RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot

[1] W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się przepisy unijne dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur, lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania oraz przepisy dotyczące świadczenia usług pośrednictwa, pomocy technicznej, szkoleń i reklamy w związku z takimi towarami.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) [2] „tortury” oznaczają działanie, którym zadaje się osobie umyślnie ostry ból lub cierpienie, fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo. Kary śmierci w żadnym razie nie uznaje się za karę zgodną z prawem;

b) [3] „inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie” oznacza działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, przez które zadawany jest osobie ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne osiągające minimalny poziom dotkliwości. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo. Kary śmierci w żadnym razie nie uznaje się za karę zgodną z prawem;

c) [4] „organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa” oznaczają organy odpowiedzialne za zapobieganie przestępstwom, ich wykrywanie, prowadzenie postępowań przygotowawczych w ich sprawie, ich zwalczanie i karanie, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) [5] „wywóz” oznacza wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Unii, w tym wyprowadzenie wymagające zgłoszenia celnego oraz wyprowadzenie towarów po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (¹⁰);

e) [6] „przywóz” oznacza wprowadzenie towarów na obszar celny Unii, w tym czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego, objęcie procedurą specjalną oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 952/2013;

f) „pomoc techniczna” oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) „muzeum” oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) [7] „właściwy organ” oznacza organ państwa członkowskiego, wskazany w załączniku I, który zgodnie z art. 8 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia lub do zakazania eksporterowi korzystania z generalnego unijnego pozwolenia na wywóz;

i) [8] „wnioskodawca” oznacza:

1) eksportera, w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3, 5 lub 7b;

2) osobę fizyczną lub prawną, podmiot lub organ, który transportuje towary na obszarze celnym Unii, w przypadku tranzytu, o którym mowa w art. 4a;

3) dostawcę pomocy technicznej, w przypadku świadczenia pomocy technicznej, o której mowa w art. 3;

4) muzeum, które będzie wystawiało towary, w przypadku przywozu i świadczenia pomocy technicznej, o których mowa w art. 4; oraz

5) dostawcę pomocy technicznej lub pośrednika, w przypadku świadczenia pomocy technicznej, o której mowa w art. 7a, lub świadczenia usług pośrednictwa, o których mowa w art. 7e;

j) [9] „obszar celny Unii” oznacza terytorium w rozumieniu art. 4 rozporządzenia (UE) nr 952/2013;

k) [10] „usługi pośrednictwa” oznaczają:

1) negocjowanie lub zawieranie transakcji kupna, sprzedaży lub dostawy odpowiednich towarów z państwa trzeciego do innego państwa trzeciego; lub

2) sprzedaż lub kupno odpowiednich towarów znajdujących się w państwie trzecim w celu ich przekazania do innego państwa trzeciego.

Na potrzeby niniejszego rozporządzenia samo świadczenie usług pomocniczych jest wyłączone z niniejszej definicji. Usługami pomocniczymi są: transport, usługi finansowe, ubezpieczenie lub reasekuracja oraz ogólna reklama lub promocja;

l) [11] „pośrednik” oznacza osobę fizyczną lub prawną, podmiot lub organ, w tym spółkę osobową, mające miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim i świadczące usługi określone w lit. k) z terytorium Unii; osobę fizyczną mającą obywatelstwo państwa członkowskiego, niezależnie od miejsca pobytu, która świadczy takie usługi z terytorium Unii, oraz osobę prawną, podmiot lub organ zarejestrowane lub ustanowione na mocy prawa państwa członkowskiego, niezależnie od siedziby, które świadczą takie usługi z terytorium Unii;

m) [12] „dostawca pomocy technicznej” oznacza osobę fizyczną lub prawną, podmiot lub organ, w tym spółkę osobową, mające miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim i świadczące pomoc techniczną określoną w lit. f) z terytorium Unii; osobę fizyczną mającą obywatelstwo państwa członkowskiego, niezależnie od miejsca pobytu, która świadczy taką pomoc z terytorium Unii, oraz osobę prawną, podmiot lub organ zarejestrowane lub ustanowione na mocy prawa państwa członkowskiego, niezależnie od siedziby, które świadczą taką pomoc z terytorium Unii;

n) [13] „eksporter” oznacza osobę fizyczną lub prawną, podmiot lub organ, w tym spółkę osobową, w imieniu których składane jest zgłoszenie wywozowe, to znaczy osobę, podmiot lub organ, które, w czasie gdy zgłoszenie jest przyjmowane, pozostają w stosunku umownym z odbiorcą w danym państwie trzecim i posiadają wymagane uprawnienia do decydowania o wysłaniu towarów poza obszar celny Unii. Jeżeli nie została zawarta taka umowa lub strona umowy nie działa we własnym imieniu, eksporter oznacza osobę, podmiot lub organ posiadające wymagane uprawnienia do decydowania o wysłaniu towaru poza obszar celny Unii. W przypadku gdy przywilej prawa dysponowania towarami należy zgodnie z taką umową do osoby, podmiotu lub organu mających miejsce pobytu lub siedzibę poza Unią, za eksportera uważa się stronę umowy mającą miejsce pobytu lub siedzibę w Unii;

o) [14] „generalne unijne pozwolenie na wywóz” oznacza pozwolenie na wywóz, w rozumieniu lit. d), w odniesieniu do wywozu do niektórych państw, które udzielane jest wszystkim eksporterom spełniającym warunki i wymogi dotyczące korzystania z takiego pozwolenia, wymienione w załączniku IIIb;

p) [15] „pozwolenie indywidualne” oznacza pozwolenie udzielone:

1) jednemu określonemu eksporterowi na wywóz, w rozumieniu lit. d), na rzecz jednego użytkownika końcowego lub odbiorcy w państwie trzecim, obejmujące co najmniej jeden towar;

2) jednemu określonemu pośrednikowi na świadczenie usług pośrednictwa, w rozumieniu lit. k), na rzecz jednego użytkownika końcowego lub odbiorcy w państwie trzecim, obejmujące co najmniej jeden towar; lub

3) osobie fizycznej lub prawnej, podmiotowi lub organowi, które transportują towary w obrębie obszaru celnego Unii, na tranzyt w rozumieniu lit. s);

q) [16] „pozwolenie globalne” oznacza pozwolenie udzielone jednemu określonemu eksporterowi lub pośrednikowi w odniesieniu do typu towarów wymienionych w załączniku III lub w załączniku IIIa, które może dotyczyć:

1) wywozu, w rozumieniu lit. d), do co najmniej jednego określonego użytkownika końcowego w co najmniej jednym określonym państwie trzecim;

2) wywozu, w rozumieniu lit. d), do co najmniej jednego określonego dystrybutora w co najmniej jednym określonym państwie trzecim, jeżeli eksporter jest producentem towarów wymienionych w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III lub w pkt 1 załącznika IIIa;

3) świadczenia usług pośrednictwa w związku z przekazywaniem towarów znajdujących się w państwie trzecim do co najmniej jednego określonego użytkownika końcowego w co najmniej jednym określonym państwie trzecim;

4. świadczenia usług pośrednictwa w związku z przekazywaniem towarów znajdujących się w państwie trzecim do co najmniej jednego określonego dystrybutora w co najmniej jednym określonym państwie trzecim, jeżeli pośrednik jest producentem towarów wymienionych w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III lub w pkt 1 załącznika IIIa;

r) [17] „dystrybutor” oznacza przedsiębiorcę prowadzącego działalność w zakresie handlu hurtowego towarami wymienionymi w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III lub w pkt 1 załącznika IIIa, obejmującą nabywanie takich towarów od producentów lub przechowywanie, dostarczanie lub wywożenie takich towarów; działalność w zakresie handlu hurtowego takimi towarami nie obejmuje ich nabywania przez szpitale, apteki lub lekarzy medycyny wyłącznie do celów dostarczania takich towarów ludności;

s) [18] „tranzyt” oznacza transport w obrębie obszaru celnego Unii towarów nieunijnych przewożonych przez ten obszar do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza obszarem celnym Unii.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. [19] Wywóz towarów wymienionych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia, jest niedozwolony.

Załącznik II obejmuje towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub zadawanie tortur i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie.

Dostawcy pomocy technicznej nie mogą świadczyć, za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie, pomocy technicznej w związku z towarami wymienionymi w załączniku II na rzecz osób, podmiotów lub organów w państwie trzecim.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. [20] Przywóz towarów wymienionych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia, jest niedozwolony.

Osoby, podmioty i organy w Unii nie mogą przyjmować pomocy technicznej w związku z towarami wymienionymi w załączniku II, świadczonej, za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie, z terytorium państwa trzeciego przez osoby, podmioty lub organy.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4a

Zakaz tranzytu

[21] 1. Tranzyt towarów wymienionych w załączniku II jest niedozwolony.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może udzielić pozwolenia na tranzyt towarów wymienionych w załączniku II, jeżeli zostanie wykazane, że w państwie przeznaczenia towary te zostaną użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4b

Zakaz świadczenia usług pośrednictwa

[22] Pośrednik nie może świadczyć usług pośrednictwa na rzecz osób, podmiotów lub organów w państwie trzecim w związku z towarami wymienionymi w załączniku II, niezależnie od pochodzenia takich towarów.

Artykuł 4c

Zakaz szkolenia

[23] Dostawca pomocy technicznej i pośrednik nie mogą świadczyć ani oferować osobom, podmiotom ani organom w państwie trzecim szkolenia z używania towarów wymienionych w załączniku II.

Artykuł 4d

Targi handlowe

[24] Osoby fizyczne i prawne, podmioty i organy, w tym spółki osobowe, niezależnie od tego czy mają miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim, nie mogą wystawiać ani oferować na sprzedaż towarów wymienionych w załączniku II na wystawach lub targach odbywających się w Unii, chyba że zostanie wykazane, iż z uwagi na charakter wystawy lub targów wystawienie lub zaoferowanie na sprzedaż takich towarów nie przyczynia się do ani nie propaguje sprzedaży ani dostarczania takich towarów osobom, podmiotom lub organom w państwie trzecim.

Artykuł 4e

Reklama

[25] Osoby fizyczne i prawne, podmioty i organy, w tym spółki osobowe, mające miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim, które sprzedają lub nabywają przestrzeń reklamową lub czas reklamowy w Unii, osoby fizyczne mające obywatelstwo państwa członkowskiego, które sprzedają lub nabywają przestrzeń reklamową lub czas reklamowy w Unii, oraz osoby prawne, podmioty i organy, zarejestrowane lub ustanowione na mocy prawa państwa członkowskiego, które sprzedają lub nabywają przestrzeń reklamową lub czas reklamowy w Unii, nie mogą sprzedawać żadnej osobie, podmiotowi ani organowi w państwie trzecim przestrzeni reklamowej w mediach drukowanych lub w internecie ani czasu reklamowego w telewizji lub radiu w związku z towarami wymienionymi w załączniku II, ani też nabywać od tych osób, podmiotów lub organów takiej przestrzeni reklamowej i czasu reklamowego.

Artykuł 4f

Środki krajowe

[26] 1. Nie naruszając mających zastosowanie przepisów unijnych, w tym zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, państwa członkowskie mogą przyjąć lub utrzymać środki krajowe ograniczające transport, usługi finansowe, działalność ubezpieczeniową lub reasekuracyjną lub ogólną reklamę lub promocję w związku z towarami wymienionymi w załączniku II.

2. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 17 lutego 2017 r. O nowych środkach, zmianach środków i uchyleniu środków powiadamia się przed datą ich wejścia w życie.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. [27] Wywóz towarów wymienionych w załączniku III wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane w przypadku towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Unii, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 226 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, łącznie ze składowaniem towarów nieunijnych w wolnym obszarze celnym.

Załącznik III obejmuje wyłącznie następujące towary, które mogłyby być użyte do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania:

a) towary używane głównie do celów egzekwowania prawa; oraz

b) towary, które z uwagi na sposób ich zaprojektowania i właściwości techniczne wiążą się ze znaczącym ryzykiem ich użycia do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Załącznik III nie obejmuje:

a) broni palnej podlegającej kontroli na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 258/2012 (¹¹);

b) produktów podwójnego zastosowania podlegających kontroli na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 428/2009 (¹²); oraz

c) towarów podlegających kontroli zgodnie ze wspólnym stanowiskiem Rady 2008/944/WPZiB (¹³).

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. [28] Właściwe organy wydają decyzje w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia na wywóz towarów wymienionych w załączniku III, biorąc pod uwagę wszystkie istotne kwestie, w tym w szczególności to, czy w ciągu ostatnich trzech lat inne państwo członkowskie oddaliło wniosek dotyczący wywozu zasadniczo identycznych towarów, oraz kwestie związane z zamierzonym końcowym zastosowaniem i ryzykiem przekierowania.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

3. [29] Przy sprawdzaniu zamierzonego końcowego zastosowania i ocenie ryzyka przekierowania stosuje się następujące zasady:

3.1. Jeżeli producent towarów wymienionych w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III wystąpi z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na wywóz tych towarów do dystrybutora, właściwy organ przeprowadza ocenę postanowień umowy zawartej między producentem a dystrybutorem oraz środków, jakie zamierzają oni podjąć w celu zapewnienia, aby towary te oraz – w stosownych przypadkach – produkty, do których zostaną one włączone, nie zostały użyte do zadawania tortur ani w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

3.2. Jeżeli wystąpiono z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na wywóz towarów wymienionych w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III do użytkownika końcowego, właściwy organ może, oceniając ryzyko przekierowania, wziąć pod uwagę mające zastosowanie postanowienia umowne oraz oświadczenie dotyczące końcowego zastosowania podpisane przez użytkownika końcowego, jeżeli takie oświadczenie zostało przedłożone. W przypadku nieprzedłożenia oświadczenia dotyczącego końcowego zastosowania obowiązek wskazania podmiotu, który będzie użytkownikiem końcowym, oraz zastosowania danych towarów, spoczywa na eksporterze. Jeżeli eksporter nie dostarczy wystarczających informacji dotyczących końcowego zastosowania i użytkownika końcowego, uznaje się, że właściwy organ ma uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że dane towary mogłyby zostać użyte do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

4. [30] Oprócz kryteriów określonych w ust. 1 przy ocenie wniosku o udzielenie pozwolenia globalnego właściwy organ bierze pod uwagę stosowanie przez eksportera współmiernych i odpowiednich środków i procedur zapewniających przestrzeganie przepisów i celów niniejszego rozporządzenia oraz warunków określonych w pozwoleniu.

Artykuł 6a

Zakaz tranzytu

[31] Osoby fizyczne i prawne, podmioty i organy, w tym spółki osobowe, niezależnie od tego, czy mają miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim, nie mogą wykonywać tranzytu towarów wymienionych w załączniku III, jeżeli wiedzą, że jakakolwiek część przesyłki takich towarów jest przeznaczona do zadawania tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie trzecim.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

Artykuł 7a

Wymóg uzyskania pozwolenia w odniesieniu do określonych usług

[32] 1. Pozwolenie wymagane jest w przypadku świadczenia przez odpowiednio dostawcę pomocy technicznej lub pośrednika, za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie, na rzecz osoby, podmiotu lub organu w państwie trzecim jednej z następujących usług:

a) pomoc techniczna w związku z towarami wymienionymi w załączniku III, niezależnie od pochodzenia takich towarów; oraz

b) usługi pośrednictwa w związku z towarami wymienionymi w załączniku III, niezależnie od pochodzenia takich towarów.

2. Przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie pozwolenia na świadczenie usług pośrednictwa w odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku III, art. 6 stosuje się odpowiednio.

Przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie pozwolenia na świadczenie pomocy technicznej w związku z towarami wymienionymi w załączniku III, kryteria określone w art. 6 powinny zostać uwzględnione w ocenie:

a) czy pomoc techniczna byłaby świadczona na rzecz osoby, podmiotu lub organu, które mogłyby użyć towarów, których dotyczy pomoc techniczna, do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania; oraz

b) czy pomoc techniczna zostałaby wykorzystana do naprawy, rozwoju, produkcji, testowania, konserwacji lub montażu towarów wymienionych w załączniku III lub do świadczenia pomocy technicznej na rzecz osoby, podmiotu lub organu, które mogłyby użyć towarów, których dotyczy pomoc techniczna, do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

3. Ust. 1 nie stosuje się do świadczenia pomocy technicznej, jeżeli:

a) pomoc techniczna jest świadczona na rzecz organu ścigania państwa członkowskiego lub cywilnego lub wojskowego personelu państwa członkowskiego zgodnie z art. 5 ust. 3 zdanie pierwsze;

b) pomoc techniczna obejmuje dostarczanie informacji należących do domeny publicznej; lub

c) pomoc techniczna stanowi minimum niezbędne do instalacji, eksploatacji, konserwacji lub naprawy towarów wymienionych w załączniku III, na których wywóz udzielił pozwolenia właściwy organ zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

4. Niezależnie od ust. 1, państwo członkowskie może utrzymać zakaz świadczenia usług pośrednictwa w odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów. W przypadku gdy państwo członkowskie utrzymuje taki zakaz, powiadamia Komisję o przyjętych przez siebie środkach do dnia 17 lutego 2017 r. oraz powiadamia Komisję, jeżeli środki te zostają zmienione lub uchylone.

ROZDZIAŁ IIIa

Towary, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci

Artykuł 7b

Wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz

[33] 1. Wywóz towarów wymienionych w załączniku IIIa wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane w przypadku towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Unii, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 226 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, łącznie ze składowaniem towarów nieunijnych w wolnym obszarze celnym

Załącznik IIIa obejmuje wyłącznie towary, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci i które zostały zatwierdzone lub są faktycznie używane do wykonywania kary śmierci w jednym lub większej liczbie państw trzecich, które nie zniosły kary śmierci. Załącznik IIIa nie obejmuje:

a) broni palnej podlegającej kontroli na mocy rozporządzenia (UE) nr 258/2012;

b) produktów podwójnego zastosowania podlegających kontroli na mocy rozporządzenia (WE) nr 428/2009; oraz

c) towarów podlegających kontroli zgodnie ze wspólnym stanowiskiem 2008/944/WPZiB.

2. Jeżeli wywóz produktów leczniczych wymaga uzyskania pozwolenia na wywóz zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, a wywóz ten podlega również wymogom w zakresie udzielania pozwoleń ustanowionym w międzynarodowych konwencjach w sprawie kontrolowania środków odurzających i substancji psychotropowych, takich jak Konwencja o substancjach psychotropowych z 1971 r., państwa członkowskie mogą stosować jednolitą procedurę w celu wywiązania się ze zobowiązań spoczywających na nich na mocy niniejszego rozporządzenia i odpowiedniej konwencji.

Artykuł 7c

Kryteria udzielania pozwoleń na wywóz

[34] 1. Właściwe organy wydają decyzje w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia na wywóz towarów wymienionych w załączniku IIIa, biorąc pod uwagę wszystkie istotne kwestie, w tym w szczególności to, czy w ciągu ostatnich trzech lat inne państwo członkowskie oddaliło wniosek dotyczący wywozu zasadniczo identycznych towarów, oraz kwestie związane z zamierzonym końcowym zastosowaniem i ryzykiem przekierowania.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że towary wymienione w załączniku IIIa mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci w państwie trzecim.

3. Przy sprawdzaniu zamierzonego końcowego zastosowania i ocenie ryzyka przekierowania stosuje się następujące zasady:

3.1. Jeżeli producent towarów wymienionych w pkt 1 załącznika IIIa wystąpi z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na wywóz takich produktów do dystrybutora, właściwy organ przeprowadza ocenę postanowień umowy zawartej między producentem a dystrybutorem oraz środków, jakie zamierzają oni podjąć w celu zapewnienia, aby towary te nie zostały użyte do wykonywania kary śmierci.

3.2. Jeżeli wystąpiono z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na wywóz towarów wymienionych w pkt 1 załącznika IIIa do użytkownika końcowego, właściwy organ może, oceniając ryzyko przekierowania, wziąć pod uwagę mające zastosowanie postanowienia umowne oraz oświadczenie dotyczące końcowego zastosowania podpisane przez użytkownika końcowego, jeżeli takie oświadczenie zostało przedłożone. W przypadku nieprzedłożenia oświadczenia dotyczącego końcowego zastosowania obowiązek wskazania podmiotu, który będzie użytkownikiem końcowym, oraz zastosowania danych towarów, spoczywa na eksporterze. Jeżeli eksporter nie dostarczy wystarczających informacji dotyczących końcowego zastosowania i użytkownika końcowego, uznaje się, że właściwy organ ma uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że dane towary mogłyby zostać użyte do wykonywania kary śmierci.

3.3. Komisja, we współpracy z właściwymi organami państw członkowskich, może przyjąć wytyczne dotyczące najlepszych praktyk odnośnie do oceny końcowego zastosowania i celów, dla których pomoc techniczna zostanie wykorzystana.

4. Oprócz kryteriów określonych w ust. 1, przy ocenie wniosku o udzielenie pozwolenia globalnego właściwy organ bierze pod uwagę stosowanie przez eksportera współmiernych i odpowiednich środków i procedur zapewniających przestrzeganie przepisów i celów niniejszego rozporządzenia oraz warunków określonych w pozwoleniu.

Artykuł 7d

Zakaz tranzytu

[35] Osoby fizyczne i prawne, podmioty i organy, w tym spółki osobowe, niezależnie od tego, czy mają miejsce pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim, nie mogą wykonywać tranzytu towarów wymienionych w załączniku IIIa, jeżeli wiedzą, że jakakolwiek część przesyłki takich towarów jest przeznaczona do wykonywania kary śmierci w państwie trzecim.

Artykuł 7e

Wymóg uzyskania pozwolenia w odniesieniu do określonych usług

[36] 1. Pozwolenie wymagane jest w przypadku świadczenia przez odpowiednio dostawcę pomocy technicznej lub pośrednika, za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie, na rzecz osoby, podmiotu lub organu w państwie trzecim jednej z następujących usług:

a) pomoc techniczna w związku z towarami wymienionymi w załączniku IIIa, niezależnie od pochodzenia takich towarów; oraz

b) usługi pośrednictwa w związku z towarami wymienionymi w załączniku IIIa, niezależnie od pochodzenia takich towarów.

2. Przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie pozwolenia na świadczenie usług pośrednictwa w odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku IIIa, art. 7c stosuje się odpowiednio.

Przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie pozwolenia na świadczenie pomocy technicznej w związku z towarami wymienionymi w załączniku IIIa, kryteria określone w art. 7c powinny zostać uwzględnione w ocenie:

a) czy pomoc techniczna byłaby świadczona na rzecz osoby, podmiotu lub organu, które mogłyby użyć towarów, których dotyczy pomoc techniczna, do wykonywania kary śmierci; oraz

b) czy pomoc techniczna zostałaby wykorzystana do naprawy, rozwoju, produkcji, testowania, konserwacji lub montażu towarów wymienionych w załączniku IIIa lub do świadczenia pomocy technicznej na rzecz osoby, podmiotu lub organu, które mogłyby użyć towarów, których dotyczy pomoc techniczna, do wykonywania kary śmierci.

3. Ust. 1 nie stosuje się do świadczenia pomocy technicznej, jeżeli:

a) pomoc techniczna obejmuje dostarczanie informacji należących do domeny publicznej; lub

b) pomoc techniczna stanowi minimum niezbędne do instalacji, eksploatacji, konserwacji i naprawy towarów wymienionych w załączniku IIIa, na których wywóz udzielił pozwolenia właściwy organ zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Rodzaje pozwoleń i organy wydające

[37] 1. W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się generalne unijne pozwolenie na wywóz niektórych towarów, zgodnie z załącznikiem IIIb.

Właściwy organ państwa członkowskiego, w którym eksporter ma swoje miejsce pobytu lub swoją siedzibę, może zakazać temu eksporterowi korzystania z tego pozwolenia, jeżeli istnieją uzasadnione wątpliwości co do zdolności tego eksportera do spełniania warunków tego pozwolenia lub przestrzegania przepisów w zakresie kontroli wywozu.

Właściwe organy państw członkowskich wymieniają informacje na temat wszystkich eksporterów pozbawionych prawa korzystania z generalnego unijnego pozwolenia na wywóz, chyba że ustalą one, że dany eksporter nie będzie usiłował wywieźć towarów wymienionych w załączniku IIIa przez terytorium innego państwa członkowskiego. Do tego celu wykorzystuje się bezpieczny, szyfrowany system wymiany informacji.

2. Pozwolenia na wywóz innego rodzaju niż ten, o którym mowa w ust. 1, na który na mocy niniejszego rozporządzenia wymagane jest pozwolenie, udziela właściwy organ państwa członkowskiego, w którym eksporter ma swoje miejsce pobytu lub swoją siedzibę, zgodnie z wykazem w załączniku I. Pozwolenie takie może być pozwoleniem indywidualnym lub globalnym, jeżeli dotyczy towarów wymienionych w załączniku III lub w załączniku IIIa. W odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku II udziela się pozwolenia indywidualnego.

3. Pozwolenia na tranzyt towarów wymienionych w załączniku II udziela właściwy organ państwa członkowskiego, w którym osoba fizyczna lub prawna, podmiot lub organ, które dokonują transportu towarów na obszarze celnym Unii, mają miejsce pobytu lub siedzibę, zgodnie z wykazem w załączniku I. Jeżeli ta osoba, podmiot lub organ nie mają miejsca pobytu lub siedziby w państwie członkowskim, pozwolenia udziela właściwy organ państwa członkowskiego, na którego terytorium następuje wprowadzenie towarów na obszar celny Unii. Pozwolenie takie jest pozwoleniem indywidualnym.

4. Pozwolenia na przywóz, które jest wymagane na mocy niniejszego rozporządzenia, udziela właściwy organ państwa członkowskiego, w którym utworzono muzeum, zgodnie z wykazem w załączniku I. W odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku II udziela się pozwolenia indywidualnego.

5. Pozwolenia na świadczenie pomocy technicznej w związku z towarami wymienionym w załączniku II udziela:

a) właściwy organ państwa członkowskiego, w którym dostawca pomocy technicznej ma swoje miejsce pobytu lub swoją siedzibę, zgodnie z wykazem w załączniku I, lub, w przypadku braku takiego państwa członkowskiego, właściwy organ państwa członkowskiego, którego dostawca pomocy technicznej jest obywatelem lub zgodnie z prawem którego został zarejestrowany lub utworzony, jeżeli pomoc ma być świadczona na rzecz muzeum w państwie trzecim; lub

b) właściwy organ państwa członkowskiego, w którym utworzono muzeum, zgodnie z wykazem w załączniku I, jeżeli pomoc ma być świadczona na rzecz muzeum znajdującego się w Unii.

6. Pozwolenia na świadczenie pomocy technicznej w związku z towarami wymienionymi w załączniku III lub w załączniku IIIa udziela właściwy organ państwa członkowskiego, w którym dostawca pomocy technicznej ma miejsce pobytu lub siedzibę, zgodnie z wykazem w załączniku I, lub, w przypadku braku takiego państwa członkowskiego, właściwy organ państwa członkowskiego, którego dostawca pomocy technicznej jest obywatelem lub zgodnie z prawem którego został zarejestrowany lub utworzony.

7. Pozwolenia na świadczenie usług pośrednictwa w związku z towarami wymienionymi w załączniku III lub w załączniku IIIa udziela właściwy organ państwa członkowskiego, w którym pośrednik ma miejsce pobytu lub siedzibę, zgodnie z wykazem w załączniku I, lub, w przypadku braku takiego państwa członkowskiego, właściwy organ państwa członkowskiego, którego pośrednik jest obywatelem lub zgodnie z prawem którego został zarejestrowany lub utworzony. Pozwolenie jest udzielane na określoną ilość wyszczególnionych towarów przemieszczanych między dwoma lub więcej państwami trzecimi. W pozwoleniu jednoznacznie określa się miejsce, w którym towary te znajdują się w państwie trzecim będącym państwem pochodzenia oraz użytkownika końcowego i dokładne miejsce, w którym się on znajduje.

8. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich odnośnych informacji wymaganych przy składaniu wniosków o udzielenie indywidualnego lub globalnego pozwolenia na wywóz lub na świadczenie usług pośrednictwa, na świadczenie pomocy technicznej, indywidualnego pozwolenia na przywóz lub na tranzyt.

W przypadku wywozu właściwe organy otrzymują pełne informacje, w szczególności na temat użytkownika końcowego, państwa przeznaczenia oraz końcowego zastosowania towarów.

W odniesieniu do usług pośrednictwa właściwe organy otrzymują w szczególności informacje o miejscu, w którym towary te znajdują się w państwie trzecim będącym państwem pochodzenia, jednoznaczny opis towarów i ich ilości, informacje o stronach trzecich biorących udział w transakcji, państwie trzecim będącym państwem przeznaczenia oraz użytkowniku końcowym w tym państwie i dokładnym miejscu, w którym się on znajduje.

W stosownych przypadkach udzielenie pozwolenia może być uzależnione od przedłożenia oświadczenia dotyczącego końcowego zastosowania.

9. W drodze odstępstwa od ust. 8, w przypadku gdy producent lub przedstawiciel producenta ma wywieźć lub sprzedać i przekazać towary ujęte w ppkt 3.2 lub 3.3 załącznika III lub w pkt 1 załącznika IIIa do dystrybutora w państwie trzecim, producent przekazuje informacje na temat poczynionych ustaleń i środków podjętych w celu zapobieżenia używaniu towarów ujętych w pkt 3.2 lub 3.3 załącznika III do zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania lub w celu zapobieżenia używaniu towarów ujętych w pkt 1 załącznika IIIa do wykonywania kary śmierci, informacje na temat państwa przeznaczenia oraz, o ile informacje takie są dostępne, na temat końcowego zastosowania towarów i ich użytkowników końcowych.

10. Na żądanie krajowego mechanizmu prewencji ustanowionego zgodnie z protokołem opcjonalnym do Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., właściwe organy mogą postanowić, aby informacje uzyskane od wnioskodawcy na temat państwa przeznaczenia, odbiorcy, użytkownika końcowego i użytkowników końcowych lub, w stosownych przypadkach, dystrybutora, ustaleń i środków, o których mowa w ust. 9, były dostępne dla krajowego mechanizmu prewencji. Właściwe organy wysłuchują wnioskodawcę przed udostępnieniem informacji i mogą nałożyć ograniczenia na możliwości wykorzystania informacji. Właściwe organy podejmują decyzje zgodnie z krajowymi przepisami i praktyką.

11. Państwa członkowskie rozpatrują wnioski o pozwolenia indywidualne lub globalne w terminie określonym zgodnie z przepisami lub praktykami krajowymi.

Artykuł 9

Pozwolenia

[38] 1. Pozwolenia na wywóz, przywóz i tranzyt są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku V. Pozwolenia dotyczące usług pośrednictwa są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku VI. Pozwolenia dotyczące pomocy technicznej są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku VII. Pozwolenia takie są ważne w całej Unii. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy, z możliwością przedłużenia o maksymalnie 12 miesięcy. Okres ważności pozwolenia globalnego wynosi od jednego do trzech lat, z możliwością przedłużenia o maksymalnie dwa lata.

2. Pozwolenie na wywóz udzielone zgodnie z art. 6 lub z art. 7c oznacza pozwolenie eksporterowi na świadczenie pomocy technicznej użytkownikom końcowym w zakresie, w jakim pomoc ta jest konieczna do zainstalowania, eksploatacji, konserwacji lub naprawy towarów, na których wywóz udzielono pozwolenia.

3. Pozwolenia mogą być wydawane za pomocą środków elektronicznych. Dokładne procedury określa się na szczeblu krajowym. Państwa członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

4. W pozwoleniach na wywóz, przywóz, tranzyt, świadczenie pomocy technicznej lub świadczenie usług pośrednictwa umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

5. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. [39] Jeżeli dokonano zgłoszenia celnego towarów wymienionych w załączniku II, III lub IIIa oraz stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i zwracają uwagę eksportera lub importera na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeżeli wniosek o udzielenie pozwolenia nie zostanie złożony w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towarów lub jeżeli właściwy organ oddali taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

[40] 1. Państwo członkowskie powiadamia pozostałe państwa członkowskie i Komisję, jeżeli jego właściwe organy, zgodnie z wykazem w załączniku I, wydały decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia lub unieważniły pozwolenia, którego udzieliły. Takiego zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu 30 dni od daty wydania decyzji lub unieważnienia.

2. Właściwy organ, w razie potrzeby lub gdy jest to właściwe poprzez kanały dyplomatyczne, konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat oddaliły wniosek o udzielnie pozwolenia na przywóz, tranzyt, świadczenie pomocy technicznej na rzecz osoby, podmiotu lub organu w państwie trzecim lub świadczenie usług pośrednictwa na mocy niniejszego rozporządzenia, jeżeli otrzyma wniosek dotyczący wywozu, tranzytu, świadczenia pomocy technicznej na rzecz osoby, podmiotu lub organu w państwie trzecim lub świadczenia usług pośrednictwa odnoszący się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, a organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. Jeżeli po przeprowadzeniu konsultacji, o których mowa w ust. 2, właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, odpowiednie państwo członkowskie niezwłocznie zawiadamia pozostałe państwa członkowskie i Komisję o swojej decyzji, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. W przypadku gdy odmowa udzielenia pozwolenia jest oparta na krajowym zakazie zgodnie z art. 7 ust. 1 lub art. 7a ust. 4, nie stanowi ona decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1 niniejszego artykułu.

5. Wszystkie powiadomienia wymagane na mocy niniejszego artykułu przekazuje się za pomocą bezpiecznego, szyfrowanego systemu wymiany informacji.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiana załączników

[41] Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 15a w celu zmiany załączników I, II, III, IIIa, IIIb, IV, V, VI i VII. Zawarte w załączniku I dane dotyczące właściwych organów państw członkowskich zmienia się na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie.

W przypadku gdy, w odniesieniu do zmiany załączników II, III, IIIa lub IIIb, jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, do aktów delegowanych przyjmowanych na podstawie niniejszego artykułu ma zastosowanie procedura przewidziana w art. 15b.

Artykuł 12a

Wnioski o dodanie towarów do jednego z wykazów towarów

[42] 1. Każde państwo członkowskie może zwrócić się do Komisji z należycie uzasadnionym wnioskiem o dodanie towarów przeznaczonych lub wprowadzanych do obrotu do celów egzekwowania prawa do wykazów zamieszczonych w załącznikach II, III lub IIIa. Wniosek taki zawiera informacje o:

a) projekcie i właściwościach towarów;

b) wszystkich celach, do jakich mogą one być użyte; oraz

c) przepisach międzynarodowych lub krajowych, które zostałyby naruszone w przypadku użycia towarów do celów egzekwowania prawa.

Państwo członkowskie, które zwraca się do Komisji z wnioskiem, przekazuje jednocześnie ten wniosek pozostałym państwom członkowskim.

2. W terminie trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku Komisja może zwrócić się do wnioskującego państwa członkowskiego o przekazanie informacji uzupełniających, jeżeli uzna, że wniosek nie zawiera wystarczających informacji na temat jednego lub większej liczby istotnych punktów lub że dodatkowe informacje na temat jednego lub większej liczby istotnych punktów są niezbędne. Komisja wskazuje punkty, w odniesieniu do których należy przekazać informacje uzupełniające. Komisja przesyła te pytania do pozostałych państw członkowskich. Pozostałe państwa członkowskie mogą także przedłożyć Komisji dodatkowe informacje potrzebne do oceny wniosku.

3. Jeżeli Komisja uzna, że nie ma potrzeby zwracania się o informacje uzupełniające, lub, w stosownych przypadkach, jeżeli otrzyma żądane informacje uzupełniające, w ciągu dwudziestu tygodni, odpowiednio od daty otrzymania wniosku lub od daty otrzymania informacji uzupełniających, wszczyna procedurę mającą na celu przyjęcie wnioskowanej zmiany lub informuje wnioskujące państwo członkowskie o powodach, dla których nie wszczęto takiej procedury.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

3a. [43] Komisja opracowuje roczne sprawozdanie obejmujące roczne sprawozdania z działalności, o których mowa w ust. 3. To sprawozdanie roczne jest udostępniane publicznie.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 13a

Przetwarzanie danych osobowych

[44] Dane osobowe przetwarza się i wymienia zgodnie z zasadami ustanowionymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (¹⁴) oraz rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (¹⁵).

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁶) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

(uchylony).

Artykuł 15a

Wykonywanie przekazanych uprawnień

[45] 1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 12, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 16 grudnia 2016 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 12, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (¹⁷).

5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 12 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 15b

Tryb pilny

[46] 1. Akty delegowane przyjęte w trybie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przekazując akt delegowany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie podaje się powody zastosowania trybu pilnego.

2. Parlament Europejski albo Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 15a ust. 6. W takim przypadku Komisja uchyla akt natychmiast po powiadomieniu jej przez Parlament Europejski lub Radę o decyzji o sprzeciwie.

Artykuł 15c

Grupa Koordynacyjna ds. Przeciwdziałania Torturom

[47] 1. Ustanawia się Grupę Koordynacyjną ds. Przeciwdziałania Torturom, której przewodniczy przedstawiciel Komisji. Każde państwo członkowskie wyznaczy przedstawiciela do tej grupy.

2. Grupa rozpatruje sprawy dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia, w tym, bez ograniczeń, wymianę informacji dotyczących praktyk administracyjnych i sprawy, które mogą być podnoszone przez przewodniczącego lub przedstawiciela państwa członkowskiego.

3. Grupa Koordynacyjna ds. Przeciwdziałania Torturom może, o ile uzna to za konieczne, przeprowadzać konsultacje z eksporterami, pośrednikami, dostawcami pomocy technicznej oraz innymi właściwymi zainteresowanymi stronami, których dotyczy niniejsze rozporządzenie.

4. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu na piśmie roczne sprawozdanie z działalności Grupy Koordynacyjnej ds. Przeciwdziałania Torturom, rozpatrzonych przez nią spraw i przeprowadzonych przez nią konsultacji.

Sprawozdanie roczne sporządza się z uwzględnieniem ochrony interesów handlowych osób fizycznych lub prawnych. Dyskusje grupy są niejawne.

Artykuł 15d

Przegląd

[48] 1. Do dnia 31 lipca 2020 r., a następnie co pięć lat, Komisja dokonuje przeglądu wykonania niniejszego rozporządzenia i składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wyczerpujące sprawozdanie z jego wykonania oraz oceny skutków, które może zawierać propozycje jego zmian. W ramach przeglądu zostanie przeprowadzona ocena konieczności objęcia nią działalności obywateli UE za granicą. Państwa członkowskie dostarczają Komisji wszelkich stosownych informacji potrzebnych do przygotowania sprawozdania.

2. Szczególne części sprawozdania dotyczą:

a) Grupy Koordynacyjnej ds. Przeciwdziałania Torturom i jej działalności. Sprawozdanie sporządza się z uwzględnieniem ochrony interesów handlowych osób fizycznych lub prawnych. Dyskusje grupy są niejawne; oraz

b) informacji dotyczących środków podjętych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 17 ust. 1, które zostały zgłoszone Komisji na podstawie art. 17 ust. 2.

Artykuł 16

(uchylony).

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. [49] Niniejsze rozporządzenie ma taki sam terytorialny zakres stosowania jak Traktaty, z wyjątkiem art. 3 ust. 1 akapit pierwszy, art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, art. 4a, 5, 6a, 7, 7b i 7d, art. 8 ust. 1–4 i art. 10, które stosuje się do:

– obszaru celnego Unii,

– hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

– niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I, który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

[1] Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 15a w celu zmiany załączników I, II, III, IV i V. Zamieszczone w załączniku I dane dotyczące właściwych organów państw członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

[2] (uchylony).

Artykuł 15a

Wykonywanie przekazanych uprawnień

[3] 1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 12, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 20 lutego 2014 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem tego pięcioletniego okresu. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużane na okresy o tej samej długości, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 12, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 12 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 16

[4] (uchylony).

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I, który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II [1], niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III [2], wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I [1], który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I [1], który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I [1], który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I [1], który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V [2] i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 133,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi jedną ze wspólnych zasad Państw Członkowskich. Zważywszy na to, w 1995 r. Wspólnota postanowiła traktować poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności jako zasadniczy element jej stosunków z państwami trzecimi. Zadecydowano o zawieraniu klauzuli dotyczącej tej kwestii w każdej nowej ogólnej umowie handlowej, o współpracy oraz o stowarzyszeniu zawieranej z państwem trzecim.

(2) Artykuł 5 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności ustanawiają bezwarunkowy, pełny zakaz stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Inne przepisy, w szczególności Deklaracja Narodów Zjednoczonych w sprawie tortur (¹) i Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., nakładają na państwa obowiązek zapobiegania stosowaniu tortur.

(3) Artykuł 2 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (²) stwierdza, że nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu. Dnia 29 czerwca 1998 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie kary śmierci" i postanowiła, że Unia Europejska będzie dążyła do powszechnego zniesienia kary śmierci.

(4) Artykuł 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu. Dnia 9 kwietnia 2001 r. Rada zatwierdziła "Wytyczne w sprawie polityki UE wobec do państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania". Wytyczne te dotyczą zarówno przyjęcia Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w 1998 r., jak i trwających prac nad wprowadzeniem nadzoru nad wywozem sprzętu paramilitarnego w całej UE i stanowią przykłady środków mających na celu skuteczne zapobieganie torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wytyczne te przewidują także nakłanianie państw trzecich do zapobiegania stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz obrotowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania i zapobiegania wykorzystywaniu wszelkiego innego rodzaju sprzętu do takich celów. Zaznacza się w nich także, że zakaz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego karania nakłada wyraźne ograniczenia na stosowanie kary śmierci. Dlatego też oraz zgodnie z tymi dokumentami kary śmierci nie uważa się w żadnym wypadku za karę zgodną z prawem.

(5) W swojej rezolucji w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej dnia 25 kwietnia 2001 r. i popartej przez Państwa Członkowskie UE, Komisja ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwała członków Organizacji Narodów Zjednoczonych do podjęcia stosownych kroków, łącznie ze środkami ustawodawczymi, w celu zapobieżenia i zakazania m.in. wywozu sprzętu, który jest specjalnie przeznaczony do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Stanowisko to zostało potwierdzone rezolucjami przyjętymi w dniach 16 kwietnia 2002 r., 23 kwietnia 2003 r., 19 kwietnia 2004 r. oraz 19 kwietnia 2005 r.

(6) Dnia 3 października 2001 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję (³) w sprawie drugiego rocznego sprawozdania Rady zgodnie z 8. przepisem wykonawczym Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni, wzywającą Komisję do niezwłocznego podjęcia działania w celu przedstawienia stosownego instrumentu wspólnotowego zakazującego wspierania sprzedaży, handlu oraz wywozu sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, którego stosowanie jest z natury okrutne, nieludzkie lub poniżające, oraz do zapewnienia, że ten instrument wspólnotowy wstrzyma transfer sprzętu policyjnego i bezpieczeństwa, jeśli medyczne skutki jego stosowania nie są w pełni znane, a także takiego sprzętu, którego stosowanie wykazało w praktyce znaczne ryzyko nadużycia lub powodowania nieuzasadnionych obrażeń.

(7) Stosowne jest zatem ustanowienie przepisów wspólnotowych dotyczących handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci, oraz towarami, które mogą być stosowane do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zasady te odgrywają podstawową rolę w propagowaniu poszanowania życia ludzkiego i podstawowych praw człowieka, a tym samym służą celowi ochrony moralności publicznej. Zasady te powinny zagwarantować, że podmioty gospodarcze Wspólnoty nie czerpią żadnych korzyści z handlu, który albo przyczynia się, albo w inny sposób ułatwia wprowadzanie w życie polityki dotyczącej kary śmierci lub tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które nie są zgodne z właściwymi wytycznymi UE, Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz konwencjami i traktatami międzynarodowymi.

(8) Dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się za właściwe zastosowanie definicji tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania sformułowanych w Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r. oraz w rezolucji 3452 (XXX) Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Definicje te powinny być interpretowane z uwzględnieniem orzecznictwa dotyczącego wykładni odpowiednich terminów, zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosownych dokumentach przyjętych przez UE lub jej Państwa Członkowskie.

(9) Uważa się za konieczne zakazanie wywozu i przywozu sprzętu, który nie ma żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci lub w celu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(10) Konieczne jest również kontrolowanie wywozu niektórych towarów, które mogą być używane nie tylko w celu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, lecz mogą być także używane w celach zgodnych z prawem. Kontrolę tę powinno się stosować do towarów, które są stosowane głównie w celu egzekwowania prawa oraz, jeśli taka kontrola nie jest dysproporcjonalna, do wszelkiego innego sprzętu i produktów, które przy uwzględnieniu ich konstrukcji i cech technicznych mogłyby być wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(11) W odniesieniu do sprzętu służącego do egzekwowania prawa należy zaznaczyć, że art. 3 Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego (⁴) stanowi, iż funkcjonariusze porządku prawnego mogą użyć siły wyłącznie w wypadku absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia ich obowiązków. Podstawowe zasady użycia siły oraz broni palnej przez funkcjonariuszy porządku prawnego, przyjęte przez ósmy Kongres Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania ze sprawcami przestępstw w 1990 r., przewidują, iż funkcjonariusze porządku prawnego, w czasie wykonywania obowiązków, powinni, na ile to możliwe, stosować środki niewymagające użycia siły, zanim odwołają się do użycia siły i broni palnej.

(12) Wobec tego w Podstawowych zasadach popiera się również rozwój nieśmiercionośnej broni obezwładniającej przeznaczonej do stosowania w odpowiednich sytuacjach, przyznając jednocześnie, że stosowanie takiej broni powinno być uważnie kontrolowane. W tym kontekście pewne rodzaje sprzętu tradycyjnie stosowanego przez policję do celów samoobrony i opanowywania zamieszek zostały zmodyfikowane w taki sposób, aby mógł on być używany do wytwarzania wstrząsów elektrycznych lub rozpylania substancji chemicznych do obezwładniania osób. Istnieją sygnały, że w kilku krajach taki rodzaj broni jest używany niezgodnie z przeznaczeniem do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(13) W Podstawowych zasadach podkreśla się, iż funkcjonariusze porządku prawnego powinni być wyposażeni w sprzęt do samoobrony. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do handlu tradycyjnym sprzętem przeznaczonym do samoobrony, takim jak tarcze.

(14) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do handlu niektórymi specjalnymi substancjami chemicznymi używanymi do obezwładniania osób.

(15) W odniesieniu do kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz kajdan i kajdanek, należy zauważyć, że art. 33 Wzorcowych reguł minimalnych postępowania z więźniami Narodów Zjednoczonych (⁵) stanowi, iż narzędzi przymusu nigdy nie wolno stosować jako kary. Ponadto łańcuchów i kajdan nie wolno stosować jako narzędzi przymusu. Należy także zauważyć, że Wzorcowe reguły minimalne postępowania z więźniami stanowią, iż innych narzędzi przymusu nie wolno stosować w celach innych niż jako środek ostrożności przeciwko ucieczce w czasie transportu, ze względów medycznych na zalecenie lekarza lub, o ile zawiodą inne metody kontroli, w celu zapobieżenia zadaniu przez więźnia obrażeń sobie lub innym albo uszkodzeniu mienia.

(16) Uwzględniając fakt, że niektóre Państwa Członkowskie już wprowadziły zakaz wywozu i przywozu takich towarów, stosowne jest przyznanie Państwom Członkowskim prawa do wprowadzenia zakazu wywozu i przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do elektrowstrząsów innych niż pasy paraliżujące za pomocą elektrowstrząsów. Państwa Członkowskie, jeśli wyrażają taką wolę, powinny również być uprawnione do zastosowania środków kontrolnych w stosunku do wywozu kajdanek, których łączna długość w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, przekracza 240 mm.

(17) Przy interpretacji niniejszego rozporządzenia należy przyjąć, że nie narusza ono istniejących przepisów dotyczących wywozu gazów łzawiących i środków używanych do opanowywania zamieszek (⁶), broni palnej, broni chemicznej oraz toksycznych środków chemicznych.

(18) Stosowne jest przewidzenie szczególnych wyłączeń z zastosowania środków kontroli wywozu, aby nie utrudniać funkcjonowania sił policyjnych Państw Członkowskich, przeprowadzania pokojowych operacji zarządzania kryzysami oraz, z zastrzeżeniem przeprowadzenia przeglądu w późniejszym etapie, w celu dopuszczenia tranzytu towarów pochodzenia zagranicznego.

(19) Wytyczne dotyczące polityki UE w stosunku do państw trzecich w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przewidują, m.in., że szefowie misji w państwach trzecich włączą do swoich sprawozdań okresowych analizę dotyczącą stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w państwie, w którym są akredytowani, oraz środków przedsięwziętych w celu zwalczania tych zjawisk. Stosowne jest, aby właściwe organy uwzględniały te i podobne sprawozdania, sporządzone przez stosowne organizacje międzynarodowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia. Takie sprawozdania powinny także opisywać wszelkiego rodzaju sprzęt stosowany w państwach trzecich w celu wykonywania kary śmierci oraz do zadawania tortur i do innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo karania.

(20) W celu przyczynienia się do zniesienia kary śmierci w państwach trzecich oraz zapobiegania torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu uważa się za konieczne zakazanie dostarczania państwom trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

(21) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mają być stosowane w celu zapobieżenia zarówno wykonywaniu kary śmierci, jak i zadawaniu tortur oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu w państwach trzecich. Obejmują one ograniczenia w handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania. Nie uważa się za konieczne ustanowienia podobnej kontroli transakcji w ramach Wspólnoty, ponieważ w Państwach Członkowskich kara śmierci nie istnieje, a Państwa Członkowskie przyjmą odpowiednie środki, by zakazać i zapobiec stosowaniu tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

(22) Powyższe wytyczne stanowią, iż w celu przedsięwzięcia skutecznych środków zapobiegających torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu powinny zostać podjęte środki w celu zapobieżenia stosowaniu i produkowaniu sprzętu oraz handlowi sprzętem, który przeznaczony jest do zadawania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Do Państw Członkowskich należy nałożenie i egzekwowanie przestrzegania koniecznych ograniczeń w odniesieniu do stosowania i produkcji takiego sprzętu.

(23) W celu uwzględnienia nowych danych oraz osiągnięć technicznych wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być poddawane przeglądowi, a także powinny zostać przewidziane specjalne procedury zmiany tych wykazów.

(24) Komisja oraz Państwa Członkowskie powinny się wzajemnie informować o środkach przyjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i przekazywać sobie inne stosowne informacje, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem.

(25) Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁷).

(26) Państwa Członkowskie powinny ustanowić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(27) Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza uprawnień przyznanych na mocy i wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (⁸) oraz jego przepisów wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 (⁹).

(28) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przedmiot, zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy wspólnotowe dotyczące handlu z państwami trzecimi towarami, które mogą być stosowane w celu wykonywania kary śmierci lub do zadawania tortur oraz do innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, oraz dostarczania związanej z nimi pomocy technicznej.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do dostarczania pomocy technicznej, jeśli wiąże się ono z transgranicznym przepływem osób fizycznych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "tortury" oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

b) "inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie" oznacza każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym lub podjęte z ich polecenia, albo za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, poprzez które jakiejkolwiek osobie zadawany jest znaczny ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo;

c) "organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa" oznaczają wszelkie organy w państwie trzecim odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń, zapobieganie, wykrywanie, zwalczanie i karanie przestępstw, w szczególności policję, prokuraturę, władze sądownicze, publiczne lub prywatne służby więzienne oraz, w odpowiednich przypadkach, wszelkie państwowe siły bezpieczeństwa i organy wojskowe;

d) "wywóz" oznacza każde wyprowadzenie towarów z obszaru celnego Wspólnoty, łącznie z wyprowadzeniem wymagającym zgłoszenia celnego oraz wyprowadzeniem po ich składowaniu w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub składzie wolnocłowym w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

e) "przywóz" oznacza każde wprowadzenie towarów na obszar celny Wspólnoty, włączając w to czasowe składowanie, wprowadzanie do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, objęcie procedurą zawieszającą oraz dopuszczenie do swobodnego obrotu w rozumieniu rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

f) "pomoc techniczna" oznacza każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności albo usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych;

g) "muzeum" oznacza stałą instytucję prowadzącą działalność nie nastawioną na osiąganie zysków w służbie na rzecz społeczeństwa i jego rozwoju, otwartą dla publiczności, która to instytucja nabywa, przechowuje, przeprowadza badania, informuje i wystawia w celach naukowych, edukacyjnych i rozrywkowych materialne dowody związane z ludźmi i ich środowiskiem;

h) "właściwy organ" oznacza organ Państwa Członkowskiego, określony w załączniku I, który zgodnie z art. 8 ust. 1 jest uprawniony do podejmowania decyzji w sprawie wniosków o udzielenie pozwolenia;

i) "wnioskodawca" oznacza:

1) w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 3 lub 5, każdą osobę fizyczną lub prawną, która zawarła umowę z odbiorcą w państwie, do którego towary będą wywożone i która jest uprawniona do podjęcia decyzji o wysłaniu towarów podlegających kontroli na mocy niniejszego rozporządzenia poza obszar celny Wspólnoty w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego. Jeżeli nie zawarto umowy wywozowej lub jeżeli podmiot będący stroną umowy nie występuje we własnym imieniu, rozstrzygające znaczenie ma uprawnienie do podjęcia decyzji o wysłaniu danego przedmiotu poza obszar celny Wspólnoty;

2) stronę umowy mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, jeżeli w przypadkach takich wywozów prawo rozporządzania towarami przysługuje zgodnie z umową, na podstawie której odbywa się wywóz, podmiotowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Wspólnotą;

3) w przypadku dostarczania pomocy technicznej, o której mowa w art. 3, osobę fizyczną lub prawną, która będzie świadczyła tę usługę; oraz

4) w przypadku przywozu i dostarczania pomocy technicznej, o których mowa w art. 4, muzeum, które będzie wystawiało towary.

ROZDZIAŁ II

Towary, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, torturowanie oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie

Artykuł 3

Zakaz wywozu

1. Zakazuje się wywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub torturowanie i inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, określonych w wykazie znajdującym się w załączniku II, niezależnie od miejsca pochodzenia takich towarów.

Zakazuje się dostarczania z obszaru celnego Wspólnoty jakiejkolwiek osobie, podmiotowi lub organowi w państwie trzecim pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, właściwy organ może udzielić pozwolenia na wywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w państwie, do którego towary te będą wywożone, będą one użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

Artykuł 4

Zakaz przywozu

1. Zakazuje się przywozu towarów określonych w załączniku II, niezależnie od ich pochodzenia.

Zakazuje się przyjmowania przez osoby, podmioty lub organy na obszarze celnym Wspólnoty pomocy technicznej odnoszącej się do towarów określonych w załączniku II, dostarczanej z terytorium państwa trzeciego za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zezwolić na przywóz towarów określonych w załączniku II oraz dostarczanie związanej z nimi pomocy technicznej, jeśli zostanie wykazane, że w docelowym Państwie Członkowskim towary te będą użyte wyłącznie w celu publicznego wystawienia w muzeum ze względu na ich znaczenie historyczne.

ROZDZIAŁ III

Towary, które mogłyby być użyte w celu torturowania lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

Artykuł 5

Wymóg uzyskania pozwolenia wywozowego

1. Wywóz towarów, które mogą być użyte w celu torturowania i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, określonych w załączniku III, wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od pochodzenia takich towarów. Pozwolenie nie jest jednak wymagane dla towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny Wspólnoty, tj. takich, którym nie nadano innego przeznaczenia celnego niż procedura tranzytu zewnętrznego w rozumieniu art. 91 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92, łącznie ze składowaniem towarów niewspólnotowych w wolnym obszarze celnym o kontroli typu I lub w składzie wolnocłowym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów na te terytoria Państw Członkowskich, które są określone w załączniku IV i nie stanowią obszaru celnego Wspólnoty, pod warunkiem że towary te są używane przez organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zarówno w kraju lub na terytorium przeznaczenia, jak i w części stanowiącej metropolię Państwa Członkowskiego, do którego należy to terytorium. Organy celne lub inne zainteresowane organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony, i mogą podjąć decyzję, że wywóz nie może nastąpić do czasu zakończenia takiej kontroli.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wywozów do państw trzecich, pod warunkiem że towary są używane przez cywilny lub wojskowy personel Państwa Członkowskiego uczestniczący w operacji utrzymania pokoju lub operacji zarządzania kryzysami przeprowadzanej przez UE lub ONZ na terenie danego państwa trzeciego lub też w operacji przeprowadzanej na podstawie porozumienia między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie obrony. Organy celne lub inne właściwe organy mają prawo do skontrolowania, czy warunek ten jest spełniony. Wywóz nie może nastąpić w czasie trwania takiej kontroli.

Artykuł 6

Kryteria udzielania pozwoleń wywozowych

1. Decyzje o udzieleniu pozwoleń na wywóz towarów określonych w załączniku III są podejmowane przez właściwe organy indywidualnie w odniesieniu do każdego wniosku, z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności faktu, czy inne Państwo Członkowskie w okresie poprzednich trzech lat odmówiło udzielenia pozwolenia na zasadniczo identyczny wywóz.

2. Właściwy organ nie udziela pozwolenia, jeśli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że takie towary określone w załączniku III mogłyby być użyte przez organ odpowiedzialny za egzekwowanie prawa lub inną osobę fizyczną lub prawną w państwie trzecim w celu zadawania tortur lub w celu innego okrutnego, poniżającego lub nieludzkiego traktowania albo karania, w tym w celu wykonania orzeczonych przez sąd kar cielesnych.

Właściwy organ uwzględnia:

– dostępne orzeczenia trybunałów międzynarodowych,

– ustalenia właściwych organów ONZ, Rady Europy i UE oraz sprawozdania Europejskiego Komitetu do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu oraz Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Uwzględnione mogą zostać inne stosowne informacje, obejmujące dostępne orzeczenia sądów krajowych, sprawozdania przygotowywane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz informacje dotyczące ograniczeń w wywozie towarów określonych w załącznikach II i III obowiązujące w państwach przeznaczenia.

Artykuł 7

Środki krajowe

1. Bez względu na przepisy art. 5 i 6, Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać zakaz wywozu oraz przywozu kajdan na nogi, łańcuchów na nogi oraz przenośnych urządzeń do wywoływania elektrowstrząsów.

2. Państwo Członkowskie może nałożyć wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz kajdanek, których łączna długość, w stanie zamkniętym, łącznie z łańcuchem, mierzona od zewnętrznej krawędzi jednej obręczy do zewnętrznej krawędzi drugiej obręczy, przekracza 240 mm. Dane Państwo Członkowskie stosuje do takich kajdanek przepisy rozdziałów III i IV.

3. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach przyjętych zgodnie z ust. 1 i 2. O istniejących środkach powiadamia się do dnia 30 lipca 2006 r. O przyjętych później środkach powiadamia się przed ich wejściem w życie.

ROZDZIAŁ IV

Procedury udzielania pozwoleń

Artykuł 8

Wnioski o udzielenie pozwolenia

1. Pozwolenie na wywóz i przywóz oraz na dostarczanie pomocy technicznej jest udzielane tylko przez określony w załączniku I właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wnioskodawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

2. Wnioskodawcy dostarczają właściwemu organowi wszelkich istotnych informacji dotyczących działań, na które wymagane jest pozwolenie.

Artykuł 9

Pozwolenia

1. Pozwolenia na wywóz i przywóz są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem przedstawionym w załączniku V i są ważne na całym terytorium Wspólnoty. Okres ważności pozwolenia wynosi od trzech do dwunastu miesięcy i może zostać przedłużony do 12 miesięcy.

2. Pozwolenie może zostać wydane za pomocą środków elektronicznych. Szczególne procedury są określane na szczeblu krajowym. Państwa Członkowskie korzystające z tej możliwości informują o tym Komisję.

3. W pozwoleniach na wywóz i przywóz umieszcza się wszelkie wymogi i warunki, jakie właściwy organ uzna za stosowne.

4. Właściwy organ, działając zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, może odmówić udzielenia pozwolenia na wywóz oraz może unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.

Artykuł 10

Formalności celne

1. Przy dokonywaniu formalności celnych eksporter lub importer składa należycie wypełniony formularz przedstawiony w załączniku V jako dowód uzyskania koniecznego pozwolenia na dany wywóz lub przywóz. Jeśli dokument nie jest wypełniony w języku urzędowym Państwa Członkowskiego, w którym dokonuje się formalności celnych, eksporter lub importer może zostać zobowiązany do dostarczenia tłumaczenia na język urzędowy tego państwa.

2. W przypadku gdy dokonano zgłoszenia celnego towarów określonych w załącznikach II lub III, co do których stwierdzono, że na ich planowany wywóz lub przywóz nie zostało udzielone pozwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i wskazują na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeśli wniosek o udzielenie pozwolenia nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy od zatrzymania towaru lub jeśli właściwy organ rozpatrzy odmownie taki wniosek, organy celne podejmują działania mające na celu uregulowanie sytuacji zatrzymanych towarów zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Artykuł 11

Wymóg zawiadamiania i konsultacji

1. Organy Państw Członkowskich, określone w załączniku I, informują wszystkie inne organy Państw Członkowskich określone w tym załączniku oraz Komisję o odmowie udzielenia pozwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia i o unieważnieniu pozwolenia, którego udzieliły. Zawiadomienia dokonuje się nie później niż w ciągu trzydziestu dni od daty wydania decyzji.

2. Właściwy organ konsultuje się z organem lub organami, które w ciągu ostatnich trzech lat odmówiły udzielenia pozwolenia na przywóz lub wywóz albo pozwolenia na dostarczanie pomocy technicznej na podstawie niniejszego rozporządzenia, w przypadku otrzymania wniosku dotyczącego przywozu, wywozu lub dostarczania pomocy technicznej odnoszącego się do zasadniczo identycznej transakcji, której dotyczył taki wcześniejszy wniosek, gdy organ uważa, że należy jednak udzielić pozwolenia.

3. W przypadku gdy po przeprowadzeniu takich konsultacji właściwy organ postanowi o udzieleniu pozwolenia, niezwłocznie zawiadamia on o swojej decyzji wszystkie organy wymienione w załączniku I, wyjaśniając powody podjęcia takiej decyzji oraz przedstawiając istotne w danej sprawie informacje.

4. Odmowa udzielenia pozwolenia na podstawie krajowego zakazu zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1.

ROZDZIAŁ V

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł 12

Zmiany załączników

1. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załącznika I. Dane dotyczące właściwych organów Państw Członkowskich są zmieniane na podstawie informacji dostarczonych przez Państwa Członkowskie.

2. Komisja jest upoważniona do dokonywania zmian załączników II, III i V zgodnie z procedurą określoną w art. 15 ust. 2.

Artykuł 13

Wymiana informacji pomiędzy organami Państw Członkowskich a Komisją

1. Bez uszczerbku dla art. 11, Komisja oraz Państwa Członkowskie, na wniosek, powiadamiają się nawzajem o środkach podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia i dostarczają sobie istotnych informacji, którymi dysponują w związku z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności informacji dotyczących pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono.

2. Istotne informacje dotyczące pozwoleń, których udzielono i których udzielenia odmówiono, obejmują przynajmniej rodzaj decyzji, uzasadnienie decyzji lub jego streszczenie, nazwy/nazwiska odbiorców oraz końcowych użytkowników, jeśli nie są nimi odbiorcy, jak również nazwy odnośnych towarów.

3. Państwa Członkowskie, o ile jest to możliwe we współpracy z Komisją, sporządzają publiczne roczne sprawozdanie z działalności, zawierające informacje o liczbie otrzymanych wniosków, towarach i krajach, których dotyczyły wnioski, oraz o decyzjach, które podjęto w tych sprawach. Sprawozdanie to nie zawiera informacji, których ujawnienie, zdaniem Państwa Członkowskiego, naruszałoby jego żywotne interesy w zakresie bezpieczeństwa.

4. Z wyjątkiem przekazywania informacji określonych w ust. 2 organom innego Państwa Członkowskiego oraz Komisji, niniejszy artykuł nie narusza odpowiednich przepisów krajowych dotyczących poufności i tajemnicy zawodowej.

5. Odmowa udzielenia pozwolenia wydana na podstawie krajowego zakazu przyjętego zgodnie z art. 7 ust. 1 nie stanowi decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia w rozumieniu ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu.

Artykuł 14

Wykorzystywanie informacji

Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹⁰) oraz krajowych przepisów dotyczących publicznego dostępu do dokumentów, informacje otrzymane na mocy niniejszego rozporządzenia są wykorzystywane tylko do celów, w jakich wnoszono o ich przekazanie.

Artykuł 15

Komitet

1. Komisję jest wspomagana przez komitet ds. wspólnych reguł wywozu towarów, ustanowiony na mocy art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2603/69 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie znajdują art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Termin, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na dwa miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 16

Wprowadzanie w życie

Komitet, o którym mowa w art. 15, bada każdą sprawę dotyczącą stosowania niniejszego rozporządzenia przedstawioną przez przewodniczącego komitetu z jego własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

Artykuł 17

Sankcje

1. Państwa Członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podejmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, iż są one stosowane. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 29 sierpnia 2006 r. i niezwłocznie powiadamiają ją o późniejszych ich zmianach.

Artykuł 18

Zakres terytorialny stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

- obszaru celnego Wspólnoty, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (EWG) nr 2913/92,

- hiszpańskich terytoriów Ceuty i Melilli,

- niemieckiego terytorium Helgoland.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia Ceutę, Helgoland i Melillę traktuje się jako część obszaru celnego Wspólnoty.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 lipca 2006 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 27 czerwca 2005 r.