawarte we wniosku eksportera są zgodne z informacjami znajdującymi się w odpowiednich dokumentach.

4. W świadectwach przewozowych EUR.1 wystawionych z mocą wsteczną umieszcza się następującą adnotację w języku angielskim:

„ISSUED RETROSPECTIVELY”

5. Adnotację o której mowa w ust. 4, umieszcza się w rubryce „Uwagi” świadectwa przewozowego EUR.1.

Artykuł 18

Wystawianie duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1

1. W przypadku kradzieży, utraty lub zniszczenia świadectwa przewozowego EUR.1, eksporter może zwrócić się do organów celnych, które je wystawiły, z wnioskiem o wystawienie duplikatu w oparciu o dokumenty wywozowe znajdujące się w ich posiadaniu.

2. Duplikat wystawiony w ten sposób zawiera następującą adnotację w języku angielskim:

„DUPLICATE”

3. Adnotację o której mowa w ust. 2, umieszcza się w rubryce „Uwagi” duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1.

4. Duplikat, który musi być opatrzony datą wystawienia oryginalnego świadectwa przewozowego EUR.1, staje się skuteczny od tej daty.

Artykuł 19

Wystawianie świadectw przewozowych EUR.1 na podstawie dowodu pochodzenia wystawionego lub sporządzonego uprzednio

W przypadku gdy produkty posiadające status pochodzenia pozostają pod dozorem urzędu celnego w jednym z państw Pacyfiku lub we Wspólnocie Europejskiej, istnieje możliwość zastąpienia oryginalnego dowodu pochodzenia jednym lub kilkoma świadectwami przewozowymi EUR.1 w celu wysłania wszystkich bądź niektórych produktów do innego miejsca na terytorium państw Pacyfiku lub Wspólnoty Europejskiej. Zastępcze świadectwo (świadectwa) przewozowe EUR.1 jest (są) wystawiane przez urząd celny, pod kontrolą którego znajdują się produkty, a zatwierdzane przez organ celny, pod kontrolą którego znajdują się produkty.

Artykuł 20

Warunki sporządzania deklaracji na fakturze

1. Deklaracja na fakturze, o której mowa w art. 15 ust. 1 lit. b), może zostać sporządzona:

a) przez upoważnionego eksportera w rozumieniu art. 21; lub

b) przez każdego eksportera przesyłki składającej się z jednego bądź kilku opakowań zawierających produkty pochodzące, których ogólna wartość nie przekracza 6 000 EUR.

2. Deklaracja na fakturze może zostać sporządzona, jeżeli dane produkty można uznać za produkty pochodzące z jednego z państw Pacyfiku lub ze Wspólnoty Europejskiej, bądź z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, oraz spełniające inne wymogi niniejszego protokołu.

3. Eksporter sporządzający deklarację na fakturze jest zobowiązany do przedłożenia w każdej chwili, na wniosek organów celnych kraju wywozu, wszystkich dokumentów potwierdzających status pochodzenia danych produktów oraz spełnienie pozostałych wymogów niniejszego protokołu.

4. Eksporter sporządza deklarację na fakturze, wpisując na maszynie, stemplując lub drukując na fakturze, specyfikacji wysyłkowej lub innym dokumencie handlowym, deklarację, której tekst zamieszczony jest w załączniku IV do niniejszego protokołu, w jednej z wersji językowych określonych w tym załączniku oraz zgodnie z przepisami prawa kraju wywozu. Jeśli deklaracja jest sporządzana ręcznie, powinna być napisana tuszem i drukowanymi literami.

5. Deklaracje na fakturze są opatrzone własnoręcznym, oryginalnym podpisem eksportera. Od upoważnionego eksportera w rozumieniu art. 21 nie wymaga się jednak podpisu na takich deklaracjach, pod warunkiem że złoży on organom celnym kraju wywozu pisemne zobowiązanie do przyjęcia pełnej odpowiedzialności za każdą deklarację na fakturze, która go identyfikuje, tak jakby była podpisana przez niego własnoręcznie.

6. Deklaracja na fakturze może zostać sporządzona przez eksportera w trakcie lub po dokonaniu wywozu produktów, do których się odnosi, pod warunkiem że zostanie ona przedstawiona w kraju przywozu nie później niż dwa lata po dokonaniu przywozu produktów, do których się odnosi.

Artykuł 21

Upoważniony eksporter

1. Organy celne kraju wywozu mogą upoważnić eksportera, który dokonuje częstych wysyłek produktów na mocy postanowień niniejszej Umowy dotyczących współpracy handlowej, do sporządzenia deklaracji na fakturze niezależnie od wartości przedmiotowych produktów. Eksporter ubiegający się o takie upoważnienie musi przedstawić, w sposób satysfakcjonujący organy celne, wszelkie gwarancje niezbędne do zweryfikowania pochodzenia produktów oraz spełnienia pozostałych wymogów niniejszego protokołu.

2. Organy celne mogą uzależnić przyznanie statusu upoważnionego eksportera od spełnienia wszelkich warunków, jakie uznają za właściwe.

3. Organy celne przyznają upoważnionemu eksporterowi numer upoważnienia celnego, który umieszczany jest na deklaracji na fakturze.

4. Organy celne kontrolują sposób używania upoważnienia przez upoważnionego eksportera.

5. Organy celne mogą w każdym momencie wycofać upoważnienie. Dokonują tego w przypadku, gdy upoważniony eksporter nie daje już gwarancji, o których mowa w ust. 1, nie spełnia już warunków, o których mowa w ust. 2 lub w inny sposób niewłaściwie wykorzystuje upoważnienie.

Artykuł 22

Termin ważności dowodu pochodzenia

1. Dowód pochodzenia jest ważny przez okres dziesięciu miesięcy od daty wystawienia w kraju wywozu i musi być przedłożony w wymienionym okresie organom celnym kraju przywozu.

2. Dowody pochodzenia przedłożone organom celnym kraju przywozu po terminie ich przedstawienia, określonym w ust. 1, mogą zostać przyjęte do celów stosowania preferencyjnego traktowania, jeżeli nieprzedłożenie dokumentów w terminie ostatecznym jest spowodowane wyjątkowymi okolicznościami.

3. W innych przypadkach przedłożenia dowodów z opóźnieniem, organy celne kraju przywozu mogą przyjąć dowody pochodzenia, jeżeli produkty zostały im przedstawione przed upływem wspomnianego terminu.

Artykuł 23

Przedkładanie dowodów pochodzenia

Dowody pochodzenia przedkłada się organom celnym kraju przywozu zgodnie z procedurami stosowanymi w tym kraju. Organy te mogą wymagać przetłumaczenia dowodu pochodzenia oraz zażądać, aby do zgłoszenia przywozowego zostało dołączone oświadczenie importera stwierdzające, że produkty spełniają warunki wymagane dla wykonania Umowy.

Artykuł 24

Przywóz partiami

Jeżeli na wniosek importera i na warunkach określonych przez organy celne kraju przywozu, produkty zdemontowane lub niezmontowane, w rozumieniu reguły ogólnej 2 lit. a) Zharmonizowanego Systemu, należące do sekcji XVI i XVII lub objęte pozycjami 7308 i 9406 Zharmonizowanego Systemu, przywożone są partiami, organom celnym przedstawiany jest jeden dowód pochodzenia przy przywozie pierwszej partii.

Artykuł 25

Zwolnienia z dowodu pochodzenia

1. Produkty wysłane jako małe paczki od osób prywatnych do osób prywatnych lub stanowiące część bagażu osobistego podróżnych są uznawane za produkty pochodzące bez wymogu przedstawienia dowodu pochodzenia, pod warunkiem że takie produkty nie są przywożone w celach handlowych i zostały zgłoszone jako spełniające wymogi niniejszego protokołu oraz że nie ma żadnych wątpliwości, co do wiarygodności takiego oświadczenia. W przypadku przesyłek pocztowych takie oświadczenie może zostać umieszczone na zgłoszeniu celnym CN22/CN23 lub na załączonej do tego dokumentu kartce papieru.

2. Przywóz, który jest okazjonalny i dotyczy wyłącznie produktów do osobistego użytku ich odbiorców albo podróżnych lub ich rodzin, nie jest uważany za przywóz w celach handlowych, jeśli rodzaj i ilość produktów nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.

3. Ponadto łączna wartość takich produktów nie może przekraczać 500 EUR w przypadku małych paczek lub 1 200 EUR w przypadku produktów stanowiących część bagażu osobistego podróżnych.

Artykuł 26

Procedura informacyjna do celów kumulacji

1. Jeżeli stosuje się art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1, dowód statusu pochodzenia materiałów pochodzących z jednego z państw Pacyfiku, Wspólnoty Europejskiej, z innego państwa AKP albo KTZ w rozumieniu niniejszego protokołu stanowi świadectwo przewozowe EUR.1 lub deklaracja dostawcy, której wzór znajduje się w załączniku V A do niniejszego protokołu, przedłożone przez eksportera w państwie lub we Wspólnocie Europejskiej, skąd pochodzą materiały.

2. Jeżeli stosuje się art. 3 ust. 4 i art. 4 ust. 4, dowód obróbki lub przetworzenia, przeprowadzonych w jednym z państw Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej, w innym państwie AKP albo w KTZ, stanowi deklaracja dostawcy, której wzór znajduje się w załączniku V B do niniejszego protokołu, przedłożona przez eksportera w państwie lub we Wspólnocie Europejskiej, skąd pochodzą materiały.

3. Dostawca sporządza odrębną deklarację dostawcy w przypadku przesyłki towarów wymienionych na fakturze handlowej, dotyczącej tej wysyłki lub w załączniku do faktury, albo w specyfikacji wysyłkowej lub innym dokumencie handlowym dotyczącym tej wysyłki, opisującym przedmiotowe materiały w sposób umożliwiający ich identyfikację.

4. Deklarację dostawcy można sporządzić na gotowym formularzu.

5. Deklaracje dostawcy na fakturze opatrzone są własnoręcznym, oryginalnym podpisem dostawcy. Jednakże jeśli fakturę oraz deklarację dostawcy sporządza się przy użyciu metod elektronicznego przetwarzania danych, deklaracja dostawcy nie wymaga składania własnoręcznego podpisu, pod warunkiem że tożsamość pracownika odpowiedzialnego za sporządzenie deklaracji w przedsiębiorstwie dostawczym została udowodniona w sposób zadowalający organy celne w państwie, w którym sporządzono deklaracje dostawców. Wspomniane organy celne mogą ustalić warunki wykonania niniejszego ustępu.

6. Deklaracje dostawców przedkłada się właściwemu organowi celnemu w kraju wywozu, który poproszono o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1.

7. Dostawca sporządzający deklarację jest zobowiązany do przedłożenia w dowolnym momencie na żądanie organów celnych kraju, w którym sporządzana jest deklaracja, wszystkich stosownych dokumentów potwierdzających, że informacje zawarte w deklaracji są zgodne z prawdą.

8. Zgodnie z art. 26 protokołu 1 do umowy z Kotonu deklaracje dostawców oraz świadectwa wystawione przed dniem wejścia w życie niniejszego protokołu zachowują ważność.

Artykuł 27

Dokumenty uzupełniające

Dokumenty, o których mowa w art. 16 ust. 3 i art. 20 ust. 3, wykorzystane do celów potwierdzenia, że produkty objęte świadectwem przewozowym EUR.1 lub deklaracją na fakturze mogą być uważane za produkty pochodzące z jednego z państw Pacyfiku, ze Wspólnoty Europejskiej lub z jednego spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz spełniające pozostałe wymogi niniejszego protokołu, mogą składać się m.in. z:

a) bezpośredniego dowodu działań podejmowanych przez eksportera lub dostawcę, zmierzających do uzyskania danych towarów, znajdującego się np. w jego kontach lub księgach wewnętrznych;

b) dokumentów potwierdzających status pochodzenia wykorzystanych materiałów, wystawionych lub sporządzonych w jednym z państw Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, jeżeli dokumenty te wykorzystywane są zgodnie z prawem krajowym;

c) dokumentów potwierdzających dokonanie obróbki lub przetworzenia materiałów w jednym z państw Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, wystawionych lub sporządzonych w jednym z państw Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, jeżeli dokumenty te wykorzystywane są zgodnie z prawem krajowym;

d) świadectw przewozowych EUR.1 lub deklaracji na fakturze, stanowiących dowód statusu pochodzenia wykorzystanych materiałów, wystawionych lub sporządzonych w jednym z państw Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz zgodnie z niniejszym protokołem.

Artykuł 28

Przechowywanie dowodów pochodzenia i dokumentów uzupełniających

1. Eksporter występujący z wnioskiem o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1 przechowuje dokumenty, o których mowa w art. 16 ust. 3, przez okres co najmniej trzech lat.

2. Eksporter sporządzający deklarację na fakturze przechowuje jej kopię, jak również dokumenty, o których mowa w art. 20 ust. 3, przez okres co najmniej trzech lat.

3. Dostawca sporządzający deklarację dostawcy powinien przechowywać kopie tej deklaracji i faktury, dowodu dostawy lub innego dokumentu handlowego, do którego dołączono deklarację, oraz dokumenty, o których mowa w art. 26 ust. 7 przez okres co najmniej trzech lat.

4. Organy celne kraju wywozu wystawiające świadectwo przewozowe EUR.1 przechowują formularz wniosku, o którym mowa w art. 16 ust. 2 przez okres co najmniej trzech lat.

5. Organy celne kraju przywozu przechowują przedstawione im świadectwa przewozowe EUR.1 i deklaracje na fakturze przez okres co najmniej trzech lat.

Artykuł 29

Niezgodności i błędy formalne

1. Stwierdzenie drobnych niezgodności między oświadczeniami zawartymi w dowodzie pochodzenia a oświadczeniami podanymi w dokumentach przedłożonych w urzędzie celnym w celu dopełnienia formalności związanych z przywozem produktów, nie unieważnia tym samym dowodu pochodzenia, jeżeli zostanie odpowiednio dowiedzione, że dany dokument rzeczywiście odpowiada przedstawionym produktom.

2. Oczywiste błędy formalne, takie jak błędy literowe na dowodzie pochodzenia, nie powinny powodować odrzucenia dokumentu, jeśli błędy te nie wzbudzają wątpliwości co do poprawności oświadczeń złożonych w dokumencie.

Artykuł 30

Kwoty wyrażone w euro

1. Do celów stosowania postanowień art. 20 ust. 1 lit. b) i art. 25 ust. 3, w przypadkach gdy produkty są fakturowane w walucie innej niż euro, kwoty wyrażone w walutach krajowych jednego z państw Pacyfiku, państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej oraz innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 stanowiące równowartość kwot wyrażonych w euro, są określane corocznie przez dane kraje.

2. Przesyłka korzysta z postanowień art. 20 ust. 1 lit. b) lub art. 25 ust. 3 poprzez odniesienie do waluty, w której sporządzona jest faktura, zgodnie z kwotą ustaloną dla zainteresowanego kraju.

3. Kwoty podawane w dowolnej walucie krajowej stanowią równowartość kwot wyrażonych w euro podaną w takiej walucie wg kursu z pierwszego dnia roboczego października. Kwoty zgłaszane są Komisji Wspólnot Europejskich do dnia 15 października i obowiązują od 1 stycznia następnego roku. Komisja Wspólnot Europejskich informuje wszystkie zainteresowane kraje o odpowiednich kwotach.

4. Kraj może zaokrąglić w górę lub w dół kwotę otrzymaną po przeliczeniu na swoją walutę krajową kwoty wyrażonej w euro. Kwota po zaokrągleniu nie może różnić się od kwoty otrzymanej po przeliczeniu o więcej niż 5 %. Kraj może pozostawić bez zmian kwoty wyrażone w walucie krajowej stanowiące równowartość kwot wyrażonych w euro, jeżeli w wyniku corocznego ich dostosowywania przewidzianego w ust. 3 kwoty te po dokonaniu przeliczenia, a przed zaokrągleniem, ulegają podwyższeniu o nie więcej niż 15 % równowartości kwoty wyrażonej w walucie krajowej. Kwotę wyrażoną w walucie krajowej można pozostawić bez zmian, jeśli w wyniku przeliczenia zmniejszyłaby się równoważna kwota.

5. Kwoty wyrażone w euro są poddawane przeglądowi przez Komitet Specjalny ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia na wniosek Wspólnoty Europejskiej lub państw Pacyfiku. Przeprowadzając przegląd, Komitet Specjalny ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia rozważa celowość zachowania skutków właściwych ograniczeń uwzględniając wartości rzeczywiste. W tym celu może on podjąć decyzję o zmianie kwot wyrażonych w euro.

TYTUŁ V

UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

Artykuł 31

Warunki administracyjne jakie muszą spełniać produkty, aby możliwe było korzystanie z niniejszej Umowy

1. Produkty pochodzące w rozumieniu niniejszego protokołu z państw Pacyfiku lub ze Wspólnoty Europejskiej korzystają, w chwili składania celnego zgłoszenia przywozowego, z preferencji wynikających z Umowy wyłącznie pod warunkiem, że zostały wywiezione najwcześniej w dniu, w którym kraj wywozu spełnił warunki określone w ust. 2.

2. Umawiające się Strony zobowiązują się wprowadzić:

a) niezbędne porozumienia krajowe i regionalne wymagane dla wykonania oraz egzekwowania zasad i procedur przewidzianych w niniejszym protokole, w tym w stosownych przypadkach porozumienia konieczne dla wykonania art. 3 i 4;

b) struktury i systemy administracyjne niezbędne do właściwego zarządzania pochodzeniem produktów i zgodnością z innymi warunkami określonymi w niniejszym protokole, a także do ich odpowiedniej kontroli.

Powiadamiają się one wzajemnie w sposób określony w art. 32.

Artykuł 32

Przekazywanie informacji dotyczących organów celnych

1. Państwa Pacyfiku i państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej udostępniają sobie wzajemnie, za pośrednictwem Komisji Wspólnot Europejskich, adresy organów celnych odpowiedzialnych za wystawienie i weryfikację świadectw przewozowych EUR.1 i deklaracji na fakturze albo deklaracji dostawców oraz wzory odcisków pieczęci używanych w ich urzędach celnych przy wystawianiu tych świadectw.

Świadectwa przewozowe EUR.1 oraz deklaracje na fakturze albo deklaracje dostawców są akceptowane do celów stosowania traktowania preferencyjnego od dnia otrzymania informacji przez Komisję Wspólnot Europejskich.

2. Państwa Pacyfiku i państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej niezwłocznie informują się nawzajem w przypadku zaistnienia zmian w informacjach, o których mowa w ust. 1.

3. Organy, o których mowa w ust. 1, działają z upoważnienia rządu danego kraju. Organy odpowiedzialne za kontrolę i weryfikację stanowią część organów rządowych danego kraju.

Artykuł 33

Wzajemna pomoc

1. W celu zapewnienia prawidłowego stosowania niniejszego protokołu Wspólnota, państwa Pacyfiku i inne kraje, o których mowa w art. 3 i 4, udzielają sobie wzajemnej pomocy, za pośrednictwem właściwych organów administracji celnej, w zakresie sprawdzania autentyczności świadectw przewozowych EUR.1, deklaracji na fakturze lub deklaracji dostawcy oraz poprawności informacji podanych w tych dokumentach. Państwa Pacyfiku mają również obowiązek:

a) udzielić Wspólnocie Europejskiej oraz sobie nawzajem niezbędnego wsparcia w przypadku otrzymania wniosku o monitorowanie właściwego zarządzania oraz kontrolę stosowania protokołu w danym kraju, w tym również umożliwić wizyty na miejscu;

b) zgodnie z art. 34 weryfikować status produktów pochodzących i zgodność z innymi warunkami określonymi w niniejszym protokole.

2. Organy, z którymi przeprowadza się konsultacje, dostarczają wszelkich istotnych informacji, dotyczących warunków, w których wytworzono produkt, wskazując w szczególności warunki, zgodnie z którymi w poszczególnych państwach Pacyfiku, we Wspólnocie Europejskiej i innych krajach, o których mowa w art. 3 i 4, przestrzegane są reguły pochodzenia.

Artykuł 34

Weryfikacja dowodów pochodzenia

1. Późniejsze weryfikacje dowodów pochodzenia przeprowadzane są na podstawie analizy ryzyka lub wyrywkowo albo jeżeli organy celne kraju przywozu mają uzasadnione wątpliwości co do autentyczności tych dokumentów, statusu pochodzenia danych produktów lub spełnienia innych wymogów niniejszego protokołu.

2. W celu wykonania postanowień ust. 1 organy celne kraju przywozu zwracają organom celnym kraju wywozu świadectwo przewozowe EUR.1 oraz fakturę, jeżeli została przedłożona, deklarację na fakturze lub kopię tych dokumentów, podając, w stosownych przypadkach, powody uzasadniające przeprowadzenie takiej weryfikacji. Wszelkie uzyskane dokumenty lub informacje wskazujące, iż informacje podane na dowodzie pochodzenia są nieprawdziwe, przekazywane są wraz z wnioskiem o przeprowadzenie weryfikacji.

3. Weryfikację przeprowadzają organy celne kraju wywozu. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych eksportera lub wszelkie inne kontrole, jakie uznają za stosowne.

4. Jeżeli w oczekiwaniu na wyniki weryfikacji organy celne kraju przywozu podejmą decyzję o zawieszeniu przyznania preferencyjnego traktowania w odniesieniu do danych produktów, stwarzają one importerowi możliwość zwolnienia tych produktów, z zastrzeżeniem podjęcia wobec nich wszelkich środków ostrożności, jakie uznają za konieczne.

5. Organy celne występujące z wnioskiem o weryfikację zostaną jak najszybciej poinformowane o jej wynikach. Wyniki te muszą wskazywać jednoznacznie, czy dokumenty są autentyczne i czy dane produkty mogą być uznane za produkty pochodzące z jednego z państw Pacyfiku, ze Wspólnoty Europejskiej albo z jednego spośród innych krajów, o których mowa w art. 3 i 4, oraz spełniające inne wymagania zawarte w niniejszym protokole.

6. Jeżeli w przypadkach uzasadnionych wątpliwości brak jest odpowiedzi w terminie dziesięciu miesięcy od dnia przedstawienia wniosku o weryfikację albo jeżeli odpowiedź nie zawiera informacji wystarczających do stwierdzenia autentyczności danego dokumentu lub rzeczywistego pochodzenia produktów, organy celne występujące z wnioskiem o weryfikację, z wyjątkiem szczególnych okoliczności, odmówią przyznania prawa do korzystania z preferencji.

7. Jeżeli procedura weryfikacji lub wszelkie inne dostępne informacje wskazują, iż naruszone zostały postanowienia niniejszego protokołu, kraj wywozu z własnej inicjatywy lub na wniosek kraju przywozu przeprowadza właściwe dochodzenie lub doprowadza do wszczęcia takiego dochodzenia, które należy podjąć w trybie pilnym w celu stwierdzenia takich naruszeń i zapobieżenia im; w tym celu zainteresowany kraj wywozu może zaprosić kraj przywozu do wzięcia udziału w takich weryfikacjach.

Artykuł 35

Weryfikacja deklaracji dostawców

1. Weryfikacja deklaracji dostawcy przeprowadzona jest na podstawie analizy ryzyka lub wyrywkowo lub w każdym przypadku, gdy organy celne kraju, w którym uwzględniono tego rodzaju deklaracje przy wydaniu świadectwa przewozowego EUR.1 lub sporządzeniu deklaracji na fakturze, mają uzasadnione wątpliwości co do autentyczności dokumentu lub prawdziwości zawartych w nim informacji.

2. Organy celne, którym przedłożono deklarację dostawcy, mogą zażądać od organów celnych państwa, w którym sporządzono deklarację, wystawienia świadectwa informacyjnego, którego wzór znajduje się w załączniku VI do niniejszego protokołu. W innym przypadku organy poświadczające, którym przedłożono deklarację dostawcy, mogą zażądać od eksportera sporządzenia świadectwa informacyjnego, wystawionego przez organy celne państwa, w którym sporządzono deklarację.

Urząd wystawiający świadectwo informacyjne przechowuje jego kopię przynajmniej przez trzy lata.

3. Organy celne wnioskujące o weryfikację są informowane o jej wynikach najszybciej jak to możliwe. Wyniki muszą jednoznacznie wskazywać, czy informacje podane w deklaracji dostawcy są prawidłowe, i powinny im umożliwiać ustalenie, czy i w jakim zakresie deklaracja dostawcy mogła zostać uwzględniona do celów wystawienia świadectwa przewozowego EUR.1 lub sporządzenia deklaracji na fakturze.

4. Weryfikację przeprowadzają organy celne kraju, w którym sporządzona została deklaracja dostawcy. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych dostawcy lub wszelkie inne kontrole, które uznają za stosowne w celu zweryfikowania poprawności każdej deklaracji dostawcy.

5. Każde świadectwo przewozowe EUR.1 lub deklaracja na fakturze, które zostały wystawione lub sporządzone na podstawie nieprawidłowej deklaracji dostawcy, uznawane są za nieważne.

Artykuł 36

Rozstrzyganie sporów

W przypadku gdy spory związane z procedurami weryfikacji określonymi w art. 34 i 35 nie mogą zostać rozstrzygnięte przez organy celne, które wystąpiły z wnioskiem o weryfikację i organy celne odpowiedzialne za przeprowadzenie tej weryfikacji, lub gdy pojawi się problem dotyczący interpretacji niniejszego protokołu, strony sporu przedkładają sprawę Komitetowi Specjalnemu ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia.

We wszystkich przypadkach rozstrzyganie sporów pomiędzy importerem a organami celnymi kraju przywozu podlega prawodawstwu tego kraju.

Artykuł 37

Kary

Karze podlega każdy, kto sporządza lub przyczynia się do sporządzenia dokumentu zawierającego nieprawdziwe informacje w celu uzyskania preferencyjnego traktowania dla produktów.

Artykuł 38

Wolne obszary celne

1. Państwa Pacyfiku oraz Wspólnota Europejska podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia, że produkty znajdujące się w obrocie handlowym przy zastosowaniu dowodu pochodzenia lub deklaracji dostawcy, które w trakcie przewozu przebywają na terenie wolnego obszaru celnego położonego na ich terytorium, nie zostały zamienione na inne towary oraz że nie są poddawane żadnym czynnościom poza zwykłymi czynnościami mającymi na celu zapobieżenie ich zepsuciu.

2. W drodze odstępstwa od postanowień ust. 1, w przypadku gdy produkty pochodzące z jednego z państw Pacyfiku lub ze Wspólnoty Europejskiej są przywożone do wolnego obszaru celnego przy zastosowaniu dowodu pochodzenia i zostają poddane obróbce i przetwarzaniu, a przeprowadzone procesy obróbki lub przetworzenia są zgodne z postanowieniami niniejszego protokołu, właściwe organy wydają na wniosek eksportera nowe świadectwo przewozowe EUR.1.

Artykuł 39

Odstępstwa

1. Komitet Specjalny ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia, zwany dalej w niniejszym artykule „Komitetem”, może przyjąć odstępstwa od niniejszego protokołu, gdy usprawiedliwia je rozwój istniejącego przemysłu lub tworzenie nowych gałęzi przemysłu w państwach Pacyfiku.

Zainteresowane państwo lub państwa Pacyfiku przed lub z chwilą przedstawienia sprawy Komitetowi informują Wspólnotę Europejską o złożeniu wniosku o odstępstwo, podając powody złożenia wniosku zgodnie z ust. 2.

Wspólnota odpowiada pozytywnie na wszystkie należycie uzasadnione wnioski państw Pacyfiku zgodne z niniejszym artykułem i niepowodujące poważnego zagrożenia dla istniejącego przemysłu Wspólnoty Europejskiej.

2. Aby ułatwić Komitetowi analizowanie wniosków o odstępstwo, za pomocą formularza podanego w załączniku VII do niniejszego protokołu państwo lub państwa Pacyfiku sporządzające wniosek przedstawiają uzasadnienie wniosku, dostarczając możliwie najwięcej informacji obejmujących w szczególności następujące punkty:

- opis produktu gotowego,

- charakter oraz ilość materiałów pochodzących z kraju trzeciego,

- charakter oraz ilość materiałów pochodzących z państw Pacyfiku lub krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, lub materiałów tam przetworzonych,

- procesy produkcji,

- wartość dodana,

- liczba pracowników w danym przedsiębiorstwie,

- przewidywana wielkość wywozu do Wspólnoty Europejskiej,

- inne możliwe źródła zaopatrzenia w surowce,

- uzasadnienie wnioskowanego terminu w świetle dążeń do znalezienia nowych źródeł zaopatrzenia,

- inne uwagi.

Te same zasady stosuje się w odniesieniu do wszelkich wniosków o przedłużenie.

Komitet może wprowadzać zmiany w formularzu.

3. Analiza wniosków uwzględnia w szczególności:

a) poziom rozwoju lub położenie geograficzne zainteresowanego państwa Pacyfiku;

b) przypadki, w których obowiązujące reguły pochodzenia miałyby znaczny wpływ na zdolność przemysłu istniejącego w państwie ESA do kontynuowania wywozu do Wspólnoty, w szczególności przypadki, gdy mogłoby to doprowadzić do zaprzestania działalności tego przemysłu;

c) przypadki szczególne, w których można jasno dowieść, iż znaczące inwestycje w przemyśle mogłyby zostać zahamowane z powodu reguł pochodzenia i w których odstępstwo sprzyjające realizacji programu inwestycyjnego mogłoby umożliwić stopniowe przyjmowanie tych reguł.

4. W każdym przypadku analiza jest przeprowadzana w celu upewnienia się, czy reguły dotyczące kumulacji pochodzenia nie gwarantują rozstrzygnięcia problemu.

5. Ponadto, jeśli wniosek o odstępstwo dotyczy najsłabiej rozwiniętych lub wyspiarskich państw Pacyfiku, jego analiza jest przeprowadzana z korzyścią dla nich, w szczególności biorąc pod uwagę:

a) skutki gospodarcze i społeczne podejmowanych decyzji, w szczególności w sferze zatrudnienia;

b) potrzebę zastosowania odstępstwa przez dany okres, z uwzględnieniem szczególnej sytuacji zainteresowanego państwa Pacyfiku i jego trudności.

6. Podczas analizowania wniosków szczególną uwagę należy zwrócić, w każdym przypadku odrębnie, na możliwość przyznania statusu produktów pochodzących tym produktom, w których skład wchodzą materiały pochodzące z sąsiadujących krajów rozwijających się, krajów najsłabiej rozwiniętych lub krajów rozwijających się, z którymi jedno lub większa liczba państw Pacyfiku nawiązała szczególne stosunki, pod warunkiem że można ustanowić satysfakcjonującą współpracę administracyjną.

7. Nie naruszając postanowień ust. 1-6, odstępstwo jest przyznawane, jeśli wartość dodana produktów niepochodzących wykorzystanych w zainteresowanym państwie Pacyfiku stanowi przynajmniej 45 % wartości produktu gotowego, pod warunkiem że odstępstwo nie powoduje poważnego zagrożenia dla sektora gospodarczego Wspólnoty Europejskiej lub jednego lub większej liczby jej państw członkowskich.

8. Komitet podejmuje wszelkie kroki niezbędne do zapewnienia, że decyzja jest podejmowana jak najszybciej, a w każdym przypadku nie później niż w ciągu siedemdziesięciu pięciu dni roboczych od dnia otrzymania wniosku przez współprzewodniczącego Komitetu ze strony WE. Jeśli Wspólnota Europejska nie poinformuje państwa Pacyfiku o swoim stanowisku w sprawie wniosku w tym terminie, wniosek uznaje się za przyjęty.

9. a) Odstępstwo obowiązuje w okresie ustalanym przez Komitet, na ogół przez pięć lat.

b) Decyzja o odstępstwie może przewidywać odnowienie odstępstwa bez konieczności podejmowania przez Komitet nowej decyzji, pod warunkiem że zainteresowane państwo lub państwa Pacyfiku przedłożą, w terminie trzech miesięcy przed upływem każdego terminu, dowód stwierdzający, że nadal nie są w stanie spełnić warunków niniejszego protokołu, od którego uzyskały odstępstwo.

W przypadku jakiegokolwiek sprzeciwu wobec przedłużenia okresu obowiązywania odstępstwa, Komitet jak najszybciej analizuje i podejmuje decyzję w sprawie przedłużenia odstępstwa. Komitet postępuje zgodnie z procedurą przewidzianą w ust. 8. Wprowadza się wszelkie niezbędne środki mające na celu uniknięcie zakłóceń w stosowaniu odstępstwa.

c) W terminach podanych w lit. a) i b) Komitet może dokonać przeglądu warunków dotyczących stosowania odstępstwa, jeśli stwierdzi, iż w czynnikach zasadniczych regulujących decyzję o przyznaniu odstępstwa zaszła znacząca zmiana. Po zakończeniu przeglądu Komitet może podjąć decyzję o zmianie warunków swej decyzji dotyczących zakresu odstępstwa lub każdego innego warunku ustalonego wcześniej.

TYTUŁ VI

CEUTA I MELILLA

Artykuł 40

Warunki specjalne

1. Używane w niniejszym protokole określenie „Wspólnota Europejska” nie obejmuje Ceuty i Melilli. Określenie „produkty pochodzące ze Wspólnoty Europejskiej” nie obejmują produktów pochodzących z Ceuty i Melilli.

2. Postanowienia niniejszego protokołu stosuje się, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, przy stwierdzaniu, czy produkty można uznać za pochodzące z jednego z państw Pacyfiku z chwilą ich przywozu do Ceuty i Melilli.

3. W przypadku gdy produkty w całości uzyskane w Ceucie, Melilli lub na terytorium Wspólnoty Europejskiej poddaje się obróbce i przetwarzaniu w jednym z państw Pacyfiku, uznaje się je za całkowicie uzyskane w jednym z państw Pacyfiku.

4. Procesy obróbki lub przetworzenia przeprowadzone w Ceucie, Melilli lub we Wspólnocie Europejskiej uznaje się za przeprowadzone w jednym z państw Pacyfiku, jeśli towary poddawane są dalszej obróbce lub przetworzeniu w jednym z państw Pacyfiku.

5. Do celów wykonania ust. 3 i 4, za obróbkę lub przetworzenie nie uznaje się czynności niewystarczających określonych w art. 7 niniejszego protokołu.

6. Ceutę i Melillę uważa się za jedno terytorium.

TYTUŁ VII

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuł 41

Przegląd i stosowanie reguł pochodzenia

1. Komitet ds. handlu może podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian do postanowień niniejszego protokołu.

2. Zgodnie z art. 68 umowy, Komitet Specjalny ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia m.in. podejmuje decyzje w sprawie odstępstw od niniejszego protokołu, z zastrzeżeniem spełnienia warunków określonych w art. 39.

Artykuł 42

Załączniki

Załączniki do niniejszego protokołu stanowią jego integralną część.

Artykuł 43

Wdrożenie protokołu

Wspólnota Europejska i państwa Pacyfiku podejmują niezbędne środki w celu wykonania niniejszego protokołu.

ZAŁĄCZNIK I do Protokołu II

Uwagi wprowadzające do wykazu w załączniku II

Uwaga 1:

Wykaz ten określa warunki, jakie muszą spełniać wszystkie produkty, by zostały uznane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu w rozumieniu art. 6 protokołu.

Uwaga 2:

1. Pierwsze dwie kolumny w wykazie opisują produkt uzyskany. Pierwsza kolumna podaje numer pozycji lub numer działu stosowany w Zharmonizowanym Systemie, natomiast druga zawiera opis towarów zastosowany w danym systemie w odniesieniu do tej pozycji lub tego działu. Dla każdego wpisu znajdującego się w dwóch pierwszych kolumnach określono regułę wymienioną w kolumnie 3 lub 4. Jeżeli, w pewnych przypadkach, wpis w pierwszej kolumnie poprzedza „ex”, oznacza to, że regułę podaną w kolumnie 3 lub 4 stosuje się wyłącznie do części pozycji opisanej w kolumnie 2.

2. Jeżeli w kolumnie 1 znajduje się kilka numerów pozycji lub w przypadku kiedy został podany numer działu i w związku z tym w kolumnie 2 znajduje się tylko ogólny opis produktu, odpowiednie reguły zawarte w kolumnach 3 lub 4 mają zastosowanie do wszystkich produktów, które w ramach Zharmonizowanego Systemu zostały sklasyfikowane w obrębie pozycji danego działu lub w obrębie którejkolwiek z pozycji zgrupowanych w kolumnie 1.

3. Jeżeli w wykazie podane są różne reguły mające zastosowanie do różnych produktów objętych tą samą pozycją, w każdym tiret zawarty jest opis odnoszący się do części pozycji będącej przedmiotem odpowiedniej reguły z kolumny 3 lub 4.

4. W przypadku gdy wpisowi w pierwszych dwóch kolumnach odpowiada reguła wymieniona zarówno w kolumnie 3, jak i 4, eksporter może wybrać zastosowanie albo reguły określonej w kolumnie 3, albo reguły określonej w kolumnie 4. Jeżeli kolumna 4 nie zawiera reguły dotyczącej pochodzenia, należy zastosować regułę określoną w kolumnie 3.

Uwaga 3:

1. Postanowienia art. 6 protokołu dotyczące produktów, które uzyskały status pochodzenia, wykorzystywanych do wytwarzania innych produktów, stosuje się bez względu na to, czy status ten został uzyskany w zakładzie, w którym wykorzystuje się te produkty, czy w innym zakładzie na terytorium Wspólnoty Europejskiej lub w państwach Pacyfiku.

Przykład:

Silnik objęty pozycją 8407, dla którego reguła określa, że wartość materiałów niepochodzących, które mogą wchodzić w jego skład nie może przekraczać 40 % ceny ex–works produktu, wytwarzany jest z „pozostałej stali stopowej wstępnie formowanej przez kucie” objętej pozycją ex 7224.

Jeżeli odkuwka została wykonana we Wspólnocie Europejskiej z niepochodzącej wlewki, uzyskała już status pochodzenia w oparciu o regułę dla pozycji ex 7224 w wykazie. W związku z tym przy obliczaniu wartości silnika odkuwkę można potraktować jako produkt pochodzący, bez względu na to, czy silnik został wyprodukowany w tym samym, czy w innym zakładzie na terytorium Wspólnoty Europejskiej. Wartość niepochodzącej wlewki nie jest więc brana pod uwagę przy sumowaniu wartości użytych materiałów niepochodzących.

2. Reguła podana w wykazie określa minimalny stopień wymaganej obróbki lub przetworzenia, a przeprowadzenie dalszej obróbki lub przetworzenia również nadaje status pochodzenia i odwrotnie, przeprowadzenie mniejszego zakresu obróbki lub przetworzenia nie nadaje statusu pochodzenia. W związku z tym, jeżeli reguła określa, że na pewnym etapie wytwarzania można użyć materiału niepochodzącego, użycie takiego materiału na wcześniejszym etapie wytwarzania jest dozwolone, natomiast nie jest dozwolone na późniejszym etapie wytwarzania.

3. Bez uszczerbku dla uwagi 3.2, gdy reguła stanowi, że mogą być użyte „materiały z jakiejkolwiek pozycji”, to materiały objęte tą samą pozycją co produkt również mogą być użyte, jednak z uwzględnieniem specyficznych ograniczeń, jakie mogą być również zawarte w regule. Wyrażenie „wytwarzanie z materiałów objętych dowolną pozycją, włącznie z innymi materiałami objętymi pozycją .” oznacza jednak, że można użyć wyłącznie materiałów sklasyfikowanych pod tą samą pozycją co produkt, których opis różni się od opisu danego produktu w kolumnie 2 wykazu.

4. Jeżeli reguła podana w wykazie określa, że produkt może zostać wytworzony z więcej niż jednego materiału, oznacza to, że można wykorzystać jeden, dowolny materiał, lub większą liczbę materiałów. Nie oznacza to, że należy użyć wszystkich materiałów.

Przykład:

Reguła dotycząca tkanin z pozycji 5208-5212 przewiduje, że można wykorzystać włókna naturalne oraz że można również wśród innych materiałów wykorzystać materiały chemiczne. Reguła ta nie oznacza, że należy używać zarówno włókien naturalnych, jak i materiałów chemicznych; można użyć jednego lub drugiego rodzaju tych materiałów lub obydwu.

5. Jeżeli zamieszczona w wykazie reguła przewiduje, że produkt musi być wytworzony z określonego materiału, warunek ten oczywiście nie stanowi przeszkody dla wykorzystania innych materiałów które, ze względu na właściwe im cechy, nie mogą spełnić warunków reguły. (Zobacz również uwaga 6.3 poniżej odnoszącą się do wyrobów włókienniczych).

Przykład:

Reguła dotycząca przetworów spożywczych z pozycji 1904, która szczególnie wyklucza zboża i ich pochodne, nie wyklucza wykorzystywania soli mineralnych, środków chemicznych i innych dodatków, które nie są produktami zbożowymi.

Reguły tej nie stosuje się do produktów, które nie mogą być wytwarzane z materiałów określonych w wykazie, jednak tego samego rodzaju materiały można wykorzystywać do ich wytwarzania na wcześniejszym etapie.

Przykład:

W przypadku artykułów odzieżowych z ex działu 62 wytworzonych z materiałów nietkanych, jeżeli dla tej klasy artykułów dozwolone jest wyłącznie stosowanie niepochodzącej przędzy, nie jest możliwe użycie jako materiału wyjściowego materiału nietkanego – nawet jeżeli materiału nietkanego nie można wykonać z przędzy. W takich przypadkach materiał wyjściowy będzie zazwyczaj na etapie przed przędzą, tj. na etapie włókna.

6. Jeżeli przedstawiona w wykazie reguła przewiduje dwie maksymalne wartości procentowe materiałów niepochodzących, które mogą zostać wykorzystane, wartości tych nie można sumować. Innymi słowy, maksymalna wartość wszystkich wykorzystywanych materiałów niepochodzących nigdy nie może przekroczyć najwyższej podanej wartości procentowej. Ponadto poszczególne wartości procentowe nie mogą przekroczyć wartości podanej w stosunku do materiałów, do których mają one zastosowanie.

Uwaga 4:

1. Użyte w wykazie określenie „włókna naturalne” odnosi się do włókien innych niż włókna sztuczne lub syntetyczne. Jest ono zastrzeżone dla etapów produkcji mających miejsce przed przędzeniem, w tym dla odpadów oraz, o ile nie określono inaczej, obejmuje włókna zgrzeblone, czesane lub w inny sposób przetwarzane, ale nieprzędzone.

2. Termin „włókna naturalne” obejmuje włosie końskie z pozycji 0503, jedwab z pozycji 5002 i 5003 oraz włókna wełniane, z cienkiej albo grubej sierści zwierzęcej z pozycji 5101–5105, włókna bawełniane z pozycji 5201–5203 i pozostałe włókna roślinne z pozycji 5301–5305.

3. Określenia „pulpa włókiennicza”, „materiały chemiczne” i „materiały papiernicze” są stosowane w wykazie do opisywania materiałów niesklasyfikowanych w działach 50–63, które mogą być używane do wytwarzania włókien sztucznych, syntetycznych, papierniczych lub przędz.

4. Określenie „włókna odcinkowe chemiczne” jest używane w wykazie w odniesieniu do kabli z włókna ciągłego sztucznego lub syntetycznego, włókien odcinkowych lub odpadów z pozycji 5501–5507.

Uwaga 5:

1. W przypadku gdy w wykazie znajduje się odniesienie do niniejszej uwagi w stosunku do danego produktu, warunki określone w kolumnie 3 nie mają zastosowania do podstawowych materiałów włókienniczych, wykorzystywanych do wytwarzania tego produktu, które w sumie stanowią najwyżej 10 % ogólnej masy wszystkich zastosowanych materiałów włókienniczych. (Zobacz również uwagi 5.3 i 5.4 poniżej).

2. Tolerancję, o której mowa w uwadze 5.1, można jednak stosować wyłącznie w odniesieniu do produktów mieszanych, wytworzonych z dwóch lub więcej podstawowych materiałów włókienniczych.

Podstawowymi materiałami włókienniczymi są:

- jedwab,

- wełna,

- gruba sierść zwierzęca,

- cienka sierść zwierzęca,

- włosie końskie,

- bawełna,

- materiały do produkcji papieru i papier,

- len,

- konopie siewne,

- juta i pozostałe włókna tekstylne łykowe,

- sizal i inne włókna tekstylne z rodzaju Agave,

- włókno kokosowe, manila, ramia i pozostałe włókna tekstylne roślinne,

- syntetyczne chemiczne włókna ciągłe,

- sztuczne chemiczne włókna ciągłe,

- włókna przewodzące prąd,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z polipropylenu,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z poliestru,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z poliamidu,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z poliakrylonitrylu,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z poliimidu,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z politetrafluoroetylenu,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z polifenylenu sulfonowego,

- syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe z polichlorku winylu,

- inne syntetyczne chemiczne włókna odcinkowe,

- sztuczne chemiczne włókna odcinkowe z wiskozy,

- inne sztuczne chemiczne włókna odcinkowe,

- przędza z poliuretanu uzupełniona elastycznymi segmentami z polieteru, nawet rdzeniowa,

- przędza z poliuretanu uzupełniona elastycznymi segmentami z poliestru, nawet rdzeniowa,

- produkty objęte pozycją 5605 (przędza metalizowana) zawierające taśmę składającą się z rdzenia z folii aluminiowej lub z rdzenia z folii z tworzyw sztucznych, nawet pokrywaną proszkiem aluminiowym, o szerokości nieprzekraczającej 5 mm, wprowadzoną za pomocą przezroczystej lub barwnej substancji kleistej między dwie warstwy folii z tworzywa sztucznego,

- inne produkty z pozycji 5605.

Przykład:

Przędza z pozycji 5205, wykonana z włókien bawełnianych z pozycji 5203 i z syntetycznych włókien odcinkowych z pozycji 5506, jest przędzą mieszaną. W związku z tym niepochodzące syntetyczne włókna odcinkowe, niespełniające reguł pochodzenia (wymagające wytwarzania z materiałów chemicznych lub pulpy włókienniczej), można stosować w ilości nieprzekraczającej 10 % masy przędzy.

Przykład:

Tkanina wełniana z pozycji 5112, wykonana z przędzy wełnianej z pozycji 5107 i przędzy syntetycznej z włókien odcinkowych z pozycji 5509, jest tkaniną mieszaną. W związku z tym można stosować przędzę syntetyczną, która nie spełnia reguł pochodzenia (wymagających wytwarzania z materiałów chemicznych lub pulpy włókienniczej) lub przędzę wełnianą, która nie spełnia reguł pochodzenia (wymagających wytwarzania z włókien naturalnych, niezgrzebnych ani nieczesanych lub przygotowanych do przędzenia w inny sposób) lub połączenie tych dwóch włókien, pod warunkiem że ich ogólna masa nie przekracza 10 % masy tkaniny.

Przykład:

Materiał włókienniczy igłowy z pozycji 5802, wykonany z przędzy bawełnianej z pozycji 5205 oraz z tkaniny bawełnianej z pozycji 5210 jest produktem mieszanym tylko wtedy, gdy sama tkanina bawełniana jest tkaniną mieszaną, wykonaną z przędzy sklasyfikowanej do dwóch oddzielnych pozycji, albo jeżeli wykorzystane włókna bawełniane są mieszankami.

Przykład:

Jeżeli przedmiotowy materiał włókienniczy igłowy został wykonany z przędzy bawełnianej z pozycji 5205 i tkaniny syntetycznej z pozycji 5407, zastosowane przędze są oczywiście dwoma odrębnymi materiałami włókienniczymi, w związku z czym materiał włókienniczy igłowy jest produktem mieszanym.

3. W przypadku produktów zawierających „przędzę wykonaną z poliuretanu i uzupełnioną elastycznymi segmentami z poliestru, nawet rdzeniową.” tolerancja dla tej przędzy wynosi 20 %.

4. W przypadku produktów zawierających „taśmę składającą się z rdzenia z folii aluminiowej lub z rdzenia z folii z tworzyw sztucznych, nawet pokrywaną proszkiem aluminiowym, o szerokości nieprzekraczającej 5 mm, wprowadzoną za pomocą kleju między dwie warstwy folii z tworzywa sztucznego” tolerancja w odniesieniu do taśmy wynosi 30 %.

Uwaga 6:

1. Wyroby włókiennicze oznaczone w wykazie odnośnikiem do niniejszej uwagi i materiały włókiennicze, z wyjątkiem włókienniczych materiałów wykończeniowych i dodatków, które nie spełniają reguły podanej w wykazie w kolumnie 3 dotyczącej wytwarzania omawianych produktów, mogą być użyte, pod warunkiem że ich masa nie przekracza 10 % ogólnej masy wszystkich zawartych materiałów włókienniczych.

Włókiennicze materiały wykończeniowe i dodatki są sklasyfikowane w działach 50–63. Podszewek i międzypodszewek nie uznaje się za wykończenia lub dodatki.

2. Wszelkie niewłókiennicze materiały wykończeniowe i dodatki lub inne wykorzystywane materiały zawierające materiały włókiennicze nie muszą spełniać warunków określonych w kolumnie 3, nawet jeżeli wykraczają poza zakres uwagi 3.5.

3. Zgodnie z uwagą 3.5 wszelkie niepochodzące niewłókiennicze materiały wykończeniowe oraz dodatki lub inne produkty, które nie zawierają żadnych materiałów włókienniczych, mogą być używane dowolnie, jeśli ich wykonanie z materiałów określonych w kolumnie 3 nie jest możliwe.

Na przykład (¹), jeśli reguła podana w wykazie przewiduje, że do danej pozycji włókienniczej, takiej jak bluzka, trzeba zastosować przędzę, nie wyklucza to zastosowania innych elementów metalowych, takich jak guziki, ponieważ nie można ich wykonać z materiałów włókienniczych.

4. W przypadku obliczania wartości materiałów niepochodzących, a wchodzących w skład produktu, z zastosowaniem normy procentowej, konieczne jest uwzględnienie wartości materiałów wykończeniowych i dodatków.

Uwaga 7:

1. Do celów pozycji ex 2707, 2713–2715, ex 2901, ex 2902 i ex 3403 „operacjami specyficznymi” są:

a) destylacja próżniowa;

b) redestylacja przez bardzo dokładny proces frakcjonowania (²);

c) krakowanie;

d) reformowanie;

e) ekstrakcja za pomocą rozpuszczalników selektywnych;

f) proces obejmujący wszystkie następujące zabiegi: przetwarzanie przy użyciu skoncentrowanego kwasu siarkowego, oleum lub bezwodnika siarkowego; neutralizacja środkami alkalicznymi; odbarwianie i oczyszczenie naturalnymi ziemiami aktywnymi, aktywnym węglem drzewnym lub boksytem;

g) polimeryzacja;

h) alkilowanie;

i) izomeryzacja.

2. Do celów pozycji 2710, 2711 i 2712 „operacjami specyficznymi” są:

a) destylacja próżniowa;

b) redestylacja przez bardzo dokładny proces frakcjonowania (²);

c) krakowanie;

d) reformowanie;

e) ekstrakcja za pomocą rozpuszczalników selektywnych;

f) proces obejmujący wszystkie następujące zabiegi: przetwarzanie przy użyciu skoncentrowanego kwasu siarkowego, oleum lub bezwodnika siarkowego; neutralizacja środkami alkalicznymi; odbarwianie i oczyszczenie naturalnymi ziemiami aktywnymi, aktywnym węglem drzewnym lub boksytem;

g) polimeryzacja;

h) alkilowanie;

i) izomeryzacja;

j) w odniesieniu do olejów ciężkich objętych wyłącznie pozycją ex 2710, odsiarczanie za pomocą wodoru powodujące obniżenie zawartości siarki w produktach przetworzonych o przynajmniej 85 % (metoda ASTM D 1266-59 T);

k) w odniesieniu do produktów objętych wyłącznie pozycją 2710, odparafinowywanie przez proces inny niż filtrowanie;

l) wyłącznie w odniesieniu do olejów ciężkich objętych pozycją ex 2710, poddawanie działaniu wodoru przy ciśnieniu większym niż 20 barów i temperaturze większej niż 250 °C przy użyciu katalizatora, innego niż do celów odsiarczania, gdy wodór stanowi czynnik aktywny w reakcji chemicznej. Dalsze poddawanie działaniu wodoru olejów smarowych objętych pozycją ex 2710 (np. wykańczanie metodą wodorową lub odbarwianie), szczególnie w celu poprawy koloru lub stabilności, nie uważa się za proces specyficzny;

m) w odniesieniu do olejów opałowych objętych wyłącznie pozycją ex 2710, destylacja próżniowa, pod warunkiem że objętościowo destyluje się mniej niż 30 % tych produktów, wraz ze stratami, w temperaturze 300 °C metodą ASTM D 86;

n) obróbka przy pomocy elektrycznych wyładowań snopiastych wysokiej częstotliwości (wyłącznie w odniesieniu do olei ciężkich innych niż oleje napędowe i oleje opałowe z pozycji ex 2710).

3. Do celów pozycji ex 2707, 2713–2715, ex 2901, ex 2902 i ex 3403, proste operacje, takie jak oczyszczanie, przelewanie, odsalanie, odwadnianie, filtrowanie, barwienie, znakowanie, otrzymywanie zawartości siarki jako rezultat mieszania produktów o różnej zawartości siarki lub jakakolwiek kombinacja tych czy podobnych operacji nie nadaje pochodzenia.

(¹) Niniejszy przykład podano wyłącznie w celach informacyjnych. Nie jest on prawnie wiążący.

(²) Zob. dodatkową uwagę wyjaśniającą 4 lit. b) do działu 27 Nomenklatury Scalonej.

ZAŁĄCZNIK II do Protokołu II

Wykaz procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia

Niektóre produkty wymienione w wykazie mogą nie być objęte niniejszą Umową. W związku z powyższym konieczne jest sprawdzenie innych części niniejszej Umowy.